|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 68/2004)
1 Ιουνίου, 2005
[ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δικαστής.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 28 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΣΑΒΒΑΣ ΤΤΑΜΑΤΙΡΗΣ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ
ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΗΣΕΩΣ
ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΛΑΡΝΑΚΑΣ,
Καθ΄Ων η Αίτηση.
_________
Α.Σ. Αγγελίδης, για τους Αιτητές.
Μ. Σπηλιωτοπούλου, για την Καθ΄ Ης η Αίτηση.
_________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Στις 5.8.2002 ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση προς το αρμόδιο Επαρχιακό Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως Λάρνακας για χορήγηση πολεοδομικής άδειας για ανέγερση τουριστικού περιπτέρου/κέντρου αναψυχής εξ ολοκλήρου εντός της ζώνης προστασίας της παραλίας στο Μαρώνι κατά παρέκκλιση των προνοιών της Δήλωσης Πολιτικής. Προηγούμενες αιτήσεις του για τον ίδιο σκοπό το 1997 και το 2002 είχαν απορριφθεί, όπως απερρίφθη και η νέα αυτή αίτηση, κατά δε της εν λόγω απόφασης κατεχωρήθη η προσφυγή.
Της απόρριψης της αίτησης προηγήθηκε μακρά διαδικασία. Ετοιμάσθηκε κατ΄ αρχή έκθεση του Επαρχιακού Τμήματος προς το Συμβούλιο Μελέτης Παρεκκλίσεων. Σε αυτή οι απόψεις του Τμήματος διατυπώνοντο ως εξής:
"α) Το επιχείρημα του αιτητή ότι χορηγήθηκαν στο παρελθόν άδειες ανέγερσης κέντρων αναψυχής και εξοχικών κατοικιών σε γειτονικά τεμάχια είναι αόριστο και δεν στοιχειοθετείται. Προφανώς όμως θα αναφέρεται στις ίδιες περιπτώσεις που επικαλείται στην επιστολή του δικηγόρου του στις 5.8.1999 όταν απευθύνθηκε με αίτημα για παρέκκλιση στην Πολεοδομική Αρχή. Για το θέμα αυτό η Πολεοδομική Αρχή στην απαντητική επιστολή της προς τον δικηγόρο του αιτητή με αρ. ΛΑΡ/369/97 ημερομηνίας 12.10.1999 (Παράρτημα 8) αναφέρει ότι, για τρία κέντρα αναψυχής στην περιοχή του Αγ. Θεοδώρου, μόνο το ένα κέντρο αναψυχής επεμβαίνει στη ζώνη προστασίας και για το οποίο χορηγήθηκε άδεια με χαλάρωση του άρθρου 5(Α)2 (Κεφ. 59) από τον Έπαρχο, πριν την εφαρμογή του Νόμου Περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας. Εν πάση περιπτώσει και αν ακόμα ευσταθούσε καθ΄ολοκληρία το επιχείρημα του αιτητή, αυτό δεν μπορεί να αποτελεί προηγούμενο για παρόμοια αντιμετώπιση/χειρισμό, ιδιαίτερα εν όψει της αυξημένης σήμερα περιβαλλοντικής συνείδησης όπως επίσης και της ουσιαστικής διαφοροποίησης στην αντιμετώπιση/χειρισμό επεμβάσεων μέσα στην ζώνη προστασίας της παραλίας σε σχέση με τα κριτήρια/δεδομένα με βάση τα οποία εμελετούντο τέτοιας φύσεως αιτήσεις στο παρελθόν.
β) Το γεγονός ότι ο αιτητής επικαλείται την κάλυψη οικονομικής επιβάρυνσης του ποσού των £50 που καταβάλλει στον Έπαρχο για σκοπούς επιχωμάτωσης του κτήματος του, λόγω διάβρωσης από την θάλασσα, δεν συνιστά λόγο για χορήγηση άδειας με παρέκκλιση, επειδή το φαινόμενο της διάβρωσης παρουσιάζεται σχεδόν καθ΄ όλο το μήκος των ακτών της ελεύθερης Κύπρου και η λήψη προληπτικών μέτρων προστασίας, εφ΄όσον το επιθυμεί ο ιδιοκτήτης του επηρεαζόμενου από την διάβρωση τεμαχίου, αφορά τον ίδιο. Η Κυβέρνηση εξ όσων γνωρίζω προχώρησε σε μελέτη του φαινομένου αυτού και με βάση πρόγραμμα προβαίνει σε διορθωτικές επεμβάσεις στις επηρεαζόμενες από διάβρωση παράκτιες περιοχές.
