|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση Αρ. 382/2001
ΕΝΩΠΙΟΝ: Π. ΑΡΤΕΜΗ, Δ.
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.
Λούκας Λάζου,
Αιτητής,
και
Κυπριακή Δημοκρατία μέσω
Υπουργού Άμυνας,
Καθ΄ου η αίτηση.
- - - - - - -
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:
21.5.02Για τον αιτητή: κ. Σ. Οικονομίδης
Για τους καθ΄ων η αίτηση: κ. Κ. Σταυρινός
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Ο αιτητής είναι μόνιμος Αξιωματικός του Στρατού της Δημοκρατίας αποσπασμένος στην Εθνική Φρουρά και φέρει το βαθμό του Ανθυποσμηναγού. Υπηρετούσε στην 60 Μοίρα Ενεργού Αεράμυνας, η οποία ήταν στρατοπεδευμένη για αποστολή στην Κρήτη όταν κλήθηκε από το Διοικητή του σε γραπτή διοικητική απολογία με την πιο κάτω διαταγή:
«Με την παρούσα διαταγή καλείσθε σε διοικητική απολογία διότι υποπέσατε στο παρακάτω πειθαρχικό παράπτωμα ήτοι:
'Στις 16 Ιουνίου 2000 απουσιάζατε αδικαιολόγητα από το χώρο εργασίας σας από η ώρα 09:00. Μετά από αναζήτηση σας και περί ώρα 11:00 διαπιστώθηκε τόσο από το Διοικητή του Σμήνους σας όσο και από τον Υδκτή της Μονάδας, ότι κοιμόσασταν εντός του οχήματος σας πλησίον του χώρου των γραφείων των Σμηνών της Μονάδας'. Τι απολογείσθε;»
Ο αιτητής υπέβαλε στις 23.6.00 τη διοικητική απολογία που του ζητήθηκε. Δεν αποδέχθηκε το πειθαρχικό παράπτωμα το οποίο του καταλογιζόταν. Ανέφερε μεταξύ άλλων τα παρακάτω:
«Στις 16 Ιουνίου 2000 σύμφωνα με το πρόγραμμα εργασίας της μονάδας προβλεπόταν συντήρηση των μηχανημάτων καθ΄όλη τη διάρκεια της ημέρας. Αντί αυτού για το χρονικό διάστημα από 09:00 -11:00 με διαταγή του Διοικητή του Σμήνους θα εκτελείτο εκπαίδευση του πληρώματος μάχης επί της οποίας και δεν εμπλέκομαι. Έτσι αφού δεν μπορούσα να εργαστώ επί του μηχανήματος εις το οποίο είμαι εκπαιδευμένος ασχολήθηκα με άλλες εργασίες όπως η μελέτη της βιβλιογραφίας. Εκινούμουν δε μεταξύ του χώρου ανάπτυξης του 1ου Σμήνους και των γραφείων. Όπως είναι όμως φυσικό δεν είναι δυνατό να θυμάμαι ακριβώς και ανά πάσα στιγμή που ευρισκόμουν.
Όσον αφορά την κατηγορία ότι κοιμόμουν μέσα στο αυτοκίνητο μου δεν γνωρίζω κατά ποιο τρόπο αυτό διαπιστώθηκε από τον κο Υποδιοικητή της μονάδος και τον κο Διοικητή του Σμήνους, αλλά σας διαβεβαιώ ότι αυτό το πράγμα είναι παντελώς αναληθές. Εξάλλου αν οι ανωτέρω κύριοι με συνέλαβαν επ΄αυτοφώρω να κοιμάμαι τότε γιατί δεν με ξύπνησαν για να μου κάνουν και τις σχετικές παρατηρήσεις.
Η πρόσφατη κλήση μου σε απολογία για κάποιο ασήμαντο αλλά και πάλι αναληθή λόγο ως και η σημερινή με οδηγούν στο συμπέρασμα ότι υπάρχει προσπάθεια από μέρους της Διοικήσεως της μονάδας για συκοφάντηση μου για λόγους που πιστεύω είναι καθαρά προσωπικοί.»
Στις 5.7.2000 ο Διοικητής έκρινε ότι ο αιτητής ήταν ένοχος πειθαρχικού παραπτώματος και τον τιμώρησε με τετραήμερη κράτηση.
