|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣ Η ΑΡ. 1070/2001
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΚΡΑΜΒΗ, Δ.
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.
Μεταξύ:
Τέρψας Κωνσταντινίδου, από τη Λεμεσό,
Αιτήτρ ιας,
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας,
Καθ΄ης η αίτηση.
- - - - - -
29 Νοεμβρίου, 2002
.Για την αιτήτρια: κ. Α.Σ. Αγγελίδης.
Για την καθ΄ης η αίτηση: κα Ρ. Παπαέτη.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Η αιτήτρια είναι καθηγήτρια Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής στην Υπηρεσία Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής, Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού.
Το Ανώτατο Δικαστήριο με απόφασή του ημερ. 3.10.2001 ακύρωσε την απόφαση της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας να μην αποδεχθεί την αίτηση της αιτήτριας για αναγνώριση της προϋπηρεσίας της στο Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής της Ελλάδας, στο South Central Community Mental Health Centers, Inc της Indiana των ΗΠΑ και στο Center for Rehabilitation του Massachusetts Mental Health Center. Ο πρωτόδικος Δικαστής δέχθηκε την προσφυγή της αιτήτριας και ακύρωσε την επίδικη απόφαση με το παρακάτω σκεπτικό:
«1. Η Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας (εφεξής Επιτροπή) δεν έκανε σαφές με ποια συγκεκριμένη πτυχή ή πτυχές του ορισμού του όρου «Κρατικό Ερευνητικό Κέντρο» αποφάσισε να μην αναγνωρίσει την προϋπηρεσία της αιτήτριας στο Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής της Ελλάδας, στο South Central Community Mental Health Centers, Inc της Indiana των ΗΠΑ και στο Center for Rehabilitation του Massachusetts Mental Health Center.
2. Η Επιτροπή δεν αιτιολόγησε δεόντως την απόφασή της ώστε να φαίνεται το σκεπτικό της απόφασης και ενδεχομένως ενήργησε υπό πλάνη.»
Η καθ΄ ης η αίτηση επανεξέτασε την αίτηση της αιτήτριας κατά τη συνεδρία της ημερ. 1.11.2001. Η Επιτροπή, αφού έλαβε υπόψη της το περιεχόμενο της ακυρωτικής απόφασης, απέρριψε εκ νέου το αίτημα. Στο σχετικό πρακτικό η Επιτροπή ανέφερε συμπερασματικά τα εξής:
«................. Συνεπώς, η υπηρεσία της αιτήτριας στο Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής Ελλάδας δεν μπορεί να αναγνωριστεί ως προϋπηρεσία γιατί αυτό (το κέντρο) δεν διεξάγει «έρευνα στους τομείς των θετικών επιστημών». Ο χαρακτήρας και η αποστολή του εν λόγω κέντρου ικανοποιούν τις πρόνοιες 6.1
(κέντρο που λειτουργεί υπό την αιγίδα είτε του κράτους είτε κρατικού πανεπιστημίου) και 6.3 (παρέχει διδασκαλία ή/και καθοδήγηση σε πτυχιακούς ή μεταπτυχιακούς φοιτητές), αλλά όχι την πρόνοια 6.2. (πέρα από έρευνες που διεξάγει στους τομείς των θετικών επιστημών, διαθέτει προγράμματα ερευνητικού ή/και εκπαιδευτικού περιεχομένου).Η εργασία της αιτήτριας στα δυο κέντρα South Central Community Mental Health Centers, Inc της Indiana των ΗΠΑ και Center for Rehabilitation του Massachusetts Mental Health Center πάσχει ακόμα περισσότερο για σκοπούς αναγνώρισης προϋπηρεσίας ..... Συνεπώς, μπορεί να λεχθεί ότι τα εν λόγω κέντρα λειτουργούν υπό την αιγίδα του Κράτους, σε πολιτειακό βέβαια επίπεδο όπως είναι το ομοσπονδιακό σύστημα των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά δεν μπορεί να προβληθεί ο ισχυρισμός ότι τα δύο κέντρα ικανοποιούν τις εναπομένουσες δυο πρόνοιες της νομοθεσίας για σκοπούς αναγνώρισης προϋπηρεσίας. Συγκεκριμένα, από τις πιο πάνω βεβαιώσεις δεν προκύπτει ότι τα εν λόγω κέντρα παρέχουν διδασκαλία ή/και καθοδήγηση σε πτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές ούτε και διεξάγουν έρευνα στους τομείς των Θετικών Επιστημών. Ασχολούνται με θέματα ψυχικής υγείας, γνωστικό αντικείμενο το οποίο εντάσσεται στις κοινωνικές και ανθρωπιστικές σπουδές, όπως αναπτύχθηκε στην παράγραφο 12 ............»
