|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 1466/99
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΚΡΑΜΒΗ, Δ.
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
.Μεταξύ:
Ζαχαρούλας Ζαχαρία Δύσπυρου,
Αιτήτριας,
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού,
Καθ΄ων η αίτηση.
- - - - - -
20 Φεβρουαρίου, 2002
.Για την αιτήτρια: κ. Α. Σ. Αγγελίδης.
Για τους καθ΄ων η αίτηση: κα Τζ. Καρακάννα.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Η αιτήτρια κατέχει δίπλωμα Χημικού Μηχανικού το οποίο απέκτησε κατόπιν φοίτησης (1979-1984) από το University of Chemical Technology and Metalurgy - Sofia. Κατέχει επίσης δίπλωμα του "Teacher of Mathematics at the High School" που απέκτησε κατόπιν παρακολούθησης προγράμματος μερικής φοίτησης μεταξύ 17.11.94 και 9.7.97 στο Neofit Rilski South West University της Βουλγαρίας.
Η αιτήτρια διδάσκει χημεία στο αδειούχο ιδιωτικό φροντιστήριό της στην Αυγόρου. Το 1997 υπέβαλε αίτημα να της χορηγηθεί άδεια να διδάσκει και μαθηματικά στο ίδιο φροντιστήριο. Το θέμα παραπέμφθηκε σε δύο επιθεωρητές μαθηματικών για να διαπιστώσουν κατά πόσο η αιτήτρια κατείχε τα προσόντα. Οι επιθεωρητές, κατόπιν έρευνας, διαπίστωσαν ότι η αιτήτρια ?δεν κατέχει τίτλε στα μαθηματικά και σύμφωνα με τα σχέδια υπηρεσίας δεν φαίνεται να μπορεί να διδάσκει το μάθημα σε όλο το φάσμα της Μέσης Εκπαίδευσης?. Διευκρινίστηκε ωστόσο στη συνέχεια ότι με βάση τα προσόντα που αυτή διέθετε θα μπορούσε να της επιτραπεί να διδάσκει μαθηματικά μόνο στο επίπεδο του γυμνασιακού κύκλου. Η εν λόγω απόφαση γνωστοποιήθηκε στην αιτήτρια η οποία καταχώρησε προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο με αίτημα την ακύρωση της απόφασης. Τελικά η απόφαση ανακλήθηκε την 1.2.99 και ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού έδωσε οδηγίες όπως η όλη υπόθεση εξεταστεί εξ υπαρχής.
Κατά την επανεξέταση το θέμα συζητήθηκε στη Συμβουλευτική Επιτροπή Ιδιωτικής Εκπαίδευσης (ΣΕΙΕ). Απόσπασμα των πρακτικών ημερ. 4.5.99 παρατίθεται:
"1) Η ΣΕΙΕ συζήτησε το θέμα των προσόντων των εκπαιδευτικών και είναι της άποψης ότι για να κριθεί ένα άτομο κατάλληλο για διδασκαλία οφείλει να έχει το βασικό του πτυχίο στην ειδικότητα που θα διδάξει. Στην περίπτωση της κας Δύσπυρου παρατηρείται ότι η αναφερόμενη δεν κατέχει βασικό πτυχίο στα μαθηματικά. Κατά συνέπεια δεν μπορεί να διδάξει το πιο πάνω μάθημα.
Η ΣΕΙΕ αφού μελέτησε την περίπτωση της κας Δύσπυρου αποφάσισε να εισηγηθεί την απόρριψη της αίτησής της αναφερόμενης για διδασκαλία μαθηματικών."
Ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού υιοθέτησε την εισήγηση της Συμβουλευτικής Επιτροπής Ιδιωτικής Εκπαίδευσης και ακολούθως με επιστολή του ημερομηνίας 21.9.99 γνωστοποίησε την απόφασή του στην αιτήτρια. Η επιστολή αυτή παρατίθεται:
"Επιθυμώ να αναφερθώ στο πιο πάνω θέμα και σας πληροφορώ ότι, μετά από εισήγηση της Συμβουλευτικής Επιτροπής Ιδιωτικής Εκπαίδευσης, η αίτηση σας για διδασκαλία μαθηματικών σε φροντιστήριο απορρίφθηκε για τους πιο κάτω λόγους:
α) Δεν κατέχετε τίτλο/πτυχίο πανεπιστημίου ή ανώτατης σχολής ισοδύναμης με πανεπιστήμιο στην ειδικότητα των Μαθηματικών.
