|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2001) 4 ΑΑΔ 792
10 Σεπτεμβρίου, 2001
[ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
Σ. & Γ. ΚΟΛΟΚΑΣΙΔΗΣ ΛΤΔ.,
Αιτητές,
ν.
ΑΡΧΗΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΥΠΡΟΥ,
Καθ' ης η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 366/2000)
Έννομο Συμφέρον ― Προσφοροδότη εκτός προδιαγραφών να προσβάλει την κατακύρωση.
Προσφορές ― Όροι προσφορών ― Ουσιώδεις και μη ουσιώδεις όροι ― Περιστάσεις απόφανσης του Δικαστηρίου περί του ουσιώδους ή μη των όρων προσφορών στην κριθείσα περίπτωση.
Αναθεωρητική Δικαιοδοσία ― Προσφορές ― Όροι προσφορών ― Η κρίση περί του ουσιώδους ή μη συγκεκριμένου όρου ― Όρια επέμβασης του αναθεωρητικού δικαστηρίου.
Η αιτήτρια εταιρεία προσέβαλε την κατακύρωση της προσφοράς των καθ'ων η αίτηση για την προμήθεια οχημάτων στο ενδιαφερόμενο μέρος. Η αιτήτρια ήταν φθηνότερη προσφοροδότης αλλά είχε κριθεί, κατά την διαδικασία αξιολόγησης των προσφορών, ως εκτός προδιαγραφών.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
1. Σύμφωνα με τη νομολογία, οσάκις το έννομο συμφέρον του αιτητή συναρτάται με την ουσία της υπόθεσης ή αμφισβητείται σοβαρά η εκτίμηση της διοίκησης, το θέμα καθίσταται επίδικο και ο αιτητής νομιμοποιείται να ασκήσει την προσφυγή.
2. Το Δικαστήριο δεν υποκαθιστά τη δική του κρίση με την κρίση της διοίκησης. Καθήκον του Δικαστηρίου είναι να ερευνήσει και να αποφασίσει αν η κρίση της διοίκησης ήταν εύλογη υπό τις περιστάσεις.
Είναι γεγονός ότι στους όρους των προσφορών δεν προδιαγράφονται ειδικά ποίοι είναι ουσιώδεις ή μη όροι. Είναι δεδομένο ότι οι όροι 1.3.11 και 7.1.3 επιτακτικά, χρησιμοποιώντας τον όρο "shall", απαιτούν την πλήρη συμμόρφωση προς τους όρους αυτούς.
Πέραν όμως αυτού, στους όρους των προσφορών κάτω από τον τίτλο "DEVIATION FROM THE SPECIFICATION" υπάρχει αναφορά που καθιστά όλους τους όρους ουσιώδεις.
Eίναι δεδομένο ότι οι αιτητές αποκλίνοντας από τους όρους των προσφορών δεν υπέβαλαν οποιαδήποτε εναλλακτική πρόταση που να ικανοποιεί τις προδιαγραφές και τους καθ΄ων η αίτηση όπως προβλέπουν ο όροι των προσφορών.
Και οι δύο όροι ήσαν ουσιώδεις. Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι ο όρος 7.1.3 είναι ουσιώδης αφού αναφέρεται στη χωρητικότητα και ωφέλιμο φορτίο του οχήματος που οι ίδιοι οι καθ΄ων η αίτηση θεώρησαν ότι εξυπηρετούν τις ανάγκες τους. Μικρότερο όχημα σε χωρητικότητα και ωφέλιμο φορτίο δεν θα εξυπηρετούσε τις ανάγκες τους. Και ο όρος, όμως, 1.3.11 που αναφέρεται στους προεντατήρες είναι ουσιώδους σημασίας για την ασφάλεια των υπαλλήλων των καθ΄ων η αίτηση.
Κατά συνέπεια, η προσφορά των αιτητών και στα δύο είδη οχημάτων δεν ήταν σύμφωνη με ουσιώδεις όρους των προσφορών και εύλογα οι καθ΄ων η αίτηση την απέρριψαν και κατακύρωσαν την προσφορά στον φθηνότερο, εντός προδιαγραφών, προσφοροδότη, το ενδιαφερόμενο μέρος.
Οι αιτητές στερούνται, ως εκ τούτου, εννόμου συμφέροντος.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Αναφερόμενη υπόθεση:
Tamassos Suppliers v. Δημοκρατίας (1992) 2 Α.Α.Δ. 60.
Προσφυγή.