Η καθ΄ ης η αίτηση με επιστολή της ημερ. 6.11.2001 πληροφόρησε τη δικηγόρο της αιτήτριας για την απόρριψη του αιτήματος της και ανέφερε ως αιτιολογία τα ακόλουθα:
«......... Οπως προέκυψε από την έρευνα, τα εν λόγω κέντρα δεν είναι κρατικά ερευνητικά κέντρα με την έννοια που αποδίδεται σ΄ αυτά από το νόμο. Οι ερευνητικές δραστηριότητες των εν λόγω κέντρων σχετίζονται με θέματα ψυχικής υγείας, γνωστικό αντικείμενο το οποίο εντάσσεται στις κοινωνικές και ανθρωπιστικές σπουδές. Επιπρόσθετα, με βάση τις βεβαιώσεις που υπάρχουν στον φάκελο της πελάτισσάς σας, δεν προκύπτει ότι τα αναφερόμενα κέντρα Αμερικής παρέχουν διδασκαλία ή/και καθοδήγηση σε πτυχιακούς ή μεταπτυχιακούς φοιτητές.»
Η πιο πάνω απόφαση της καθ΄ ης η αίτηση να απορρίψει εκ νέου το αίτημα της αιτήτριας αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.
Η απόφαση λήφθηκε με βάση τον Κανονισμό 3(1)(ε) των περί Εκπαιδευτικών Λειτουργών (Καθορισμός Αναγνωρισμένης Υπηρεσίας για Σκοπούς Διορισμού, Προαγωγής και Προσαυξήσεων) Κανονισμών του 1997 (ΚΔΠ 382/97) ο οποίος προνοεί:
«3.-(1) Εκτός από τις περιπτώσεις στις οποίες προβλέπεται διαφορετικά στο Νόμο και τηρουμένων των υπόλοιπων διατάξεων των Κανονισμών αυτών, αναγνωρισμένη υπηρεσία ή προϋπηρεσία για σκοπούς διορισμού, προαγωγής και προσαυξήσεων λογίζεται ότι περιλαμβάνει επίσης την εκπαιδευτική υπηρεσία, εφόσον είναι υπηρεσία ή προϋπηρεσία -
(ε) Σε οποιοδήποτε ίδρυμα της Κύπρου ή κρατικό ερευνητικό κέντρο της Κύπρου ή του εξωτερικού, το οποίο θα αναγνωριστεί με απόφαση της αρμόδιας αρχής για τους σκοπούς των παρόντων Κανονισμών:
Νοείται ότι για τους σκοπούς της υποπαραγράφου αυτής:
.............................. .................................................. .........
«κρατικό ερευνητικό κέντρο» σημαίνει ερευνητικό κέντρο που λειτουργεί στην Κύπρο ή στο εξωτερικό υπό την αιγίδα είτε του κράτους είτε κρατικού πανεπιστημίου και, εκτός από τις έρευνες στους τομείς των θετικών επιστημών, διαθέτει προγράμματα ερευνητικού ή και εκπαιδευτικού περιεχομένου παρέχοντας διδασκαλία ή/και καθοδήγηση πτυχιακών ή μεταπτυχιακών φοιτητών στους τομείς αυτούς:
Νοείται ότι κρατικό ερευνητικό κέντρο θεωρείται και κάθε άλλο ερευνητικό κέντρο που δε λειτουργεί υπό την αιγίδα κράτους ή κρατικού πανεπιστημίου, αναγνωρίζεται όμως στη χώρα λειτουργίας του και πληροί τις λοιπές προϋποθέσεις του πιο πάνω ορισμού.»
