|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ANΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση αρ. 676/00
ΕΝΩΠΙΟΝ:
Σ. ΝΙΚΗΤΑ, Δ.Μεταξύ -
Θεοδώρας Χρ. Παπανικοπούλου από τη Λευκωσία
Αιτητρίας
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω
1. Υπουργικού Συμβουλίου
2. Υπουργού Εσωτερικών
Καθών η αίτηση
-----------------------
Ημερομηνία:
5 Νοεμβρίου, 2002Αίτηση ημερ. 24.5.02 για επιθεώρηση φακέλων
Για την αιτήτρια: Λ. Κληρίδης
Για τον καθού η αίτηση Δήμο: Π. Νάσαρη (κα) για Α. Κακογιάννη
-------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Η αιτήτρια είναι ιδιοκτήτρια αριθμού οικοπέδων και τεμαχίων γης στην Πόλη Χρυσοχούς. Φαίνεται ότι με την εφαρμογή του Τοπικού Σχεδίου Πόλης Χρυσοχούς, που δημοσιεύθηκε στην επίσημη εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 3 Φεβρουαρίου 1995, τα κτήματα της έχουν υπαχθεί σ' αυτό, αφού κατανεμήθηκαν σε διάφορες πολεοδομικές ζώνες. Οι κατηγορίες ζωνών που περιλήφθηκαν τα κτήματα (ή κάποια από αυτά) δεν την ικανοποίησαν. Όμως οι ενστάσεις της, αναφορικά με την ταξινόμηση, που υπέβαλε στο καθού η αίτηση (1) Υπουργικό Συμβούλιο, απορρίφθηκαν.
Η υπό κρίση προσφυγή, που στρέφεται και κατά του Υπουργού Εσωτερικών (καθού 2), προσβάλλει τη σχετική απορριπτική απόφαση του καθού 1, που της κοινοποιήθηκε. Και επίσης δημοσιεύθηκε στις 3.3.2000 στην επίσημη εφημερίδα. Πρόσθετα ή διαζευκτικά βάλλεται η τροποποίηση του τοπικού σχεδίου με βάση την οποία πραγματοποιήθηκε προφανώς η νέα πολεοδομική διευθέτηση. Ο Δήμος Πόλης Χρυσοχούς (ο Δήμος) στον οποίο επιδόθηκε η κρινόμενη αίτηση δεν είναι διάδικος υπό οποιαδήποτε ιδιότητα.
Με την παραπάνω αίτηση της, η αιτήτρια ζητά να διαταχθεί ο Δήμος να επιτρέψει στο γιό της Χ. Χαραλάμπους να επιθεωρήσει τους διοικητικούς φακέλους, που έχει στην κατοχή του ο Δήμος και που αυτός περιγράφει στην 3η και 5η παράγραφο της ένορκης δήλωσής του. Ας σημειωθεί ότι προηγήθηκε πανομοιότυπη αίτηση, αλλά στρεφόταν κατά των καθών στην προσφυγή. Η πρώτη εκείνη αίτηση έχει αποσυρθεί και απορριφθεί.
Αντικείμενο της αίτησης αυτής είναι οι φάκελοι:
(α) του εν λόγω τοπικού σχεδίου.
(β) των ενστάσεων που υποβλήθηκαν εναντίον του τοπικού αυτού σχεδίου
. και(γ) της αλληλογραφίας της εταιρείας Θείου και Χαλκού Λτδ με το Δήμο σε σχέση με την ανάπτυξη των κτημάτων της.
Στην παράγρ. 5 αναφέρονται οι λοιποί φάκελοι των οποίων την επιθεώρηση επιζητεί η αιτήτρια με το διάβημα της επικαλούμενη, γενικά και αόριστα, ότι είναι σχετικοί με την προσφυγή:
"φακ. 6.1/92, φακ. 30/2/92, φακ. 75/1/92, φακ. 23/18/90, φακ. πρακτικών του Δήμου Πόλης Χρυσοχούς για τις δια-βουλεύσεις του Δήμου με το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως από το έτος 1989."
