ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Δεν έχει εντοπιστεί νομοθεσία ή απόφαση ή δικονομικός θεσμός στον οποίο να κάνει αναφορά η απόφαση αυτή
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση αρ. 144/98
ΕΝΩΠΙΟΝ:
Σ. ΝΙΚΗΤΑ, Δ.Αναφορικά με το Άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ -
1. Λοΐζου Βαλιαντή
2. Αναστάσιου Μωρέα
3. Προκόπη Παλόχη
4. Πέτρου Στρατή
5. Νεόφυτου Χριστοφίδη
6. Νίκου Κουντούρη
7. Παύλου Γρηγορά
8. Κυριάκου Κυριακίδη
9. Κώστα Μακρή
10. Δημήτρη Μηνά
11. Γιώργου Παπανέστωρος
Αιτητών
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω
1. Υπουργικού Συμβουλίου
2. Υπουργού Οικονομικών
3. Διευθυντή Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού
Καθών η αίτηση
----------------------------------< /P>
Ημερομηνία
: 13 Μαρτίου, 2001Για τους αιτητές: Μ. Τριανταφυλλίδης
Για τους καθών η αίτηση: Α. Χριστοφόρου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας
---------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Οι 11 αιτητές κατέχουν θέση Ελεγκτή Εναέριας Κυκλοφορίας, που υπάγεται στο Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας (το Τμήμα). Είχαν διοριστεί σ' αυτή τη θέση την 1/2/97. Και τοποθετήθηκαν για υπηρεσία στα δύο πολιτικά αεροδρόμια. Προηγουμένως, όπως παραδέχονται, εκπαιδεύθηκαν για την εκτέλεση των καθηκόντων τους από τη Δημοκρατία. Τους είχε παραχωρήσει για
το σκοπό αυτό υποτροφία, που άρχισε τέλη του 1994. Όπως αναφέρει ο αιτητής 1 σε ένορκη δήλωση του, οι αιτητές υπηρέτησαν πρώτα με σύμβαση από 1/8/96 και μονιμοποιήθηκαν στις θέσεις που κατέχουν, σε 6 μήνες, από 1/2/97, όπως προανέφερα. Παρατηρώ ότι δεν υπάρχει οτιδήποτε στο διοικητικό φάκελο για τη συμβατική τους σχέση, αλλά η διένεξη δεν αφορά το θέμα αυτό.Το αίτημα της προσφυγής είναι για:
"Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση των Καθ' ων η αίτηση με ημερομηνία 1/12/97 που κοινοποιήθηκε στους Αιτητές στις 8/12/97, να μην καταβάλλεται στους Αιτητές επίδομα γεύματος είναι άκυρη και εστερημένη οποιουδήποτε αποτελέσματος."
Στο δικόγραφο της ένστασης εκτίθεται διά μακρών το ιστορικό του επιδόματος. Δεν υπάρχει ιδιαίτερος λόγος να καταγράψω την κάθε λεπτομέρεια. Μόνο τα ουσιώδη για να φανεί η φύση της παροχής, οι δικαιούχοι και πώς κατέληξε η διένεξη που δημιουργήθηκε σχετικά με το ευεργέτημα αυτό στο δικαστήριο. Είναι κοινή γνώση ότι το αεροδρόμιο Λευκωσίας, μετά την εισβολή, αδρανοποιήθηκε. Το κενό αναπληρώθηκε μέχρι ενός σημείου με την άμεση δημιουργία αεροδρομίου στη Λάρνακα. Αυτό συνεπαγόταν τη μετάθεση προσωπικού του Τμήματος από τη Λευκωσία, που είχε την έδρα του, στη Λάρνακα. Από το 1975 λοιπόν άρχισε η καταβολή προσωρινού επιδόματος για γεύμα (και δείπνο) εκτός έδρας στα μέλη του προσωπικού που άλλαξαν τον τόπο εργασίας τους.