Ο πρώτος ισχυρισμός της αιτήτριας αφορά στην λανθασμένη ερμηνεία του Κανονισμού 3(1)(ε) από την Επιτροπή, αφού θεώρησε ότι αυτός δεν αναφέρεται σε ιδρύματα του εξωτερικού αλλά μόνο σε κρατικά ερευνητικά κέντρα. Εκ προοιμίου πρέπει να αναφέρω ότι η συγκεκριμένη πτυχή της ερμηνείας του Κανονισμού 3(1)(ε) έχει κριθεί και καλύπτεται από το δεδικασμένο. Αντί οποιουδήποτε σχολιασμού, παραθέτω το σχετικό απόσπασμα από την απόφαση στην υπόθεση
Τέρψα Κωνσταντινίδου ν. ΕΕΥ, υπόθ. αρ. 1315/00, ημερ. 3.10.01, όπου σε πανομοιότυπο ισχυρισμό του συνηγόρου της αιτήτριας, το Δικαστήριο έκρινε:«Ως προς το πρώτο θέμα της ερμηνείας του Κανονισμού 3(1)(ε), η εισήγηση του κ. Αγγελίδη είναι πασιφανώς και εκδήλως αβάσιμη. Η διάζευξη που γίνεται στον Κανονισμό είναι σαφέστατα μεταξύ ιδρύματος της Κύπρου αφ΄ ενός και κρατικού ερευνητικού κέντρου της Κύπρου ή του εξωτερικού αφ΄ ετέρου, και με κανένα τρόπο δεν είναι δυνατό να ευσταθεί η εισήγηση ότι η αναφορά «ή του εξωτερικού» μπορεί να αναφέρεται στο «ίδρυμα». Με κάθε στοιχειώδη κανόνα γραμματικής, σύνταξης και κοινής λογικής η αναφορά σε ίδρυμα είναι μόνο σε ίδρυμα της Κύπρου και όχι του εξωτερικού, και είναι μόνο η αναφορά σε κρατικό ερευνητικό κέντρο που αφορά τόσο την Κύπρο όσο και το εξωτερικό. Ορθά λοιπόν η ΕΕΥ δεν εξέτασε κατά πόσο τα κέντρα στα οποία αναφέρετο το αίτημα της κας Κωνσταντινίδου ήσαν ιδρύματα, αφού ο Κανονισμός καλύπτει μόνο ιδρύματα της Κύπρου και όχι του εξωτερικού.»
Ο ευπαίδευτος συνήγορος για την αιτήτρια εισηγείται περαιτέρω, ότι η Επιτροπή αυθαίρετα έλαβε την επίδικη απόφαση, παρέλειψε να διεξάγει νέα έρευνα κατά παράβαση του δεδικασμένου και ερμήνευσε υπό πλάνη το σχετικό κανονισμό. Συγκεκριμένα, προβάλλει τον ισχυρισμό ότι η
καθ΄ ης η αίτηση αγνόησε τα στοιχεία που προσκόμισε η αιτήτρια και τα οποία αποδείκνυαν ότι τα κέντρα στα οποία εργάστηκε, πληρούσαν τις τρεις προϋποθέσεις που θέτει ο κανονισμός 3 στο εδάφιο (ε) για την αναγνώρισή τους ως «κρατικά ερευνητικά κέντρα».
