|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση Αρ. 446/98
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗ, Δ.
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Μαργαρίτας Ελευθεριάδου, εκ Λευκωσίας
Αιτήτριας
και
Δήμου Αγίου Δομετίου, εξ Αγίου Δομετίου
Καθ΄ων η αίτηση
--------------
15 Σεπτεμβρίου 2000
Για την Αιτήτρια: κα Αθανασιάδου για κ. Φλουρέντζο.
Για τους Καθ΄ων η Αίτηση: κ. Οικονομίδης για κ. Κ. Μιχαηλίδη.
-------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Η Αιτήτρια κα Ελευθεριάδου επιδιώκει με την προσφυγή της ακύρωση απόφασης του Δήμου Αγίου Δομετίου η οποία της κοινοποιήθηκε στις 9.3.1998 και με την οποία της επεβλήθη ποινή γραπτής αυστηρής επίπληξης.
Η κα Ελευθεριάδου είναι Κοινωνική-Πολιτιστική Λειτουργός στο Δήμο. Στις 21.11.1997 της επεδόθη υπηρεσιακό σημείωμα του Δημοτικού Γραμματέα στο οποίο αναφέρετο ότι του είχε ανατεθεί από το Δήμαρχο να ερευνήσει τρία θέματα τα οποία την αφορούσαν, και συγκεκριμένα:
1. Υπαλληλική συμπεριφορά προς Ανώτερον ή Ανωτέρους.
2. Κατακράτηση προσωπικού φακέλου.
3. Κατάσταση που δημιουργήθηκε για τη σωστή και απρόσκοπτη λειτουργία του Δήμου από την τοιαύτην υπαλληλική συμπεριφορά.
Η κα Ελευθεριάδου απάντησε με επιστολή της ημερομηνίας 26.11.1997, αναφερόμενη στα εν λόγω θέματα. Ακολούθησε στις 18.12.1997 συνάντηση του Δημάρχου, παρουσία και του Δημοτικού Γραμματέα, με την κα Ελευθεριάδου με σκοπό, όπως αναφέρεται στο σχετικό πρακτικό, να κοινοποιήσει ο Δήμαρχος προς την κα Ελευθεριάδου την απόφαση του σχετικά με τα εν λόγω θέματα εν όψει και της απαντήσεως της. Κατά τη συνάντηση ο Δήμαρχος πληροφόρησε την κα Ελευθεριάδου τα ακόλουθα:
"Για το θέμα το οποίο έχετε δημιουργήσει και στην προσπάθεια μου να το αποσιωπήσω εσείς δεν λάβατε σοβαρά ορισμένα πράγματα γι΄αυτό αναγκάστηκα να συνεχίσω πέραν των παρατηρήσεων μου προς εσάς με πειθαρχική διαδικασία.
1. Από την απάντηση σας θα αποδεχθώ ότι το θέμα του προσωπικού σας φακέλλου μπορούσατε να τον πάρετε από το αρχείο όμως ο φάκελλος να μην παραμένει εκτός αρχείου πέραν του χρόνου που χρειάζεστε για χρήση του. Δεν υπάρχει θέμα σ΄αυτό.
2. Για το θέμα των οδηγιών μου να μην παρευρεθείτε στη Συνεδρία της Επιτροπής σας έδωσα καθαρά το μήνυμα στην παρουσία του Δημοτικού Γραμματέα ότι αυτό ήταν εντολή μου ακόμη σας διέταξα και για δεύτερη φορά όταν εσείς παρακούσατε και παρευρεθήκατε στο Δημαρχείο για τη Συνεδρία, να αποχωρήσετε [πριν αρχίσει η Συνεδρία] και αντιδράσατε.
Σαν Δήμαρχος θα παραμείνω με το ίδιο ήθος, την ίδια αγάπη αντικειμενικός και προστάτης προς τους υπαλλήλους με την απόφαση που θα σας αναγγείλω. Δηλώνω ότι ούτε με επέμβαση ούτε με οτιδήποτε άλλη ενέργεια δεν επηρεάζομαι. Ενώ μπορούσα να ακολουθήσω μία διαδικασία πολύ διαφορετική και να υπήρχε πολύ πιο αυστηρή απόφαση από το Δημοτικό Συμβούλιο στην προσπάθεια μου να αφήσω τα πράγματα να ησυχάσουν αφήνω το θέμα μέχρι τους δικούς μου χειρισμούς.