γ) Η διασφάλιση της ζώνης προστασίας της παραλίας, ως φυσικού στοιχείου θα πρέπει να προστατευθεί για περιβαλλοντικούς λόγους, όπως και για την απρόσκοπτη χρήση και απόλαυση και από το κοινό. Με βάση το άρθρο 23 του Συντάγματος που προστατεύει την ιδιωτική περιουσία, αναφέρεται σαφώς ότι η ζώνη προστασίας της παραλίας αποτελεί κρατική γη και κατά συνέπεια στην παρούσα περίπτωση η διαφύλαξη της συνιστά ευρύτερο δημόσιο συμφέρον, το οποίο κατά την άποψη μου, υπερέχει οποιασδήποτε πρόθεσης για ιδιωτική εκμετάλλευση και ιδιαίτερα σε εμπορική βάση, όπως είναι η παρούσα περίπτωση.
δ) Παραμένει ωστόσο για σκοπούς προβληματισμού η διαπίστωση ότι το τεμάχιο αυτό όπως και άλλα παρακείμενα με αυτό που περικλείονται εξ ολοκλήρου ή σχεδόν εξ ολοκλήρου μέσα στην ζώνη προστασίας της παραλίας χωρίς δυνατότητα οιασδήποτε ουσιώδους ανάπτυξης, ακόμα και αυτής της στοιχειώδους περίφραξης για σκοπούς προστασίας σε περίπτωση δενδροκαλλιέργειας τους. Εν πάση περιπτώσει, ο αιτητής σύμφωνα και με τον τίτλο ιδιοκτησίας της αίτησης κατέστη ιδιοκτήτης του τεμαχίου το 1993, ενώ η ένταξη του τεμαχίου στη ζώνη προστασίας δημοσιεύθηκε το 1979, οπόταν δεν δικαιολογείται η εκ των υστέρων απαίτηση δικαιωμάτων ανάπτυξης ή και αποζημιώσεων, ιδιαίτερα επειδή η ρύθμιση της ζώνης προστασίας συντελέστηκε με άλλη νομοθεσία.
ε) Η προτεινόμενη μικτή εμπορική ανάπτυξη (τουριστικό περίπτερο/κέντρο αναψυχής) δεν κρίνεται απαραίτητη για εξυπηρέτηση της λειτουργίας της τουριστικής ζώνης Τ3β. Πρόσθετα αναμένεται σε περίπτωση χορήγησης της άδειας με παρέκκλιση να δημιουργηθεί αρνητικό προηγούμενο με την υποβολή παρόμοιας φύσης αιτημάτων από τους ιδιοκτήτες παρακείμενων τεμαχίων στην ευρύτερη περιοχή που επηρεάζονται στον ίδιο βαθμό από την ζώνη προστασίας της παραλίας. Το τελικό αποτέλεσμα μιας τέτοιας ενέργειας είναι η υπερσυγκέντρωση τέτοιου τύπου αναπτύξεων σε περιοχή όπου αυτή δεν είναι επιθυμητή. Ταυτότχρονα εγείρονται και θέματα παγκύπριας πολιτικής για το θέμα αυτό. Συγκεκριμένα σε απόσταση 240μ περίπου από το τεμάχιο υπάρχει καθορισμένη τουριστική Ζώνη Τε στα όρια του χωριού Αγ. Θεόδωρος όπου θα πρέπει να χωροθετούνται τέτοιου τύπου διευκολύνσεις.
στ) Η παρούσα αίτηση προϋποθέτει παράλληλα και χορήγηση από το Υπουργικό Συμβούλιο χαλάρωσης των προνοιών του άρθρου 5(Α)2 του Περί Προστασίας της Παραλίας Νόμου Κεφ. 59 ύστερα από αίτηση της Αρμόδιας Αρχής (Έπαρχος Λάρνακας). Τέτοια χαλάρωση προϋποθέτει επίσης ότι η περίπτωση της αίτησης είναι εξαιρετική και έκτακτη και ικανοποιείται το δημόσιο συμφέρον, προϋποθέσεις οι οποίες δεν φαίνεται να πληρούνται στην περίπτωση που έχω ενώπιον μου.
