ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Συνεκδικαζόμενες Υποθέσεις Αρ. 427/2002 και 549/2002)
14 Μαρτίου 2003
[ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ/στής
]ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
(Υπόθεση Αρ. 427/2002)
ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1.ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ,
2. ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΕΩΣ,
Καθ΄ ων η αίτηση.
---------------------------
(Υπόθεση Αρ. 549/2002)
ΛΟΥΚΑΣ Τ. ΛΟΥΚΑ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1.ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ,
2. ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΕΩΣ,
Καθ΄ ων η αίτηση.
---------------------------
Κ. Καντούνας,
για τον αιτητή στην Υπόθεση Αρ. 427/2002.Γ. Χριστοφίδης, για τον αιτητή στην Υπόθεση Αρ. 549/2002.
Γ. Γεωργαλλής, Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
Π. Πολυβίου, για τα ενδιαφερόμενα μέρη.
---------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Προσβάλλεται η απόφαση για τη χορήγηση στα ενδιαφερόμενα πρόσωπα Heylen Herman, Janssen Marc και Wojciulewitsch Sven άδειας προσωρινής παραμονής και εργασίας στην Κύπρο, κατόπιν αιτήματος της εργοδότριας τους Eurocypria Airlines Ltd.
Η Eurocypria, αερομεταφορέας που λειτουργεί στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου, αποτάθηκε με επιστολή ημερ. 28 Ιανουαρίου 2002 στον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων για να της επιτραπεί να εργοδοτήσει τέσσερεις αλλοδαπούς πιλότους κατά την περίοδο Απριλίου-Οκτωβρίου 2002. Εξέθετε το πρόβλημα ως εξής:
«Εν όψει της θερινής τουριστικής περιόδου 2002, εδώ και αρκετό καιρό ο προγραμματισμός του Τμήματος Επιχειρήσεων βρίσκεται σε εξέλιξη.
Σκοπός της επιστολής αυτής είναι η αίτηση μας προς το Υπουργείο σας για παραχώρηση σχετικής άδειας προσωρινής εργοδότησης τεσσάρων αλλοδαπών πιλότων για την πιο πάνω περίοδο. (Απρίλη-Οκτώβρη 2002). Η ανάγκη αυτή είναι επιτακτική για τη διασφάλιση της ομαλής και ασφαλούς εκτέλεσης των πτήσεων της Εταιρείας.
Η Εταιρεία μας έχει προβεί σε προσλήψεις οκτώ νέων άπειρων χειριστών κατά τους τελευταίους δεκαοκτώ μήνες. Ως εκ τούτου και δεδομένης της ανάγκης είκοσι ενός πληρωμάτων, δηλαδή 42 χειριστών στο σύνολο, και λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι αυτή τη στιγμή η Γιουροσύπρια εργοδοτεί 38 χειριστές υπάρχει άμεση ανάγκη για πρόσληψη:
και
Όλοι οι πιο πάνω πρέπει απαραίτητα να κατέχουν άδεια πλοήγησης του συγκεκριμένου τύπου αεροσκάφους Α320 και επίσης σημαντική πείρα (ώρες πτήσης). Σε αντίθετη περίπτωση που η Εταιρεία προχωρούσε σε νέες προσλήψεις άπειρων Κυπρίων χειριστών, η δυνατότητα εκτέλεσης των πτήσεων με τον ικανοποιητικό βαθμό ασφάλειας θα επηρεαζόταν πολύ δυσμενώς.
Είναι σημαντικό να σας αναφέρω ότι από τη προηγούμενη διαδικασία πρόσληψης πιλότων που πραγματοποιήθηκε το Φεβρουάριο του 2001 προκύπτει λίστα αναμονής με τρεις αιτητές. Η εταιρεία προτίθεται να ενημερώσει γραπτώς τους ενδιαφερόμενους ότι τους προσφέρει εργοδότηση στις αρχές του 2003, εφ΄ όσον ξεπεραστούν με την πιο πάνω διευθέτηση τα προβλήματα εμπειρίας που παρουσιάζονται αυτή τη στιγμή.
