|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση Αρ. 341/2001
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗ, Δ.
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Americanos College Ltd
Αιτητών
και
Δημοκρατίας της Κύπρου μέσω
Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού
Καθ΄ων η Αίτηση
--------------
24 Μαΐου 2002
Για τους Αιτητές: κ. Α. Παναγιώτου.
Για τους Καθ΄ων η Αίτηση: κα Λ. Ουστά, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα.
----------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Η Αιτήτρια, η οποία λειτουργεί σχολή τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ζητά με την προσφυγή της την ακύρωση απόφασης του Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού με την οποία καθορίσθηκε η καταβλητέα από την Αιτήτρια δαπάνη για την αξιολόγηση, κατόπιν αιτήσεως της, τριών κλάδων σπουδών της, ανερχόμενη σε £6.082,70, £9.074,90 και £4.677,40 αντίστοιχα.
Προδικαστική ένσταση της Δημοκρατίας ότι η Αιτήτρια στερείται εννόμου συμφέροντος απεσύρθη, ούτε βλέπω λόγο γιατί το θέμα να εξετασθεί περαιτέρω.
Το πλαίσιο για την εν λόγω αξιολόγηση παρέχεται από τον περί Σχολών Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης Νόμο του 1996 (Ν.67(1)/96) και τους δυνάμει των άρθρων 31, 68 και 70 τούτου εκδοθέντας περί Ιδιωτικών Σχολών Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης (Τέλη και Δικαιώματα) Κανονισμούς του 1998 (ΚΔΠ 160/98). Το άρθρο 31 (όπως τροποποιήθηκε από το Ν. 67(1)/97 αρ. 17) προνοεί:
"31. Ο Ιδιοκτήτης ιδιωτικής σχολής που επιθυμεί την εκπαιδευτική αξιολόγηση-πιστοποίηση οποιουδήποτε κλάδου σπουδών που προσφέρεται από τη σχολή υποβάλλει για το σκοπό αυτό αίτηση στον Υπουργό, συνοδευόμενη από το δικαίωμα εξέτασης όπως αυτό καθορίζεται με κανονισμούς."
Το άρθρο 68 προνοεί:
"68. Η σχολή καταβάλλει το σύνολο της δαπάνης που απαιτείται για εκπαιδευτική αξιολόγηση-πιστοποίηση κάθε κλάδου σπουδών, όπως αυτό καθορίζεται με κανονισμούς."
Το άρθρο 70 προνοεί:
"70.-(1) Το Υπουργικό Συμβούλιο μπορεί να εκδίδει κανονισμούς, που δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, για τον καθορισμό κάθε θέματος που χρειάζεται ή επιδέχεται καθορισμό και για την καλύτερη εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος Νόμου.
(2) Χωρίς να επηρεάζεται η γενικότητα του εδαφίου (1) του παρόντος άρθρου, οποιοιδήποτε κανονισμοί μπορεί-
(α) Να ρυθμίζουν τα κριτήρια και επίπεδα της εκπαιδευτικής αξιολόγησης-πιστοποίησης κλάδων σπουδών
(β) να προνοούν για την επιβολή δικαιωμάτων εξέτασης της δήλωσης για ίδρυση και λειτουργία ιδιωτικής σχολής και τελών εγγραφής κλάδων σπουδών, για επιβολή δικαιωμάτων επιθεώρησης ιδιωτικών σχολών και εκπαιδευτικής αξιολόγησης-πιστοποίησης κλάδων σπουδών και να καθορίζουν το ύψος των τελών και των δικαιωμάτων που προνοούνται στον παρόντα Νόμο
.(γ) να καθορίζουν τους όρους που πρέπει να πληρούν οι εγκαταστάσεις, τα εργαστήρια και ο εξοπλισμός των ιδιωτικών σχολών
.(δ) να καθορίζουν τα θέματα τα σχετικά με την επιθεώρηση των ιδιωτικών και των δημόσιων σχολών
. και(ε) να καθορίζουν τα προσόντα των μελών της ακαδημαϊκής, διοικητικής και πειθαρχικής επιτροπής των ιδιωτικών και των δημόσιων σχολών."
Σχετικός είναι ο Κανονισμός 3 ο οποίος προνοεί:
3.-(1) Οι ιδιοκτήτες ιδιωτικών σχολών καταβάλλουν στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού-
(α) .................................................. ...........................................
(β) ...............
..................................... .........................................(γ) .................................................. ...........................................
(δ) το σύνολο της δαπάνης που απαιτείται για την εκπαιδευτική αξιολόγηση-πιστοποίηση κάθε κλάδου σπουδών:
.................................. .................................................. ..............
(2)(α) .................................................. ......................................
(β) ..............................
..................................... ..........................(γ) .................................................. ...........................................
(δ) .................................................. ........................................