Από την έρευνα την οποία διεξήγαγα είμαι σίγουρος ότι παραβήκατε τις εντολές μου και παρόλον που η ποινή μπορούσε να είναι αυστηρότερη εγώ σας επιβάλλω Γραπτή Αυστηρή-Επίπληξη. Η ποινή αυτή δεν σας αναφέρω ότι δεν έχει θέση τιμωριτική αλλά για να σας δώσει το μήνυμα που πρέπει να ακολουθείτε."
Το πρακτικό αυτό κοινοποιήθηκε στην κα Ελευθεριάδου κατ΄εντολή του Δημάρχου στις 9.3.1998 και αποτελεί το αντικείμενο της προσφυγής ως η αναφερομένη γραπτή αυστηρή επίπληξη.
Αυτά είναι τα γεγονότα που προκύπτουν από τα ενώπιον μου στοιχεία, και ιδιαίτερα το σχετικό φάκελο, τεκ. 1. Στην ένσταση αναφέρονται γεγονότα στα οποία δεν υπάρχει αναφορά στον εν λόγω φάκελο, ιδιαίτερα επιστολή του Δημάρχου προς την κα Ελευθεριάδου ημερομηνίας 17.11.1997 (η οποία δεν επισυνάπτεται καν) ζητώντας της να μην παρευρίσκεται στις συνεδριάσεις των Επιτροπών Κοινωνικής Πρόνοιας και Πολιτιστικής Αναπτύξεως και Διεθνών Σχέσεων. Φαίνεται όμως, όπως προκύπτει από την απάντηση της κας Ελευθεριάδου της 26.11.1997 και από περαιτέρω αναφορά στην Ένσταση και στο φάκελο, ότι το όλο θέμα αφορούσε αφ΄ενός παρουσία της κας Ελευθεριάδου στην Επιτροπή Κοινωνικής Πρόνοιας και Πολιτιστικής Ανάπτυξης στην οποία ενίστατο ο Δήμαρχος και αφ΄ετέρου σε ολιγόχρονη κράτηση από την κα Ελευθεριάδου του υπηρεσιακού φακέλου της για συμπλήρωση εντύπου άδειας. Στην Ένσταση γίνεται επίσης αναφορά ότι στη συνάντηση της 18.12.1997 ο Δήμαρχος ερώτησε την κα Ελευθεριάδου αν ήθελε να προσθέσει οτιδήποτε στην επιστολή της και ότι ο Δήμαρχος, αφού άκουσε την κα Ελευθεριάδου και προφορικά, εξέτασε το θέμα συνοπτικά και αποφάσισε ότι υπήρξε παράβαση της εντολής του. Αυτά είναι ανακριβή, αφού, όπως προκύπτει από το πρακτικό της εν λόγω συνάντησης, σκοπός της ήταν να κοινοποιήσει ο Δήμαρχος προς την κα Ελευθεριάδου την απόφαση του και ο Δήμαρχος την πληροφόρησε τα ανωτέρω παρατεθέντα από τα πρακτικά χωρίς να γίνει οτιδήποτε άλλο από τα αναφερόμενα στην Ένσταση..
Δεν χρειάζεται όμως να επεκταθώ στα γεγονότα, τα πιο πάνω δε αναφέρονται μόνο ώστε να παρέχεται πλήρης εικόνα του υποβάθρου τους. Ένας από τους λόγους ακύρωσης στους οποίους βασίζεται η προσφυγή είναι ότι τόσο η διαδικασία που ακολουθήθηκε όσο και η επιβληθείσα στην κα Ελευθεριάδου ποινή δεν έχουν έρεισμα στο νόμο. Αυτό είναι ορθό. Το νομικό πλαίσιο της άσκησης της πειθαρχικής εξουσίας του Δήμου επί των δημοτικών υπαλλήλων παρέχεται από το άρθρο 57 του περί Δήμων Νόμου του 1985 (Ν. 111/85). Όπως ρητά αναφέρεται στο άρθρο 57, η εξουσία αυτή ασκείται από το "Συμβούλιον", το οποίο, σύμφωνα με τον ορισμό στο άρθρο 2, σημαίνει το Συμβούλιο του Δήμου, περιλαμβανομένης οποιασδήποτε δημοτικής επιτροπής διοριζόμενης δυνάμει του