Είμαι σίγουρος ότι κατανοείτε πλήρως τη σοβαρότητα αίτησής μας και ότι θα μας παραχωρήσετε τη σχετική άδεια έγκαιρα ούτως ώστε να προβούμε σε διευθετήσεις πριν από την έναρξη της θερινής περιόδου.
Είμαι στη διάθεση σας για να σας παραθέσω οποιαδήποτε επιπρόσθετα στοιχεία τυχόν χρειαστείτε.»
Ακολούθησε, στις 13 Φεβρουαρίου 2002, προπαρασκευαστικά η δημοσίευση των θέσεων στον εγχώριο τύπο ώστε να φανεί αν υπήρχαν ή όχι κατάλληλοι Κύπριοι χειριστές αεροσκαφών. Επειδή όμως με την πρώτη δημοσίευση εκαλούντο οι υποψήφιοι να υποβάλουν αίτηση σε είτε τη Eurocypria είτε στο Επαρχιακό Γραφείο Εργασίας Λάρνακας ενώ οι αιτήσεις θα έπρεπε να απευθύνοντο μόνο προς το Επαρχιακό Γραφείο Εργασίας το οποίο θα διατηρούσε έτσι τον έλεγχο
, έγινε στις 10 Μαρτίου 2002 νέα δημοσίευση την οποία παραθέτω:«Eurocypria Airlines, the first Cypriot charter airline, invites applications for a small number of pilot vacancies from qualified AIRBUS A320 Captains and Co-pilots.
ESSENTIAL QUALIFICATIONS:
CAPTAINS:
CO-PILOTS:
Applications
Candidates may apply to the District Labour Office Larnaca by the 15th March 02.
Tel. No. 24304136
Fax No. 24304532.»
Προβλημάτισε το Τμήμα Εργασίας ο αριθμός των απαιτούμενων ωρών πτήσεων δεδομένου ότι για την απόκτηση της σχετικής άδειας πλοήγησης χρειάζονταν μόνο 1.500 ώρες πτήσης και επομένως οι τεθέντες αριθμοί ίσως να απέκλειαν αδικαιολογήτως κατάλληλους Κυπρίους. Με επιστολή ημερ. 20 Φεβρουαρίου 2002 το Τμήμα Εργασίας ζήτησε από το Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας να πληροφορηθεί περί τούτου αλλά και γενικότερα ως προς το κατά πόσο αν δεν παραχωρείτο η άδεια θα επηρεαζόταν ο βαθμός ασφάλειας των πτήσεων της εταιρείας. Απάντηση δόθηκε με επιστολή ημερ. 7 Μαρτίου 2002 η οποία λάμβανε υπόψη και (α) τα όσα η Eurocypria εξέθεσε επεξηγηματικά απευθείας με επιστολή της ημερ. 6 Μαρτίου 2002
. (β) τις απόψεις του συμβούλου του Τμήματος Πολιτικής Αεροπορίας, κ. D. Scobbie ο οποίος με επιστολή της ίδιας ημερομηνίας επικροτούσε την, καθώς την αντιλαμβανόταν, επιθυμία της Eurocypria αφενός να επιτύχει το ύψιστο επίπεδο ασφάλειας με τους πιο έμπειρους χειριστές αεροσκαφών και αφετέρου να μειώσει τα σημαντικά στην περίπτωση των A320 έξοδα εκπαίδευσης, ιδίως αφού επρόκειτο για προσωρινή απασχόληση χειριστών. Στην πορεία εξέτασης του θέματος, σε μιααπό τις συσκέψεις που πραγματοποιήθηκαν στο Τμήμα Εργασίας, το αίτημα διαφοροποιήθηκε ώστε να αφορά τέσσερεις θέσεις συγκυβερνήτη αντί μια θέση κυβερνήτη και τριών θέσεων συγκυβερνήτη. Επίσης η Eurocypria ανέλαβε κάποιες δεσμεύσεις αναφορικά με τον ευρύτερο προγραμματισμό της για την εν καιρώ αρτιότερη στελέχωση της εταιρείας σε χειριστές αεροσκαφών.
