|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2001) 4 ΑΑΔ 970
22 Οκτωβρίου, 2001
[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΚΕΡΑΜΟΠΟΙΕΙΑ ΠΑΛΑΙΚΥΘΡΟΥ «Ο ΓΙΓΑΣ» ΛΤΔ,
Αιτητές,
ν.
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ, ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ
ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΔΙΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ,
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ,
Καθ'ου η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 840/1999)
Διοικητική Πράξη ― Εκτελεστή σε αντιδιαστολή προς βεβαιωτική απόφαση ― Περιστάσεις του εκτελεστού χαρακτήρα της πράξης στην κριθείσα περίπτωση.
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος ― Λόγοι ακυρώσεως ― Έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας ― Περιστάσεις στοιχειοθέτησής τους στην κριθείσα περίπτωση.
Η αιτήτρια εταιρεία προσέβαλε την μετά και από επανεξέταση απόρριψη του αιτήματός της για παροχή χορηγίας για σκοπούς τεχνολογικής αναβάθμισής της σύμφωνα με τις πρόνοιες του οικείου σχεδίου του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
1. Η δικηγόρος της Δημοκρατίας εισηγείται πως η επανεξέταση που έγινε δεν οδήγησε σε εκτελεστή διοικητική απόφαση, αλλά επιβεβαιωτική της προηγούμενης. Προτείνει δηλαδή πως στην επανεξέταση η Επιτροπή περιορίστηκε στο να διακριβώσει αν έγιναν οποιαδήποτε λάθη κατά την αξιολόγηση των στοιχείων της αιτήσεως όπως είχε υποβληθεί, χωρίς να έχει ενώπιόν της οποιαδήποτε πρόσθετα στοιχεία ώστε η απόφασή της να είναι το αποτέλεσμα νέας έρευνας που απέληξε σε νέα εκτελεστή διοικητική πράξη. Δεν είναι ορθή η εισήγηση αυτή.
Η διοίκηση κατά την επανεξέταση θα μελετούσε εξ΄υπαρχής όλα τα στοιχεία των αιτήσεων, και τα νέα που πιθανό θα διδόντουσαν, με σκοπό να εκδώσει νέα απόφαση για την ορθή και ισότιμη λειτουργία του σχεδίου Παροχής Χορηγίας.
2. Η απόφαση της Συμβουλευτικής Επιτροπής κατά την επανεξέταση με την οποία απορρίφθηκαν οι αναθεωρημένες οικονομικές προβλέψεις που υπέβαλε η αιτήτρια, τίποτε δεν αναφέρει για την σχετική έκθεση του λειτουργού του υπουργείου. Επιπλέον δεν δίδεται καμιά αιτιολογία γιατί δεν έγιναν αποδεκτές οι αναθεωρημένες οικονομικές προβλέψεις που υπέβαλε η αιτήτρια. Απλώς ότι απορρίπτονται.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Προσφυγή.
Προσφυγή των αιτητών κατά της απόρριψης, κατόπιν επανεξέτασης, του αιτήματός τους για παροχή χορηγίας για τη βιομηχανία παραγωγής και εμπορίας κεραμιδιών την οποία διατηρούσαν.
Κ. Αιμιλιανίδης, για τους Αιτητές.
Μ. Σπηλιωτοπούλου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τον Καθ΄ου η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.: Το Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού εξήγγειλε το 1996 σχέδια για τεχνολογική αναβάθμιση του μεταποιητικού τομέα, σύμφωνα με τα οποία θα παρεχόταν χορηγία και επιδότηση επιτοκίων σε υφιστάμενες ή νέες μεταποιητικές μονάδες που επένδυσαν σε καινούργια μηχανήματα και εξοπλισμό με σκοπό την αύξηση της παραγωγής τους ή και βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων τους. Προς τούτο εκδόθηκε σχετικό βιβλιάριο (Παράρτημα ΙΙ στην ένσταση) με όλες τις οδηγίες που αφορούσαν στη διαδικασία υποβολής αίτησης, τα κριτήρια αξιολόγησης τους, το ύψος της χορηγίας, διαδικασία εξέτασης των αιτήσεων κ.λπ. Η αιτήτρια εταιρεία, που διατηρεί βιομηχανία παραγωγής και εμπορίας κεραμιδιών, υπέβαλε στις 30.7.96 αίτηση για χορηγία αναφορικά με την επένδυση της σε μηχανήματα και εξοπλισμό για το 1996.
Η διαδικασία αξιολόγησης των αιτήσεων όπως προβλέπεται στο σχέδιο, είναι η εξής. Εξετάζονται πρώτα τα τυπικά στοιχεία της από τους λειτουργούς του Υπουργείου και στη συνέχεια προωθείται στη Συμβουλευτική Επιτροπή Χορηγιών, που είναι το αρμόδιο όργανο να εξετάσει την ουσία της αίτησης σύμφωνα με τα κριτήρια του σχεδίου. Τα κριτήρια αυτά ταξινομούνται σε κεφάλαια σε σχετικό έντυπο όπου και βαθμολογούνται με εκατοστιαίες μονάδες. Το ελάχιστο όριο βαθμολογίας που απαιτείτο, στην περίπτωση που εξετάζουμε, ήταν 60,0 μονάδες. Η αιτήτρια βαθμολογήθηκε με 56,8 μονάδες και γι΄αυτό η αίτηση της για παροχή χορηγίας απορρίφθηκε. Ένα από τα κριτήρια που αξιολογούνται και βαθμολογούνται είναι αυτά της βιωσιμότητας, στο οποίο η αιτήτρια βαθμολογήθηκε με 24,4 μονάδες, στις οποίες προστέθηκαν και 32,3 μονάδες για τα κριτήρια «Προτεραιότητας» ανεβάζοντας το σύνολο των μονάδων της σε 56,8.
Στις 5.12.97 η αιτήτρια με επιστολή της στο Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου ζήτησε την επανεξέταση της αιτήσεως της, υποβάλλοντας πρόσθετα στοιχεία, και ειδικότερα αναθεωρημένες οικονομικές προβλέψεις για τα έτη 1997-01 για να αποδείξει πως η βαθμολογία της στα κριτήρια βιωσιμότητας ήταν χαμηλή.
Στις 15.7.98 η Συμβουλευτική Επιτροπή συνεδρίασε για να επανεξετάσει τις αιτήσεις που είχαν υποβληθεί και δεν εγκρίθηκαν για παροχή χορηγίας. Μέσα σ΄αυτές τις αιτήσεις περιλαμβανόταν και αυτή της αιτήτριας, η οποία όμως απορρίφθηκε και πάλιν με την ακόλουθη αιτιολογία.
«Με βάση τις οδηγίες από τους Υπουργούς Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού και Οικονομικών όσον αφορά τη διαδικασία επανεξέτασης, η Συμβουλευτική Επιτροπή δεν έκανε δεκτές της αναθεωρημένες οικονομικές προβλέψεις που υπέβαλε η αιτήτρια εταιρεία το Νοέμβριο του 1997.»
Προηγουμένως, στο ίδιο πρακτικό, η Επιτροπή, καθορίζοντας τους σκοπούς της επανεξέτασης, είπε τα εξής:
«Σύμφωνα με οδηγίες των Υπουργών Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού και Οικονομικών η επανεξέταση (και κατ΄ακολουθία τυχόν τροποποίηση της αρχικής βαθμολογίας), στηρίχθηκε στη διακρίβωση ύπαρξης λάθους ή και παράλειψης που επηρέασαν δυσμενώς την αρχική αξιολόγηση και κρίση των μελών της Συμβουλευτικής Επιτροπής.»
Είναι γι΄αυτό το λόγο που η δικηγόρος της Δημοκρατίας εισηγείται πως η επανεξέταση που έγινε δεν οδήγησε σε εκτελεστή διοικητική απόφαση, αλλά επιβεβαιωτική της προηγούμενης. Προτείνει δηλαδή πως στην επανεξέταση η Επιτροπή περιορίστηκε στο να διακριβώσει αν έγιναν οποιαδήποτε λάθη κατά την αξιολόγηση των στοιχείων της αιτήσεως όπως είχε υποβληθεί, χωρίς να έχει ενώπιον της οποιαδήποτε πρόσθετα στοιχεία ώστε η απόφαση της να είναι το αποτέλεσμα νέας έρευνας που απέληξε σε νέα εκτελεστή διοικητική πράξη. Δεν συμφωνώ με την εισήγηση αυτή. Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου σε σχετικό «Σημείωμα» του ημερ. 19.2.98 (Παράρτημα 1 στη συμπληρωματική αγόρευση του δικηγόρου της αιτήτριας) δίδει οδηγίες αναφορικά με το εύρος της επανεξέτασης που θα έπρεπε να γίνει για τις 48 συγκεκριμένες αιτήσεις που είχαν απορριφθεί, και στις οποίες οι αιτητές ζήτησαν την επανεξέταση τους. Είναι επιθυμητό να παραθέσω ολόκληρο το ουσιαστικό μέρος του «Σημειώματος», στο οποίο καταδεικνύεται η επαινετή, ας μου επιτραπεί να πω, προσπάθεια της διοίκησης να αξιολογηθούν ορθά, με τη γενική απάλειψη οποιουδήποτε λάθους που δυνατό να έγινε κατά τη μελέτη των αιτήσεων ώστε να τύχουν ίσης μεταχείρισης όλοι οι αιτητές. Να υπογραμμίσω επίσης την τελευταία παράγραφο του «Σημειώματος», όπου καταδεικνύεται η θέση όλων των μελών της Επιτροπής, πλην του εκπροσώπου του Υπουργείου Οικονομικών, πως στην επανεξέταση θα έπρεπε να επαναξιολογηθούν και νέα στοιχεία για όλα τα κριτήρια, και όχι μόνο οι εξηλεγμένοι οικονομικοί λογαριασμοί του 1996, όπως είχαν υποβληθεί, κάτι που υποστήριξε ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών.
«Η σχετική προεργασία για κάθε επανεξέταση θα γίνει από αρμόδιο Λειτουργό του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού με την ετοιμασία σημειώματος το οποίο θα περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
(1) Διακρίβωση πιθανού λάθους κατά την αρχική αξιολόγηση. Το λάθος μπορεί να οφείλεται είτε σε εσφαλμένο υπολογισμό των οικονομικών δεικτών ή/και του δείκτη παραγωγικότητας ή εντοπισμό πιθανής παραγνώρισης στοιχείων, που θα επηρέαζαν τον τελικό υπολογισμό των οικονομικών δεικτών ή/και του δείκτη παραγωγικότητας ή/και του δείκτη εσωτερικής απόδοσης (IRP) ή άλλων κριτηρίων αξιολόγησης.
(ιι) Αξιολόγηση νέων στοιχείων που δυνατό να προσκόμισαν οι αιτητές για θέματα που λήφθηκαν υπόψη στην αξιολόγηση των άλλων αιτήσεων όπως π.χ. εξηλεγμένους οικονομικούς λογαριασμούς για το 1996, στοιχεία πωλήσεων (εσωτερικού και εξωτερικού).
Σε περίπτωση που η Επιτροπή διαπιστώσει ότι είχε γίνει λάθος στην αρχική αξιολόγηση ή τα νέα στοιχεία που ήρθαν σε γνώση της διαφοροποιούν την εικόνα της αίτησης που είχε υπόψη της κατά την αρχική αξιολόγηση, μπορεί να προβεί σε διαφοροποίηση της βαθμολογίας, από τα ίδια μέλη της που είχαν αρχικά βαθμολογήσει την αίτηση. Τονίζεται ότι τέτοια διαφοροποίηση της βαθμολογίας πρέπει να είναι τεκμηριωμένη με βάση τα πιο πάνω.
Σε ό,τι αφορά τις αιτήσεις με βαθμολογία κάτω του 60 για τις οποίες δεν υποβλήθηκε αίτημα για επανεξέταση. Θα γίνει συνοπτικός έλεγχος για να διασφαλιστεί ότι δεν έχει διαπραχθεί λάθος και ότι έχουν τύχει ίσης μεταχείρισης έναντι των άλλων αιτητών.
Ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών υποστηρίζει ότι δεν πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οποιαδήποτε νέα στοιχεία, εκτός από τους εξηλεγμένους οικονομικούς λογαριασμούς του 1996, γιατί υπάρχει κίνδυνος τα στοιχεία να είναι εικονικά με σκοπό την εξασφάλιση χορηγίας. Τα άλλα μέλη της Επιτροπής διαφώνησαν με τη θέση αυτή γιατί εφόσον η αξιολόγηση βασίζεται και σε άλλα στοιχεία πέραν των οικονομικών λογαριασμών, θεωρείται ορθό να αξιολογούνται νέα στοιχεία και για τα άλλα κριτήρια και αποτελεί ευθύνη της Επιτροπής να αξιολογήσει την πειστικότητα και αυθεντικότητα των νέων στοιχείων όπως άλλωστε και όλων των άλλων στοιχείων που υποβάλλονται σ' αυτή.»
Τα πιο πάνω δείχνουν, στην κρίση μου, πως η διοίκηση κατά την επανεξέταση θα μελετούσε εξ΄υπαρχής όλα τα στοιχεία των αιτήσεων, και τα νέα που πιθανό θα διδόντουσαν, με σκοπό να εκδώσει νέα απόφαση για την ορθή και ισότιμη λειτουργία του σχεδίου Παροχής Χορηγίας.
Έρχομαι τώρα στο πιο σοβαρό μέρος της συζήτησης. Σύμφωνα με το πιο πάνω Σημείωμα του Γενικού Διευθυντή η προεργασία για την επανεξέταση θα γινόταν από αρμόδιο λειτουργό του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, στην οποία θα περιλαμβάνονταν αυτά που καταγράφονται στο Σημείωμα. Αρμόδιος λειτουργός υπέβαλε την έκθεση του για επαναξιολόγηση αναφορικά με την αιτήτρια. Ειδικά για το κεφάλαιο Εσωτερική Απόδοση, που είναι οι προβλέψεις βιωσιμότητας της επιχείρησης της αιτήτριας, λέει τα εξής, στην παράγραφο 2:
«Τα πραγματικά αποτελέσματα της εταιρείας κατά το 1997 καταδεικνύουν ότι οι προβλέψεις για τη βιωσιμότητα του έργου ήταν υπερβολικά συντηρητικές. Το καθαρό κέρδος πριν την αφαίρεση φόρων, τόκων και αποσβέσεων (cash generation) κατά το 1997 (πρώτος χρόνος λειτουργίας της μονάδας) ανήλθε στις £207.938 ενώ η αντίστοιχη πρόβλεψη κατά τον υπολογισμό της εσωτερικής απόδοσης της επένδυσης (24,4%) ήταν μόλις £15.990.
Βάσει των αποτελεσμάτων της εταιρείας κατά το 1997 και των προδιαγραφόμενων συνθηκών αγοράς και ειδικότερα της δυνατότητας πραγματοποίησης σημαντικών εξαγωγών, η εσωτερική απόδοση της επένδυσης επανεκτιμήθηκε στο 29,7% (επισυνάπτεται η σχετική ανάλυση).»
Ο δικηγόρος της αιτήτριας, μεταξύ των εισηγήσεων που κάνει, είναι πως ελλείπει οποιαδήποτε αιτιολογία της απόφασης της Συμβουλευτικής Επιτροπής να απορρίψει την αίτηση κατά την επανεξέταση. Επισημαίνει μάλιστα το γεγονός πως στην απόφαση αυτή δεν γίνεται καμιά αναφορά στην πιο πάνω έκθεση του αρμόδιου λειτουργού, ο οποίος διορίστηκε ειδικά για να την υποβάλει, ώστε να χρησιμοποιηθεί κατά την επαναξιολόγηση. Σύμφωνα δε με την έκθεση του λειτουργού αυτού ο υπολογισμός της εσωτερικής απόδοσης της επένδυσης της αιτήτριας από 24.4.% επανεκτιμήθηκε σε 29.7%.
Έχει δίκαιο ο δικηγόρος της αιτήτριας. Παρέθεσα στα προηγούμενα την απόφαση της Συμβουλευτικής Επιτροπής κατά την επανεξέταση με την οποία απορρίφθηκαν οι αναθεωρημένες οικονομικές προβλέψεις που υπέβαλε η αιτήτρια. Τίποτε δεν αναφέρει η Συμβουλευτική για την έκθεση του λειτουργού του Υπουργείου. Επιπλέον δεν δίδεται καμιά αιτιολογία γιατί δεν έγιναν αποδεκτές οι αναθεωρημένες οικονομικές προβλέψεις που υπέβαλε η αιτήτρια. Απλώς απορρίπτονται.
Η προσφυγή επιτυγχάνει. Δεν έγινε η δέουσα έρευνα, η δε απόφαση στερείται αιτιολογίας. Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται με £500 έξοδα υπέρ της αιτήτριας.
Η�προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.