β) Η βεβαίωση για επαγγελματικό προσόν στη Δημοκρατία της Βουλγαρίας δε μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελεί τίτλο/πτυχίο πανεπιστημιακού επιπέδου στην ειδικότητα των Μαθηματικών.
Κατά συνέπεια δε δικαιούστε να διδάσκετε στα δημόσια σχολεία μέσης εκπαίδευσης της Κύπρου ή σε σχολεία ή φροντιστήρια που, κατά οποιοδήποτε τρόπο, προσφέρουν προγράμματα ή μαθήματα που σχετίζονται με τα θέματα που διδάσκονται στα δημόσια σχολεία της Κύπρου ή σε σχολεία ή φροντιστήρια που διεκδικούν οποιουδήποτε τύπου αναγνώριση ή ισοδυναμία ή αντιστοιχία ή σχέση με τα δημόσια σχολεία της Κύπρου."
Η παρούσα προσφυγή στρέφεται εναντίον της απόφασης που περιέχεται στην πιο πάνω επιστολή ημερομηνίας 21.9.99.
Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Παιδείας με επιστολή του γνωστοποίησε στην αιτήτρια την ανάκληση της προσβαλλόμενης απόφασης. Η επιστολή του Γενικού Διευθυντή παρατίθεται:
"Εχω οδηγίες να σας πληροφορήσω ότι σας παραχωρείται χαλάρωση από τον Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού σύμφωνα με το Αρθρο 27Α του περί Ιδιωτικών Σχολείων και Φροντιστηρίων τροποποιητικού νόμου του 1985 (Ν. 123/85) για να έχετε το δικαίωμα να διδάσκετε Μαθηματικά μόνο σε φροντιστήριο."
Μετά από αυτή την εξέλιξη προέκυψε το θέμα κατά πόσο η προσφυγή παρέμεινε χωρίς αντικείμενο. Η θέση της αιτήτριας είναι ότι η ανάκληση της προσβαλλόμενης απόφασης δεν επιφέρει κατάργηση της δίκης γιατί έχει υποστεί ζημιά κατά την περίοδο πριν από την ανάκληση η οποία, δεν έχει εξαλειφθεί από την ανάκληση.
Η ανάκληση διοικητικής πράξης δεν επιφέρει αυτοδικαίως κατάργηση της δίκης. Η δίκη διατηρεί το αντικείμενό της και ο αιτητής συνεχίζει να διατηρεί έννομο συμφέρον όταν εκ πρώτης όψεως φαίνεται ότι έχει υποστεί βλάβη ή ζημιά κατά τη διάρκεια ισχύος της πράξης που έχει ανακληθεί. Βλ.
Kritiotis v. M'ty of Paphos and Others (1986) 3 CLR 322. Στην παρούσα υπόθεση, υπάρχει όντως πιθανότητα ύπαρξης ζημιάς που δεν εξαλείφθηκε από την ανάκληση της προσβαλλόμενης απόφασης αφού αυτή ίσχυσε για αρκετό χρονικό διάστημα πριν από την ανάκληση. Βέβαια, η στοιχειοθέτηση της ζημιάς και το ύψος της είναι θέματα που δεν εμπίπτουν στη δικαιοδοσία αυτού του Δικαστηρίου. Θα προχωρήσω επομένως με την εξέταση της νομιμότητας της προσβαλλόμενης πράξης.Η αιτήτρια ισχυρίζεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αποτέλεσμα νομικής και πραγματικής πλάνης,
στερείται δέουσας έρευνας και αιτιολογίας. Είναι η θέση της ότι η προσβαλλόμενη απόφαση παραβιάζει το άρθρο 18(3) και 27Α του περί Ιδιωτικών Σχολείων και Φροντιστηρίων Νόμου του 1971 όπως τροποποιήθηκε και αντίκειται προς συγκεκριμένα άρθρα του Συντάγματος τα οποία εξειδικεύει.Το άρθρο 18(3) προνοεί ότι:
«(3)
Εις ιδιωτικά σχολεία διαφόρου τύπου προς τα δημόσια σχολεία, δυνατόν ο διευθυντής και το διδακτικόν προσωπικόν να μη έχωσι τα προσόντα τα απαιτούμενα διά τους λειτουργούς δημοσίας εκπαιδεύσεως ή να έχωσι ειδικά προσόντα, προς πρόσληψιν όμως τούτων απαιτείται σύμφωνος γνωμοδότησις της Συμβουλευτικής Επιτροπής Ιδιωτικής Εκπαιδεύσεως.»