Ο αιτητής στην προσφυγή αρ. 427/2002, κ. Γ. Χαραλάμπους, ο οποίος καταγράφηκε ως υποψήφιος και για τις δύο θέσεις, κρίθηκε μη προσοντούχος επειδή, καθώς αναφέρθηκε, «Δεν είχε πείρα (Current Airbus A320 Aircraft rating) στο συγκεκριμένο τύπο αεροσκάφους Α320». Όλα τα άλλα προσόντα τα κατείχε. Σημειώθηκε εξάλλου πως δεν θα ήταν δυνατόν να διοριστεί και για το λόγο ότι εργοδοτείτο ως συγκυβερνήτης από τις Κυπριακές Αερογραμμές οι οποίες είχαν δηλώσει πως δεν μπορούσαν να τον διαθέσουν ενόψει του δικού τους θερινού προγράμματος πτήσεων.
Ως προς τον αιτητή στην προσφυγή αρ. 549/2002, κ. Λουκά Τ. Λουκά, τέθηκε προκαταρκτικά για εξέταση το κατά πόσο αυτός αποτάθηκε και για τη θέση συγκυβερνήτη. Προβλήθηκε από τη Δημοκρατία και τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα ότι το ενδιαφέρον του περιοριζόταν σε μόνο τη θέση κυβερνήτη - θέση η οποία εν τέλει αποσύρθηκε - και γι΄ αυτό δεν συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο υποψηφίων για την άλλη θέση. Στο φάκελο του Τμήματος Εργασίας δεν υπάρχει, ενώ θα έπρεπε να υπήρχε, αίτηση του κ. Λουκά ή έστω, αν γινόταν δεκτή η από μέρους του εκδήλωση ενδιαφέροντος χωρίς γραπτή αίτηση, κάποιο μνημόνιο από αρμόδιο λειτουργό. Θα μπορούσε έτσι να δει κανείς σε τι ακριβώς αφορούσε η υποψηφιότητά του. Εν προκειμένω το πρώτο έγγραφο που υπάρχει, με ημερ. 11 Μαρτίου 2002 - ημερομηνία που υποβλήθηκε η υποψηφιότητά του - είναι το παραπεμπτικό του Επαρχιακού Γραφείου Εργασίας προς τη Eurocypria, με το εξής λεκτικό: «Σε απάντηση αίτησής σας για Πιλότοι και κυβερνήτες αεροσκαφών και παρόμοι (sic) σας παραπέμπω τον ΛΟΥΚΑΣ ΛΟΥΚΑ». Φαίνεται από άλλο έγγραφο (βλ. ερυθρό 67 που αφορά τις ίδιες θέσεις, Αρ. 23575) ότι η πλήρης αναφορά στο θέμα ήταν «Πιλότοι και Κυβερνήτες αεροσκαφών και παρόμοιοι τεχνικοί (π.χ. μηχανικοί πτήσεων». Συνάγεται νομίζω ότι το παραπεμπτικό ήταν και για τις δύο θέσεις. Αυτό οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο κ. Λουκά αποτάθηκε και για τις δύο. Εντόπισα στο φάκελο και δύο άλλα έγγραφα με πρόχειρες σημειώσεις. Στο ένα διατυπώνεται αβεβαιότητα αναφορικά με την υποψηφιότητα του κ. Λουκά. Απεικονίζεται στο έγγραφο δακτυλογραφημένος πίνακας όπου αναφέρονται τα ονόματα των υποψηφίων και δίπλα τους η θέση για την οποία ενδιαφέρονταν. Στην