|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2002) 4 ΑΑΔ 1091
13 Νοεμβρίου, 2002
[ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚA ΜΕ ΤΑ AΡΘΡΑ 146 ΚΑΙ 24 ΤΟΥ ΣΥΝΤAΓΜΑΤΟΣ
1. MOBIL OIL CYPRUS LTD,
2. SDS OILS JV,
Αιτητές,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚHΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ
(i) ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ,
(ii) ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 230/2001)
Τελωνειακοί Δασμοί και Φόροι Καταναλώσεως ― Εξαίρεση από την καταβολή τους όταν τα σχετικά αγαθά προμηθεύονται σε οργανισμούς δημοσίου δικαίου που απολαμβάνουν ατελείας ― Οι δασμοί επιστρέφονται σε περίπτωση που έχουν καταβληθεί ― Το ίδιο ισχύει και για την επιβολή έκτακτης προσφυγικής εισφοράς ― Το νομοθετικό πλαίσιο και η εσφαλμένη εφαρμογή του στην κριθείσα περίπτωση ― Περιστάσεις και συνέπειες.
Οι αιτήτριες προσέφυγαν κατά της άρνησης των καθ'ων η αίτηση να τους επιστρέψουν ποσά που αντιπροσώπευαν έκτακτη προσφυγική εισφορά και είχαν καταβληθεί αχρεωστήτως.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
Το Υπουργείο Οικονομικών αποδέχθηκε ότι η ΑΗΚ εξαιρείται φόρων και τελών. Και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι, αν υπήρχαν αφορολόγητα αποθέματα και η παράδοση είχε γίνει από αυτά, οι Αιτήτριες δεν θα είχαν υποχρέωση καταβολής φόρου κατανάλωσης και έκτακτης προσφυγικής εισφοράς. Το Υπουργείο όμως είδε το θέμα σαν αποκλειστικά θέμα επιστροφής καταβληθέντων φόρων και τελών. Εξ ου και δέχθηκε την επιστροφή του φόρου κατανάλωσης και δεν δέχθηκε την επιστροφή της έκτακτης προσφυγικής εισφοράς, εφ' όσον έκρινε ότι δεν υπήρχε σχετική νομοθετική διάταξη που να την εξουσιοδοτούσε.
Το Υπουργείο έσφαλε.
Το συνολικό αποτέλεσμα των σχετικών νομοθετικών προνοιών είναι ο συσχετισμός και η συνάρτηση της επιστροφής τής έκτακτης προσφυγικής εισφοράς προς τις περιπτώσεις που τα εμπορεύματα δικαιούνται επιστροφή τελωνειακού δασμού ή φόρου κατανάλωσης, όπως ήσαν τα προμηθευθέντα στην Α.Η.Κ. αποθέματα στην προκειμένη περίπτωση. Η νομοθετική πρόνοια για την επιστροφή της έκτακτης προσφυγικής εισφοράς που είχαν καταβάλει οι Αιτήτριες όχι μόνο δεν ήταν ανύπαρκτη, αλλά ήταν πλήρης.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Προσφυγή.
Π. Πολυβίου, για τους Αιτητές.
Λ. Χριστοδουλίδου-Ζανέτου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας A΄, για τους Καθ' ων η Αίτηση.
Cur. adv. vult.
XATZHXAMΠHΣ, Δ.: Τα γεγονότα που συνιστούν το υπόβαθρο της προσφυγής είναι απλά και αποκαλύπτουν ευθέως το θέμα. Οι Αιτήτριες εταιρείες, οι οποίες εμπορεύονται πετρέλαιο, προμήθευσαν 11.232.000 λίτρα πετρελαίου προς την Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου (ΑΗΚ) στα πλαίσια συμβολαίου τους. Η τιμή η οποία προβλέπετο στο συμβόλαιο και στην οποία έγινε η εν λόγω προμήθεια δεν περιλάμβανε φόρους και τέλη καθ' όσον η ΑΗΚ εξαιρείται τούτων βάσει του άρθρου 25 του περί Αρχής Ηλεκτρισμού Νόμου, Κεφάλαιο 171. Οι Αιτήτριες όμως είχαν ήδη πληρώσει φόρο κατανάλωσης και έκτακτη προσφυγική εισφορά για την παραδοθείσα ποσότητα διότι, ελλείψει αφορολόγητων αποθεμάτων κατά το σχετικό χρόνο, η παράδοση έγινε από φορολογηθέντα εισαχθέντα τοιαύτα. Ως εκ τούτου, οι Αιτήτριες ζήτησαν από το Υπουργείο Οικονομικών όπως τους επιστραφεί ο φόρος κατανάλωσης και η έκτακτη προσφυγική εισφορά που είχαν καταβάλει επί των εν λόγω ποσοτήτων. Η απάντηση ήταν η ακόλουθη:
"...................................................................................................