Η ίδρυση και λειτουργία ιδιωτικών σχολείων διέπεται από τον περί Ιδιωτικών Σχολείων και Φροντιστηρίων Νόμο του 1971 (Ν. 5/71 όπως τροποποιήθηκε) (στο εξής Νόμος).
Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Νόμου «"φροντιστήριον" σημαίνει την οργάνωση και παροχή διά ζώσης, ή και μηχανικών μέσων, διδασκαλίας εις ενδιαφερόμενα άτομα ή ομάδας ατόμων"» και «"ιδιωτικόν σχολείον" σημαίνει μη δημόσιον σχολείον και δεν περιλαμβάνει σχολείο το οποίο διέπεται υπό ειδικού νόμου». Στο άρθρο 18(2)
* του Νόμου τίθεται ως προϋπόθεση για τη δυνατότητα να διευθύνει ή να διδάξει εκπαιδευτικός σε ιδιωτικό σχολείο ή φροντιστήριο του αυτού ή παρόμοιου τύπου προς δημόσια, η κατοχή των προσόντων που απαιτούνται αντίστοιχα για τους εκπαιδευτικούς των δημοσίων σχολείων.Το άρθρο 18(3) δεν ορίζει ειδικά ή προκαθορισμένα προσόντα για το διευθυντή ή τους διδάσκοντες σε ιδιωτικά σχολεία διαφόρου τύπου προς τα δημόσια οι οποίοι, "δυνατόν να μη έχωσι τα προσόντα τα απαιτούμενα διά τους λειτουργούς δημοσίας εκπαιδεύσεως ή να έχωσι ειδικά προσόντα,". Η παράβαση των όρων, διατυπώσεων ή προϋποθέσεων που θέτει το άρθρο 18 του νόμου
συνιστά αδίκημα νοουμένου ότι ο Υπουργός δεν έχει ασκήσει τηνεξουσία που του παρέχει το άρθρο 27(Α)
* να επιτρέψει τη μη τήρηση, μεταξύ άλλων, του άρθρου 18.Με βάση το άρθρο 22 του Νόμου ιδρύεται Συμβουλευτική Επιτροπή Ιδιωτικής Εκπαίδευσης. Η γνώμη του Συμβουλευτικού αυτού οργάνου λαμβάνεται υποχρεωτικά από τον Υπουργό για τα θέματα που αφορούν τους τύπους και τα προγράμματα των ιδιωτικών σχολείων και την ποιότητα της εργασίας που επιτελείται σ΄αυτά.
Αναφορικά με όλα τα άλλα θέματα που αφορούν ιδιωτικά σχολεία, ο Υπουργός έχει διακριτική εξουσία παραπομπής τούτων στην Επιτροπή. Ωστόσο, ο Υπουργός δεν έχει υποχρέωση να παραπέμπει τα εν λόγω θέματα για γνωμοδότηση ή συμβουλή.
Για την πρόσληψη του διευθυντή ή των διδασκόντων σε ιδιωτικά σχολεία διαφόρου τύπου προς δημόσια που δεν έχουν τα απαιτούμενα διά τους λειτουργούς δημόσιας εκπαίδευσης προσόντα, απαιτείται η σύμφωνη γνωμοδότηση της προαναφερθείσας Επιτροπής.
Στην προκείμενη περίπτωση το θέμα των προσόντων της αιτήτριας, κρίθηκε με αναφορά στα προσόντα που απαιτούνται για τη θέση καθηγητή Μαθηματικών δημοσίων σχολείων μέσης εκπαίδευσης.
Είναι προφανές ότι η απόφαση λήφθηκε παίρνοντας ως δεδομένο ότι το ιδιωτικό της φροντιστήριο αποτελεί σχολείο "του αυτού ή παρομοίου τύπου προς τα δημόσια σχολεία". Ελλείψει απόφασης καθ΄ όσον αφορά τον προσδιορισμό του τύπου του σχολείου ως προϋπόθεσης για την εφαρμογή της μιας η της άλλης πρόνοιας του άρθρου 18, καταλήγω ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε χωρίς δέουσα έρευνα και συνιστά προϊόν πλάνης περί το νόμο και τα πράγματα.
Ενόψει της πιο πάνω κατάληξης θεωρώ ότι παρέλκει η εξέταση των άλλων λόγων ακυρότητας.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται.
Α. Κραμβής, Δ.
ΣΦ.