Ο αιτητής διορίστηκε στη Δημόσια Υπηρεσία της Δημοκρατίας τον Απρίλιο του 1962. Με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, συνταξιοδοτήθηκε πρόωρα για να αναλάβει το Νοέμβριο του 1965 καθήκοντα Διοικητή της καθ΄ ης η αίτηση Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου (στο εξής "η Τράπεζα").

Οι όροι υπηρεσίας του Διοικητή της Τράπεζας, προνοούσαν την παροχή χορηγημάτων αφυπηρέτησης με βάση τις πρόνοιες του Σχεδίου Συντάξεων των Υπαλλήλων της Τράπεζας. Η υπηρεσία του αιτητή στην Τράπεζα έληξε στις 30.4.1982 οπότε και συνταξιοδοτήθηκε. Κατά την αποχώρησή του από την Τράπεζα επέλεξε όπως για την περίοδο υπηρεσίας του στην Τράπεζα, του παραχωρηθεί μειωμένη σύνταξη μετά φιλοδωρήματος αντί πλήρους σύνταξης χωρίς φιλοδώρημα. Εκ τούτου, η σύνταξη του μειώθηκε κατά το 1/4 σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.

Η Τράπεζα, υιοθετώντας την κυβερνητική πολιτική για αναγνώριση και μεταφορά της υπηρεσίας υπαλλήλων που υπηρέτησαν προηγουμένως σε Οργανισμούς Δημοσίου Δικαίου και αντιστρόφως, δημοσίευσε στις 30.7.93 τροποποιητικούς περί Συντάξεων Κανονισμούς (ΚΔΠ 194 ημερ. 30.7.93), ανάλογους με εκείνους που είχε δημοσιεύσει η κυβέρνηση στις 31.12.92 (Ν. 112(1)/92).

Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τον καν. 2 των περί Συντάξεων Υπαλλήλων Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου Κανονισμών ο όρος "αφυπηρέτηση" "σημαίνει τον τερματισμό της όλης απασχόλησής από την υπηρεσία της Τράπεζας κατά, ή πριν ή μετά τη συμπλήρωση του συνηθισμένου για αφυπηρέτηση ορίου ηλικίας".

Με βάση τους πιο πάνω κανονισμούς ο αιτητής το Σεπτέμβριο του 1997 αποτάθηκε στην Τράπεζα και ζήτησε όπως η περίοδος κατά την οποία υπηρέτησε στην Κυβέρνηση αναγνωριστεί για σκοπούς σύνταξης και θεωρηθεί συνέχεια της υπηρεσίας του στην Τράπεζα.

Η Τράπεζα αναγνώρισε την προϋπηρεσία του αιτητή στη Δημόσια Υπηρεσία και αναθεώρησε τη σύνταξή του από την 1.8.1993 δηλαδή, την επόμενη της δημοσίευσης των Κανονισμών.

Στην επιστολή της Τράπεζας προς τον αιτητή ημερ. 1.3.2000 καθορίζονται οι όροι σύμφωνα με τους οποίους θα γινόταν η μεταφορά της υπηρεσίας.

Ο αιτητής πρόβαλε αντιρρήσεις που αφορούσαν στον τρόπο και τη μεθοδολογία των υπολογισμών που υιοθέτησε η Τράπεζα. Η Τράπεζα, κατόπιν διαβουλεύσεων με τον αιτητή και ύστερα από επανεξέταση του θέματος αποφάσισε την αναθεώρηση της σύνταξης του αιτητή. Σχετική είναι η επιστολή της Τράπεζας προς τον αιτητή ημερ. 6.11.2000 η οποία παρατίθεται:

Με την παρούσα προσφυγή ο αιτητής ουσιαστικά αμφισβητεί τον τρόπο υπολογισμού της ετήσιας σύνταξής του, όπως αυτή έχει υπολογισθεί από την Τράπεζα. Με τη γραπτή αγόρευση των δικηγόρων του αιτητή, το αντικείμενο της προσφυγής περιορίστηκε μόνο στα θέματα που αφορούν στον τρόπο υπολογισμού της επιπλέον σύνταξης και στον τρόπο υπολογισμού της ετήσιας σύνταξης που θα λαμβάνει από την Τράπεζα από 1.8.1993, καθότι, με την επιστολή της Τράπεζας ημερ. 6.11.2000 (ανωτέρω) δεν τίθεται πλέον θέμα καταβολής κεφαλαιοποιημένου τόκου. Και όπως οι δικηγόροι του αιτητή παρουσιάζουν το ζήτημα, το αντικείμενο της προσφυγής αφορά σε τελευταία ανάλυση, στο κατά πόσο ορθά η Τράπεζα προχώρησε στον υπολογισμό της ετήσιας σύνταξης του αιτητή όπως αυτή αναθεωρήθηκε αφού του αναγνωρίστηκε η προϋπηρεσία του στην κυβέρνηση.