Φαίνεται πως η παραχώρηση υπαγορεύθηκε από διάφορους παράγοντες, που συσχετίστηκαν με την ανάγκη μετάθεσης υπαλλήλων του Τμήματος, που είχαν την έδρα τους στο αεροδρόμιο Λευκωσίας, στο νέο αεροδρόμιο Λάρνακας
. και σε άλλα δεδομένα, που επικρατούσαν κατά την έκρυθμη εκείνη κατάσταση. Μεταξύ αυτών ήταν η υιοθέτηση συστήματος εργασίας με 12ωρες βάρδιες, η σπάνις στέγης στη Λάρνακα, που ήταν απόρροια της εισροής προσφύγων εκεί, καθώς και η αβεβαιότητα για την επαναλειτουργία του αεροδρομίου Λευκωσίας.Το 1983 εγκρίθηκε προσωρινά η χορήγηση του επιδόματος γεύματος στους υπαλλήλους με ειδικό ωράριο εργασίας (10.00 π.μ. - 7.00 μ.μ.) που υπηρετούσαν στο αεροδρόμιο Πάφου, που άρχισε στο μεταξύ τη λειτουργία του. Όταν εφαρμόστηκε, στο ίδιο αεροδρόμιο, σύστημα εργασίας με διπλή 12ωρη βάρδια, το επίδομα γεύματος αυξήθηκε κατά 50% και, πρόσθετα, παραχωρήθηκε και επίδομα δείπνου.
Οι εξελίξεις αυτές οδήγησαν την Παγκύπρια Συντεχνία Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΑ.ΣΥ.Δ.Υ.) να υποβάλει αξίωση για επέκταση των επιδομάτων και στους υπαλλήλους της Μετερεωλογικής Υπηρεσίας, που εργάζονταν στα δύο αεροδρόμια. Η επίσημη πλευρά εναντιώθηκε σε μια τέτοια απαίτηση, αλλά τελικά υποχώρησε. Η συμφωνία που επιτεύχθηκε
με την Μ.Ε.Π. (Μικτή Επιτροπή Προσωπικού) προωθήθηκε προς έγκριση από το Υπουργικό Συμβούλιο, το οποίο όμως με απόφαση του ημερ. 20/2/92 την απέρριψε. Αφού εξαντλήθηκαν οι υφιστάμενες διαιτητικές διαδικασίες, η εργατική αυτή διαφορά παραπέμφθηκε σε μονομελές, ούτω καλούμενο, Συμβούλιο Εξέτασης Διαφορών (Σ.Ε.Δ.). Τούτο εισηγήθηκε να τερματισθεί η πληρωμή του επιδόματος στους υπαλλήλους Πάφου και σε αριθμό άλλων υπαλήλων που εργάζονταν στη Λάρνακα. Η ΠΑ.ΣΥ.Δ.Υ. δεν αποδέχθηκε το πόρισμα. Το θέμα κατέληξε φαίνεται σε αδιέξοδο.Σε τελευταία φάση, το Υπουργείο Οικονομικών το υπέβαλε στο Υπουργικό Συμβούλιο για να πάρει οριστική απόφαση. Στη συνεδρίαση του ημερ. 1/6/94 τούτο αποφάσισε, μεταξύ άλλων, ότι:
"(α) ......................................
(β) υπάλληλοι της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας και του Τμήματος Πολιτικής Αεροπορίας που θα προσλαμβάνονται μετά την ημερομηνία έγκρισης της σχετικής δαπάνης από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, που αναφέρεται στην υποπαράγραφο (α) πιο πάνω, δε θα δικαιούνται στην καταβολή επιδόματος γεύματος, δεδομένου ότι θα έχουν ως έδρα τους τη Λάρνακα ή την Πάφο
Η σχετική δαπάνη αναφορικά με την καταβολή επιδόματος γεύματος στους υπαλλήλους της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, που υπηρετούν στα αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου, εγκρίθηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων στις 14/3/96. Στους αιτητές, που όπως είπαμε διορίστηκαν μετά την 1/2/97, δεν καταβλήθηκε το επίδομα. Με αποτέλεσμα να διαμαρτυρηθούν εγγράφως προς τον καθού αρ. 3 (επιστολή τους ημερ. 4/11/97) και για τους λόγους που πρόβαλαν να ζητήσουν εξαίρεση τους από την παραπάνω απόφαση. Η αρνητική απάντηση της διοίκησης ημερ. 1/12/97 ώθησε τους αιτητές στην κατάθεση της κρινόμενης προσφυγής.
