|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Δημοκρατία ν. Demand Ship. Co. Ltd. (1994) 3 ΑΑΔ 460
Κυπριακή Δημοκρατία, Αντέννα T.V. Limited ν. . (2001) 3 ΑΑΔ 711
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
(2001) 4 ΑΑΔ 1020
6 Νοεμβρίου, 2001
[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
SIGMA RADIO T.V. LTD,
Αιτητές,
ν.
AΡΧΗΣ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ ΚΥΠΡΟΥ (ΑΡ. 1),
Καθ΄ης η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 1101/2000)
Αρχή Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου ― Επιβολή διοικητικού προστίμου για παραβιάσεις των Άρθρων 33(2)(δ) και 33(4) του περί Ραδιοφωνικών και Τηλεοπτικών Σταθμών Νόμου του 1998 (Ν.7(Ι)/98) ― Περιστάσεις εγκυρότητας της απόφασης στην κριθείσα περίπτωση ― Ένταξη του νομοθετικού πλαισίου στα συνταγματικά πλαίσια ― Υιοθέτηση νομολογιακών πορισμάτων.
Η αιτήτρια εταιρεία επεδίωξε την ακύρωση της σε βάρος της επιβολής διοικητικού προστίμου εκ Λ.Κ.3.000.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
Όλα τα νομικά ζητήματα που ήγειρε ο δικηγόρος των αιτητών αποτέλεσαν αντικείμενο λεπτομερούς μελέτης στην Πληροφοριακή και Πολιτιστική Εταιρεία «Ο Λόγος» Ο.Ε. κ.ά. ν. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου (2001) 4 Α.Α.Δ. 590. Υιοθετείται απόλυτα η νομική ανάλυση και οι απόψεις που εκφράζονται σ΄αυτή. Διοικητικές κυρώσεις που προβλέπονται από νόμο κρίθηκαν ως συνταγματικές από την Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Demand Shipping Co. Ltd (1994) 3 Α.Α.Δ. 460.
Αναφορικά με την εισήγηση του δικηγόρου των αιτητών, σε σχέση με το επιτρεπτό από το σύνταγμα της ίδρυσης καθ'ης η αίτηση της Αρχής, ενόψει των προνοιών του Άρθρου 19.5 του Συντάγματος, η πρόσφατη απόφαση στην υπόθεση Antenna T.V. Ltd ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω του Γενικού Διευθυντή Υπουργείου Εσωτερικών (2001) 3(Β) Α.Α.Δ. 711, επιλαμβάνεται του θέματος.
Δεν είναι η κατάλληλη υπόθεση για να συζητηθεί το σοβαρό ζήτημα κατά πόσο οι πρόνοιες της παραγράφου 5 του Άρθρου 19 εξαιρούν τις επιχειρήσεις ραδιοφωνίας, κινηματογράφου ή τηλεοράσεως από την προστασία του δικαιώματος της ελευθερίας του λόγου και έκφρασης που διασφαλίζεται στις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου. Η πολιτεία όμως ασκώντας την εξουσία που έχει σύμφωνα με την παράγραφο 5 του Άρθρου 19 μπορεί να θέσει τέτοιους όρους στην έκδοση της άδειας που εξ αντικειμένου να θεωρούνται θεμιτοί για την ομαλή λειτουργία της κοινωνίας, και την ανύψωση του πολιτιστικού, πολιτισμικού της επιπέδου. Επιπλέον, κατευθυντήρια γραμμή στην έκδοση της άδειας μπορεί να αποτελέσουν και οι πρόνοιες της παραγράφου 3 του άρθρου.
Εν πάση περιπτώσει, το αντικείμενο της προσφυγής δεν έχει να κάνει τίποτε με οποιαδήποτε παραβίαση της ελευθερίας του λόγου ή της έκφρασης. Απλά κρίθηκε από την Αρχή, πως οι αιτητές παραβίασαν συγκεκριμένο άρθρο του Νόμου επειδή στην εξέλιξη της υπόθεσης μιας τηλεοπτικής σειράς διαφημίζονταν εμπορεύματα.
Οι επίμαχες διατάξεις του Νόμου έχουν έρεισμα τις πρόνοιες του συντάγματος και συνάδουν, ουσιαστικά είναι μέρος, του κώδικα λειτουργίας των ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών, όπως αυτός ισχύει σε πολλές χώρες της Ευρώπης.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Πληροφοριακή και Πολιτιστική Εταιρεία «Ο Λόγος» Ο.Ε. κ.ά. v. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου (2001) 4 Α.Α.Δ. 590,
Δημοκρατία v. Demand Shipping Co. Ltd (1994) 3 Α.Α.Δ. 460,
Antenna T.V. Ltd v. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω του Γενικού Διευθυντή Υπουργείου Εσωτερικών (2001) 3 Α.Α.Δ. 711.
Προσφυγή.
Προσφυγή από τους αιτητές κατά της επιβολής σ' αυτούς διοικητικού προστίμου ύψους £3.000 για παράβαση εκ μέρους τους των Άρθρων 33(2)(δ) και 33(4) του Ν.7(Ι)/98.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τους Αιτητές.
Ν. Χαραλάμπους, για την Καθ' ης η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.: Στις 23.5.00 η καθ΄ης η αίτηση - Αρχή Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου, η Αρχή, που ιδρύθηκε με τον περί Ραδιοφωνικών και Τηλεοπτικών Σταθμών Νόμο του 1998, Ν.7(Ι)/98 (άρθρο 3), με βάση τις εξουσίες που της δίδει ο Καν.41(2) να εξετάζει αυτεπάγγελτα παραβάσεις του Νόμου και των Κανονισμών από οποιοδήποτε ραδιοφωνικό ή τηλεοπτικό σταθμό απηύθυνε επιστολή στους αιτητές, ιδιοκτήτες του τηλεοπτικού σταθμού «Σίγμα», στην οποία τους πληροφορούσε πως εξέταζε την πιθανή παράβαση εκ μέρους τους των άρθρων 33(2)(δ) και 33(4) του Νόμου, επισυνάπτοντας στην πιο πάνω επιστολή έγγραφο με πλήρη στοιχεία και λεπτομέρειες των υπό εξέταση παραβάσεων. Το άρθρο 33(2) (δ) απαγορεύει τη συγκαλυμμένη διαφήμιση και τηλεμπορία, ενώ το 33(4) κάθε μορφή διαφήμισης και τηλεμπορίας τσιγάρων και άλλων προϊόντων καπνού. Οι αιτητές καλούνταν να υποβάλουν οποιεσδήποτε εξηγήσεις ή παραστάσεις επιθυμούσαν μέσα σε 10 ημέρες, κάτι που έπραξαν εγγράφως αλλά και προφορικά. Συγκεκριμένα στις 26.5.00 απάντησαν πως τα τηλεοπτικά επεισόδια, στα οποία αφορούσαν οι υπό εξέταση παραβάσεις προβάλλονταν σε επανάληψη, γιατί θεωρήθηκε οικονομικά συμφέρον μέχρις ότου ετοιμαστούν νέες σειρές. Σημείωναν επίσης πως τα επεισόδια θα σταματούσαν τέλος Ιουνίου. Εξέφρασαν όμως και τη διαφωνία τους με τη θέση πως στην παρουσίαση των συγκεκριμένων τηλεοπτικών σειρών υπήρξε οποιαδήποτε παράβαση των πιο πάνω άρθρων. Στις 7.6.00 η Αρχή επελήφθη του ζητήματος, και στην πλήρως αιτιολογημένη απόφαση της, όπου περιέχονται όλα τα στοιχεία που αποδείκνυαν τις υπό έρευνα παραβάσεις, επέβαλε στους αιτητές διοικητικό πρόστιμο ύψους £3.000. Επρόκειτο για κατά συρροή παρουσίαση εμπορευμάτων με διαφημιστικό σκοπό σε τηλεοπτική σειρά, στην οποία μάλιστα οι ηθοποιοί αναφέρονταν και ονομαστικά στα προϊόντα, ενώ φορούσαν φανέλες στις οποίες διαφημίζονταν. Αυτή η απόφαση είναι το αντικείμενο της προσφυγής.
Στην μακροσκελή αγόρευση του δικηγόρου των αιτητών γίνεται πληθώρα εισηγήσεων που αφορούν κατά κύριο λόγο συνταγματικά και νομικά ζητήματα. Ειδικότερα, προβάλλεται ο γενικός ισχυρισμός, αν ορθά έχω αντιληφθεί, πως η διά του Νόμου ίδρυση της Αρχής είναι αντίθετη προς τις διατάξεις του άρθρου 19 του Συντάγματος. Στις επιμέρους εισηγήσεις προβάλλεται η θέση πως οι πρόνοιες του Νόμου, που δίδουν τέτοιας μορφής και έκτασης εξουσίες στην Αρχή, προσκρούουν στην παράγραφο 5 του πιο πάνω άρθρου του συντάγματος. Ακολουθούν ισχυρισμοί που άπτονται της διαδικασίας που ακολούθησε η Αρχή στη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης, σύμφωνα με τους οποίους κατ΄αυτήν παραβιάστηκαν βασικές αρχές της φυσικής και διοικητικής δικαιοσύνης.
Όλα τα νομικά ζητήματα που ήγειρε ο δικηγόρος των αιτητών αποτέλεσαν αντικείμενο λεπτομερούς μελέτης από τον αδελφό δικαστή Π. Καλλή στην Πληροφοριακή και Πολιτιστική Εταιρεία «Ο Λόγος» Ο.Ε. κ.ά. ν. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου (2001) 4 Α.Α.Δ. 590. Την έχω μελετήσει. Συμφωνώ απόλυτα με τη νομική ανάλυση και τις απόψεις του συναδέλφου που εκφράζονται σ΄αυτή. Δεν χρειάζεται να επαναλάβω ό,τι συζητιέται στην απόφαση. Θα θίξω μόνο δυο ειδικά ζητήματα. Διοικητικές κυρώσεις που προβλέπονται από νόμο κρίθηκαν ως συνταγματικές από την Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Demand Shipping Co. Ltd (1994) 3 Α.Α.Δ. 460, η οποία ανέτρεψε τη δική μου πρωτόδικη απόφαση με διαφορετική νομική τοποθέτηση. Οι δικαστές Νικήτας και Κωνσταντινίδης διαφώνησαν με την απόφαση της πλειοψηφίας (Στυλιανίδης, Πογιατζής, Αρτέμης). Η απόφαση της πλειοψηφίας δοκιμάστηκε και επικράτησε στη νομολογία μας ως η ορθή αρχή δικαίου.
Αναφορικά με την εισήγηση του δικηγόρου των αιτητών, σε σχέση με το επιτρεπτό από το σύνταγμα της ίδρυσης της Αρχής, ενόψει των προνοιών του άρθρου 19.5 του Συντάγματος, η πρόσφατη απόφαση μας στην υπόθεση Antenna T.V. Ltd ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω του Γενικού Διευθυντή Υπουργείου Εσωτερικών (2001) 3(Β) Α.Α.Δ. 711 επιλαμβάνεται του θέματος. Σ΄αυτή λέγουμε τα πιο κάτω:
«Η φράση της παραγρ.5 του άρθρου 19 του Συντάγματος: «ουδέν εκ των διαλαμβανομένων εις το παρόν άρθρο εμποδίζει τη Δημοκρατία να απαιτεί ..............», σαφώς αναφέρεται στη γενική και αφηρημένη αόριστη υπόσταση της πολιτείας, όχι σε οποιαδήποτε συγκεκριμένα όργανα που συνθέτουν τις τρεις εξουσίες σ΄αυτή. Η Δημοκρατία, ως εκ τούτου, μπορεί να θεσμοθετήσει τη λειτουργία του δικαιώματος που της αποδίδεται στις πιο πάνω διατάξεις του Συντάγματος. Η πράξη της έκδοσης βεβαίως των αδειών που προβλέπονται στη συνταγματική διάταξη συνιστά διοικητική λειτουργία.»
Η παράγραφος 5 του άρθρου 19 προβλέπει τα εξής:
«ουδέν εκ των διαλαμβανομένων εις το παρόν άρθρον εμποδίζει την Δημοκρατίαν ν' απαιτή την έκδοσιν αδείας δια την λειτουργίαν επιχειρήσεως ραδιοφωνικών ή κινηματογραφικών ή τηλεοράσεως.»
