|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπóθεση Αρ. 1101/2003)
21 Νοεμβρίου, 2005
[ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
TEMCO PANEL ADVERTISEMENTS LTD.,
Αιτήτρια,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ,
2. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ,
Καθ' ων η αίτηση.
Δ. Βάκης, για την Αιτήτρια.
Μ. Μαλαχτού-Παμπαλλή, Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ'ων η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή η αιτήτρια εταιρεία ζητά δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση με την οποία οι καθ'ων η αίτηση την είχαν καλέσει να κατεδαφίσει, μετακινήσει και/ή απομακρύνει διαφημιστικές πινακίδες της που βρίσκονται κοντά στους αυτοκινητόδρομους Λάρνακας-Αμμοχώστου και Λάρνακας-Λευκωσίας είναι άκυρη.
(Α) Τα γεγονότα.
Η αιτήτρια διεξάγει διαφημιστικές εργασίες που περιλαμβάνουν την τοποθέτηση διαφημιστικών πινακίδων σε εξωτερικούς χώρους και τη μίσθωση τους σε πελάτες έναντι αμοιβής. Μέσα στο 2001 η αιτήτρια τοποθέτησε πέντε διαφημιστικές πινακίδες στον κόμβο Ριζοελιάς στον αυτοκινητόδρομο Λάρνακας-Αμμοχώστου και μια άλλη μεγάλη πινακίδα διαστάσεων 8.00 Χ 4.00 στον αυτοκινητόδρομο Λάρνακας-Λευκωσίας.
Το θέμα ρυθμίζεται από τον περί Οδικής Ασφάλειας Νόμο του 1986 (Ν.174/86) ο οποίος υπέστη πρόσφατα διαδοχικές τροποποιήσεις προς το σκοπό της καταπολέμησης της ανεξέλεγκτης τοποθέτησης διαφημιστικών πινακίδων σε αυτοκινητόδρομους και άλλους δημόσιους δρόμους. Πιο συγκεκριμένα, με τους περί Οδικής Ασφάλειας (Τροποποιητικούς) Νόμους του 2003 (Ν. 50(Ι)/2003 και Ν. 173(Ι)/2003) εισήχθηκαν διατάξεις οι οποίες καθορίζουν τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες εκδίδεται άδεια για τοποθέτηση "διαφημιστικών κατασκευασμάτων", όρος που σύμφωνα με τις ερμηνευτικές διατάξεις του Νόμου σημαίνει "κάθε μορφής πινακίδα και κάθε μορφής κατασκεύασμα, τοποθετημένο σταθερά επί του εδάφους ή ρυμουλκούμενο ή αυτοκινούμενο πάνω στην οποία ή στο οποίο ενσωματώνεται ή τοποθετείται ή αναγράφεται ή επικολλάται ή προσαρμόζεται οποιοδήποτε διαφημιστικό μήνυμα ή οποιαδήποτε αγγελία ή πληροφόρηση". Ο Νόμος προσδιορίζει επίσης ότι η αρμόδια αρχή αναφορικά με την εφαρμογή των διατάξεων του Νόμου είναι η Αρχή, Οργανισμός, Κρατική Υπηρεσία, Δημοτικό Συμβούλιο ή Κοινοτικό Συμβούλιο που έχει την ευθύνη επιδιόρθωσης ή συντήρησης του δρόμου.
Σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 18Δ του Νόμου,
"18Δ. - (1) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις οποιουδήποτε άλλου νόμου, απαγορεύεται η τοποθέτηση, η διατήρηση ή ανοχή της τοποθέτησης διαφημιστικού κατασκευάσματος σε οποιοδήποτε σημείο της λωρίδας κατάληψης αυτοκινητόδρομου ή δρόμου ταχείας κυκλοφορίας.
