|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπóθεση Αρ. 90/2004)
14 Δεκεμβρίου, 2005
[ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΜΑΡΙΑ ΠΙΕΡΙΔΟΥ,
Αιτήτρια,
ν.
1. ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
2. ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ'ων η αίτηση.
Κ. Χατζηϊωάννου, για την Αιτήτρια.
Γ. Ερωτοκρίτου, Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ'ων η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή η Μαρία Πιερίδου (αιτήτρια) αμφισβητεί την εγκυρότητα της απόφασης της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (Ε.Δ.Υ.), με την οποία ο Αντώνης Καφάς (ενδιαφερόμενο μέρος) διορίσθηκε στη θέση του Αναπληρωτή Διευθυντή του Κέντρου Παραγωγικότητας.
(α) Τα γεγονότα.
Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων πληροφόρησε εγγράφως την Ε.Δ.Υ. ότι ο Διευθυντής του Κέντρου Παραγωγικότητας βρισκόταν σε προαφυπηρετική άδεια και επρόκειτο να αφυπηρετήσει. Προς τούτο ο Γενικός Διευθυντής σύστησε την αιτήτρια (η οποία κατείχε τη θέση του Ανώτερου Λειτουργού Παραγωγικότητας) για αναπληρωματικό διορισμό. Σύμφωνα με το άρθρο 42(1) του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου (1/90),
"(1) Όταν κενούται θέση για οποιοδήποτε λόγο ή ο κάτοχος αυτής απουσιάζει με άδεια ή δεν μπορεί να εκτελεί τα καθήκοντα της θέσης του, δύναται να διοριστεί άλλο πρόσωπο για να ενεργεί αναπληρωτικά στη θέση αυτή κάτω από τέτοιους όρους, όπως θα καθοριστούν.
(2) Αναπληρωτικός διορισμός γίνεται ύστερα από σύσταση της αρμόδιας αρχής."
Η Ε.Δ.Υ. προχώρησε και διόρισε το ενδιαφερόμενο μέρος στη θέση του Αναπληρωτή Διευθυντή Κέντρου Παραγωγικότητας από την 1-31 Δεκεμβρίου 2003, αφού έκρινε ότι η αιτήτρια δεν κατείχε τα ακαδημαϊκά προσόντα τα οποία απαιτούσε το σχέδιο υπηρεσίας, με το πιο κάτω σκεπτικό:
"Καταλήγοντας στην πιο πάνω απόφασή της, η Επιτροπή έλαβε υπόψη ότι, σύμφωνα με το Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης Διευθυντή Κέντρου Παραγωγικότητας, απαιτείται, εκτός από πρώτο Πανεπιστημιακό τίτλο, και η κατοχή διπλώματος ή τίτλου σε οποιοδήποτε κλάδο της Διεύθυνσης ή Διοίκησης. Η Πιερίδου διαθέτει Bachelor of Science από το American University of Beirut, βάσει του οποίου ικανοποιείται η πρώτη διάζευξη της πιο πάνω απαίτησης του Σχεδίου Υπηρεσίας, και Master of Science (Major: Chemistry) από το ίδιο πιο πάνω Πανεπιστήμιο, καθώς και Diploma in Management από το Mediterranean Institute of Management (M.I.M.), τα οποία, όμως, δεν ικανοποιούν τη δεύτερη διάζευξη.
Η Επιτροπή εξέτασε ιδιαίτερα την υπόσταση του Διπλώματος του Μ.Ι.Μ. και μελέτησε τις σχετικές αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου που αφορούν το εν λόγω Ινστιτούτο. Η Επιτροπή, αφού έλαβε υπόψη ότι, σύμφωνα με την Απόφαση αρ. 28.667, ημερομηνίας 3.6.87, του Υπουργικού Συμβουλίου "στα Σχέδια Υπηρεσίας θέσεων στα οποία μεταπτυχιακές σπουδές στη Διοίκηση Επιχειρήσεων διάρκειας ενός έτους θεωρείται ως πρόσθετο προσόν, το δίπλωμα που χορηγείται από το Μ.Ι.Δ. του Κέντρου Παραγωγικότητας Κύπρου θα μπορεί να ικανοποιεί την πρόνοια αυτή", έκρινε ότι στην παρούσα περίπτωση, όπου το μεταπτυχιακό δίπλωμα είναι απαιτούμενο προσόν, το εν λόγω δίπλωμα δεν ικανοποιεί τη σχετική πρόνοια του Σχεδίου Υπηρεσίας."