Πρέπει να εξεταστεί τώρα η προδικαστική ένσταση της Δημοκρατίας ότι δεν προσβάλλεται εδώ εκτελεστή διοικητική πράξη, αλλά υπάρχει χρηματική διαφορά με το δημόσιο ως προς το ύψος του μισθού των αιτητών, ο οποίος δεν περιλαμβάνει το επίδικο επίδομα. Δε θα συμφωνήσω. Το δικαίωμα σε επίδομα ή άλλο ωφέλημα δημοσίου υπαλλήλου διακρίνεται από την απλή χρηματική διαφορά. Είναι θέμα δημοσίου δικαίου που καθιστά την απόφαση της διοίκησης για την ύπαρξη ή μη τέτοιου δικαιώματος εκτελεστή πράξη προσβλητή με αίτηση ακυρώσεως. Παραπέμπω στην απόφαση μου στην υπόθεση αρ. 566/97 Ανδρέας Σπάταλου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας ημερ. 9
/9/98, όπου ανασκοπείται και η προγενέστερη νομολογία και που υιοθετείται για μια ακόμη φορά από τα Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929-1959 σελ. 236, η παρακάτω περικοπή:"Αι περί των μισθών, αποζημιώσεων, επιδομάτων και αποδοχών εν γένει δημοσίων υπαλλήλων διαφοραί, συνδεόμεναι αμέσως προς την κατά νόμον ρύθμισιν της δημοσιοϋπαλληλικής σχέσεως, ούσης δημοσίου δικαίου, και μη εντοπιζόμεναι εις απλήν διεκδίκησιν συγκεκριμένου χρηματικού ποσού, παραδεκτώς φερονται ενώπιον του Συμβουλίου
Η προδικαστική ένσταση απορρίπτεται.
Οι αιτητές ισχυρίζονται ότι δεν τους αφορά η παράγραφ. (β) της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου. Και τούτο γιατί δεν προσλήφθηκαν μετά τις 14/3/96, ημερομηνία έγκρισης των δαπανών από τη Βουλή, αλλά ενωρίτερα όταν εκπαιδεύονταν ως υπότροφοι για να καταλάβουν θέσεις Ελεγκτών. Οι δε υποτροφίες τους περιείχαν δεσμευτικό όρο από μέρους τους ότι μετά τη συμπλήρωση της υποτροφίας θα στελέχωναν, ως Ελεγκτές, τους Πύργους Ελέγχου των
δύο αεροδρομίων.Κατά τη γνώμη μου ο ισχυρισμός αυτός δεν μπορεί να ευσταθήσει. Η παράγρ. (β) της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου είναι σαφής και δεν μπορεί να τύχει της ερμηνείας που επιχειρήθηκε από τους αιτητές. Καθορίζει ότι υπάλληλοι του Τμήματος Πολιτικής Αεροπορίας, που θα προσλαμβάνονται μετά τη 14/3/96, δε θα δικαιούνται σε επίδομα γεύματος αν έχουν ως έδρα τους τη Λάρνακα ή την Πάφο. Και από τη μαρτυρία του κ. Λ. Βαλιαντή προκύπτει ότι οι αιτητές διορίστηκαν επίσημα το Φεβρουάριο του 1997 ως Ελεγκτές Εναέριας Κυκλοφορίας και τοποθετήθηκαν μερικοί στο αεροδρόμιο Λάρνακας και οι άλλοι σε εκείνο της Πάφου.
Προκύπτει επίσης ότι από 21/11/94 ήταν υπό εκπαίδευση. Δε δημιουργήθηκε με άλλα λόγια ο δημοσιοϋπαλληλικός δεσμός. Δεν υπάρχει οποιοδήποτε στοιχείο που να υποστηρίζει κάτι τέτοιο. Ούτε ασφαλώς είχαν δικαίωμα στο επίδομα στη διάρκεια της εκπαίδευσης. Από τα ενώπιον του Δικαστηρίου στοιχεία προκύπτει ότι όλοι οι αιτητές διορίστηκαν μετά την 14/3/96 (την 1/2/97). Αυτό είναι το κρίσιμο γεγονός, που
αφήνει τη διεκδίκηση σε επίδομα, από τη σκοπιά αυτή, άνευ ερείσματος.Η απλή σκέψη πίσω από την παροχή αυτού του είδους του επιδόματος είναι η έδρα εργασίας. Οι εκτός έδρας εργαζόμενοι, οι οποίοι δεν είχαν εύκολη πρόσβαση στο σπίτι τους έπαιρναν το επίδομα προφανώς για να αμβλυνθεί οικονομικά η κατάσταση των υπαλλήλων, που οι ανάγκες της υπηρεσίας τούς επέβαλλαν να εργάζονται μακρυά από τα σπίτια τους, σε άλλη πόλη. Νομίζω πως αυτό αντανακλάται στην κανονιστική ρύθμιση που ίσχυε με τη Γενική Διάταξη III/1
.30(1):"30.(1) An officer who is required by Government to be absent from his headquarters on duty within the Colony will be eligible for subsistence allowance at the rates shown in Appendix A.III/1.30.
