|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση αρ.48/98
ΕΝΩΠΙΟΝ
: Χρ.ΑΡΤΕΜΙΔΗ, ΔΑναφορικά με το Αρθρο 146 του Συντάγματος
ΜΕΤΑΞΥ:
Μαρίας Βρυωνίδου, από τη Λεμεσό
αιτήτρια
- και -
1. Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου
2. Διοικητικού Συμβουλίου Ρ.Ι.Κ.
καθ΄ων η αίτηση
------------------------
15.1.2001
Για την αιτήτρια: κα.Π.Μιχαήλ
Για τους καθ΄ων η αίτηση: κ.Πολυβίου
-----------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με απλή αναφορά στα γεγονότα της υπόθεσης θα αιτιολογηθεί και η κατάληξη πώς η επίδικη προσβαλλόμενη απόφαση πρέπει να ακυρωθεί. Το Ραδιοφωνικό ΄Ιδρυμα Κύπρου, Οργανισμός Δημοσίου Δικαίου, του οποίου η σύσταση και λειτουργία διέπεται από τον περί Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου Νόμο, Κεφ.300Α όπως τροποποιήθηκε μεταγενέστερα, διοικείται από πρόεδρο και μέλη, που διορίζονται από το Υπουργικό Συμβούλιο. Σε συνεδρία του στις 17.
5.95 το Συμβούλιο αποφάσισε την πρόσληψη οκτώ δημοσιογράφων στο τμήμα ειδήσεων και επικαίρων του Ιδρύματος, σε αντικατάσταση αυτών που είχαν αποχωρήσει από την υπηρεσία. Ενδείκνυται να παραθέσω αυτούσιο το σχετικό πρακτικό γιατί το περιεχόμενο του άπτεται άμεσα της εισήγησης του δικηγόρου του Ιδρύματος, ότι δηλαδή η προσβαλλόμενη απόφαση δεν είναι εκτελεστή διοικητική πράξη, μέσα στην έννοια του άρθρου 146.1 του Συντάγματος, καθότι αυτή ανάγεται στη σφαίρα του ιδιωτικού και όχι του δημοσίου δικαίου.«To Συμβούλιο μελέτησε επιστολή του Τμηματάρχη Ειδήσεων και Επικαίρων ημερ. 12.5.1995 με την οποία ζητά επειγόντως την αντικατάσταση των υπαλλήλων που έχουν αποχωρήσει από την υπηρεσία.
Ο Πρόεδρος ανέφερε ότι κατανοεί το πρόβλημα, αλλά υπάρχει το μορατόριουμ στην πρόσληψη συνεργατών, γι΄αυτό δεν συμπληρώνονται τα κενά που υπάρχουν. Αν όμως υπάρχουν τρομακτικές αδυναμίες στο Τμήμα, πρόσθεσε θα πρέπει να αποφασισθεί αν θα παραβιασθεί το μορατόριουμ και θα προσληφθούν συνεργάτες.
΄Επειτα από ανταλλαγή απόψεων, το Συμβούλιο αποφάσισε, όπως το Τμήμα Ειδήσεων και Επικαίρων στελεχωθεί με νέους συνεργάτες σ΄αντικατάσταση των συντακτών που αποχώρησαν, μετά την έναρξη της περιόδου των έξι μηνών που προβλέπει το μορατόριουμ, δηλ. από την 1.2.1995.»
Ως αποτέλεσμα της πιο πάνω απόφασης με ανακοίνωση στον ημερήσιο τύπο, με τίτλο «Ζητούνται Συνεργάτες», το ΄Ιδρυμα καλούσε όσους ενδιαφέρονταν να υποβάλουν αίτηση για απασχόληση ως συνεργάτες-δημοσιογράφοι. Καθόριζε δε ως προσόντα τον πανεπιστημιακό τίτλο ή δίπλωμα σε ενδεδειγμένο κλάδο ή την κατοχή απολυτηρίου σχολής μέσης εκπαίδευσης και μακρά και ευδόκιμη υπηρεσία στη δημοσιογραφία.