Η ευπαίδευτη συνήγορος για τη Δημοκρατία αντικρούοντας τους πιο πάνω ισχυρισμούς, υποστηρίζει ότι η Επιτροπή μετά από δέουσα έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα πως στο Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής Ελλάδας δεν διεξάγονταν «έρευνες στους τομείς των Θετικών Επιστημών»
. Επίσης εισηγείται ότι η καθ΄ ης η αίτηση έδωσε πλήρη αιτιολογία για την απόφασή της αφού ούτε τα άλλα δύο κέντρα (South Central Community Mental Health Centers, Inc της Indiana των ΗΠΑ και Center Rehabilitation του Massachusetts Mental Health Center) πληρούσαν τις προϋποθέσεις για αναγνώριση προϋπηρεσίας.Είναι κοινό έδαφος ότι το κέντρο Ψυχικής Υγείας στην Ελλάδα είναι κέντρο που λειτουργεί υπό την αιγίδα του κράτους (Υπουργείο Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων) και παρέχει διδασκαλία ή/και καθοδήγηση σε πτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές. Επομένως πληρεί τις δυο προϋποθέσεις, προκειμένου να χαρακτηριστεί «κρατικό ερευνητικό κέντρο» με την έννοια του νόμου.
Αναφορικά με την τρίτη προϋπόθεση δηλαδή την διενέργεια ερευνών στους τομείς των Θετικών Επιστημών, η Επιτροπή έκρινε ότι οι ερευνητικές δραστηριότητες του Κέντρου δεν εμπίπτουν σε «τομείς των Θετικών Επιστημών».
Η Επιτροπή είχε ενώπιόν της βεβαίωση του Κέντρου στην οποία ξεκάθαρα αναφερόταν μεταξύ άλλων ότι η αιτήτρια «....... εργάστηκε στο Παράρτημα Πάτρας στην Υπηρεσία Επαγγελματικής Εκπαίδευσης - Αποκατάστασης ατόμων με ειδικές ανάγκες. Κατά τη διάρκεια της θητείας της το Κέντρο πραγματοποιούσε ερευνητικές εργασίες στο χώρο των Θετικών Επιστημών όπου και συμμετείχε.........».
Επίσης στο φάκελο της αιτήτριας υπήρχαν στοιχεία που επιβεβαίωναν την πιο πάνω πληροφορία όπως τα προγράμματα από επιστημονικές ημερίδες και τα ερευνητικά προγράμματα που διεξήγοντο στο Κέντρο - ενδεικτικοί τίτλοι:
«Συμπεράσματα για την παροχή υπηρεσιών από την Συμβουλευτική Υπηρεσία ενηλίκων του Κέντρου Ψυχικής Υγιεινής προς το κοινό της Πάτρας.», «Οι επιπτώσεις του αυτιστικού παιδιού στην ψυχοκοινωνική κατάσταση της μητέρας.», «Η επίδραση της επαγγελματικής εκπαίδευσης στην κοινωνική προσαρμογή και προσωπική αυτονομία ψυχιατρικών ασθενών» και «Η συνεργασία των παιδιάτρων της Ν.Δ. Ελλάδος με την Ιατροπαιδαγωγική Υπηρεσία του Κέντρου Ψυχικής Υγιεινής Πατρών.»
Τα πιο πάνω στοιχεία με προεξέχον το περιεχόμενο της βεβαίωσης, ξεκάθαρα πληροφορούσαν την Επιτροπή ότι στο Κέντρο διεξάγονταν έρευνες στους «τομείς των Θετικών Επιστημών». Εάν η Επιτροπή είχε αντιρρήσεις και/ή επιφυλάξεις ως προς την εν λόγω βεβαίωση, θα έπρεπε να προβεί σε περαιτέρω έρευνα.