Συναφώς αναφέρεται ότι το αίτημά σας για επιστροφή του φόρου κατανάλωσης που έχετε καταβάλει κατά την εισαγωγή 11.232.000 λίτρων πετρελαίου εγκρίνεται με βάση το άρθρο 14 του περί Τελωνειακών Δασμών και Φόρων Καταναλώσεως Νόμου.
Το αίτημά σας για επιστροφή της Ε.Π.Ε. που έχετε καταβάλει κατά την εισαγωγή της υπό αναφορά ποσότητας πετρελαίου δεν μπορεί να ικανοποιηθεί καθότι δεν υπάρχει σχετική νομοθετική διάταξη.
....................................................................................................."
Η απόφαση να μην επιστραφεί η έκτακτη προσφυγική εισφορά προσβάλλεται με την προσφυγή.
Το Υπουργείο αποδέχθηκε ότι η ΑΗΚ εξαιρείται φόρων και τελών βάσει του ως άνω άρθρου 25. Και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι, αν υπήρχαν αφορολόγητα αποθέματα και η παράδοση είχε γίνει από αυτά, οι Αιτήτριες δεν θα είχαν υποχρέωση καταβολής φόρου κατανάλωσης και έκτακτης προσφυγικής εισφοράς. Το Υπουργείο όμως είδε το θέμα σαν αποκλειστικά θέμα επιστροφής καταβληθέντων φόρων και τελών. Εξ ου και δέχθηκε την επιστροφή του φόρου κατανάλωσης στη βάση του άρθρου 14 και δεν δέχθηκε την επιστροφή της έκτακτης προσφυγικής εισφοράς εφ' όσον έκρινε ότι δεν υπήρχε σχετική νομοθετική διάταξη που να την εξουσιοδοτούσε.
Θεωρώ ότι το Υπουργείο έσφαλε. Κατ' αρχή, αφ' ης στιγμής ήταν δεδομένο ότι η ΑΗΚ εξαιρείτο της καταβολής φόρου κατανάλωσης και έκτακτης προσφυγικής εισφοράς δυνάμει του άρθρου 25, ο φόρος κατανάλωσης και η έκτακτη προσφυγική εισφορά που είχαν καταβληθεί μπορούσαν να ανακτηθούν στη βάση αυτή. Κυρίως όμως, ήταν πεπλανημένη η αντίληψη του Υπουργείου ότι δεν υπήρχε νομοθετική εξουσιοδότηση για την επιστροφή ήδη καταβληθείσας έκτακτης προσφυγικής εισφοράς. Το άρθρο 5(α)(v) του περί Εκτάκτου Προσφυγικής Επιβαρύνσεως (Εισαγόμενα Εμπορεύματα) (Τροποποιητικός) Νόμου του 1988, Ν. 23/88, προνοεί ότι:
"5. .................................................................................................
(α) η επιβάρυνσις δεν επιβάλλεται -
....................................................................................................