Η αιτήτρια υπέβαλε αίτηση και στη συνέχεια παρακάθησε, μαζί με άλλους 59 υποψήφιους, σε γραπτές εξετάσεις στα Ελληνικά και Αγγλικά. Κατέλαβε την 7η θέση στη σειρά επιτυχίας. Δεν πραγματοποιήθηκε όμως οποιοσδήποτε διορισμός. Μετά από δυο χρόνια το ΄Ιδρυμα δημοσίευσε νέες ανακοινώσεις στον ημερήσιο τύπο, με τις οποίες καλούσε και πάλι τους ενδιαφερόμενους να υποβάλουν αιτήσεις για τη θέση συνεργάτη
-δημοσιογράφου. Η αιτήτρια υπέβαλε αίτηση, στην οποία σημείωνε πως θεωρούσε τη διαδικασία συνέχεια της προηγούμενης, στην οποία είχε λάβει μέρος. Αυτή τη φορά ειδική επιτροπή του Ιδρύματος, που ορίστηκε για να αξιολογήσει τους υποψήφιους, εξέτασε 95 συνολικά αιτήσεις. ΄Εκρινε πως 86 αιτητές πληρούσαν τα τυπικά προσόντα. Κλήθηκαν σε προφορική συνέντευξη και προσήλθαν 82, μεταξύ αυτών και η αιτήτρια. Σύμφωνα με το πρακτικό, ημερ. 7.11.97, η επιτροπή, αφού προέβη σε αξιολόγηση των αιτητών «με βάση τα τυπικά προσόντα, τις γνώσεις, την ικανότητα διατύπωσης και έκφρασης, την προσωπικότητα και την εμφάνιση», εισηγήθηκε για άμεση πρόσληψη 8 πρόσωπα, 6 από τα οποία είναι τα ενδιαφερόμενα στην προσφυγή. (δυο από τους οκτώ συστηθέντες δεν αποδέχθηκαν το διορισμό). Οι διορισμοί έγιναν με απόφαση του Γενικού Διευθυντή, ο οποίος και καθόρισε την αμοιβή των προσληφθέντων, χωρίς οποιαδήποτε ανάμειξη του Συμβουλίου του Ιδρύματος στη διαδικασία επιλογής και διορισμού. Η αιτήτρια πληροφορήθηκε την απόφαση στις 11.11.97, μετά από σχετική γραπτή επικοινωνία του δικηγόρου της με το ΄Ιδρυμα.Βλέπουμε λοιπόν πως οι διορισμοί δεν έγιναν από το ΄Ιδρυμα - το Συμβούλιο του, όπως ρητά προβλέπεται στο άρθρο 10 του Νόμου, που λέγει:
«Το ΄Ιδρυμα διορίζει τους υπαλλήλους που θεωρεί απαραίτητους για την εκτέλεση των λειτουργιών του βάσει του Νόμου αυτού με τέτοιους όρους υπηρεσίας όπως δυνατό να αποφασίσει.»
Εισηγείται ο δικηγόρος του ΄Ιδρύματος πως οι επίδικοι διορισμοί δεν εμπίπτουν στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου γιατί αφορούν σε πρόσληψη συνεργατών-δημοσιογράφων πάνω σε έκτακτη βάση και με αμοιβή ανάλογα με τις ώρες εργασίας. Συνέκρινε δε τους διορισμούς αυτούς με τη συνεργασία που έχει το ΄Ιδρυμα με ηθοποιούς, σκηνοθέτες, μουσικούς, συγγραφείς έργων κ.λπ., με τους οποίους το ΄Ιδρυμα συνεργάζεται εκτάκτως, και καταβάλλει σ΄αυτούς καθορισμένη αμοιβή. Και, αναγόμενη αυτή η αρμοδιότητα στην καθημερινή φυσική λειτουργία του Ιδρύματος, εμπίπτει στην εξουσία του διευθυντή του.
Ενόψει των γεγονότων της υπόθεσης δεν θα χρειαστεί να ασχοληθώ σε έκταση με τη νομική θεωρία του Διοικητικού Δικαίου, αναφορικά με τη διάκριση των εκτελεστών διοικητικών πράξεων, που είναι προσβλητές γιατί ανάγονται στο πεδίο του διοικητικού δικαίου, σε αντίθεση με αυτές που εμπίπτουν στο ιδιωτικό δίκαιο. Είναι δεκτό πως διοικητικό όργανο μπορεί να λειτουργεί και στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου, ανάλογα με το περιεχόμενο, σκοπό και επιπτώσεις της πράξης, αν δηλαδή μ΄αυτή επιδιώκεται κατά κύριο λόγο η εξυπηρέτηση δημόσιου σκοπού.
Στην υπόθεση που μας απασχολεί είναι φανερό πως η απόφαση του Συμβουλίου, που ενθέτω πιο πάνω, αφορούσε στην αντικατάσταση μονίμων υπαλλήλων του Ιδρύματος που αποχώρησαν από αυτό. Οι διορισμοί που έγιναν έχουν όλα τα στοιχεία της μονιμότητας, δηλαδή ακαθόριστο χρόνο υπηρεσίας με πλήρες ωράριο,
συγκεκριμένες απολαβές και άλλα ωφελήματα μόνιμου χαρακτήρα. Η εξομοίωση των διορισμών αυτών με τη σχέση που έχει το ΄Ιδρυμα με έκτακτους συνεργάτες του, όπως ηθοποιούς, σκηνοθέτες, μουσικούς, συγγραφείς κ.λπ. είναι εσφαλμένη. Δεν υπάρχει καμιά αντιστοιχία.Οι διορισμοί, όπως υπέδειξα πιο πάνω, δεν έγιναν από το Συμβούλιο του Ιδρύματος αλλά το διευθυντή του κατά παράβαση του άρθρου 10 του Νόμου. Η απόφαση επομένως ελήφθη από αναρμόδιο όργανο. Δεν θα ασχοληθώ με τους υπόλοιπους λόγους που αναπτύσσονται από τη δικηγόρο της αιτήτριας για την ακύρωση της επίδικης απόφασης, ακολουθώντας ενδεδειγμένη πρακτική που εξυπηρετεί τους σκοπούς της επανεξέτασης του ζητήματος από το διοικητικό όργανο ή της αναθεώρησης της απόφασης από την Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Η προσφυγή επιτυγχάνει, η επίδικη απόφαση ακυρώνεται με έξοδα υπέρ της αιτήτριας.
Χρ. Αρτεμίδης, Δ.
/ΜΑΑ