Σε απάντηση επιστολής των δικηγόρων της αιτήτριας ότι αυτή πληρούσε τις απαιτήσεις του σχεδίου υπηρεσίας, η Ε.Δ.Υ. εξήγησε τους λόγους για το μη διορισμό της αιτήτριας σημειώνοντας σχετικά με την κατοχή του μεταπτυχιακού διπλώματος τα πιο κάτω:
"Σύμφωνα με το Σχέδιο Υπηρεσίας της εν λόγω θέσης, απαιτείται η κατοχή από τους υποψηφίους, εκτός από Πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλος σε οποιοδήποτε θέμα, και μεταπτυχιακό δίπλωμα ή τίτλος σε οποιοδήποτε κλάδο της Διεύθυνσης ή Διοίκησης.
Η πελάτιδά σας κατέχει, εκτός από πρώτο Πανεπιστημιακό τίτλο, μεταπτυχιακό τίτλο (Master of Science) στη Χημεία, το οποίο ωστόσο δεν λαμβάνεται υπόψη διότι δεν είναι σε κατάλληλο θέμα, καθώς και Diploma in Management από το Mediterranean Institute of Management (M.I.M.).
Η Επιτροπή εξέτασε ιδιαίτερα την υπόσταση του Διπλώματος του Μ.Ι.Μ. και μελέτησε τόσο την πρόταση προς το Υπουργικό Συμβούλιο, (Αρ. 422/68/22) που αφορούσε το εν λόγω δίπλωμα, όσο και τις σχετικές αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου για το θέμα. Η Επιτροπή, αφού έλαβε υπόψη ότι, σύμφωνα με την Απόφαση με αρ. 28.667 και ημερομηνία 3.6.87 του Υπουργικού Συμβουλίου "στα Σχέδια υπηρεσίας θέσεων στα οποία μεταπτυχιακές σπουδές στη Διοίκηση Επιχειρήσεων διάρκειας ενός έτους θεωρούνται ως πρόσθετο προσόν, το δίπλωμα που χορηγείται από το Μ.Ι.Δ. του Κέντρου Παραγωγικότητας Κύπρου θα μπορεί να ικανοποιεί την πρόνοια αυτή", έκρινε ότι, στην παρούσα περίπτωση, όπου το μεταπτυχιακό δίπλωμα είναι απαιτούμενο προσόν, το εν λόγω δίπλωμα δεν ικανοποιεί τη σχετική πρόνοια του Σχεδίου Υπηρεσίας."
(β) Οι λόγοι της προσφυγής.
Η αιτήτρια ισχυρίζεται ότι η απόφαση για το διορισμό του ενδιαφερόμενου μέρους θα πρέπει να ακυρωθεί γιατί
(i) Δεν διενεργήθηκε η δέουσα έρευνα για να διαπιστωθεί αν το μεταπτυχιακό προσόν της ήταν αναγνωρισμένο από το ΚΥ.Σ.Α.Τ.Σ. και γιατί
(ii) Η Ε.Δ.Υ. επέδειξε αντιφατική συμπεριφορά, μεταβάλλοντας τη στάση της και καλώντας την αιτήτρια σε προφορική συνέντευξη για την πλήρωση της θέσης του Διευθυντή Κέντρου Παραγωγικότητας.
(γ) Το έννομο συμφέρον της αιτήτριας.
Έχουν υποβληθεί από την ευπαίδευτη συνήγορο της Ε.Δ.Υ. διάφορες προδικαστικές ενστάσεις, μεταξύ των οποίων και ισχυρισμός ότι η αιτήτρια δεν είχε έννομο συμφέρον κατά την καταχώριση της προσφυγής στις 2/2/2004, αφού ο αναπληρωματικός διορισμός του ενδιαφερόμενου μέρους είχε λήξει στις 31/12/2003. Αντίθετα ήταν η άποψη του ευπαίδευτου συνήγορου της αιτήτριας ότι η αιτήτρια είχε έννομο συμφέρον να αμφισβητήσει τον αναπληρωματικό διορισμό του ενδιαφερόμενου μέρους και ότι ο μη διορισμός της επηρεάζει τη μετέπειτα σταδιοδρομία της, επιφέροντας της ηθική βλάβη και απώλεια χρηματικών και άλλων ωφελημάτων.
Ο αναπληρωματικός διορισμός έχει προσωρινό χαρακτήρα και δεν επηρεάζει τη θεσμική υπόσταση ενός δημόσιου υπαλλήλου. Το άρθρο 146.2 του Συντάγματος και η σχετική νομολογία απαιτούν ότι ο αιτητής θα πρέπει να έχει έννομο συμφέρον το οποίο πρέπει να υπάρχει σωρευτικά σε τρία χρονικά σημεία, (α) κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης, ή τη συντέλεση της παράλειψης, (β) κατά την άσκηση της προσφυγής και (γ) κατά τη συζήτηση της υπόθεσης. Στην παρούσα περίπτωση, όχι μόνο κατά το χρόνο της συζήτησης της προσφυγής, αλλά ακόμη και κατά την καταχώρισή της στις 2/2/2004, είχε ήδη παύσει η ισχύς του αναπληρωματικού διορισμού. Επρόκειτο για πράξη περιορισμένης χρονικής ισχύος. Στο σύγγραμμα της Γλυκερίας Π. Σιούτη "Το Έννομο Συμφέρον στην Αίτηση Ακυρώσεως", Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα 1998, σελ. 240-241 αναφέρεται:
"240. Η δίκη καταργείται και στην περίπτωση που η προσβαλλόμενη πράξη είναι περιορισμένης χρονικής ισχύος, κατά δε το χρόνο της πρώτης συζήτησης το περιεχόμενο της έχει εξαντληθεί, από την άποψη του χρόνου. Αυτό συμβαίνει είτε όταν έχει εξαντληθεί το χρονικό διάστημα, εντός του οποίου και μόνο μπορούσε η πράξη να ισχύει, ως εκ της φύσεως της είτε όταν έχει εξαντληθεί η προθεσμία, η οποία είχε προστεθεί ως όρος στην πράξη.
241. Στην πρώτη κατηγορία, των πράξεων δηλ. που έχουν λόγω της φύσης τους περιορισμένη χρονική ισχύ, ανήκουν κατ' αρχήν οι πράξεις των οποίων η ισχύς έχει εξ αρχής θεσπισθεί για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Είναι η περίπτωση, κατά την οποία προβλέπεται για παράδειγμα ετήσια προθεσμία ισχύος της πράξης από την ημερομηνία έκδοσης της. Είναι επίσης η περίπτωση, κατά την οποία ορίζεται ότι η πράξη θα ισχύσει μόνο μέχρι την 31.1.87. Στην περίπτωση αυτή μάλιστα η νομολογία δέχεται ότι την ίδια ημερομηνία, την 31.1.87 δηλ., λήγει και η ισχύς της μεταγενέστερης πράξης, που έχει εκδοθεί κατ' εφαρμογήν της, αν και δεν το ορίζει ρητώς."
(Βλ. επίσης Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929-1959, σελ. 242-243)
Στην παρούσα περίπτωση η αιτήτρια θα έπρεπε να αποδείξει ότι κατά την περίοδο που το ενδιαφερόμενο μέρος άσκησε τα καθήκοντα του Αναπληρωτή Διευθυντή, δημιουργήθηκαν γι' αυτήν δυσμενείς έννομες συνέπειες, οι οποίες διατηρούνται και μετά τη λήξη της ισχύος του αναπληρωματικού διορισμού και δεν μπορούν να αρθούν παρά μόνο με την ακύρωσή του. Το συμφέρον της αιτήτριας, που κατά την άποψή της επηρεάζεται, δεν έχει, λόγω της φύσης του αναπληρωματικού διορισμού, νομικό έρεισμα. Όπως τονίστηκε στην υπόθεση Μ. Παφíτης ν. Δημοκρατíας, Προσφυγή Αρ. 22/2004, της 23/2/2005 που αφορούσε τον αναπληρωματικό διορισμό αστυφυλάκων,
"Ο αναπληρωματικός διορισμός ο οποίος διέπεται από τον Καν. 14 της ΚΔΠ 51/89 δεν εξομοιώνεται με την προαγωγή, στην έννοια του Καν. 3(1) των περί Αστυνομίας Κανονισμών, ΚΔΠ 52/89 και δεν προϋποθέτει αξιολόγηση και σύγκριση μεταξύ των προσοντούχων υποψηφίων αλλά γίνεται προς κάλυψη συγκεκριμένων υπηρεσιακών αναγκών για περιορισμένο χρονικό διάστημα.
Ο Αρχηγός Αστυνομίας δεν εξέτασε συγκριτικά την αξία ούτε τα απαιτούμενα προσόντα των αστυφυλάκων που επέλεξε για να τους ανατεθούν αναβαθμισμένα καθήκοντα, διορίζοντας τους σε θέση αναπληρωτή Λοχία. Εξάλλου, το γεγονός του αναπληρωματικού διορισμού δεν έχει οποιεσδήποτε επιπτώσεις κατά την κανονική πλήρωση της θέσης και δεν έχει επίσης τεκμηριωθεί οποιαδήποτε βλάβη στο συμφέρον του αιτητή. Η νομολογία στην οποία παραπέμπει ο αιτητής, αφορά μόνιμους διορισμούς και συνεπώς δεν μπορεί να τύχει εδώ εφαρμογής. Οι αναπληρωματικοί διορισμοί δεν γίνονται στη βάση διαδικασίας επιλογής μεταξύ υποψηφίων και συνεπώς ο αιτητής δεν έχει εν προκειμένω κανένα κεκτημένο ή νόμιμο δικαίωμα να διοριστεί ως αναπληρωτής ούτε έχει να ωφεληθεί από την ακύρωσή τους."
Η πιο πάνω προσέγγιση υιοθετήθηκε στην υπόθεση Βραχíμης Χατζηχάννας ν. Δημοκρατíας (Προσφυγή Αρ. 1028/2004 της 12/9/2005) στην οποίαν υποδείχθηκαν τα πιο κάτω:
"Εφόσον ο αιτητής δεν έχει δικαίωμα να επιλεγεί ως Αναπληρωτής Έπαρχος, ούτε έχει τεκμηριώσει οποιαδήποτε βλάβη στα συμφέροντά του, ως εκ του αναπληρωματικού διορισμού του ενδιαφερόμενου μέρους, ούτε, βέβαια, ότι θα ωφεληθεί από τυχόν ακύρωση του εν λόγω διορισμού, ακολουθεί ότι στερείται του απαραίτητου εννόμου συμφέροντος στην προσφυγή."
Έχοντας υπόψη τα πιο πάνω έχω καταλήξει στην απόφαση να αποδεχθώ την εισήγηση ότι η αιτήτρια στερείται έννομου συμφέροντος.
Η προσφυγή απορρίπτεται, με £600 έξοδα σε βάρος της αιτήτριας.
Τ. ΗΛΙΑΔΗΣ,
Δ.
/ΔΓ