(ε) Το σύνολο της δαπάνης για την εκπαιδευτική αξιολόγηση-πιστοποίηση ενός κλάδου σπουδών υπολογίζεται από το Συμβούλιο Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης-Πιστοποίησης, σε συνεργασία με το Διευθυντή Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης, ο οποίος και υποβάλλει σχετική εισήγηση στον Υπουργό για έγκριση. Ο τελευταίος αποφασίζει τελεσίδικα για το σύνολο της δαπάνης που πρέπει να καταβληθεί για την εκπαιδευτική αξιολόγηση-πιστοποίηση κάθε κλάδου σπουδών και ενημερώνει σχετικά τις σχολές μέσω του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού.
(3) Τα δικαιώματα, τα τέλη και η δαπάνη για την εκπαιδευτική αξιολόγηση-πιστοποίηση κλάδων σπουδών είναι εκείνα που αναφέρονται στον Πίνακα."
Στην παράγραφο (δ) του Πίνακα αναφέρεται:
(δ) Δαπάνη για αξιολόγηση-πιστοποίηση κλάδου σπουδών
(i) Μετά την αποδοχή της αίτησης για εκπαιδευτική αξιολόγηση-πιστοποίηση ενός κλάδου σπουδών, £1000 ως προκαταβολή, και
(ii) μετά την επίσκεψη της Ομάδας Αξιολόγησης-Πιστοποίησης και πριν από τη λήψη απόφασης από το Συμβούλιο Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης-Πιστοποίησης, το υπόλοιπο της δαπάνης."
Σύμφωνα με την προσβαλλόμενη απόφαση, η καταβλητέα δαπάνη καθορίσθηκε από τον Υπουργό σύμφωνα με τις πρόνοιες των Κανονισμών. Είναι εισήγηση του ευπαιδεύτου συνηγόρου για την Αιτήτρια ότι ο Υπουργός δεν είχε δικαίωμα να καθορίσει το τιμητικό επίδομα και τα έξοδα των μελών του Συμβουλίου Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης και των Ομάδων Αξιολόγησης αφού η προς τούτο αρμοδιότητα ανατίθεται από το άρθρο 39(3) του Νόμου στο Υπουργικό Συμβούλιο και η διαδικασία καθορισμού της δαπάνης αυτής που προβλέπεται στον Κανονισμό 3(2)(ε) είναι έτσι αντίθετη με το Νόμο και έξω από τα πλαίσια του. Το άρθρο 39 προνοεί:
"39.-(1) Στα μέλη του Συμβουλίου Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης-Πιστοποίησης καταβάλλεται από το κράτος τιμητικό επίδομα (Honorarium).
(2) Στα μέλη του Συμβουλίου Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης-Πιστοποίησης και των Ομάδων Αξιολόγησης-Πιστοποίησης καταβάλλονται από το κράτος τα έξοδα διαμονής, διατροφής, διακίνησης ή και άλλα έξοδα τα οποία τυχόν θα απαιτηθούν για τη διεκπεραίωση της εργασίας τους.
(3) Το ύψος του τιμητικού επιδόματος και των εξόδων, που προνοούνται στις παραγράφους (1) και (2) του παρόντος άρθρου, καθορίζεται από το Υπουργικό Συμβούλιο κατ΄έτος ύστερα από εισήγηση του Υπουργού."
Η ευπαίδευτη συνήγορος για τη Δημοκρατία παραπέμπει επί τούτου σε πρακτικό του Υπουργικού Συμβουλίου ημερομηνίας 16.10.1997 όπως και σε δεύτερο πρακτικό ημερομηνίας 1/2.6.1999, προφανώς για να καταδείξει ότι υπήρξε απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου στην οποία στηρίχθηκε ο
Υπουργός. Τα πρακτικά αυτά όμως, και αν αποκαλύπτουν απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου ως προς ορισμένα ποσά, δεν βοηθούν την υπόθεση της Δημοκρατίας αφού, εν πάση περιπτώσει, σύμφωνα με το άρθρο 39(3), ο καθορισμός του τιμητικού επιδόματος και των εξόδων από το Υπουργικό Συμβούλιο γίνεται "κατ΄έτος". Τα αναφερόμενα πρακτικά δεν αποκαλύπτουν απόφαση ληφθείσα για το έτος 2000 το οποίο αφορούν οι επίδικες αξιολογήσεις.Είναι επίσης εισήγηση του κ. Παναγιώτου ότι εν πάση περιπτώσει το τιμητικό επίδομα και τα έξοδα των μελών του Συμβουλίου Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης και των Ομάδων Αξιολόγησης δεν είναι πληρωτέα από την Αιτήτρια αλλά από τη Δημοκρατία. Ο κ. Παναγιώτου παραπέμπει προς τούτο στις ρητές διατάξεις του άρθρου 39 ότι τα εν λόγω ποσά καταβάλλονται "από
το κράτος". Η κα Ουστά απαντά λέγοντας ότι το άρθρο 68 προνοεί ότι το σύνολο της δαπάνης αξιολόγησης καταβάλλεται από τη σχολή. Το ίδιο βέβαια προβλέπει και ο Κανονισμός 3(1)(δ).Είναι η άποψη μου ότι υπάρχει διάσταση μεταξύ των εν λόγω δύο άρθρων του Νόμου. Υπό αυτές τις συνθήκες, δεν είμαι διατεθειμένος να δεχθώ ότι το άρθρο 68 πρέπει να επικρατήσει του άρθρου 39. Και διότι, κυρίως, η πρόνοια του άρθρου 39 είναι όχι μόνο σαφής αλλά και ειδική σε σχέση με τα αναφερόμενα ποσά, και διότι, προκειμένου περί αμφιβολίας ως προς την πρόθεση του νομοθέτη, το άρθρο 39 παρέχει ευνοϊκότερο αποτέλεσμα για το διοικούμενο. Εξ άλλου, ούτε στο Νόμο ούτε στους Κανονισμούς καθορίζεται η εμβέλεια του όρου "δαπάνη" στο άρθρο 68, και θεωρώ αμφίβολο αν ο όρος θα μπορούσε να περιλαμβάνει εν πάση περιπτώσει το τιμητικό επίδομα (Honorarium) που προβλέπεται στο άρθρο 39. Αυτή τούτη η έννοια του honorarium είναι διάφορη της έννοιας της δαπάνης πληρωμής εξόδων. Περαιτέρω, το άρθρο 68 προνοεί ότι η καταβλητέα από τη σχολή δαπάνη καθορίζεται από κανονισμούς. Τα αναφερόμενα το άρθρο 39 όμως ως καταβλητέα από το κράτος ποσά ρητά προνοείται ότι καθορίζονται από το Υπουργικό Συμβούλιο. Τούτο ενισχύει έτι περαιτέρω τη θέση ότι η αναφερόμενη στο άρθρο 68 δαπάνη δεν καλύπτει και τα αναφερόμενα
στο άρθρο 39 ποσά.Ο κ. Παναγιώτου προβαίνει και σε μια ευρύτερη εισήγηση. Το άρθρο 68, λέγει, αναφέρεται στο σύνολο της δαπάνης αξιολόγησης "όπως αυτό καθορίζεται με κανονισμούς". Η ΚΔΠ 160/98 όμως δεν καθορίζει ουσιαστικά οτιδήποτε. Και αυτή η εισήγηση, η οποία δεν απαντάται, ευσταθεί. Ο Κανονισμός 3(2)(ε) προβλέπει από ποίον υπολογίζεται η δαπάνη αξιολόγησης, δεν καθορίζει όμως τα στοιχεία τα οποία λαμβάνονται υπ΄όψη για τον καθορισμό της δαπάνης. Ο Κανονισμός 3(3) δεν είναι πιο διαφωτιστικός αφού λέγει ότι η δαπάνη είναι εκείνη που αναφέρεται στον Πίνακα. Στον Πίνακα όμως δεν γίνεται οποιοσδήποτε τέτοιος καθορισμός παρά μόνο αναφορά στα δύο στάδια κατά τα οποία καταβάλλεται η δαπάνη αξιολόγησης. Εστερείτο λοιπόν νομικού υποβάθρου ο υπολογισμός της δαπάνης αξιολόγησης των κλάδων σπουδών της Αιτήτριας και ο καθορισμός της από τον Υπουργό.
Οι υπόλοιπες εισηγήσεις του κ. Παναγιώτου αφορούν την αναλυτική κατάσταση της δαπάνης αξιολόγησης και εστιάζονται στη θέση ότι διάφορα ποσά δεν καλύπτονται από το Νόμο ως εμπίπτοντα στα πλαίσια της δαπάνης αξιολόγησης. Το μόνο που θα παρατηρούσα, εν όψει της κατάληξης μου ότι οι κανονισμοί δεν προσδιορίζουν τα στοιχεία που λαμβάνονται υπ΄όψη στον υπολογισμό της δαπάνης, είναι ότι η απουσία του δικαιοδοτικού πλαισίου για υπολογισμό της αντανακλά και στα επί μέρους ποσά στα οποία αναφέρεται ο κ. Παναγιώτου. Η εισήγηση δε αυτή του κ. Παναγιώτου καταδεικνύει έτι περαιτέρω την ανάγκη προσδιορισμού στους κανονισμούς των στοιχείων που συνιστούν τη δαπάνη αξιολόγησης, αφού δεν είναι καθόλου σαφές ή εύλογο ότι στοιχεία όπως η αμοιβή και τα ημερήσια επιδόματα των μελών των ομάδων αξιολόγησης, η δημοσιογραφική διάσκεψη, τα κεραστικά και τα πάγια έξοδα υπηρεσιών του κράτους μπορούν να περιλαμβάνονται στα έξοδα της δαπάνης αξιολόγησης και με ποια αναλογία.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους, καταλήγω ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι τρωτή και ακυρώνεται, με αντίστοιχη επιτυχία της προσφυγής.
Η Δημοκρατία θα καταβάλει £500 έξοδα προς την Αιτήτρια.
Δ. Χατζηχαμπής
Δ.
/ΚΧ"Π