Προσφυγή με την οποία οι αιτητές ζητούν δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση της καθ' ης η αίτηση, που κοινοποιήθηκε στους αιτητές με επιστολή ημερομηνίας 10 Ιανουαρίου 2000, με την οποία απέρριψε την προσφορά των αιτητών για την προμήθεια οχημάτων και κατακύρωσε την προσφορά στην Μ.Ρ.Μ. Eurocars Ltd, είναι παράνομη, άκυρη και άνευ αποτελέσματος.
Χ. Αρτέμης, για τους Αιτητές.
Κ. Χατζηϊωάννου, για την Καθ΄ης η αίτηση.
Ν. Παπαγεωργίου, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος.
Cur. adv. vult.
ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ.: Οι αιτητές στην παρούσα προσφυγή ζητούν την πιο κάτω θεραπεία:-
"Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση της Καθ' ης η αίτηση, που κοινοποιήθηκε στους Αιτητές με επιστολή ημερομηνίας 10 Ιανουαρίου 2000, με την οποία απέρριψε την προσφορά των Αιτητών για την προμήθεια οχημάτων (Μέρος Ε, 10 οχήματα - Μέρος F, 2 οχήματα) και κατακύρωσε την προσφορά στην M.P.M. Eurocars Ltd., είναι παράνομη, άκυρη και άνευ αποτελέσματος.".
Οι αιτητές είναι εγγεγραμμένη εταιρεία περιορισμένης ευθύνης και ασχολείται με την εισαγωγή των οχημάτων FORD στην Κύπρο.
Η καθ΄ης η αίτηση Αρχή είναι ημικρατικός οργανισμός συσταθείς δυνάμει του Νόμου.
Κατά την 12.6.99 η Αρχή προκήρυξε προσφορές για την προμήθεια διαφόρων οχημάτων.
Οι αιτητές υπέβαλαν εμπρόθεσμα προσφορές, μεταξύ άλλων, για δέκα οχήματα τύπου βαν (Bonnet Type Combi Vans) και για δύο οχήματα άλλου τύπου βαν (Bonnet Type Panel Vans).
Στις 10.1.2000 η Αρχή αποφάσισε την κατακύρωση της προσφοράς για τα πιο πάνω οχήματα στην M.P.M. Eurocars Ltd., ενδιαφερόμενο μέρος.
Οι αιτητές αφού πληροφορήθηκαν για την πιο πάνω κατακύρωση της προσφοράς στο ενδιαφερόμενο μέρος, απέστειλαν επιστολή, ημερ. 17.1.2000, στους καθ΄ων η αίτηση ζητώντας "τους λόγους για τους οποίους έχετε επιλέξει πιο ακριβό όχημα από το δικό μας μοντέλλο στις κατηγορίες αυτές.". Οι καθ΄ων η αίτηση απάντησαν στην πιο πάνω επιστολή στις 31.1.2000 ως εξής:-
"Αναφέρομαι στην επιστολή σας με Αρ. Αναφ. 49/99 d/mp ημερομηνίας 17 Ιανουαρίου 2000, σχετικά με το πιο πάνω θέμα και σας πληροφορώ ότι η προσφορά σας όσον αφορά το μέρος Ε δεν πληροί τις προδιαγραφές - Μέρος ΙΙΙ Παράγραφος 1.3.11. Όσον αφορά την προσφορά σας για το μέρος F αυτή δεν πληροί τις παραγράφους 1.3.11 και 7.1.3 του μέρους ΙΙΙ των προδιαγραφών.
Επιπρόσθετα σας επισυνάπτω σχετική ανακοίνωση κατακύρωσης με πρόσθετα στοιχεία για ενημέρωσή σας.".
Οι αιτητές καταχώρησαν την προσφυγή αυτή ζητώντας την ακύρωση της και προβάλλοντας ως λόγους πλάνη περί τα πράγματα ή το νόμο και το αναιτιολόγητο, κατ΄ αυτούς, της επίδικης απόφασης.
Οι καθ΄ων η αίτηση στη γραπτή τους ένσταση προβάλλουν προδικαστική ένσταση ότι οι αιτητές στερούνται εννόμου συμφέροντος να ζητήσουν την ακύρωση της επίδικης πράξης γιατί η προσφορά τους ήταν εκτός προδιαγραφών.
Οι αιτητές, όμως, υποστηρίζουν ότι λανθασμένα κρίθηκε ότι οι προσφορές τους ήταν εκτός προδιαγραφών και συνεπώς, όπως υποστηρίζουν, έχουν έννομο συμφέρον.