Θα μπορούσε εδώ να λεχθεί ότι η αιτήτρια ζήτησε μέσω του δικηγόρου της επιθεώρηση των παραπάνω φακέλων, που ισχυρίζεται ότι ο Δήμος έχει στην κατοχή του, σε δύο περιπτώσεις. Ο τελευταίος όμως με επιστολή του δικηγόρου του ημερομηνίας 28.1.02 το απέρριψε, στηριζόμενος και στα άρθρ. 33(1)(γ) και 43(6) του περί Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου αρ. 158(1)99.
Ο δικηγόρος της αιτήτριας είπε (χωρίς να αναφέρεται οτιδήποτε στην ένορκη δήλωση) ότι ο παραπάνω φάκελος πρακτικών περιέχει τα πρακτικά συνεδριάσεων του Συμβουλίου του Δήμου, ο οποίος προέβη σε συστάσεις προς το αρμόδιο όργανο αναφορικά με τον καθορισμό των ζωνών. Φαίνεται ότι η μελέτη των ενστάσεων κατά των δημοσιευθέντων σχεδίων ανάπτυξης έγινε σύμφωνα με την εγκύκλιο Υ.Ε. 65/91/2 ημερ. 13.5.97, που εκδόθηκε στα πλαίσια των περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμων 1972 μέχρι 1993 και τη διαδικασία που καθόρισε. Αντίτυπο της παρουσίασε κατά την ακρόαση ο κ. Κληρίδης, που επέσυρε την προσοχή μου στην παρ. 3.1.5., η οποία προβλέπει ότι κάθε τοπική αρχή, αν το επιθυμεί, υποβάλλει απόψεις γραπτώς στην Επαρχιακή Συμβουλευτική Επιτροπή (ΕΣΕ) για τις ενστάσεις σχετικά με την περιοχή της. Ας σημειωθεί ότι η ΕΣΕ υποβάλλει τις εισηγήσεις της με αντίγραφο των απόψεων της τοπικής αρχής στο ούτω καλούμενο Κεντρικό Συντονιστικό Κλιμάκιο (ΚΣΚ). Ο λόγος που προβλήθηκε αναφορικά με την αναγκαιότητα επιθεώρησης των πρακτικών είναι ότι στις συνεδριάσεις δυνατό να παρακάθησαν μέλη του Συμβουλίου του Δήμου ή ο Δημοτικός Γραμματέας που ίσως έχουν προσωπικό συμφέρον στην υπόθεση διότι έχουν κτήματα στην περιοχή.
Συνεχίζοντας, ο συνήγορος είπε ότι ο Δήμος δεν μπορούσε να συνενωθεί ως διάδικος σ' αυτή την προσφυγή, αφού απλώς έλαβε μέρος σε προκαταρκτικές διαδικασίες και δεν είναι το όργανο που εξέδωσε την επίδικη απόφαση. Και υπέβαλε, ως θέμα αρχής, ότι όποιος κατέχει φακέλους, ανεξάρτητα αν είναι διάδικος, που μπορεί να βοηθήσουν στην απονομή της δικαιοσύνης υπόκειται σε διάταγμα επιθεώρησης. Ανέφερε παράλληλα ότι δεν υπάρχει πρόνοια στο Διαδικαστικό Κανονισμό του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, η οποία καλύπτει τέτοια περίπτωση. Ούτε ανίχνευσε δικαστικό προηγούμενο, που να την καλύπτει. Όμως, κατά την αντίληψη του, η παραπάνω εμπλοκή του Δήμου καθιστά αναγκαία την επιθεώρηση για να εκδοθεί "ορθή απόφαση".
Η γραπτή ένσταση του αιτητή συνοδεύθηκε από ένορκη δήλωση από το Δημοτικό Γραμματέα. Παρατηρώ ότι δεν είναι καλά-καλά παραδεκτό ότι οι φάκελοι της παραγρ. 3, ανωτέρω, βρίσκονται στην κατοχή του Δήμου. Παρενθετικά [(αναφορικά για παράδειγμα με το 3(β)], η παραπάνω εγκύκλιος αναφέρει ότι οι ενστάσεις υποβάλλονται στο Υπουργείο Εσωτερικών. Και αν κατατεθούν οπουδήποτε αλλού πρέπει να αποστέλλονται αμέσως στο Υπουργείο. Το ζήτημα δεν διευκρινίστηκε με αντεξέταση και αυτό το βασικό στοιχείο έμεινε αναπόδεικτο. Το ίδιο συμβαίνει και με την εμπλοκή του Δήμου στη διαμόρφωση του τοπικού σχεδίου και τη διαδικασία γενικά των ενστάσεων.