περίπτωση του κ. Λουκά αναγράφεται διπλά στο όνομά του με ερωτηματικό η λέξη «Κυβερνήτης;» και προστίθεται με μολύβι: «ή συγκυβ.». Στο άλλο, που είναι χειρόγραφο, το όνομα Λουκάς Λουκά περιλαμβάνεται κάτω από την επικεφαλίδα «Συγκυβερνήτης αεροσκάφους» και όχι κάτω από την επικεφαλίδα «Κυβερνήτης Αεροσκάφους». Ο λόγος για το ότι εν τέλει ο κ. Λουκά θεωρήθηκε υποψήφιος για μόνο τη θέση Κυβερνήτη ίσως να ήταν, όπως σημειώθηκε σε επιστολή του Τμήματος Εργασίας ημερ. 8 Ιουλίου 2002, ότι αυτός υπέβαλε στις 12 Μαρτίου 2002 απευθείας στη Eurocypria γραπτή αίτηση για τη θέση Κυβερνήτη Αεροσκαφών «με βάση τις πρόνοιες της συλλογικής σύμβασης». Αλλά, όπως εξήγησε ο αιτητής, η αίτησή του ημερ. 12 Μαρτίου 2002 για τη θέση κυβερνήτη σχετιζόταν όχι με τη δημοσίευση της 10ης Μαρτίου 2002 αλλά με κοινοποίηση ημερ. 12 Μαρτίου 2002 για κενωθείσα θέση. Βάσει των στοιχείων που εξέθεσα, προκύπτει κατά την άποψή μου πως εσφαλμένα δεν συμπεριλήφθηκε ο κ. Λουκά ως υποψήφιος για τη θέση συγκυβερνήτη. Ωστόσο, αν συμπεριλαμβανόταν θα ίσχυαν και στη δική του περίπτωση οι αντιρρήσεις ότι δεν κατείχε το δεύτερο προβλεπόμενο ως απαιτούμενο προσόν, ήτοι το «Current Airbus A320 Aircraft rating» και ότι δεν μπορούσαν να τον διαθέσουν οι Κυπριακές Αερογραμμές οι οποίες τον εργοδοτούσαν και αυτόν ως συγκυβερνήτη.
Καθώς μου εξηγήθηκε στο στάδιο των διευκρινίσεων, το εν λόγω πιστοποιητικό ικανότητας πλοήγησης του Α320 (το Current rating) λαμβάνεται κατόπιν ειδικής εκπαίδευσης επί του συγκεκριμένου αεροσκάφους, ισχύει για περίοδο μόνο έξι μηνών και ανανεώνεται κατόπιν, στην κάθε περίπτωση, νέας εκπαίδευσης. Και οι δύο αιτητές κατείχαν στο παρελθόν τέτοιο πιστοποιητικό με πολλές ανανεώσεις αφού πετούσαν, ως συγκυβερνήτες, αεροσκάφη αυτού του τύπου στις Κυπριακές Αερογραμμές αλλά πιο πρόσφατα πετούσαν αεροσκάφη άλλου τύπου, ήτοι του Α310, και ως εκ τούτου τα εν ισχύει πιστοποιητικά που κατείχαν αφορούσαν μόνο αυτό το δεύτερο τύπο αεροσκάφους εφόσον βάσει των κανονισμών δεν υπήρχε δυνατότητα διατήρησης πιστοποιητικού για αεροσκάφος το οποίο ο χειριστής δεν πετούσε κατά την όποια συγκεκριμένη περίοδο. Επομένως, όσο έμπειρος και αν είναι ο χειριστής πρέπει να περάσει ξανά από τη διαδικασία εκπαίδευσης για έκδοση του πιστοποιητικού για το συγκεκριμένο αεροσκάφος.