Δεν είναι η κατάλληλη υπόθεση για να συζητηθεί το σοβαρό ζήτημα κατά πόσο οι πιο πάνω πρόνοιες της παραγράφου 5 του άρθρου 19 εξαιρούν τις επιχειρήσεις ραδιοφωνίας, κινηματογράφου ή τηλεοράσεως από την προστασία του δικαιώματος της ελευθερίας του λόγου και έκφρασης που διασφαλίζεται στις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου. Η πολιτεία όμως ασκώντας την εξουσία που έχει σύμφωνα με την παράγραφο 5 του άρθρου 19 μπορεί να θέσει τέτοιους όρους στην έκδοση της άδειας που εξ αντικειμένου να θεωρούνται θεμιτοί για την ομαλή λειτουργία της κοινωνίας, και την ανύψωση του πολιτιστικού, πολιτισμικού της επιπέδου. Επιπλέον, κατευθυντήρια γραμμή στην έκδοση της άδειας μπορεί να αποτελέσουν και οι πρόνοιες της παραγράφου 3 του άρθρου, που ενθέτω πιο κάτω.
Ανέφερα προηγουμένως πως η υπόθεση δεν προσφέρεται για συζήτηση πάνω στο σοβαρό αυτό θέμα γιατί, εν πάση περιπτώσει, το αντικείμενο της προσφυγής δεν έχει να κάνει τίποτε με οποιαδήποτε παραβίαση της ελευθερίας του λόγου ή της έκφρασης. Απλά κρίθηκε από την Αρχή, πως οι αιτητές παραβίασαν το συγκεκριμένο άρθρο του Νόμου, που αναφέρεται πιο πάνω, επειδή στην εξέλιξη της υπόθεσης μιας τηλεοπτικής σειράς διαφημίζονταν εμπορεύματα.
Τελειώνοντας, ένα μικρό σχόλιο για την επίκληση, έστω και αχρείαστης από το δικηγόρο των αιτητών, επίκληση που ακούεται γενικά για την ελευθερία του λόγου και έκφρασης, δικαιώματα που πράγματι διασφαλίζονται στο άρθρο 19.1 του συντάγματος μας. Στην ορθή, κατά τη γνώμη μου βέβαια, λειτουργία όλων των θεμελιωδών δικαιωμάτων ενυπάρχει και η υποχρέωση σεβασμού από τον καθένα των δικαιωμάτων των άλλων. Είναι την υποχρέωση αυτή που ενίοτε θεωρούμε βολικό να ξεχνούμε μολονότι και το ίδιο το σύνταγμα μας την υπενθυμίζει. Στην περίπτωση δε ειδικά που εξετάζουμε, η παράγραφος 3 του άρθρου 19 διαλαμβάνει:
«Η ενάσκησις των δικαιωμάτων, περί ων η πρώτη και δευτέρα παράγραφος του παρόντος άρθρου, δύναται να υποβληθή εις διατυπώσεις όρους περιορισμούς ή ποινάς προδιαγεγραμμένους υπό του νόμου και αναγκαίους μόνον προς το συμφέρον της ασφαλείας ή της δημοσίας τάξεως ή της δημοσίας υγείας ή των δημοσίων ηθών ή προς προστασίαν της υπολήψεως ή των δικαιωμάτων άλλων ή προς παρεμπόδισιν της αποκαλύψεως πληροφοριών ληφθεισών εμπιστευτικώς ή προς διατήρησιν του κύρους και της αμεροληψίας της δικαστικής εξουσίας.»
(υπογραμμίζω αυτό που ισχύει εδώ)
Και επειδή τα πιο πάνω δεν αποτελούν δικές μου σκέψεις, ας μου επιτραπεί να θυμηθώ τον εθνικό ποιητή των Ελλήνων Διονύσιο Σολωμό που μέσα σε πέντε λέξεις έκλεισε ποιητικά ολόκληρη τη σοφία της πιο πάνω νομικής αρχής: «ελευθερία μεστήν από το χρέος.»
Οι διατάξεις του Νόμου που εξετάζουμε έχουν έρεισμα ακριβώς τις πιο πάνω πρόνοιες του συντάγματος και συνάδουν, ουσιαστικά είναι μέρος, του κώδικα λειτουργίας των ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών, όπως αυτός ισχύει σε πολλές χώρες της Ευρώπης.
Ως συνέπεια των πιο πάνω διαπιστώσεων μου κρίνω πως η επίδικη απόφαση ελήφθη σύμφωνα με το Νόμο και επικυρώνεται. Η προσφυγή απορρίπτεται με £500 έξοδα.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.