ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

(Υπóθεση Αρ. 64/2004)

 

20 Οκτωβρίου, 2005

 

[ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ/στής]

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

 

 

ΚΩΣΤΑΚΗΣ ΣΩΤΗΡΙΟΥ,

Αιτητής,

ν. 

 

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ

                                 1. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ,

                                 2. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ

                                      ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΠΡΟΣΟΔΩΝ,

Καθ'ων η αίτηση.

 

ΚΑΙ ΟΠΩΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΔΥΝΑΜΕΙ ΔΙΑΤΑΓΗΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 1/3/2004:

 

 

ΚΩΣΤΑΚΗΣ ΣΩΤΗΡΙΟΥ,

Αιτητής,

 

ν. 

 

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ

                                 1. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ,

                                 2. ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑΣ ΤΟΥ

     ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ,

Καθ'ων η αίτηση.

 

Ν. Ανδρέου, για τον Αιτητή.

 

Λ. Λάμπρου-Ουστά, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού  Εισαγγελέα, για τους Καθ'ων η αίτηση.

 

 

 

 

 

 

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή ο Κωστάκης Σωτηρίου (αιτητής), ιδιοκτήτης επιχείρησης εκγύμνασης και φροντίδας αλόγων, προσβάλλει την ορθότητα της απόφασης του Εφόρου Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (καθ'ου η αίτηση) με την οποία βεβαιώθηκε ότι ο αιτητής όφειλε το ποσό των £3.080,25 για υπηρεσίες εκγύμνασης και καθημερινής φροντίδας αλόγων που παρέσχε σε τρίτα πρόσωπα.

 

(α) Τα γεγονότα.

Ο αιτητής, ο οποίος παρείχε έναντι αμοιβής υπηρεσίες εκγύμνασης, τροφοδοσίας και καθημερινής φροντίδας σε ιδιοκτήτες αλόγων, εγγράφηκε στο Μητρώο Φ.Π.Α. από την 1/7/1992, όταν μετά από έρευνα λειτουργών του καθ'ου η αίτηση προέκυψε ότι ο κύκλος εργασιών του υπερέβαινε τις £12.000 ετησίως. Αν και ο καθ'ου η αίτηση ζήτησε από τον αιτητή να υποβάλει τις φορολογικές του δηλώσεις, ο τελευταίος μέχρι τις 18/5/1995 δεν υπέβαλε καμιά δήλωση, ενώ μέχρι τις 30/11/2000 υπέβαλε όλες τις φορολογικές του δηλώσεις με μηδενικά. Η έρευνα που ακολούθησε από λειτουργούς του καθ'ου η αίτηση οδήγησε στη διαπίστωση διαφόρων παραβάσεων. Ειδικότερα διαπιστώθηκε μεταξύ άλλων ότι ο αιτητής δεν τηρούσε βιβλία παραδόσεων αγαθών και/ή παροχή υπηρεσιών, παρέλειψε να τηρεί το ειδικό Σχέδιο Α΄ Λιανοπωλητών, δεν εξέδιδε αποδείξεις και ενώ συνέχιζε να ασκεί τις δραστηριότητες του προπονητή αλόγων, υπέβαλε δηλώσεις με συντελεστή φόρου "μηδέν" που σήμαινε ότι δεν ασκούσε καμιά φορολογητέα δραστηριότητα. Για τον καθορισμό των φορολογικών υποχρεώσεων του αιτητή, λειτουργοί του καθ'ου η αίτηση προέβησαν σε διάφορες έρευνες που συμπεριλάμβαναν την εξέταση στοιχείων από τα ιπποδρομιακά ημερολόγια της Ιπποδρομιακής Αρχής, την εξέταση της ετήσιας συμφωνίας μεταξύ του Συνδέσμου Ιδιοκτητών και του Συνδέσμου Προπονητών Δρομώνων Ίππων Κύπρου σχετικά με τα έξοδα διατροφής των αλόγων, τη λήψη πληροφοριών από τον ελεγκτή της Ιπποδρομιακής Αρχής και το γραμματέα του Συνδέσμου Ιδιοκτητών και την εξέταση πρόσθετων δαπανών με τις οποίες επιβαρύνονταν οι ιδιοκτήτες αλόγων, όπως π.χ. φάρμακα, βιταμίνες και αναλύσεις. Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω ο καθ'ου η αίτηση, σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 34(1) του περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας Νόμου του 1990                   (Ν. 246/90, όπως τροποποιήθηκε), προχώρησε στον καθορισμό του ποσού των £3.080,25 ως οφειλόμενου φόρου με το πιο κάτω σκεπτικό:

 

"Κύριε,

Βεβαίωση φόρου

 

Αναφέρομαι στην εγγραφή σας στο Μητρώο Φ.Π.Α. για την περίοδο 1/1/1997 μέχρι 31/12/2000 και σας πληροφορώ, ότι με βάση το άρθρο 34(1) του περί Φ.Π.Α. Νόμου 246/90, το ποσό των £3080,25 βεβαιώνεται ως φόρος οφειλόμενος από εσάς, στην πιο πάνω περίοδο, σε σχέση με τις υπηρεσίες εκγύμνασης και καθημερινής φροντίδας αλόγων, που παρείχατε σε διάφορους ιδιοκτήτες αλόγων.

 

Η παράλειψη σας να τηρήσετε τα αναγκαία βιβλία, αρχεία και στοιχεία όπως αυτά καθορίζονται στο περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Τήρηση Βιβλίων, Αρχείων και Στοιχείων) Διάταγμα του 1992 ή/και να χρησιμοποιήσετε το ειδικό Σχέδιο Α Λιανοπωλητών, αναφορικά με τις υπηρεσίες εκγύμνασης και καθημερινής φροντίδας αλόγων που παρείχατε σε διάφορους ιδιοκτήτες αλόγων κατά την περίοδο 1/1/1997 μέχρι 31/12/2000, μαζί με το γεγονός ότι υποβάλλατε τις φορολογικές σας δηλώσεις καθ' υπολογισμό, μας οδήγησαν στον υπολογισμό των ακαθαρίστων εσόδων σας λαμβάνοντας υπόψη όλα τα ενώπιον μας στοιχεία:

 

     Ι. Το ιπποδρομιακό ημερολόγιο που τηρείται από την Ιπποδρομιακή Αρχή Κύπρου, στο οποίο φαίνονται αναλυτικά τα άλογα που προπονούσατε κάθε μήνα

 

     ΙΙ.    Την συμφωνία μεταξύ του Συνδέσμου Ιδιοκτητών Δρομώνων Ίππων και Συνδέσμου Προπονητών, η οποία καθορίζει το ύψος των τροφείων μεταξύ £150,00 και £165,00 μηνιαίως και

 

     ΙΙΙ.   Το γεγονός, ότι πέραν από τα τροφεία, παρέχονται και άλλες υπηρεσίες, όπως η χορήγηση φαρμάκων και βιταμινών, η διενέργεια αναλύσεων κ.α. με επιπρόσθετη χρέωση. Έχει εκτιμηθεί, ότι με τις πρόσθετες υπηρεσίες η συνολική αντιπαροχή ανά άλογο κυμαίνεται στις £200.000 το μήνα.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ενόψει των πιο πάνω:

 

·        το ποσό των £3080,25 βεβαιώνεται ως φόρος οφειλόμενος από εσάς δυνάμει του άρθρου 34(1) του περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας Νόμου του 1990, όπως φαίνεται στον Πίνακα που επισυνάπτεται,

·        καλείστε, δυνάμει του άρθρου 36 του ιδίου Νόμου, να καταβάλετε £3080,25 (τρεις χιλιάδες ογδόντα λίρες και εικοσιπέντε σεντ). Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει τον πληρωτέο φόρο για όλες τις φορολογικές περιόδους από 1/1/1997 μέχρι 31/12/2000."

 

 

(β) Οι λόγοι της προσφυγής.