Αντί αυτού, η Επιτροπή αρκέστηκε στα στοιχεία που είχε ενώπιόν της από την πρώτη εξέταση και πάλι έλαβε υπόψη της αποκλειστικά δύο πηγές που ήταν άσχετες με το υπό εξέταση θέμα. Το έντυπο "A guide to the International Interpretation of U.S. Education Program Data - CIP, IPEDS, CCD και ISCE D» στο οποίο βασίστηκε η Επιτροπή κατά παράβαση του δεδικασμένου, θα ήταν κατατοπιστικό μόνο για τις ΗΠΑ και όχι για την Ελλάδα. Εξάλλου όπως κρίθηκε στην ακυρωτική απόφαση στην υπόθεση Τέρψα Κωνσταντινίδου (ανωτέρω) «η αναφορά στο Guide ότι τα προγράμματα Ψυχολογίας εντάσσονται στο πεδίο των Κοινωνικών Επιστημών (Social and Behaviour Sciences), δεν θα ήταν αναγκαστικά οριστική ή καθοδηγητική πέραν των πλαισίων και σκοπών του Guide, το οποίο μάλιστα το ίδιο δεν είχε υπόψη της η ΕΕΥ ώστε η αντιδιαστολή των κοινωνικών επιστημών προς τις θετικές επιστήμες να κρίνει την ερμηνεία του όρου «Θετικές Επιστήμες» στον Κανονισμό».
Δεύτερο στοιχείο που έλαβε υπόψη της η Επιτροπή ήταν ο τρόπος οργάνωσης των Πανεπιστημίων σε Σχολές και ότι ο κλάδος σπουδών στη Ψυχολογία είναι ενταγμένος σε Φιλοσοφικές Σχολές ή σε Σχολές Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών και όχι στη Σχολή Φυσικών Επιστημών.
Ο κανονισμός αναφέρεται σε «ερευνητικό κέντρο» και όχι σε σχολές και το ζητούμενο είναι αν στο συγκεκριμένο κέντρο Ψυχικής Υγιεινής διεξάγονταν έρευνες στους τομείς των θετικών επιστημών και όχι αν ο κλάδος σπουδών της αιτήτριας, κατατάσσεται στις Θετικές ή τις Κοινωνικές Επιστήμες. Επομένως, πεπλανημένα η Επιτροπή θεώρησε το πιο πάνω στοιχείο ως ασφαλές κριτήριο για την αξιολόγηση των ερευνών του Κέντρου και λανθασμένα υπεισήλθε στην τελική απόφαση ως στοιχείο κρίσης.
Εξάλλου πρέπει να σημειώσω ότι η Επιτροπή, όταν διέκρινε τη Ψυχολογία ως τη μοναδική επιστήμη με την οποία σχετίζονται οι δραστηριότητες του Κέντρου, λειτουργούσε κάτω από πλάνη. Πολλές από τις δραστηριότητες του Κέντρου, αλλά και οι ειδικότητες των επιστημόνων που απασχολεί καθώς και τα προγράμματα εκπαίδευσης σε φοιτητές ιατρικής σχολής, αποδεικνύουν ότι το Κέντρο δεν ασχολείται μόνο με τη ψυχολογία αλλά κυρίως με την ψυχιατρική επιστήμη, η οποία σαφώς
υπάγεται στις θετικές επιστήμες.Είναι φανερό ότι η Επιτροπή αγνόησε το περιεχόμενο της βεβαίωσης του Κέντρου, χωρίς να διεξάγει οποιαδήποτε νέα έρευνα. Είναι ενδεικτικό ότι βασίστηκε στα όσα ήδη περιέχονταν στον φάκελο, χωρίς να αναζητήσει περαιτέρω στοιχεία και δεν προκύπτει ότι διεξήγαγε περαιτέρω και δέουσα έρευνα. Επίσης η Επιτροπή κατά τον τρόπο λήψης της απόφασης και σύμφωνα με το σκεπτικό της για επιμέρους στοιχεία στα οποία αναφέρθηκα πιο πάνω, οδηγήθηκε σε πλάνη.
Κατόπιν των ανωτέρω, η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα υπέρ της αιτήτριας. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται.
Α. Κραμβής, Δ.
ΣΦ.