Ο αιτητής ακολούθησε τη διαδικασία υποβολής παραπόνων πρώτα στο Διοικητή της Μοίρας, ακολούθως στο Διοικητή Αεροπορίας, στον Αρχηγό της Εθνικής Φρουράς και στο τέλος στον Υπουργό Άμυνας, όπως προβλέπεται στους Πειθαρχικούς Κανονισμούς της Εθνικής Φρουράς (Κανονισμός 12). Το παράπονο του συνίστατο στο ότι οι ισχυρισμοί που πρόβαλε στη διοικητική απολογία του δεν διερευνήθηκαν.
Η πορεία αυτή κατέληξε στην απόφαση του Υπουργού Άμυνας η οποία προσβάλλεται με την προσφυγή αυτή.
«Αφού έλαβα υπόψη όλα τα στοιχεία του φακέλου που αφορούν σε αναφορά του Ανθσγού (ΤΑΤ) Λάζου Λούκα του Παναγιώτη (ΑΜ: 4781) με την οποία παραπονείται για δύο (2) πειθαρχικές ποινές 4 ήμερης κράτησης που επιβλήθηκαν σ΄αυτόν από το Διοικητή της 60 ΜΕΑ την 5.7.2000, ασκώντας τις εξουσίες που μου παρέχουν οι διατάξεις του Κανονισμού 12 των Πειθαρχικών Κανονισμών της Εθνικής Φρουράς του 1964 έως 1979,
κρίνω
το παραπάνω παράπονο ως αβάσιμο επειδή οι ποινές στις οποίες αφορά έχουν επιβληθεί από αρμόδιο Αξιωματικό για πράξεις ή παραλείψεις πράξεων στις οποίες προέβη ο παραπονούμενος κατά παράβαση της ισχύουσας νομοθεσίας.»
Ο δικηγόρος του αιτητή υποστήριξε ότι η προσβαλλόμενη απόφαση πρέπει να ακυρωθεί για τους πιο κάτω λόγους:
α) Η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε χωρίς τη δέουσα έρευνα, και
β) Δεν έχει επαρκή αιτιολογία.
Εξέτασα αρχικά τον πρώτο λόγο ακύρωσης. Είναι η θέση του δικηγόρου του αιτητή ότι δεν προκύπτει να έγινε έρευνα της ουσίας του παραπόνου του αιτητή, ότι δηλαδή δεν διερευνήθηκαν οι ισχυρισμοί που πρόβαλε στη διοικητική απολογία του. Πρόβαλε ότι όχι μόνο ο Υπουργός Άμυνας δεν διερεύνησε το παράπονο, αλλά και όλοι οι ενδιάμεσα διοικητικά προϊστάμενοι
του αιτητή, στους οποίους είχε διαδοχικά υποβάλει το παράπονο του για εξέταση. Αναφέρθηκε στην υπόθεση Κυπριακής Δημοκρατίας ν. Γεώργιου Κυριάκου ΑΕ 1907, ημερ. 5.3.98. Κρίθηκε σ΄αυτή, με αναφορά σε άλλη υπόθεση, ότι η τελική πράξη, η οποία αποτελεί το τέρμα σύνθετης διοικητικής ενέργειας, επάγεται τη συγχώνευση των εκτελεστών πράξεων που προηγούνται. Εφόσον προσβληθεί η τερματική απόφαση παραδεκτώς προβάλλονται και λόγοι αναγόμενοι στις συγχωνευθείσες πράξεις.Ο ισχυρισμός αυτός πρέπει να γίνει αποδεκτός. Η έλλειψη δέουσας έρευνας είναι φανερή σε κάθε εκτελεστή διοικητική πράξη η οποία συγχωνεύθηκε στην τελική πράξη του Υπουργού Άμυνας που προσβάλλεται.
Οι Κανονισμοί αναθέτουν στο διοικούντα αξιωματικό την σε πρώτο βαθμό προσωπική έρευνα και επιβολή ποινής αν διαπιστώσει διάπραξη πειθαρχικού παραπτώματος. Δίνουν δικαίωμα στον τιμωρηθέντα να ακολουθήσει τη διαδικασία υποβολής παραπόνων ιεραρχικά μέχρι τον Υπουργό Άμυνας.