Η Τράπεζα προβάλλει προδικαστική ένσταση ότι ο αιτητής στερείται εννόμου συμφέροντος προσβολής της επίδικης πράξης για δύο λόγους:

Αναφορικά με τον πρώτο λόγο της ένστασης, υποστηρίχθηκε από την Τράπεζα ότι σύμφωνα με την παράγραφο 10 των όρων υπηρεσίας του αιτητή, αυτός εδικαιούτο ωφελημάτων αφυπηρέτησης ως να ήταν μέλος του ισχύοντος για τους υπαλλήλους της Τράπεζας σχεδίου σύνταξης το οποίο, περιλαμβάνεται στους περί Συντάξεων Υπαλλήλων Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου Κανονισμούς 1991-1996.

Μολονότι στην έννοια του όρου "υπάλληλος" των Κανονισμών δεν περιλαμβάνεται ο Διοικητής της Τράπεζας εντούτοις, με βάση τους όρους υπηρεσίας του αυτός εδικαιούτο στην καταβολή τέτοιων ωφελημάτων τα οποία και του έχουν καταβληθεί. Ωστόσο, το έγγραφο υπηρεσίας του αιτητή, έπαυσε να ισχύει μετά τον τερματισμό των υπηρεσιών του και την καταβολή της σχετικής αποζημίωσης και συνεπώς ο αιτητής δεν μπορούσε να διεκδικήσει αναγνώριση της προϋπηρεσίας του με βάση τον Κανονισμό 17Γ(2) των προαναφερθέντων Κανονισμών. Λέγει περαιτέρω η Τράπεζα ότι ο αιτητής δεν αφυπηρέτησε αλλά τερματίστηκαν οι υπηρεσίες του με βάση το άρθρο 118.4 του Συντάγματος. Ο σχετικός Κανονισμός (17Γ(2) έχει ως εξής:

Ο πρώτος λόγος της προδικαστικής ένστασης δεν ευσταθεί γιατί το δικαίωμα για αναθεώρηση της σύνταξης του αιτητή εκπηγάζει απ΄ ευθείας από τους ίδιους τους τροποποιητικούς κανονισμούς και αυτό βέβαια, σε συνάρτηση προς το περιεχόμενο των όρων υπηρεσίας του αιτητή και των προνοιών του Κανονισμού 17Γ(2) (ανωτέρω) των τροποποιητικών κανονισμών οι οποίοι έχουν αναδρομική ισχύ. Σχετική επί τούτου είναι η παράγραφος 10 των όρων υπηρεσίας του αιτητή ήτοι,

Κατόπιν των ανωτέρω, αποφαίνομαι ότι με βάση τους τροποποιητικούς κανονισμούς του 1993 (ΚΔΠ 194) σε συνάρτηση προς τους όρους υπηρεσίας του στην Τράπεζα, ο αιτητής δικαιούται σε αναθεώρηση της σύνταξής του κατά το χρόνο του τερματισμού των υπηρεσιών του (30.4.1982) και με εφαρμογή της αναθεωρημένης σύνταξης από 1.8.1993 που είναι η επόμενη της δημοσίευσης των κανονισμών (ΚΔΠ 194).

Το δεύτερο σκέλος της προδικαστικής ένστασης, ότι δηλαδή το αίτημα υποβλήθηκε καθυστερημένα από τον αιτητή επίσης δεν ευσταθεί. Οι κανονισμοί δεν καθορίζουν χρονικά όρια για την άσκηση της επιλογής. Ο αιτητής ενήργησε προς διεκδίκηση των δικαιωμάτων του μόλις έλαβε γνώση περί των εν λόγω δικαιωμάτων ήτοι, μόλις έλαβε αντίγραφο των σχετικών κανονισμών από το αρμόδιο τμήμα της Τράπεζας ύστερα από δικό του διάβημα. Η Τράπεζα δεν ενημέρωσε προηγουμένως τον αιτητή για τη μεταβολή που επέφεραν οι τροποποιητικοί κανονισμοί.

Ο ισχυρισμός της Τράπεζας ότι ο αιτητής έτυχε χαριστικής μεταχείρισης επειδή το αίτημά του δεν βασιζόταν στο νόμο, νομίζω πως δεν βοηθά την υπόθεση της Τράπεζας έστω και αν ακόμα η Τράπεζα είχε εκ του νόμου ρητή εξουσία για τέτοιου είδους ευνοϊκή/χαριστική μεταχείριση του αιτητή.

Ερχομαι τώρα να εξετάσω την ουσία της προσφυγής. Οταν έληξε η υπηρεσία του αιτητή στις 30.4.1982 ο υπολογισμός της αρχικής σύνταξης του έγινε με βάση την περί Συντάξεων Νομοθεσία Κεφ. 311. Το άρθρο 3 του εν λόγω νόμου προβλέπει ότι ωφελήματα που χορηγούνται βάσει του νόμου, υπολογίζονται με βάση τις πρόνοιες του νόμου που ίσχυαν κατά την ημερομηνία αφυπηρέτησης του υπαλλήλου. Πρόνοια με παρόμοιο περιεχόμενο υπάρχει και στους ισχύοντες τροποποιητικούς κανονισμούς (Βλ. Καν. 3(5)).