(2) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις οποιουδήποτε άλλου νόμου, απαγορεύεται η τοποθέτηση διαφημιστικού κατασκευάσματος σε σημείο το οποίο απέχει λιγότερο από σαράντα (40) μέτρα από το πλησιέστερο προς αυτό όριο της λωρίδας κατάληψης αυτοκινητόδρομου ή δρόμου ταχείας κυκλοφορίας.
(3) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις οποιουδήποτε άλλου νόμου, απαγορεύεται η τοποθέτηση διαφημιστικού κατασκευάσματος σε σημείο το οποίο απέχει λιγότερο από σαράντα (40) μέτρα από το πλησιέστερο προς αυτό όριο της λωρίδας κατάληψης κυκλικού κυκλοφοριακού κόμβου ο οποίος συνδέει αυτοκινητόδρομο ή δρόμο ταχείας κυκλοφορίας με άλλο αυτοκινητόδρομο ή δρόμο ταχείας κυκλοφορίας ή με δημόσιο δρόμο."
Το άρθρο 18Θ παρέχει εξουσία στην αρμόδια αρχή να μετακινήσει παράνομες διαφημίσεις αφού επιδώσει τη σχετική ειδοποίηση στον ιδιοκτήτη και σε περίπτωση παράλειψης συμμόρφωσης, να λάβει η ίδια η αρμόδια αρχή τα απαραίτητα μέτρα για την κατεδάφιση, απομάκρυνση ή μετακίνησή τους. Οι σχετικές πρόνοιες που περιέχονται στα εδάφια (1) και (3) του άρθρου 18Θ προβλέπουν ότι,
"18Θ. -(1) Σε περίπτωση ανέγερσης ή τοποθέτησης διαφημιστικού κατασκευάσματος κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 18Δ, 18Ε και 18ΣΤ ή διατήρησης ή ανοχής της διατήρησης διαφημιστικού κατασκευάσματος, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 18ΙΓ του παρόντος Μέρους, ή σε περίπτωση τοποθέτησης αντικειμένου κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 18Ζ ή διατήρησης ή ανοχής της διατήρησης αντικειμένου του παρόντος Μέρους, η αρμόδια αρχή μπορεί να επιδώσει στον ιδιοκτήτη του γραπτή ειδοποίηση με την οποία να τον καλεί να κατεδαφίσει ή να μετακινήσει ή να απομακρύνει το διαφημιστικό κατασκεύασμα ή το αντικείμενο μέσα σε εύλογη προθεσμία η οποία καθορίζεται ανάλογα με το είδος της κατασκευής και η οποία δεν μπορεί να είναι μακρότερη των 30 ημερών από την επίδοση της ειδοποίησης.
(2) ..........................................................................................................
(3) Σε περίπτωση κατά την οποία το πρόσωπο προς το οποίο έχει επιδοθεί ειδοποίηση δυνάμει των διατάξεων του εδαφίου (1) αρνείται ή αμελεί ή παραλείπει να συμμορφωθεί προς το περιεχόμενο της ειδοποίησης μέσα στην προθεσμία που καθορίζεται σ' αυτή, η αρμόδια αρχή μπορεί να προβεί σε κατεδάφιση ή απομάκρυνση ή μετακίνηση του διαφημιστικού κατασκευάσματος ή του αντικειμένου, ανάλογα με την περίπτωση, και να απαιτήσει από το εν λόγω πρόσωπο την καταβολή όλων των εξόδων τα οποία συνεπάγεται η κατεδάφιση ή απομάκρυνση ή μετακίνηση."
Σημειώνεται επίσης ότι το άρθρο 18ΙΑ καθιστά ποινικό αδίκημα και τη μη συμμόρφωση προς τέτοια ειδοποίηση.
Κατόπιν διεξαγωγής σχετικού ελέγχου διαπιστώθηκε ότι οι πινακίδες της αιτήτριας απείχαν από 1.00 μέτρα μέχρι 16.20 μέτρα από το πλησιέστερο προς αυτό όριο της λωρίδας κατάληψης του αυτοκινητόδρομου. Στις 13/6/2003 τέθηκε σε ισχύ το άρθρο 18ΙΓ του τροποποιητικού νόμου 50(Ι)/2003 το οποίο προνοεί ότι,
"18ΙΓ.-(1) Ο παρών Νόμος τίθεται σε ισχύ από την ημερομηνία δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας.
(2) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις του εδαφίου (1) παρέχεται χρονικό διάστημα μέχρι την 1η Οκτωβρίου 2003 για την κατεδάφιση, απομάκρυνση ή μετακίνηση διαφημιστικών κατασκευασμάτων τα οποία είχαν ανεγερθεί ή τοποθετηθεί πριν από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του παρόντος Νόμου και κατά παράβαση των διατάξεων του.
(3) Πρόσωπο το οποίο, από της ενάρξεως της ισχύος του περί Οδικής Ασφάλειας (Τροποποιητικού) (Αρ. 3) Νόμου του 2003, παραλείπει να συμμορφωθεί με τις διατάξεις του εδαφίου (2) του παρόντος άρθρου, είναι ένοχο ποινικού αδικήματος και, σε περίπτωση καταδίκης, υπόκειται στις προβλεπόμενες από το άρθρο 18ΙΑ ποινές."
Μέσα στα πιο πάνω πλαίσια στις 24/11/2003 ο Αναπληρωτής Διευθυντής του Τμήματος Δημοσίων Έργων απέστειλε την πιο κάτω επιστολή στην αιτήτρια εταιρεία:
"Κύριοι,
Ο Περί Οδικής Ασφάλειας Νόμος του 1986 (Νόμος 174/86)
όπως τροποποιήθηκε, μεταξύ άλλων, με τον
Περί Οδικής Ασφάλειας (Τροποποιητικό) Νόμο Ν.50(Ι)/2003
και Ν.173(Ι)/2003 της
13ης Ιουνίου, 2003 και της 7ης Νοεμβρίου, 2003
Ειδοποίηση για Κατεδάφιση ή/και Μετακίνηση ή/και Απομάκρυνση
Διαφημιστικών Κατασκευασμάτων και Αντικειμένων
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 18Θ (1) του υπ' αναφορά Νόμου παρακαλώ όπως εντός 10 ημερών από την λήψη της παρούσας ειδοποίησης προχωρήσετε με την κατεδάφιση ή/και μετακίνηση ή/και απομάκρυνση του(των) κάτωθι διαφημιστικού(ων) κατασκευάσματος(των) τα οποία διατηρούνται ή γίνεται ανεκτή η διατήρηση τους κατά παράβαση των διατάξεων των Άρθρων 18Δ, 18Ε, 18ΣΤ και 18ΙΓ.
(α) Πέντε (5) Διαφημιστικές Πινακίδες στον Κόμβο Ριζοελιάς
(β) Μία (1) Διαφημιστική Πινακίδα μεγάλων διαστάσεων
8.00 Χ 4.00 στον αυτοκινητόδρομο Λάρνακας-Λευκωσίας (Α2)
Χ.Δ. 19 + 350
2. Σε περίπτωση που αρνηθείτε ή αμελήσετε ή παραλείψετε να συμμορφωθείτε με το περιεχόμενο της παρούσης ειδοποίησης δεν θα έχω άλλη επιλογή από του να προχωρήσω με την κατεδάφιση ή/και απομάκρυνση ή/και μετακίνηση των πιο πάνω διαφημιστικών κατασκευασμάτων δυνάμει των εξουσιών που παρέχονται στο Άρθρο Θ (3) του Νόμου. Σημειώνεται ότι σε περίπτωση μη συμμόρφωσης θα επιβαρυνθείτε με όλα τα έξοδα για την κατεδάφιση ή/και μετακίνηση ή/και απομάκρυνση των υπ' αναφορά διαφημιστικών κατασκευασμάτων ή/και αντικειμένων.
