ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση αρ.1332/2000
ΕΝΩΠΙΟΝ: Χρ.ΑΡΤΕΜΙΔΗ, Δ
Αναφορικά με το Αρθρο 146 του Συντάγματος
ΜΕΤΑΞΥ
:Ελένη Β. Κολώνα, σύζυγος Κωστή Ν. Παπά
αιτήτρια
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Υπουργείου Συγκοινωνιών και ΄Εργων
καθ΄ων η αίτηση
------------------------
26.3.2002
Για την αιτήτρια: κ.Φ.Αποστολίδης και κ.Αχ.Δημητριάδης
Για τους καθ΄ων η αίτηση: κ.Ι.Νικολάου για Γεν.Εισαγγελέα
-----------------------
A Π Ο Φ Α Σ Η
Η αιτήτρια είναι ιδιοκτήτρια στο μισό ιδανικό μερίδιο μιας κατοικίας και αυλής στο χωριό Πελένδρι, επαρχία Λεμεσού, με κτηματολογικά στοιχεία: αριθμός εγγραφής 10209, Τεμάχιο 491, Φ/Σχ.XL VII/7. Στις 25.7.97 δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας γνωστοποίηση απαλλοτρίωσης της πιο πάνω ιδιοκτησίας της αιτήτριας. Αναφερόταν πως το ακίνητο ήταν αναγκαίο για σκοπούς δημόσιας ωφελείας, συγκεκριμένα για την κατασκευή, βελτίωση, ευθυγράμμιση και ασφαλτόστρωση του κεντρικού δρόμου του χωριού. Στην ίδια έκδοση της εφημερίδας δημοσιεύθηκε και διάταγμα επίταξης, με έκδηλο σκοπό να μπορέσει η αρμόδια αρχή να επέμβει στην ακίνητη ιδιοκτησία για την υλοποίηση του έργου της απαλλοτρίωσης, το σχετικό διάταγμα της οποίας δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα στις 15.5.98. Το διάταγμα επίταξης ανανεώθηκε στις 12.6.98. Η αιτήτρια δεν πρόσβαλε τα διατάγματα επίταξης. Πρόσβαλε όμως το διάταγμα απαλλοτρίωσης με προσφυγή που καταχώρισε στο Ανώτατο Δικαστήριο (567/98), η οποία και απορρίφθηκε στις 13.7.00 (δες: Ελένη Β.Κολώνα και Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας). Στις 23.8.00 η αιτήτρια καταχώρισε έφεση εναντίον της πιο πάνω απόφασης, ΑΕ3102, η οποία ακόμη εκκρεμεί. Στις 19.7.00 το αρμόδιο τμήμα κατεδάφισε την ακίνητη ιδιοκτησία της αιτήτριας για να υλοποιήσει το έργο για το οποίο έγινε η απαλλοτρίωση.
Με την παρούσα προσφυγή προσβάλλεται «η απόφαση και ή πράξη και ή το διάταγμα κατεδάφισης της κατοικίας της αιτήτριας».
Ο εντεταλμένος από το Γενικό Εισαγγελέα δικηγόρος που εμφανίστηκε εκ μέρους της Δημοκρατίας, πρόβαλε προδικαστική ένσταση. Εισηγείται πως με την προσφυγή δεν προσβάλλεται εκτελεστή απόφαση, μέσα στην έννοια του άρθρου 146 του Συντάγματος. Η κατεδάφιση της κατοικίας της αιτήτριας, συνεχίζει η εισήγηση του δικηγόρου για τη Δημοκρατία, είναι πράξη εκτέλεσης. Η υλοποίηση δηλαδή της διοικητικής απόφασης να επιταχθεί η ακίνητη ιδιοκτησία. ΄Οπως ανέφερα πιο πάνω τα διατάγματα επίταξης δεν προσβλήθηκαν.
Είναι βάσιμη η πρόταση του δικηγόρου για τη Δημοκρατία. Η πράξη της κατεδάφισης της οικίας της αιτήτριας δεν είναι εκτελεστή διοικητική απόφαση είναι η πραγμάτωση του σκοπού της διοικητικής απόφασης με την οποία επιτάχθηκε.
Στις γραπτές αγορεύσεις των δικηγόρων της αιτήτριας γίνεται αναφορά στα άρθρα 8 και 13 της Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που κυρώθηκε με το Ν.39/62, για να υποστηριχθεί πως παραβιάστηκε το δικαίωμα της αιτήτριας στο σεβασμό της κατοικίας της. Δεν συμβαίνει, κατά τη γνώμη μου, κάτι τέτοιο. Το άρθρο 23 του Συντάγματος επιτρέπει τον διά νόμου περιορισμό (παράγραφος 3) του γενικού δικαιώματος, όπως τούτο διασφαλίζεται στην 1η παράγραφο του άρθρου, στην απόκτηση κυριότητας, κατοχή, απόλαυση και διάθεση οποιασδήποτε κινητής ή ακίνητης ιδιοκτησίας. Ο περιορισμός αυτός επιτρέπεται μόνο, όπως ρητά προβλέπεται στην παραγρ. 3, όταν είναι απολύτως απαραίτητος για το συμφέρον της δημόσιας ασφάλειας, της δημόσιας υγείας των δημοσίων ηθών ή της ανάπτυξης και χρησιμοποίησης της ιδιοκτησίας για την προαγωγή δημόσιας ωφελείας ή για την προστασία δικαιώματος τρίτων. Στις περιπτώσεις αυτές ρητά προνοείται στην ίδια παράγραφο πως καταβάλλεται δίκαιη αποζημίωση, η οποία καθορίζεται, σε περίπτωση διαφωνίας, από πολιτικά Δικαστήρια. Το δικαίωμα επομένως της αιτήτριας για αποζημίωση της ακίνητης ιδιοκτησίας της που απαλλοτριώθηκε είναι απόλυτα διασφαλισμένο.
Επιπλέον, αν το Ανώτατο Δικαστήριο αποδεκτεί την έφεση της και ακυρώσει το διάταγμα απαλλοτρίωσης, ενεργοποιείται και η παράγραφος 6 του άρθρου 146, στην οποία προβλέπεται πως κάθε πρόσωπο που έχει ζημιωθεί από διοικητική απόφαση που έχει κηρυχθεί άκυρη από το Δικαστήριο
μπορεί να επιδιώξει δικαστικώς αποζημίωση, όπως έχει βέβαια ερμηνευθεί στην πρόσφατη απόφαση της Πλήρους Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην Πολιτική έφεση αρ.10301 Χαράλαμπος Νίκολας και Δημοκρατίας, ημερ. 29.6.2001.Ενόψει των ανωτέρω η προσφυγή απορρίπτεται με £500 έξοδα.
Χρ. Αρτεμίδης, Δ.