Με την παρούσα προσφυγή ο αιτητής επιζητεί την ακύρωση της πιο πάνω απόφασης γιατί όπως ισχυρίζεται,

 

(i)                 Λήφθηκε χωρίς τη δέουσα έρευνα και στερείται αιτιολογίας,

(ii)               Παραβιάστηκε το δικαίωμα ακρόασής του.

 

 

(i)     Έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας.

Έχει υποβληθεί από τον ευπαίδευτο συνήγορο του αιτητή ότι η βεβαίωση φόρου είναι λανθασμένη γιατί μεταξύ άλλων αυτή βασίστηκε σε λανθασμένους υπολογισμούς, γιατί λήφθηκε υπόψη μια χρονική περίοδος (30/6/2000 - 31/12/2000) κατά την οποία ο αιτητής ήταν συνταξιούχος, γιατί η απόφαση στηρίχθηκε σε αόριστα στοιχεία και γιατί υπάρχει έλλειψη αιτιολογίας. Επιπρόσθετα υποβλήθηκε ότι τα περισσότερα άλογα που αναφέρονταν στο ιπποδρομιακό ημερολόγιο ήταν ιδιοκτησίας του αιτητή και επομένως δεν έπρεπε να συνυπολογιστούν, ότι η Συμφωνία μεταξύ των Συνδέσμων Ιδιοκτητών και Προπονητών δεν επιβεβαιώθηκε εγγράφως και τέλος, ότι είναι αυθαίρετος ο υπολογισμός της συνολικής αντιπαροχής ανά άλογο σε σχέση με τις πρόσθετες υπηρεσίες.

 

 

 

 

Η ευπαίδευτη συνήγορος του καθ'ου η αίτηση υπέβαλε ότι η βεβαίωση του φόρου ήταν εύλογα επιτρεπτή, τονίζοντας τις προεκτάσεις του άρθρου 34 του Νόμου 246/90, το οποίο παρέχει στον Έφορο την ευχέρεια να χρησιμοποιήσει κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο την κρίση του, όταν ο φορολογούμενος παραλείπει να υποβάλει τις φορολογικές του δηλώσεις ή να τηρήσει τα αναγκαία έγγραφα.

 

Οι ισχυρισμοί του αιτητή δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτοί. Ο αιτητής δεν τηρούσε εκείνα τα έγγραφα και τα στοιχεία που είχε νομική υποχρέωση να τηρεί. Πιο συγκεκριμένα δεν διατηρούσε λογαριασμό Φ.Π.Α. σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 7 του περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας Διατάγματος του 1992 και δεν παρουσίασε αντίγραφα αποδείξεων για την περίοδο 1/1/97 - 31/12/2000. Αναφορικά με την εισήγηση ότι λήφθηκε υπόψη περίοδος κατά την οποία ο αιτητής ήταν συνταξιούχος, από έρευνα που διεξάχθηκε προέκυψε ότι ο αιτητής προπονούσε άλογα μέχρι και το Δεκέμβριο του 2000 και ότι κατέθεσε την άδεια του στις 11/1/2001. Αβάσιμος κρίθηκε και ο ισχυρισμός του ότι ο κύκλος των εργασιών του δεν υπερέβαινε τις £12.000 και εφόσον δεν παρουσίασε οποιαδήποτε στοιχεία και υπέβαλε δηλώσεις με μηδενικούς συντελεστές, ο Έφορος δεν μπορούσε παρά να προχωρήσει στη βεβαίωση του φόρου σύμφωνα με τις σχετικές νομοθετικές πρόνοιες. Η έρευνα που διεξήχθηκε ήταν διεξοδική και ικανοποιητική. Λήφθηκε υπόψη το περιεχόμενο του ιπποδρομιακού ημερολογίου, στο οποίο αναφέρονται τα άλογα που προπονούσε ο αιτητής και αφού εξαιρέθηκαν τα δικά του άλογα, για τον υπολογισμό των μηνιαίων δαπανών τροφής, εκγύμνασης και πρόσθετων υπηρεσιών για κάθε άλογο τρίτων ιδιοκτητών, αναζητήθηκε καθοδήγηση από τη σχετική συμφωνία καθορισμού του ύψους των τροφείων από Λ.Κ.150 - Λ.Κ.165 μηνιαίως και λήφθηκαν υπόψη οι πληροφορίες που εξασφαλίστηκαν από τον ελεγκτή της Ιπποδρομιακής Αρχής και το γραμματέα του Συνδέσμου Ιδιοκτητών Δρομώνων Ίππων Κύπρου. Ειδικότερα σε σχέση με τον υπολογισμό των πρόσθετων υπηρεσιών (φάρμακα, βιταμίνες και αναλύσεις) από τον Έφορο, επισημαίνεται ότι η ορθότητα της συμπερίληψής τους στη συνολική μηνιαία δαπάνη των ιδιοκτητών, επιβεβαιώθηκε στην απόφαση του Νικήτα, Δ. στην υπόθεση Θεοδόση Θεοδοσíου ν. Δημοκρατíας, Προσφυγή 75/94 της 13/6/96, όπου λέχθηκαν τα πιο κάτω:

 

     "Έχω συνοπτικά προεκθέσει τις απαντήσεις του Εφόρου. Η κεντρική σκέψη είναι πως το ποσό των £200 δεν είναι καθόλου αυθαίρετο, όπως εισηγήθηκαν οι αιτητές. Είναι δεκτόν ότι οι προπονητές χρεώνουν "τροφεία" £150-165. Το υπόλοιπο ποσό, σύμφωνα με τις πληροφορίες του Εφόρου, χρεώνεται για τις πρόσθετες υπηρεσίες που υποστηρίζονται και από τα τιμολόγια ή αποδείξεις ερ. 29-34. Από αυτά τα έγγραφα συνάγεται ότι επιβαρύνθηκαν με τέτοιες δαπάνες οι ιδιοκτήτες από άλλους προπονητές. Οι ενέργειες του Εφόρου δείχνουν πως τα θέματα που έθιξε ο δικηγόρος των αιτητών δεν έμειναν ανερεύνητα. Η υποχρέωση του δεν ήταν να προβεί σε εξαντλητική έρευνα, όπως έγινε δεκτό στην υπόθεση Van Boeckel v. Customs and Excise Commissioners (1981) 2 All E.R. 505. Υπό τις συνθήκες, το ποσό των £200 αντιπροσωπεύει τη συνολική αντιπαροχή που έλαβε για τις υπηρεσίες που πρόσφερε και που φορολογείται σαν παροχή υπηρεσιών, όπως έγινε στη Rowe & Maw, ανωτέρω."

 

 

Οι αρχές της απόφαση Van Boeckel (πιο πάνω) υιοθετήθηκαν στην απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Κ. Athanasiou Motors Ltd v. Δημοκρατíας (2000) 3 ΑΑΔ 21, όπου τονίστηκαν μεταξύ άλλων και τα ακόλουθα:

 

     "Έχουμε ήδη αποφασίσει ότι ορθά ενεργοποιήθηκε το άρθρο 34(1) του νόμου που δίδει την εξουσία στον Έφορο να προβεί σε βεβαίωση του φόρου. Από το λεκτικό της πιο πάνω διάταξης συνάγεται το συμπέρασμα ότι η βεβαίωση είναι πράξη προσδιορισμού του οφειλόμενου φόρου. Δεν καθορίζεται στη νομοθεσία τρόπος ή μέθοδος υπολογισμού του φόρου. Ο μόνος περιορισμός που τίθεται στον Έφορο είναι να προβεί στην πράξη υπολογισμού του οφειλόμενου φόρου χρησιμοποιώντας "κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο την κρίση του". Παρέχεται διακριτική ευχέρεια στον Έφορο να επιλέξει τη μέθοδο υπολογισμού του φόρου με βάση βέβαια τα στοιχεία τα οποία έχει ενώπιόν του.

 

Καθοδήγηση ως προς την ερμηνεία του όρου "κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο την κρίση του" μπορούμε να αντλήσουμε από την αγγλική νομολογία επί του θέματος και ειδικότερα από τις αυθεντίες: Van Boeckel (πιο πάνω) και Argosy v. Inland Revenue Commissioner (1971) 1 W.L.R. 514.