7. Έχοντας υπ΄όψη τα πιο πάνω και ειδικότερα το περιεχόμενο της παραγράφου 6, η Πολεοδομική Αρχή διαπιστώνει ότι δεν πληρούνται οι αρχές και τα κριτήρια που τίθενται στον Κανονισμό 19, ώστε να τεκμηριώνεται/αιτιολογείται θετική εισήγηση μου. Αντίθετα σε περίπτωση τυχόν χορήγησης της αιτούμενης Πολεοδομικής Άδειας με παρέκκλιση κρίνεται ότι θα επηρεασθεί ουσιωδώς η γενική στρατηγική του ισχύοντος Σχεδίου Ανάπτυξης (Παράγραφος 2 του Κανονισμού 19), περίπτωση για την οποία δεν χορηγείται παρέκκλιση με βάση τον ίδιο Κανονισμό. Ειδικότερα αναφέρω ότι:
α) Τυχόν χορήγηση άδειας με παρέκκλιση προδιαγράφει την θετική αντιμετώπιση παρόμοιων αιτημάτων από άλλους ιδιοκτήτες παρακείμενων τεμαχίων, με αποτέλεσμα αφενός
(ι) την καταστρατήγηση της ζώνης προστασίας της παραλίας και των σκοπών για τους οποίους αυτή έχει ορισθεί (διαφύλαξη του περιβαλλοντικού παραθαλάσσιου χαρακτήρα και της απρόσκοπτης διακίνησης του κοινού για απόλαυση της παραλίας) και,
(ιι) την ανεπιθύμητη υπερσυγκέντρωση γραμμικής εμπορικής ανάπτυξης εκτός της καθορισμένης ζώνης Τε και την ποιοτική υποβάθμιση της τουριστικής ανάπτυξης στην περιοχή.
β) Η περίπτωση αυτή δεν συνιστά έκτακτη ή εξαιρετική περίπτωση, ούτε εξυπηρετείται το δημόσιο συμφέρον, απεναντίας αποτελεί σαφώς κερδοσκοπική επιχείρηση με σκοπό το ίδιο συμφέρον.
γ) Η περιοχή στην οποία περιλαμβάνεται το τεμάχιο βρίσκεται στα αρχικά στάδια ανάπτυξης και γι΄αυτό η διατήρηση του ευαίσθητου περιβαλλοντικού χαρακτήρα της κρίνεται επιβεβλημένη. (Φωτογραφία Παράρτημα 14)."
Απόρριψη της αίτησης συμφωνώντας με τις απόψεις του Επαρχιακού Τμήματος, εισηγήθησαν και ο Διευθυντής του Τμήματος, ο Έπαρχος Λάρνακας και ο ΚΟΤ, ενώ το Κοινοτικό Συμβούλιο Μαρωνίου δεν έλαβε θέση, πληροφορώντας το Υπουργείο Εσωτερικών ότι δεν ενίστατο σε όποια απόφαση ελαμβάνετο. Όλες οι απόψεις, όπως και πλήρες ιστορικό του θέματος, ήσαν ενώπιον του Συμβουλίου Μελέτης Παρεκκλίσεων σε σχετικό σημείωμα του Υπουργείου Εσωτερικών όταν το Συμβούλιο Μελέτης Παρεκκλίσεων απεφάσισε να εισηγηθεί όπως το Υπουργικό Συμβούλιο απορρίψει την αίτηση "δεδομένου ότι αυτή δεν πληροί τις πρόνοιες του Κανονισμού 19(1)(α)-(1β), δεν θεωρείται έκτακτη και δικαιολογημένη προς το δημόσιο συμφέρον και δεν είναι ειδική περίπτωση". Το Υπουργικό Συμβούλιο απέρριψε την αίτηση για αυτούς τους λόγους, κατόπιν τούτου δε και το Επαρχιακό Τμήμα αρνήθηκε τη χορήγηση πολεοδομικής άδειας για τους ακόλουθους λόγους:
"Η προτεινόμενη ανάπτυξη που διαλαμβάνει ανέγερση τουριστικού περιπτέρου/κέντρου αναψυχής μέσα στη ζώνη προστασίας της παραλίας δεν είναι δυνατόν να επιτραπεί. Ειδικότερα οι λόγοι που δεν μπορεί να επιτραπεί η ανάπτυξη αφορούν:-
(α) στην χωροθέτηση της οικοδομής εξ ολοκλήρου μέσα στην ζώνη προστασίας της παραλίας όπου οικοδομές/κατασκευές του τύπου αυτού δεν επιτρέπονται. (Πολιτική 3(Α), παράγρ. 12, των Γενικών Προνοιών Πολιτικής της Δήλωσης Πολιτικής).
(β) στην χωροθέτηση τέτοιου τύπου εμπορικής δραστηριότητας έξω από τις καθορισμένες στην Δήλωση Πολιτικής. Συγκεκριμένα στην τουριστική ζώνη Τ3β του χωριού Μαρώνι αντί στην παραπλήσια τουριστική ζώνη Τε όπου ενδείκνυται να χωροθετούνται τέτοιου τύπου διευκολύνσεις/δραστηριότητες.
(Πολιτική 9(Ν), παράγρ. 1(α) της Δήλωσης Πολιτικής).
Σημείωση προς τον Αιτητή:
Η αίτηση σας έχει τύχει μελέτης/εξέτασης στα πλαίσια της χορήγησης Πολεοδομικής Άδειας από το Υπουργικό Συμβούλιο κατά παρέκκλιση των προνοιών του Σχεδίου Ανάπτυξης. Το Υπουργικό Συμβούλιο με βάση τις εξουσίες που διαθέτει από το Άρθρο 26 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου στη συνεδρία του ημερ. 27.08.2003 αποφάσισε να απορρίψει την αίτηση επειδή αυτή δεν πληροί τις πρόνοιες του Κανονισμού 19(1)(α)-(1β) και η αίτηση δεν θεωρείται έκτακτη και δικαιολογημένη προς το δημόσιο συμφέρο και δεν είναι ειδική περίπτωση."
Μία από τις εισηγήσεις του Αιτητή προέχει να εξετασθεί. Είναι ότι έπασχε η λειτουργία του Συμβουλίου Μελέτης Παρεκκλίσεων καθ΄όσον ήταν παρούσα στη συνεδρία του η κα Μαίρη Παπαδοπούλου, του Υπουργείου Εσωτερικών, ως Γραμματέας, όπως αναφέρεται στα πρακτικά. Αυτό, εισηγείται ο ευπαίδευτος συνήγορος για τον αιτητή, ήταν παράνομο αφού οι περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας (Παρεκκλίσεις) Κανονισμοί του 1999 (ΚΔΠ 903/99) δεν προνοούν για παρουσία γραμματέα κατά τις συνεδρίες του Συμβουλίου Μελέτης Παρεκκλίσεων.
Μπορεί η ΚΔΠ να μην προνοεί για την παρουσία γραμματέα, ο περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμος του 1999 (Ν. 158(Ι)/99) όμως προνοεί. Στο άρθρο 21(1) ορίζεται ότι:
"21.-(1) Το συλλογικό διοικητικό όργανο πρέπει να συνεδριάζει με νόμιμη σύνθεση. Δεν είναι νόμιμα συντεθειμένο, αν στη συνεδρίασή του παρίσταται πρόσωπο που δεν είναι εξουσιοδοτημένο από το νόμο, έστω και αν δεν έλαβε μέρος στην ψηφοφορία, εκτός αν πρόκειται για υπάλληλο που είναι αρμόδιος για την τήρηση των πρακτικών."
Εξ άλλου, σχετικό είναι και το άρθρο 24(1):
"24.-(1) Πρέπει να τηρούνται λεπτομερή πρακτικά των συνεδριάσεων των συλλογικών οργάνων, στα οποία να διατυπώνονται με σαφήνεια οι αποφάσεις που λαμβάνονται. η τήρηση άρτιων πρακτικών είναι υποχρέωση κάθε οργάνου που ασκεί διοικητική λειτουργία."
Δεν υπήρξε λοιπόν κακή λειτουργία του Συμβουλίου Μελέτης Παρεκκλίσεων.
Επί της ουσίας, ο Αιτητής εισηγείται ότι η έκθεση του Επαρχιακού Τμήματος, στην οποία βασίσθησαν όσα ακολούθησαν, πάσχει από έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας και συνιστά δυσμενή μεταχείριση του αιτητή έναντί άλλων προς τους οποίους χορηγήθησαν άδειες. Παραπέμπει δε σε επί μέρους πτυχές της έκθεσης για να επιχειρηματολογήσει προς τούτο.