Η παράγρ. 3 της ένορκης δήλωσης του Δημοτικού Γραμματέα αναφέρει:
"3. Περαιτέρω και/ή διαζευκτικά και/ή σωρευτικά των ανωτέρων αγνοούμε και/ή αρνούμαστε τα όσα αναφέρονται εις την παρ.1,2 και 3 της Ενόρκου Δηλώσεως της αιτήσεως της Ατήτριας".
Ως προελέχθη στην παράγρ. 3 αναφέρονται οι φάκελοι που χρειάζεται η αιτήτρια. Σχετική είναι και η παραγρ. 6 (στην αρχή):
"6. Ο ισχυρισμός της παρ.5 της Ενόρκου Δηλώσεως της αιτήσεως της Αιτήτριας περί εμπλοκής του Δήμου Πόλεως Χρυσοχούς τόσον στη διαμόρφωση του τοπικού σχεδίου όσον και στη διαδικασία των ενστάσεων κατά του τοπικού σχεδίου απορρίπτεται, ..........................."
Το ζήτημα δεν ανακινήθηκε, αλλά είναι καθήκον μου να το εξετάσω, κυρίως λόγω των συνεπειών που μπορεί να έχει ένα τέτοιο διάταγμα. Η αίτηση στηρίζεται στον καν. 13 των Κανονισμών του 1962 και το άρθρ. 32 του περί Δικαστηρίων Νόμου, αλλά κατά τη συζήτηση δεν συσχετίστηκαν με το υπό κρίση αίτημα και πως το θεμελιώνουν. Αναφέρθηκε μόνο ο κ. Κληρίδης, κατά το ίδιο στάδιο, στον καν. 19 που επιτρέπει την έκδοση οδηγιών "αι οποία απαιτούνται προς το συμφέρον της δικαιοσύνης". Δεν θα απέρριπτα την αίτηση μόνο και μόνο διότι δεν γίνεται επίκληση στις ορθές δικονομικές πρόνοιες. Η δικονομική αυστηρότητα είναι ίδιον των αστικών διαδικασιών. Είναι ανεκτή κάποια χαλάρωση στις διοικητικές υποθέσεις (βλ. για παράδειγμα
Phedias Kyriakides and the Republic of Cyprus 1 R.S.C.C 66 αναφορικά με το δίκαιο της απόδειξης).Θα θυμίσω ότι ο καν. 18 των Κανονισμών του 1962 παραπέμπει, προς κάλυψη των κενών, όταν οι περιστάσεις το επιτρέπουν, στις αντίστοιχες πρόνοιες του περί Πολιτικής Δικονομίας Διαδικαστικού Κανονισμού. Προϋπόθεση για έκδοση διατάγματος επιθεώρησης κατά τη Δ.28 θ. 5 είναι ότι τα έγγραφα βρίσκονται στην κατοχή του διαδίκου. Αν προς στιγμή αφήσουμε κατά μέρος το πεδίο εφαρμογής της σχετικής διαταγής, που περιορίζεται σαφώς στους διάδικους, η αιτήτρια έχει άλλο ανυπέρβλητο εμπόδιο. Υπάρχει ασάφεια αν και ποιους φακέλους έχει στην κατοχή του ο Δήμος, όπως υπέδειξα. Για μόνο το λόγο αυτό η αίτηση θα μπορούσε να απορριφθεί. Θα επισημάνω περαιτέρω ότι η Δ.28 περιορίζει τη δυνατότητα υποβολής αιτήματος στους διαδίκους.
Αν προχωρούσα να εξετάσω την ουσία, παραγνωρίζοντας προς στιγμή το παραπάνω κώλυμα, θα κατέληγα στο ίδιο συμπέρασμα. Θεωρώ σκόπιμο να καταγράψω μερικές σκέψεις που με οδηγούν σ' αυτό. Όπως δέχθηκε και ο κ. Κληρίδης την κυριαρχική αρμοδιότητα για την έγκριση ή τροποποίηση τοπικού σχολίου έχει άλλο όργανο, το Υπουργικό Συμβούλιο. Σύμφωνα με το άρθρ. 18 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου 90/72, όπως
τροποποιήθηκε από το ν. 7/90:"(5) Μέσα σε προθεσμία οκτώ μηνών από τη δημοσίευση της γνωστοποίησης στην επίσημη εφημερίδα της Δημοκρατίας μπορούν να υποβληθούν γραπτώς στον Υπουργό αιτιο-λογημένες ενστάσεις βασιζόμενες σε συγκεκριμένους λόγους.