3. Η προηγούμενη ειδοποίηση σας έχει επιδοθεί δυνάμει των διατάξεων του Άρθρου 18Θ(1) (ως αυτό ίσχυε τότε) ακυρώνεται και παρακαλώ να αγνοηθεί."
(Β) Οι λόγοι της προσφυγής.
Η αιτήτρια αμφισβητεί την εγκυρότητα της πιο πάνω απόφασης ισχυριζόμενη ότι,
(i) Εκδόθηκε από αναρμόδιο όργανο,
(ii) Είναι το αποτέλεσμα πλάνης περί το Νόμο και υπέρβασης εξουσίας και
(iii) Βρίσκεται σε αντίθεση με τα άρθρα 12, 23 και 30 του Συντάγματος.
(Γ) Η εκτελεστότητα της προσβαλλόμενης απόφασης.
Έχει υποβληθεί εκ μέρους των καθ'ων η αίτηση ότι η επίδικη επιστολή της 24/11/2003 δεν παρήγαγε έννομα αποτελέσματα, γιατί η υποχρέωση της αιτήτριας να μετακινήσει τις διαφημιστικές της πινακίδες δημιουργήθηκε με βάση νομοθετική διάταξη και πιο συγκεκριμένα με το άρθρο 18ΙΓ του Νόμου. Οι πινακίδες είχαν τοποθετηθεί πριν από τις 13/6/2003 και ο Νόμος 50(Ι)/2003, που επέβαλλε τη μετακίνησή τους, τέθηκε σε ισχύ στις 13/6/2003. Από τα πιο πάνω καθίσταται σαφές ότι η επιστολή των καθ'ων η αίτηση της 24/11/2003 ουσιαστικά είχε πληροφοριακό χαρακτήρα, καθώς με αυτή η διοίκηση γνωστοποιούσε την πρόθεση της να λάβει διοικητικά μέτρα σύμφωνα με τις ήδη εγκριθείσες νομοθετικές διαφοροποιήσεις.
Η πιο πάνω εισήγηση είναι ορθή. Το θέμα έχει ήδη εξεταστεί σε αριθμό υποθέσεων στις οποίες αποφασίστηκε ότι η ειδοποίηση που δίνεται σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 18Θ του Νόμου δεν συνιστά εκτελεστή διοικητική πράξη, η εγκυρότητα της οποίας θα μπορούσε να αμφισβητηθεί μέσα στα πλαίσια του άρθρου 146 του Συντάγματος. (Βλ. Rolandos Enterprises Ltd. κ.ά. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθ. αρ. 1189/2003, της 14/6/2004, Super Brd Ads Ltd. v. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθ. αρ. 1100/2003 κ.ά., της 15/6/2004, που υιοθετήθηκαν στην PC Infomedia Publication Ltd v. Δήμου Λευκωσίας, Υπόθ. αρ. 1232/2003, καθώς και οι πολύ πρόσφατες Temco Panel Advertisements Ltd v. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθ. αρ. 184/2004, της 17/6/2005 και C. Ataliotis Niche Advertising Ltd., Υπόθ αρ. 982/2003, της 29/7/2005).
Χαρακτηριστικά στην υπόθεση Temco Panel Advertisements Ltd (πιο πάνω) ο Γαβριηλίδης, Δ. σημείωσε τα πιο κάτω, τα οποία υιοθετώ πλήρως:
"Η εισήγηση της δικηγόρου των καθ'ων η αίτηση με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο. Με το άρθρο 18Δ(2), ο Νόμος 50(Ι)/2003 απαγόρευσε την "τοποθέτηση διαφημιστικού κατασκευάσματος σε σημείο το οποίο απέχει λιγότερο από σαράντα (40) μέτρα από το πλησιέστερο προς αυτό όριο της λωρίδας κατάληξης αυτοκινητόδρομου ή δρόμου ταχείας κυκλοφορίας". Με το άρθρο 18ΙΓ ο ίδιος Νόμος επέβαλε, μέχρι την 1.10.2003 την υποχρέωση για "την κατεδάφιση, απομάκρυνση ή μετακίνηση διαφημιστικών κατασκευασμάτων τα οποία είχαν ανεγερθεί ή τοποθετηθεί πριν από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του". Με το άρθρο 18Θ(1) και 18Θ(3), ο ίδιος και πάλι Νόμος, προέβλεψε διαδικασία διοικητικού εξαναγκασμού των παραβατών της απαγόρευσης τοποθέτησης διαφημιστικών κατασκευασμάτων ή των παραβατών της υποχρέωσης για την κατεδάφιση, απομάκρυνση ή μετακίνηση ήδη υφιστάμενων διαφημιστικών κατασκευασμάτων, ανάλογα με την περίπτωση. Προέβλεψε, με άλλα λόγια, διοικητικό μηχανισμό υλικής εφαρμογής της απαγόρευσης τοποθέτησης διαφημιστικών κατασκευασμάτων ή, ανάλογα με την περίπτωση, υλικής εφαρμογής της υποχρέωσης κατεδάφισης, απομάκρυνσης ή μετακίνησης διαφημιστικών κατασκευασμάτων. Μέσα στα ίδια πλαίσια, ο ίδιος Νόμος, όπως τροποποιήθηκε από το Νόμο 173(Ι)/2003, με τα άρθρα 18ΙΑ και 18ΙΓ, προέβλεψε και για τον ποινικό εξαναγκασμό των παραβατών με την ποινικοποίηση της παράβασης των διατάξεων των άρθρων 18Δ(2), 18Θ(1) και 18ΙΓ(2). Ούτε το άρθρο 18Θ(1), ούτε το άρθρο 18Θ(3), αλλά ούτε και το άρθρο 18ΙΑ ή το άρθρο 18ΙΓ(3), επέβαλαν στους επηρεαζόμενους διοικούμενους οποιαδήποτε πρόσθετη απαγόρευση ή, ανάλογα με την περίπτωση, πρόσθετη υποχρέωση πέραν εκείνων που προβλέπονται στα άρθρα 18Δ(2) και 18ΙΓ(2), αντίστοιχα. Η επίδικη διοικητική ενέργεια, όπως αυτή περιέχεται στην επιστολή/ειδοποίηση της 15.12.2003 δε συνιστά, επομένως, εκτελεστή διοικητική πράξη. Θέτει απλώς σε λειτουργία το διοικητικό μηχανισμό για την υλική εφαρμογή της υποχρέωσης της αιτήτριας για την κατεδάφιση κλπ των δύο διαφημιστικών της πινακίδων."
Έχει υποβληθεί εκ μέρους της αιτήτριας ότι εφόσον η μη συμμόρφωση με την επίδικη απόφαση για τη μετακίνηση των πινακίδων συνιστά ποινικό αδίκημα, θα έπρεπε πρώτα να εξεταστεί η ποινική ευθύνη της αιτήτριας, η οποία τεκμαίρεται ότι είναι αθώα σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 12 του Συντάγματος. Η εισήγηση, όσο ελκυστική και αν φαίνεται, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Η παράλειψη του ιδιοκτήτη μιας πινακίδας να συμμορφωθεί στις υποδείξεις της αρμόδιας αρχής, η οποία παράλειψη συνιστά διάπραξη αδικήματος κατά παράβαση του άρθρου 18ΙΑ του Νόμου, δεν διαφοροποιεί την εξουσία της αρμόδιας αρχής να ενεργήσει διοικητικά, πάντοτε μέσα στα νομικά περιθώρια που καθορίζει ο Νόμος.
Η προσφυγή απορρίπτεται, με έξοδα σε βάρος της αιτήτριας.
Τ. ΗΛΙΑΔΗΣ,
Δ.
/ΔΓ