Η έκθεση του Επαρχιακού Τμήματος ήταν όμως πληρέστατη, καλύπτοντας κάθε πτυχή που ήταν σχετική προς την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας της διοίκησης. Στην έκθεση εδόθη επαρκέστατη αναφορά του πραγματικού και νομικού υποβάθρου του θέματος όσο και του ιστορικού του, εξετάσθησαν όλες οι πτυχές της αίτησης του Αιτητή όπως και όλες οι παράμετροι που με βάση το νόμο λαμβάνονται υπ΄ όψη και εδόθη εμπεριστατωμένη αιτιολόγηση της εισήγησης του Τμήματος που αφορούσε τόσο τους ευρύτερους λόγους για τους οποίους δεν μπορούσε να δοθεί χαλάρωση για το κτήμα του Αιτητή όσο και το ότι οι τρεις προηγούμενες περιπτώσεις στις οποίες ανεφέρθη ο Αιτητής και στις οποίες στήριξε την εισήγηση του για άνιση μεταχείριση διαφοροποιούντο από τη δική του για τους λόγους που αναφέρονται και δεν μπορούσε να γίνεται λόγος για δυσμενή διάκριση εις βάρος του. Δεν διαπιστώνω λοιπόν το παραμικρό έρεισμα στην εισήγηση για έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας ή στην εισήγηση για άνιση μεταχείριση. Η επιχειρηματολογία του Αιτητή, αν εγίνετο δεκτή, θα απέληγε μάλλον σε υποκατάσταση της δικής του κρίσης επί του πράγματος για εκείνη τη διοίκηση, που βεβαίως δεν είναι το ζητούμενο, και, περαιτέρω, θα εξουδετέρωνε το όλο νόημα της κατά παρέκκλιση χορήγησης άδειας ως αυστηρώς ρυθμιζόμενης εξαίρεσης του κανόνα. Πολλή αναφορά κάνει ο Αιτητής και στην άποψη του Κοινοτικού Συμβουλίου Μαρωνίου ως μη ληφθείσας υπ΄ όψη. Η άποψη αυτή όμως όχι μόνο δεν ήταν θετική για τον αιτητή, όπως ο ίδιος ισχυρίζεται, αλλά ήταν ουδέτερη όσο και μηδενικής αξίας αφού δεν αναφέρετο σε οποιαδήποτε αιτιολόγηση της.
Ο Αιτητής εισηγήται επίσης ότι παραβιάσθησαν οι αρχές της φυσικής δικαιοσύνης, και δη η αρχή του δικαιώματος ακρόασης, καθ΄ ότι το Υπουργικό Συμβούλιο δεν ζήτησε και τις δικές του απόψεις. Οι απόψεις του Αιτητή ήσαν όμως εξ αρχής πλήρως ενώπιον της διοίκησης και εξετέθησαν σε όλα τα στάδια της εξέτασης της αίτησης του, περιλαμβανομένου του σταδίου του Υπουργικού Συμβουλίου το οποίο είχε και την τελική αρμοδιότητα.
Ισχυρίζεται τέλος ο Αιτητής ότι, καθ΄όσον δεν επισυνάφθηκε στην ένσταση το πρακτικό της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου, δεν είναι δυνατό να γίνει έλεγχος της νομιμότητας της λειτουργίας του από απόψεως συνθέσεως και της αιτιολόγησης της απόφασης του. Το πρακτικό βεβαίως παρουσιάσθηκε στο στάδιο των διευκρινίσεων. Θέμα κακής λειτουργίας του Υπουργικού Συμβουλίου ουδέποτε συγκεκριμενοποιήθηκε στην αγόρευση, στην οποία απλώς περιέχεται επιφύλαξη δικαιώματος προβολής ισχυρισμών, εν πάση περιπτώσει δε τέτοιο θέμα δεν εγείρεται στα νομικά σημεία της προσφυγής και το Δικαστήριο δεν θα ήταν διατεθειμένο να το εξετάσει αυτεπαγγέλτως και αορίστως. Η δε αιτιολογία της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου περιέχεται στην εισήγηση του Συμβουλίου Μελέτης Παρεκκλίσεων η οποία ήταν ενώπιον του και στη βάση της οποίας απέρριψε την αίτηση του Αιτητή.
Η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται. Ο αιτητής θα καταβάλει 400 έξοδα στη Δημοκρατία.
Δ. Χατζηχαμπής
Δ.
/ΚΧ"Π