Πόσο θα διαρκούσε μια τέτοια εκπαίδευση και ποιά θα ήταν η δαπάνη - ειδικά μάλιστα για χειριστές με προηγούμενη μακρά πείρα σε τέτοιου είδους αεροσκάφος - δεν απασχόλησε το Τμήμα Εργασίας και δεν διερευνήθηκε. Παρέμεινε επομένως άγνωστο το κατά πόσο, όπως προέβαλαν κατά τη συζήτηση οι αιτητές, η εκπαίδευση θα ήταν μάλλον τυπική και ολιγοήμερη ή, όπως αντέτεινε η Δημοκρατία με την οποία συμφώνησαν τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα, η εκπαίδευση θα ήταν ουσιαστική και διάρκειας μερικών μηνών. Ούτε και θα ήταν βέβαια παραδεκτή η πρωτογενής επίλυση αυτού του ζητήματος από το Δικαστήριο.
Είναι νομίζω αυτονόητο ότι ήταν καθήκον του Τμήματος Εργασίας να διερευνούσε και να εξέταζε με κριτικό μάτι τα όσα η Eurocypria είχε θέσει ως απαραίτητα προσόντα, ώστε να διαπιστώσει κατά πόσο αυτά ευλόγως συναρτώντο με τις ανάγκες για τις οποίες υποβλήθηκε το αίτημα. Τέτοια εξέταση θα έπρεπε δε να γινόταν όχι τόσο υπό το φως της κατάστασης που διαμορφώθηκε ένεκα του τρόπου με τον οποίο, με αναφορά κυρίως στο οικονομικό της συμφέρον, η εταιρεία είχε επιλέξει να καθορίσει την πορεία της, όσο υπό το φως των στοιχείων που θα έπρεπε ευλόγως να συνέθεταν ένα μακράς πνοής προγραμματισμό για ό,τι ενδεχομένως θα προέκυπτε, ώστε έγκαιρα η εταιρεία να προέβαινε σε στελέχωσή της με Κυπρίους, αίτημα το οποίο από καιρό προωθούσαν οι συνδικαλιστικές οργανώσεις. Με την εισήγηση όμως των αιτητών ότι η εταιρεία μεθόδευσε τα πράγματα για εργοδότηση αλλοδαπών ένεκα της συνδικαλιστικής δραστηριότητας Κυπρίων, δεν χρειάζεται να ασχοληθώ.
Προκύπτει πάντως ότι το Τμήμα Εργασίας σύστησε την παραχώρηση άδειας απασχόλησης σε αλλοδαπούς χωρίς προηγουμένως να προβεί σε διερεύνηση και στάθμιση των πτυχών που ανέφερα. Το ίδιο δεν διερεύνησε και το κατά πόσο οι Κυπριακές αερογραμμές είχαν ως εργοδότες, με αναφορά στους όρους της υπηρεσίας των αιτητών και το χρόνο της αναμενόμενης πρόσληψης χειριστών από τη Eurocypria, το δικαίωμα να αντιταχθούν στην παραίτησή τους.
Τελικά διαπίστωσα και το εξής. Δεν τηρήθηκε πρακτικό που να εξηγεί τη σύσταση, ούτε καν κάποιο μνημόνιο που να την ενσωματώνει. Γνωρίζουμε περί του αποτελέσματος από επιστολή ημερ. 23 Απριλίου 2002 την οποία το Τμήμα Εργασίας απέστειλε στη Eurocypria. Και το επόμενο που γνωρίζουμε είναι ότι ο λειτουργός μετανάστευσης εξέδωσε τις άδειες εισόδου στη Δημοκρατία για τους αλλοδαπούς τους οποίους προσέλαβε η Eurocypria. Χωρίς και πάλι οποιοδήποτε πρακτικό αναφορικά με τη λήψη της επί του προκειμένου απόφασης. Ανεξάρτητα λοιπόν από τις αδυναμίες που επεσήμανα νωρίτερα, η προσβαλλόμενη απόφαση καθίσταται ακυρωτέα και για το λόγο της έλλειψης των
σχετικών πρακτικών, αφού η έλλειψη καθιστά ανέφικτο τον πλήρη δικαστικό έλεγχο.Οι προσφυγές επιτυγχάνουν με έξοδα. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται βάσει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος.
Γ.Κ. Νικολάου,
Δ.
/ΕΘ