Νόμου. Στην προκειμένη περίπτωση όμως η πειθαρχική εξουσία ασκήθηκε όχι από το Δημοτικό Συμβούλιο ή από οποιαδήποτε δημοτική επιτροπή διοριζόμενη δυνάμει του Νόμου αλλά μόνο από το Δήμαρχο. Όπως ρητά αναφέρεται στο υπηρεσιακό σημείωμα ημερομηνίας 20.11.1997, ο Δήμαρχος κάλεσε το Δημοτικό Γραμματέα να προβεί σε σχετική έρευνα ώστε ο Δήμαρχος να λάβει γνώση "δια να μπορεί να εκτελεί σωστά τα καθήκοντα και τις εξουσίες του ως Δήμαρχος Αγίου Δομετίου δυνάμει των Νόμων και Κανονισμών που διέπουν τη θέση του". Και ο Δημοτικός Γραμματέας ενήργησε στα ίδια αυτά πλαίσια με βάση το υπηρεσιακό σημείωμα του Δημάρχου, ζητώντας με το υπηρεσιακό σημείωμα ημερομηνίας 21.11.1997 από την κα Ελευθεριάδου τα σχόλια της. Στη συνέχεια, η συνάντηση της κας Ελευθεριάδου στις 18.12.1997 έγινε μόνο με το Δήμαρχο και είναι τη δική του απόφαση, όπως ρητά αναφέρεται στο πρακτικό, που ο Δήμαρχος κοινοποίησε στην κα Ελευθεριάδου. Όλα δείχνουν ότι ο Δήμαρχος ενήργησε από μόνος του και μάλιστα προς ικανοποίηση δικής του διαμάχης με την κα Ελευθεριάδου και δεν υπάρχει οτιδήποτε που να συνδέει το Δημοτικό Συμβούλιο με την όλη διαδικασία, ούτε ασφαλώς οποιαδήποτε εξουσιοδότηση του Δημοτικού Συμβουλίου προς το Δήμαρχο να ενεργήσει εκ μέρους του, αν αυτό ήταν δυνατό. Αλλά ούτε και στις αρμοδιότητες του Δημάρχου, όπως αυτές καθορίζονται στο άρθρο 46, εμπίπτουν οι ενέργειες του Δημάρχου στην προκειμένη περίπτωση. Ο Δήμαρχος λοιπόν, επιχειρώντας να ασκήσει πειθαρχική εξουσία επί της κας Ελευθεριάδου και αποφασίζοντας να της επιβάλει την ποινή της αυστηρής επίπληξης, η οποία περιλαμβάνεται στις ποινές που προβλέπονται στο άρθρο 57 ως δυνάμενες να επιβληθούν από το Δημοτικό Συμβούλιο, ενήργησε εντελώς αναρμόδια, ουσιαστικά ασκώντας εξουσία την οποία μόνο το Δημοτικό Συμβούλιο θα μπορούσε να ασκούσε. Αυτό καθιστά την προσβαλλόμενη απόφαση παράνομη.Ο ευπαίδευτος συνήγορος για το Δήμο στη γραπτή αγόρευση του υποβάλλει την εισήγηση ότι το Δημοτικό Συμβούλιο είχε δικαίωμα να ενεργήσει χωρίς την εξουσιοδότηση νόμου ή κανονισμού, παραπέμποντας στις υποθέσεις Νικολάου ν. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λευκωσίας (1991) 4(Β) ΑΑΔ 1031 και Περικλέους ν. Συμβουλίου Βελτιώσεως Αγίας Νάπας (1991) 4(Γ) ΑΑΔ 1995. Η πρώτη παρατήρηση μου βέβαια, όπως προκύπτει από τα ήδη λεχθέντα, είναι ότι, και αν οι υποθέσεις αυτές ήσαν σχετικές, στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι το Δημοτικό Συμβούλιο αλλά μόνος ο Δήμαρχος που ενέργησε υπό την ιδιότητα του ως Δημάρχου. Κατά δεύτερο λόγο όμως, οι υποθέσεις αυτές δεν είναι σχετικές αφού, όχι μόνο δεν αφορούν πειθαρχική διαδικασία αλλά τοποθέτηση σε διαθεσιμότητα που δεν θεωρείται πειθαρχικό μέτρο ή τιμωρία, αλλά και δεν υποστηρίζουν τη θέση ότι σώμα που συστήνεται από το νόμο μπορεί να ενεργήσει άνευ εξουσιοδότησης νόμου δεδομένου ότι η εξουσία τοποθέτησης σε διαθεσιμότητα βασίζετο στο άρθρο 19 του περί Ερμηνείας Νόμου, Κεφ. 1, σε συνδυασμό με το σχετικό στην κάθε περίπτωση νόμο.
Δεν χρειάζεται να ασχοληθώ με τους άλλους λόγους ακύρωσης που συζητούνται.
Η προσφυγή επιτυγχάνει και η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται.
Ο Δήμος θα καταβάλει τα έξοδα της κας Ελευθεριάδου.
Δ. Χατζηχαμπής
Δ.
/ΚΧ"Π