Claims for subsistence allowance at hotel accommodation rates should be accompanied by receipted hotel bills or signed certificates."
H νέα κανονιστική ρύθμιση είναι ο καν. 39(1) των περί Δημόσιας Υπηρεσίας (Απολαβές, Επιδόματα και άλλα οικονομικά ωφελήματα των Δημοσίων Υπαλλήλων) Κανονισμών του 1995 (Κ.Δ.Π. 175/95). Καθορίζει, όπως αναφέρει ο πλαγιότιτλος, την καταβολή εξόδων απουσίας εκτός έδρας και, μεταξύ άλλων, του επιδόματος γεύματος. Ορίζει ότι:
"39. (1) Τηρουμένων των διατάξεων των παρ. (2) (3) και (4) του παρόντος Κανονισμού σε υπάλληλο ο οποίος χρειάζεται να απουσιάσει από την έδρα του για υπηρεσιακούς λόγους εντός της Κύπρου καταβάλλονται έξοδα απουσίας εκτός έδρας για διανυκτέρευση ή/και επίδομα για μεσημβρινό γεύμα ή/και δείπνο, σύμφωνα με το ύψος και τους όρους και προϋποθέσεις που καθορίζονται από καιρό σε καιρό από το Υπουργείο Οικονομικών."
Το άλλο κύριο επιχείρημα των αιτητών είναι ότι υφίστανται άνιση μεταχείριση και ότι παραβιάζεται η αρχή της ισότητας, που κατοχυρώνει το άρθρ. 28(1) του Συντάγματος. Δεν εξασφαλίζεται η ισονομία, αφού σε αριθμό υπαλλήλων εξακολουθεί να καταβάλλεται το επίδομα. Ας σημειωθεί ότι ο κ. Α. Μυλωνάς, Ανώτερος Λειτουργός του καθού αρ. 3, είπεν ότι οι υπάλληλοι, που είχαν έδρα τη Λευκωσία, δικαιωματικά συνεχίζουν να λαμβάνουν το επίδομα. Παραδέχθηκε ωστόσο ότι υπάρχουν και μερικές περιπτώσεις υπαλλήλων που προσλήφθηκαν πριν από τη λήψη της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου, που επίσης λαμβάνουν το επίδομα παρόλο που η έδρα τους είναι είτε η Λάρνακα είτε η Πάφος. Φυσικά για τους τελευταίους αυτούς δεν υπάρχει έγκυρο έρεισμα για μια τέτοια παροχή. Και, όπως σωστά ανέφερε ο κ. Χριστοφόρου, η παροχή είναι παράνομη και δε χωρεί εφαρμογή της αρχής της ισότητας στην παρανομία.
Έχω τη γνώμη ότι δεν έχουν προκύψει ή παρατεθεί στοιχεία για να είναι το Δικαστήριο σε θέση να συμπεράνει ότι οι περιπτώσεις των υπαλλήλων που δικαιούνται σε πληρωμή του επιδόματος εκτός έδρας είναι όμοιες με αυτές των αιτητών. Η αόριστη και γενικευμένη αναφορά στους υπαλλήλους στους οποίους καταβάλλεται, χωρίς συγκεκριμενοποίηση των στοιχείων, δεν
επιτρέπει την εξέταση ισχυρισμών για άνιση μεταχείριση. Τόσο η παλιά όσο και η νέα ρύθμιση είναι σύμφωνη με την αρχή της ισότητας που επιβάλλει, αφενός μεν, την κατ' αρχή χορήγηση των αυτών αμοιβών, για την αυτή προσφορά υπηρεσιών, αφετέρου δε, επιτρέπει τη θέσπιση δικαιολογημένων διακρίσεων με βάση αντικειμενικά και σταθερά κριτήρια, εδώ, σ' αυτή την περίπτωση, την απουσία των υπαλλήλων και προσφορά εργασίας εκτός έδρας.Η αίτηση, για τους λόγους αυτούς, απορρίπτεται. Με έξοδα σε βάρος των αιτητών.
Σ. Νικήτας, Δ.
/ΚΑΣ