(v) οσάκις ταύτα εισάγωνται υπό ή διά λογαριασμόν οργανισμού δημοσίου δικαίου ιδρυθέντος προς το δημόσιον συμφέρον δι' ειδικού επί τούτω Νόμου, του οποίου τα κεφάλαια είτε παρέχονται είτε είναι ηγγυημένα υπό της Δημοκρατίας, και ο οποίος απαλλάττεται της καταβολής παντός φόρου, τέλους ή δασμού, πληρωτέου δυνάμει οιουδήποτε εκάστοτε εν ισχύι Νόμου, επί μηχανικών εγκαταστάσεων, οχημάτων, εξοπλισμού και ετέρων πάσης φύσεως περιουσιακών στοιχείων εισαγομένων προς χρήσιν υπό ή διά λογαριασμόν του οργανισμού και μη προοριζομένων προς πώλησιν εις το κοινόν.
................................................................................................"
Η Α.Η.Κ. εμπίπτει στα πλαίσια του άρθρου 5(α)(v), οι παράμετροι του οποίου είναι ουσιαστικά ταυτόσημες προς εκείνες του άρθρου 25. Πέραν όμως της αναγνώρισης εξαίρεσης έκτακτης προσφυγικής εισφοράς που γίνεται στο άρθρο 5(α)(v), το άρθρο 5(γ)(ι) ειδικά προνοεί και ως προς την επιστροφή ήδη καταβληθείσας έκτακτης προσφυγικής εισφοράς:
"5. .................................................................................................
(γ) η επιβάρυνσις επιστρέφεται οσάκις:
(ι) εμπορεύματα εισάγωνται και υπόκεινται εις επιστροφήν δασμού δυνάμει του άρθρου 12 και του Πέμπτου Πίνακος του περί Τελωνειακών Δασμών και Φόρων Καταναλώσεων Νόμου,
.............................................................................................."
Το άρθρο 12 του περί Τελωνειακών Δασμών και Φόρων Καταναλώσεως Νόμου του 1999, Νόμου 111(1)/98, προνοεί:
"12. Τηρουμένων των διατάξεων των τελωνειακών νόμων όπως και κάθε όρου ο οποίος δυνατό να έχει τεθεί από το Διευθυντή για διασφάλιση των δημόσιων προσόδων, επιστρέφεται στην έκταση που αναφέρεται στην τρίτη στήλη του Πέμπτου Πίνακα ο καταβληθείς τελωνειακός δασμός ή φόρος κατανάλωσης, όταν εμπορεύματα των ειδών που καθορίζονται στη δεύτερη στήλη του Πέμπτου Πίνακα χρησιμοποιούνται, κατά τρόπο που ικανοποιεί το Διευθυντή όπως προνοείται ειδικά στην πέμπτη στήλη του Πέμπτου Πίνακα, ή στην παρασκευή ή βιομηχανία στη Δημοκρατία των εμπορευμάτων που καθορίζονται στην τέταρτη στήλη του αναφερθέντος Πίνακα τα οποία εξάγονται ή φορτώνονται σε πλοία ή αεροσκάφη ως προμήθειές τους, ή παραδίδονται σε πρόσωπα, οργανισμούς, αρχές και οργανώσεις που δικαιούνται βάσει του παρόντος ή οποιουδήποτε άλλου Νόμου την ατελή εισαγωγή τέτοιων εμπορευμάτων:
......................................................................................................"
Το άρθρο 12 καλύπτει και πάλι την περίπτωση της Α.Η.Κ., το συνολικό αποτέλεσμα δε των ανωτέρων προνοιών είναι ο συσχετισμός και η συνάρτηση της επιστροφής της έκτακτης προσφυγικής εισφοράς προς τις περιπτώσεις που τα εμπορεύματα δικαιούνται επιστροφή τελωνειακού δασμού ή φόρου κατανάλωσης, όπως ήσαν τα προμηθευθέντα στην Α.Η.Κ. αποθέματα στην προκειμένη περίπτωση. Η νομοθετική πρόνοια λοιπόν για την επιστροφή της έκτακτης προσφυγικής εισφοράς που είχαν καταβάλει οι Αιτήτριες όχι μόνο δεν ήταν ανύπαρκτη αλλά ήταν πλήρης.
Η προσφυγή επιτυγχάνει και η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται.
Η Δημοκρατία θα καταβάλει στις Αιτήτριες £500 έξοδα.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.