(6) Μετά την πάροδο της οριζόμενης στο εδάφιο (5) προθεσμίας, ο Υπουργός εξετάζει το ταχύτερο τις ενστάσεις και υποβάλλει στο Υπουργικό Συμβούλιο το Τοπικό Σχέδιο ή Σχέδιο Περιοχής, τις εντάσεις αυτές και, εφόσο συντρέχει περίπτωση, την αντίθετη γνώμη του Κοινού Συμβουλίου προς το Σχέδιο μαζί με τις δικές του παρατηρήσεις και συστάσεις.
(7) Το Υπουργικό Συμβούλιο έχει εξουσία είτε να επικυρώσει το Τοπικό Σχέδιο ή Σχέδιο Περιοχής ως έχει είτε να επιφέρει σε αυτό τις κατά την κρίση του αναγκαίες τροποποιήσεις".
Η ευθύνη για την εκπόνηση τοπικού σχεδίου ανατέθηκε από το άρθρ. 12(1) στον Υπουργό Εσωτερικών, ο οποίος για το σκοπό αυτό συμβουλεύεται το Κοινό Συμβούλιο. Η σύνθεση του καθορίζεται ως εξής στην επιφύλαξη του ιδίου εδαφίου:
"12.-(1) Τηρουμένων των διατάξεων του παρόντος Μέρους, ο Υπουργός είναι υπεύθυνος δια την εκπόνησιν του Τοπικού Σχεδίου: Νοείται ότι κατά την εκπόνησιν ή τροποποίησιν του Τοπικού Σχεδίου ο Υπουργός συμβουλεύεται Συμβούλιον (εν τω παρόντι Νόμω αναφερόμενον ως "το Κοινόν Συμ-βούλιον") το οποίον συνίσταται -
(α) εάν η Περιοχή Τοπικού Σχεδίου κείται εξ ολοκλήρου εν τη περιοχή μιας μόνον τοπικής αρχής, εξ αριθμού μελών, αποφασιζομένου υπό του Υπουργικού Συμβουλίου, αντι-προσωπευόντων την τοπικήν αρχήν ταύτην και διο-ριζομένων υπ' αυτής
Έτσι η (προαιρετική) συμμετοχή της ίδιας της τοπικής αρχής στην εκπόνηση τοπικού σχεδίου ή της τροποποίησής του είναι περιορισμένη.
Πέραν αυτού, δεν υπάρχει οποιοσδήποτε εξειδικευμένος ισχυρισμός στο δικόγραφο της προσφυγής που θα έδινε το υπόβαθρο ή νόημα στην αίτηση επιθεώρησης. Επιζητείται εδώ επιθεώρηση ακαθόριστου αριθμού φακέλων που είτε δεν γνωρίζουμε το περιεχόμενο τους και τους απαραίτητους συσχετισμούς, όπως π.χ. των φακέλων της παραγρ. 5 της ένορκης δήλωσης, πλην του φακέλου πρακτικών, είτε φαίνονται άσχετοι, όπως οι φάκελοι όλων των άλλων ενστάσεων. Έτσι δικαιολογημένα μπορεί να λεχθεί ότι τέτοιο γενικό και αόριστο αίτημα έγινε μόνο προς άγρα στοιχείων ή μαρτυριών και όχι για να εξυπηρετήσει τις συγκεκριμένες ανάγκες της υπόθεσης, όπως προσδιορίζονται στο δικόγραφο. Η τυχόν αποδοχή της θα εξέτρεπε τη διαδικασία σε ατελέσφορα παράλληλα ζητήματα, εκτός των πλαισίων της προσφυγής.
Από οποιαδήποτε οπτική γωνία εξετασθεί η αίτηση δεν μπορεί να πετύχει. Απορρίπτεται με έξοδα σε βάρος της αιτήτριας.
/νχ