Από το φάκελο της υπόθεσης δεν φαίνεται πουθενά να έγινε έρευνα για να διερευνηθούν τα γεγονότα. Από την διαταγή του Διοικητή της Μοίρας με την οποία κλήθηκε ο αιτητής σε απολογία φαίνεται ήδη από το στάδιο εκείνο η έλλειψη έρευνας. Με τη φράση «καλείσθε σε διοικητική απολογία διότι υποπέσατε στο παρακάτω πειθαρχικό παράπτωμα . . . » είναι φανερό ότι θεώρησε την ενοχή του αιτητή ως δεδομένη προτού καν πάρει και αξιολογήσει την απολογία του. Στα στάδια που ακολούθησαν, η έλλειψη έρευνας είναι πρόδηλη. Ο Διοικητής της Μοίρας, αφού έλαβε υπόψη τη διοικητική απολογία του τον τιμώρησε με τετραήμερη κράτηση. Ο αιτητής υπέβαλε στο Διοικητή του αναφορά παραπόνου που στηριζόταν στο ότι οι ισχυρισμοί που πρόβαλε στη διοικητική απολογία του δεν διερευνήθηκαν. Ο Διοικητής απάντησε στην αναφορά αυτή ότι η διαπίστωση της τέλεσης του παραπτώματος έγινε ταυτόχρονα από το Διοικητή του Σμήνους και από το Υποδιοικητή της Μονάδας και απέρριψε τον ισχυρισμό του αιτητή ότι δεν κοιμόταν εντός του οχήματος.
Ακολούθησε υποβολή της αναφοράς παραπόνου στα προϊστάμενα κλιμάκια. Ο Διοικητής Αεροπορίας επίσης θεώρησε ως δεδομένη τη διάπραξη του εν λόγω παραπτώματος. Ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς ανέφερε στην εξέταση της αναφοράς παραπόνου ότι η αδικαιολόγητη απουσία του αιτητή την 16 Ιουνίου 2000 από τον χώρο εργασίας και η ύπνωση του εντός του οχήματος του φαίνεται ότι είχαν τελεσθεί. Κατέληξε στο συμπέρασμα αυτό, αφού το πιο πάνω γεγονός διαπιστώθηκε από δύο αξιωματικούς της Μονάδας, τον Υποδιοικητή και το Διοικητή του Σμήνους στο οποίο ανήκε ο αιτητής και απέρριψε τον ισχυρισμό που πρόβαλε ο αιτητής στην απολογία του ότι εκινείτο μεταξύ του χώρου ανάπτυξης του 1ου Σμήνους και των γραφείων. Ο Υπουργός Άμυνας έκρινε επίσης το παράπονο ως αβάσιμο με το αιτιολογικό ότι οι ποινές, στην κρινόμενη προσφυγή ενδιαφέρει η μία ποινή της τετραήμερης κράτησης, «επιβλήθηκαν από αρμόδιο αξιωματικό για πράξεις ή παραλείψεις πράξεων στις οποίες προέβη ο παραπονούμενος κατά παράβαση της ισχύουσας νομοθεσίας»
.Από τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον μου, που είναι αυτά στα οποία αναφέρθηκα πιο πάνω, δεν φαίνεται με ποιο τρόπο, τόσο τα ενδιάμεσα κλιμάκια όσο και ο Υπουργός Άμυνας ερεύνησαν τα ουσιώδη γεγονότα. Δεν είναι αρκετό ότι δύο αξιωματικοί ισχυρίστηκαν ότι είδαν τον αιτητή να κοιμάται εντός του οχήματος του. Η διεξαγωγή έρευνας ήταν επιβεβλημένη.
Ούτε φαίνεται να διερευνήθηκαν οι ισχυρισμοί του αιτητή που πρόβαλε στη διοικητική απολογία του ότι δεν κοιμόταν αλλά εκινείτο μεταξύ του 1ου Σμήνους και των γραφείων, στη μη διερεύνηση των οποίων βασιζόταν και η αναφορά παραπόνου του η οποία υποβλήθηκε ιεραρχικά μέχρι τον Υπουργό Άμυνας.
Συμφωνώ με το δικηγόρο του αιτητή ότι πάσχει η προσβαλλόμενη απόφαση και ως προς την αιτιολογία που έδωσε ο Υπουργός Άμυνας για την απόρριψη του παραπόνου του αιτητή ως αβάσιμου. Στήριξε την απόφαση του αυτή στο γεγονός ότι η ποινή επιβλήθηκε από αρμόδιο αξιωματικό για πράξη ή παράλειψη στην οποία προέβη ο αιτητής. Η αιτιολογία αυτή πάσχει. Δεν απαντά στο παράπονο του αιτητή ότι δεν διερευνήθηκαν οι ισχυρισμοί του. Θεωρεί ως δεδομένη την τέλεση του πειθαρχικού παραπτώματος για το οποίο ο αιτητής τιμωρήθηκε χωρίς
να διεξαχθεί δέουσα έρευνα.Η προσφυγή επιτυγχάνει και η επίδικη απόφαση ακυρώνεται με έξοδα υπέρ του αιτητή.
Π. Αρτέμης,
Δ.
/Χ.Π.