 

 

 

 

 

Σύμφωνα με την Van Boeckel "αυτό που προϋποθέτουν οι λέξεις της διάταξης είναι ότι ο Έφορος θα εξετάσει δίκαια όλο το υλικό που τέθηκε ενώπιον του και να καταλήξει σε απόφαση η οποία είναι εύλογη και όχι αυθαίρετη ως προς το ποσό του οφειλόμενου φόρου. Από τη στιγμή που υπάρχει κάποιο υλικό που ο Έφορος μπορεί εύλογα να ενεργήσει δεν απαιτείται από αυτόν να προβεί σε διεξαγωγή έρευνας η οποία μπορεί να έχει ή να μην έχει σαν αποτέλεσμα την προσαγωγή περαιτέρω υλικού ενώπιόν του.".

 

Στην Argosy κρίθηκε ότι από τη στιγμή που διαμορφώνεται εύλογη άποψη ότι υπάρχει υποχρέωση κατ' ανάγκη πρέπει να ακολουθηθεί διαδικασία πιθανολόγησης σε σχέση με το ποσό της υποχρέωσης.

 

Οι πιο πάνω αυθεντίες έχουν ακολουθηθεί από πολλές αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην πρωτόδικη δικαιοδοσία του μεταξύ των οποίων αναφερόμεθα στην Θεοδοσíου ν. Δημοκρατíας Υπόθ. αρ. 75/94, ημερ. 13.6.96."

 

 

Έχοντας υπόψη τα πιο πάνω οι ισχυρισμοί του αιτητή για έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας απορρίπτονται.

 

(β) Το δικαίωμα ακρόασης του αιτητή.

Έχει επίσης υποβληθεί εκ μέρους του αιτητή ότι η επίδικη απόφαση πάσχει αφού ο καθ'ου η αίτηση είχε υποχρέωση να ακούσει τον αιτητή, σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 43(1) του Νόμου 158(Ι)/99, πριν καταλήξει στη δυσμενή για τον αιτητή βεβαίωση του οφειλόμενου φόρου.

 

Η εισήγηση δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Όπως τονίστηκε από τον ευπαίδευτο συνήγορο του καθ'ου η αίτηση, ο Έφορος δεν είχε οποιαδήποτε νομική υποχρέωση να καλέσει τον αιτητή, ούτε ζητήθηκε κάτι τέτοιο από τον αιτητή. Το δικαίωμα ακρόασης σε υποθέσεις διοικητικού δικαίου δεν είναι απόλυτο. Το δικαίωμα υπάρχει όταν διασφαλίζεται με σχετική νομοθετική πρόβλεψη ή όταν η επίδικη πράξη αποτελεί κύρωση ή είναι πειθαρχικού χαρακτήρα. Όπως τονίστηκε στην υπόθεση Παντελούρης ν. Υπουργικού Συμβουλíου (1991) 3 ΑΑΔ 78,

 

 

 

 

     "Οι καθιερωμένες κατά τη νομολογία μας αρχές είναι ότι το δικαίωμα του διοικουμένου να ακούεται πριν από την έκδοση μιας διοικητικής πράξεως που τον αφορά υπάρχει στις περιπτώσεις που το προβλέπει ο Νόμος ή όταν η επίδικη διοικητική πράξη αποτελεί στην ουσία επιβολή ποινής ή κυρώσεως ή όταν είναι τιμωρητικής ή πειθαρχικής φύσεως."

 

 

Έχοντας υπόψη τα πιο πάνω η σχετική εισήγηση ότι ο καθ'ου η αίτηση είχε υποχρέωση να ακούσει τον αιτητή πριν από τη βεβαίωση του φόρου, κρίνεται ως ανεδαφική.

 

Η προσφυγή απορρίπτεται, με £500 έξοδα σε βάρος του αιτητή.

 

 

 

 

 

 

 

                                                       Τ. ΗΛΙΑΔΗΣ,

                                                            Δ.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

/ΔΓ

---

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο