|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2001) 4 ΑΑΔ 952
10 Οκτωβρίου, 2001
[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. ΕΝΩΣΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΩΝ ΚΥΠΡΟΥ,
2. ΤΕΧΝΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΛΤΔ,
3. WELFIT SERVICES LTD,
4. ΣΚΥΡΟΠΟΙΪΑ "ΛΕΩΝΙΚ" ΛΤΔ,
5. Α. ΚΑΜΙΝΑΡΙΔΗΣ ΛΤΔ.,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΔΙΑ ΤΟΥ
1. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,
2. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ
ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 63/2000)
Αναθεωρητική Δικαιοδοσία ― Πράξεις εμπίπτουσες στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου ― Η περίπτωση της ανάμειξης του κράτους στη διαδικασία της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής μισθών και ημερομισθίων ― Δεν δημιουργεί οποιαδήποτε πράξη υποκείμενη σε αναθεωρητικό έλεγχο.
Οι αιτητές επεδίωξαν την ακύρωση της συμβολής του Τμήματος Στατιστικής και Ερευνών κατά τη διαδικασία καθορισμού της Α.Τ.Α.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
Η εμπλοκή του Τμήματος Στατιστικής και Ερευνών δεν έχει επί του προκειμένου κανένα γνώρισμα άσκησης εξουσίας και δεν επάγεται κανένα συναφές έννομο αποτέλεσμα στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου. Όπως υποδεικνύουν οι καθ΄ων η αίτηση, η χρήση των υπολογισμών του για τους σκοπούς της λειτουργίας του συστήματος της ΑΤΑ εναπόκειται στα μέρη τα οποία και καθορίζουν με συλλογικές συμβάσεις τους συντελεστές. Αναδεικνύεται σημαντική η συμμετοχή του Κράτους, διά του Τμήματος Στατιστικής και Ερευνών, στην εφαρμογή του συστήματος της ΑΤΑ, στην έκταση όμως που τα μέρη τη δέχονται. Και με αυτή την έννοια, στην ουσία είναι πληροφοριακής φύσης.
Ό,τι καθορίζεται ως το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής δεν αποτελεί πράξη υποκείμενη στη δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Προσφυγή.
Προσφυγή με την οποία οι αιτητές ζητούν δήλωση του Δικαστηρίου ότι η επιβληθείσα με την έκθεση ή συμβολή του τμήματος Στατιστικής και Ερευνών ρύθμιση και/ή οι καθορισθέντες από τους καθ' ων συντελεστές διαμόρφωσης του ύψους ή δείκτου της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής (ΑΤΑ) με συνυπολογισμό των φορολογικών και καταναλωτικών επιβαρύνσεων, είναι άκυρη και χωρίς νομικό αποτέλεσμα.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τους Αιτητές.
Δ. Καλλίγερος, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ΄ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Η προσφυγή αφορά στον τρόπο υπολογισμού της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής (ΑΤΑ). Θέτουν το θέμα οι τέσσερις βιομηχανίες (αιτητές 2, 3, 4 και 5) και η Ένωσή τους (αιτητές 1) ως άμεσα επηρεαζόμενοι. Θεωρούν πως η συμπερίληψη στους συντελεστές για τη διαμόρφωση της ΑΤΑ φόρων ή επιβαρύνσεων συνιστά συνταγματικά ανεπίτρεπτη μετακύλησή τους στους δικούς τους ώμους. Ως εξής:
"Η ουσία του θέματος είναι ότι, άνισα και αντισυνταγματικά έξω από την Ελευθερία των Συμβάσεων (άρθρο 26 του Συντάγματος) οι καθ΄ων διαφοροποίησαν τον τρόπο υπολογισμού του τιμαρίθμου και μετεκύλισαν κατ΄αυτόν τον τρόπο όλο το βάρος συγκεκριμένης φορολογίας που είναι ατομική υποχρέωση κάθε πολίτη ως καταναλωτής, στους αιτητές-εργοδότες.
Η αύξηση του συντελεστή της ΑΤΑ μέσω καταναλωτικής επιθυμίας - συνήθειας ενός εκάστου πολίτη, ήτοι δια εμμέσων φόρων, πίπτει δια της ρύθμισης αυτής, άνισα καθ΄ολοκληρίαν στους ώμους των αιτητών - εργοδοτών και όχι σ΄αυτούς που επιθυμούν ή αποφασίζουν την κατανάλωση αγαθών που βαρύνονται με φόρους. Τούτο δημιουργεί ανισότητα.
Μετατρέπουν την απρόσωπη φορολογία επί της κατανάλωσης, κάθε εργοδοτουμένου, σε βάρος προσωπικό και άνισο μόνο της εργοδοτούσης αυτούς τάξης.
Τούτο μάλιστα αντίθετα και προς την ελευθερία των συμβάσεων όπου έμμεσα επεμβαίνει η ρύθμιση αυτή περί τον τρόπο τούτο υπολογισμού της ΑΤΑ και ενώ τούτο ειναι ανεπίτρεπτο κατά το Σύνταγμα και τη σχετική νομολογία.
Ουσιαστικά ο τρόπος αυτός ρύθμισης της ΑΤΑ, αποτελεί έμμεση, πλην σαφή, παραβίαση συνταγματικών επιταγών όπως του φόρου (άρθρο 24) της ισότητας (28) και της μη επέμβασης στην ελευθερία και σύναψη συμβάσεων εργοδότησης (άρθρο 26 του Συντάγματος)."
Επικαλούνται την αναθεωρητική δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος σε σχέση με το ρόλο του Τμήματος Στατιστικής και Ερευνών κατά τη διαμόρφωση του δείκτη της ΑΤΑ και διεκδικούν θεραπεία ως εξής:
"Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η επιβληθείσα με την έκθεση ή συμβολή του τμήματος Στατιστικής και Ερευνών ρύθμιση και/ή οι καθορισθέντες από τους καθ΄ων συντελεστές διαμόρφωσης του ύψους ή δείκτου της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής (ΑΤΑ) με συνυπολογισμό των φορολογικών και καταναλωτικών επιβαρύνσεων, είναι άκυρη και χωρίς νομικό αποτέλεσμα."
Οι καθ΄ων η αίτηση διατύπωσαν τη δική τους διαφορετική άποψη ουσίας αλλά έθεσαν και σειρά προκαταρκτικών ζητημάτων. Κυρίως ως προς τη νομιμοποίηση των αιτητών και την προθεσμία σε συνάρτηση προς το ποιό ακριβώς θα μπορούσε να θεωρηθεί ως το αντικείμενο της προσφυγής. Αυτά, όμως, ως εναλλακτικά. Η βασική τους θέση είναι πως η προσφυγή είναι απαράδεκτη ως μη στρεφόμενη κατά πράξης που θα ήταν δυνατό να ταξινομηθεί ως εκτελεστή διοικητική πράξη στον τομέα του δημοσίου δικαίου. Επομένως, ως μη έχουσα αντικείμενο σε σχέση με το οποίο θα ήταν δυνατό να αναληφθεί δικαιοδοσία.
Το κεντρικό είναι πως το σύστημα της ΑΤΑ εφαρμόζεται στον τομέα των αιτητών, στον ιδιωτικό δηλαδή, με συμφωνία των μερών. Δεν επιβάλλεται με πράξη της διοίκησης. Το ίδιο και οι παράμετροι που την αφορούν, μεταξύ των οποίων και οι συντελεστές για τη διαμόρφωσή της. Καθορίζονται ως το αποτέλεσμα συλλογικών διαπραγματεύσεων μεταξύ των εργοδοτών και των συντεχνιών. Επομένως, εισηγούνται οι καθ΄ων η αίτηση, το ζήτημα είναι ιδιωτικού και όχι δημοσίου δικαίου.
Δεν έχω αντιληφθεί να τα αντιμάχονται αυτά οι αιτητές. Είναι όμως της άποψης πως στις διεργασίες καθορισμού της ΑΤΑ παρενεβλήθη διοικητική δράση που προσλαμβάνει τη μορφή πράξης υποκείμενης σε αναθεώρηση. Εννοούν την, κατά την άποψή τους, δεσμευτική διαμόρφωση του τιμαρίθμου και κατ΄επέκταση της ΑΤΑ από το Υπουργικό Συμβούλιο δια μέσου του Τμήματος Στατιστικής και Ερευνών. Όπως εξηγούν, "με την παράνομη ή αυθαίρετη δήλωση για το επίπεδο (αυξημένο) του τιμαρίθμου επέρχονται επιπρόσθετες σημαντικές συνέπειες στις υποχρεώσεις των αιτητών δυνάμει συμβάσεων, έναντι των εργοδοτουμένων".
Δεν μπορώ να συμμεριστώ αυτές τις σκέψεις. Η εμπλοκή του Τμήματος Στατιστικής και Ερευνών δεν έχει επί του προκειμένου κανένα γνώρισμα άσκησης εξουσίας και δεν επάγεται κανένα συναφές έννομο αποτέλεσμα στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου. Όπως υποδεικνύουν οι καθ΄ων η αίτηση, η χρήση των υπολογισμών του για τους σκοπούς της λειτουργίας του συστήματος της ΑΤΑ εναπόκειται στα μέρη τα οποία και καθορίζουν με συλλογικές συμβάσεις τους συντελεστές. Αναδεικνύεται σημαντική η συμμετοχή του Κράτους, διά του Τμήματος Στατιστικής και Ερευνών, στην εφαρμογή του συστήματος της ΑΤΑ, στην έκταση όμως που τα μέρη τη δέχονται. Και με αυτή την έννοια, στην ουσία είναι πληροφοριακής φύσης.
Νομίζω πως με τα πιο πάνω, που παραπέμπουν στις θεμελιώδεις αρχές του διοικητικού δικαίου, εξαντλούνται όσα θα μπορούσαν να λεχθούν για τους σκοπούς αυτής της διαδικασίας. Ό,τι καθορίζεται ως το αντικείμενο της προσφυγής δεν αποτελεί πράξη υποκείμενη στη δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος. Η προσφυγή απορρίπτεται ως απαράδεκτη, με έξοδα.
Η�προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.