Σύμφωνα με τη νομολογία, οσάκις το έννομο συμφέρον του αιτητή συναρτάται με την ουσία της υπόθεσης ή αμφισβητείται σοβαρά η εκτίμηση της διοίκησης, το θέμα καθίσταται επίδικο και ο αιτητής νομιμοποιείται να ασκήσει την προσφυγή.
Θα εξετάσω έτσι την ουσία της προσφυγής σε συνάρτηση με την απόφαση των καθ΄ων να θεωρήσουν την προσφορά των αιτητών εκτός προδιαγραφών. Θεωρώ σκόπιμο να παραθέσω τους όρους των προσφορών 1.3.11 και 7.1.3 που έχουν ως εξής:-
"1.3.11 Safety belts shall be fitted to front and rear seats. The front seat safety belts shall be of 3-point inertia reel type, height adjustable, fitted with pretensioners.
The rear seat safety belts shall be of the following type:
Outer: 3-point inertia reel type
Inner: static type or better".
"7.1.3 The vehicles shall be capable of carrying not less than 1200kg/4,5m3 payload.".
Eίναι παραδεκτό γεγονός, και αυτό φαίνεται και στην προσφορά των αιτητών, ότι η ζώνη ασφαλείας του συνοδηγού δεν εκαλύπτετο από προεντατήρα (pretensioner). Είναι επίσης παραδεκτό, όσον αφορά τα δύο οχήματα (Bonnet Type Panel Vans), ότι επί πλέον δεν ήσαν σύμφωνα με τις προδιαγραφές αναφορικά με το χώρο φορτίου και το μέγιστο δυνατό φορτίο.
Η Επιτροπή Αξιολόγησης καταγράφει τα εξής στην αξιολόγηση της σε σχέση με τις πιο πάνω αποκλίσεις:-
"Α1: Όγκος φορτίου ή/και μέγιστο δυνατό φορτίο μικρότερα από προδιαγραμμένα.
Η απόκλιση εστιάζεται σε οχήματα που ο χώρος φορτίου και το μέγιστο δυνατό φορτίο είναι κρίσιμο για μεταφορά εξοπλισμού π.χ. εμπορικά και φορτηγά οχήματα."
"Α6. Έλλειψη προεντατήρων στις μπροστινές ζώνες ασφαλείας.
Ο αερόσακκος στα οχήματα συνήθως ενεργοποιείται με μια μικρή καθυστέρηση (μερικών χιλιοστών του δευτερολέπτου). Σε περίπτωση πρόσθιας σύγκρουσης, οι επιβάτες του οχήματος κινούνται προς τα εμπρός προτού ο αερόσακκος ανοίξει πλήρως. Για να αναπληρωθεί αυτό το κενό και να αποτραπεί τελείως ο κίνδυνος σε περίπτωση που ο αερόσακκος δεν ανοίξει, επιβάλλεται η χρήση προεντατήρων στις μπροστινές ζώνες ασφάλειας. Ο προεντατήρας αποτελείται από ένα ελατήριο που είναι συσπειρωμένο με μια μικρή καψούλα πιεσμένου αερίου (συνήθως άζωτο). Στην περίπτωση σύγκρουσης, η καψούλα σπάζει και ελευθερώνει το ελατήριο, το οποίο τραβά τη ζώνη ασφάλειας προς τα πίσω και συγκρατεί τον επιβάτη σταθερά στο κάθισμα. Ας σημειωθεί ότι το σύστημα αυτό, του οποίου η απόκριση είναι πιο γρήγορη από τον αερόσακκο, εγγυάται μεγαλύτερη ασφάλεια στους επιβάτες σε περίπτωση ανατροπής του οχήματος. Επιπρόσθετα, με τη συγκράτηση των επιβατών στη θέση τους στην περίπτωση πρόσθιας κρούσης, αποτρέπεται η απότομη βύθιση τους στον αερόσακκο και ο κίνδυνος ασφυξίας.".
Το Συμβούλιο Προσφορών υιοθέτησε την αξιολόγηση της Επιτροπής και θεώρησε τις πιο πάνω αποκλίσεις ότι θέτουν την προσφορά των αιτητών εκτός των προδιαγραφών.