Εκ των ανωτέρω είναι σαφές ότι για την αναθεώρηση της ετήσιας σύνταξης του αιτητή, μετά τη θέσπιση των τροποποιητικών Κανονισμών, τυγχάνει εφαρμογής η νομοθεσία που ίσχυε την 30.4.1982 που αφυπηρέτησε ο αιτητής σύμφωνα με την οποία, η ετήσια σύνταξη θα χορηγείται με βάση:

Σύμφωνα με την ίδια νομοθεσία, ο υπάλληλος είχε δικαίωμα επιλογής όπως η σύνταξη μειωθεί στα 3/4 της με αντάλλαγμα μετατροπής της διαφοράς σε φιλοδώρημα. Οπως έχει ειπωθεί, ο αιτητής επέλεξε για την αρχική σύνταξη του από την Τράπεζα μειωμένη σύνταξη και φιλοδώρημα. Λέχθηκε επίσης, ότι το αίτημα του αιτητή, όπως έχει αποκρυσταλλωθεί, είναι για αναθεώρηση της ετήσιας σύνταξής του με βάση τις πρόνοιες του καν. 175(1)(2). Είναι λοιπόν η θέση του, ότι ο υπολογισμός της αναθεωρημένης ετήσιας σύνταξης πρέπει να γίνει σύμφωνα με τις διατάξεις και τη μεθοδολογία υπολογισμού της ετήσιας σύνταξης κατ΄ εφαρμογήν της νομοθεσίας που ίσχυε κατά το χρόνο της αφυπηρέτησης του (30.4.1982).

Στο παράρτημα "Γ" της ένστασης εμφαίνεται η μεθοδολογία που υιοθέτησε η Τράπεζα για τον υπολογισμό της αναθεωρημένης σύνταξης του αιτητή από την Τράπεζα. Το παράρτημα παρατίθεται αυτούσιο. Σημειώνω ωστόσο ότι τα ποσά 1.146,90 και 7.263,68 της τρίτης στήλης είναι γραμμένα με κόκκινο χρώμα και τα ποσά 2.102,64 και 6.307,93 της τέταρτης στήλης είναι γραμμένα με πράσινο χρώμα. Ο πρώτος και ο δεύτερος αστερίσκος είναι με κόκκινο και πράσινο χρώμα αντίστοιχα.

Το παράρτημα "Γ" της ένστασης:

Η διαφωνία του αιτητή εστιάζεται στην αύξηση του ποσού για μετατροπή (commutation) εκ μέρους της αναθεωρημένης σύνταξης σε εφάπαξ κατά ΛΚ955,74 από ΛΚ1146,90 σε ΛΚ2102,64 στη στήλη 4 με αποτέλεσμα τη μείωση της αναθεωρημένης σύνταξης κατά 1/4 από ΛΚ8410,57 σε ΛΚ6307,93 εφόσον το ποσό των ΛΚ955,74 δεν χρησιμοποιείται για υπολογισμό του φιλοδωρήματος. Είναι φανερό ότι η μεθοδολογία που υιοθέτησε η Τράπεζα επί του συγκεκριμένου τούτου θέματος επέφερε μείωση της αναθεωρημένης ετήσιας σύνταξης του αιτητή με ποσό μεγαλύτερο εκείνου που χρησιμοποιήθηκε για μετατροπή (commutation) του φιλοδωρήματος. Η προσέγγιση της Τράπεζας δεν στηρίζεται στο νόμο και εν πάση περιπτώσει στερείται αιτιολογίας η οποία θα καθιστούσε ενδεχομένως ευλόγως έστω επιτρεπτή την απόφαση. Σε τελευταία ανάλυση ο αιτητής καλείται από την Τράπεζα να επιστρέψει το φιλοδώρημα που πήρε από την κυβέρνηση, που αντιστοιχεί στο 1/4 της σύνταξης που εδικαιούτο από την κυβέρνηση και θα του αφαιρεθούν τα 3/4 της κυβερνητικής σύνταξης του σε αντάλλαγμα της αναθεωρημένης σύνταξης από την Τράπεζα η οποία θεωρεί ότι μόνο τα 3/4 της αναθεωρημένης σύνταξης μπορούν να καταβληθούν στον αιτητή. Εν ολίγοις παραμένει αδιευκρίνιστο το υπόβαθρο πάνω στο οποίο η Τράπεζα έχει στηρίξει την απόφασή της για μείωση της αναθεωρημένης σύνταξης πέραν του ποσού των ΛΚ1146,90 που χρησιμοποιήθηκε για μετατροπή "commutation" του 1/4 της αρχικής σύνταξης σε φιλοδώρημα.

Α. Κραμβής,