Το Συμβούλιο των καθ΄ων η αίτηση σε συνεδρία του ημερ. 23.11.1999, αφού μελέτησε τις εκθέσεις τόσο της Επιτροπής Αξιολόγησης όσο και του Συμβουλίου Προσφορών τις απεδέχθη και κατακύρωσε την προσφορά στους χαμηλότερους προσφοροδότες οι οποίοι ήταν εντός των προδιαγραφών.
Είναι ο ισχυρισμός του δικηγόρου των αιτητών, ότι δεν καθορίζοντο στην προκήρυξη των προσφορών ποίοι ήταν ουσιώδεις όροι ή όχι. Ενόψει τούτου δεν ήταν δυνατό οι καθ΄ων η αίτηση να καθορίσουν εκ των υστέρων τέτοιους ουσιώδεις όρους. Υποβάλλει δε ότι το Δικαστήριο έχει "καθήκον και εξουσία να κρίνει αντικειμενικά αν οι κατ΄ ισχυρισμό παραβάσεις είναι παραβάσεις ουσιωδών ή μη ουσιωδών όρων.".
Δεν συμφωνώ με την τελευταία εισήγηση. Το Δικαστήριο δεν υποκαθιστά τη δική του κρίση με την κρίση της διοίκησης. Καθήκον του Δικαστηρίου είναι να ερευνήσει και να αποφασίσει αν η κρίση της διοίκησης ήταν εύλογη υπό τις περιστάσεις.
Είναι γεγονός ότι στους όρους των προσφορών δεν προδιαγράφονται ειδικά ποίοι είναι ουσιώδεις ή μη όροι. Είναι δεδομένο ότι οι όροι 1.3.11 και 7.1.3 επιτακτικά, χρησιμοποιώντας τον όρο "shall", απαιτούν την πλήρη συμμόρφωση προς τους όρους αυτούς. (Βλέπε: Tamassos Suppliers v. Δημοκρατίας (1992) 2 Α.Α.Δ. 60).
Πέραν όμως αυτού, στους όρους των προσφορών κάτω από τον τίτλο "DEVIATION FROM THE SPECIFICATION" αναφέρονται τα εξής που καθιστούν, κατά την άποψή μου, όλους τους όρους ουσιώδεις:-
"The motor vehicles which do not conform fully to the requirements laid down in this specification will be acceptable, if the Tenderer can show that the alternative offered will be in all respects satisfactory, and fully capable of meeting the Authority's needs, as if it conformed fully to the relevant section of the specification.
All such departures, must however, be specifically mentioned in the tender, and the alternative offer must be fully explained.
Any item which is found on inspection not to conform fully to the requirements of the relevant section of the specification or to any authorised departure herefrom, may be rejected.".
Eίναι δεδομένο ότι οι αιτητές αποκλίνοντας από τους όρους των προσφορών δεν υπέβαλαν οποιαδήποτε εναλλακτική πρόταση που να ικανοποιεί τις προδιαγραφές και τους καθ΄ων η αίτηση όπως προβλέπει ο πιο πάνω όρος των προσφορών.
Θεωρώ ότι και οι δύο όροι ήσαν ουσιώδεις. Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία εκ μέρους μου ότι ο όρος 7.1.3 είναι ουσιώδης αφού αναφέρεται στη χωρητικότητα και ωφέλιμο φορτίο του οχήματος που οι ίδιοι οι καθ΄ων η αίτηση θεώρησαν ότι εξυπηρετούν τις ανάγκες τους. Μικρότερο όχημα σε χωρητικότητα και ωφέλιμο φορτίο δεν θα εξυπηρετούσε τις ανάγκες τους. Και ο όρος, όμως, 1.3.11 που αναφέρεται στους προεντατήρες είναι ουσιώδους σημασίας για την ασφάλεια των υπαλλήλων των καθ΄ων η αίτηση.
Καταλήγω, κατά συνέπεια, ότι η προσφορά των αιτητών και στα δύο είδη οχημάτων δεν ήταν σύμφωνη με ουσιώδεις όρους των προσφορών και εύλογα οι καθ΄ων η αίτηση την απέρριψαν και κατακύρωσαν την προσφορά στον φθηνότερο, εντός προδιαγραφών, προσφοροδότη, το ενδιαφερόμενο μέρος.
Οι αιτητές στερούνται, ως εκ τούτου, εννόμου συμφέροντος.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα υπέρ των καθ΄ων η αίτηση. Ουδεμία διαταγή για έξοδα μεταξύ αιτητών και ενδιαφερομένου μέρους.
Η επίδικη απόφαση επικυρώνεται.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.