-------------------

Για την αιτήτρια: Γ. Κακογιάννης

Για τον καθού η αίτηση: Γ. Λαζάρου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄

---------------------

Η αιτήτρια εταιρεία προσβάλλει τις φορολογίες φόρου εισοδήματος που της επιβλήθηκαν για τα φορολογικά χρόνια από το 1990 μέχρι και το 1994. Στρέφεται επίσης με αυτή την προσφυγή της και εναντίον των φορολογιών έκτακτης εισφοράς για τις τριμηνίες 2/90 - 4/90, 1/91-4/91 και την τριμηνία αρ. 2 του 1992.

Η προσφυγή επαναφέρει στο προσκήνιο το θέμα συμψηφισμού ζημιών από ιθύνουσα και εξαρτημένες από αυτή εταιρείες. Τούτο δημιουργήθηκε μετά τη ψήφιση τροποποιήσεων του περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμου του 1961 (βλ. ν. 163/87 και ν. 39/89), που έχουν διαμορφώσει το περιεχόμενο του άρθρ. 15(5) του νόμου. Τίθεται επίσης θέμα παράλειψης οφειλομένης νομίμου ενεργείας, διότι η εκτελεστική εξουσία δεν προχώρησε, παρά την πάροδο της ταχθείσης από την παραπάνω διάταξη προθεσμίας, να προβεί σε κανονιστική ρύθμιση του θέματος.

Ο νομοθέτης αναγνώρισε, κατ' αρχήν, με τις παραπάνω τροπολογίες, δικαίωμα συμψηφισμού ζημιών υπό την αίρεση κανονιστικής ρύθμισης του δικαιώματος. Το άρθρ. 15(5) ορίζει ότι:

Ο λόγος για τον οποίο ο Έφορος δεν επέτρεψε συμψηφισμό ζημιών είναι ότι δεν εκδόθηκαν οι κανονισμοί για τους οποίους κάμνει πρόβλεψη το άρθρ. 15(5). Η υπόθεση που επικαλείται είναι η πρώτη στην οποία συζητήθηκε η αναγνώριση του δικαιώματος συμψηφισμού ζημίας, με βάση τις νέες διατάξεις, για μείωση των κερδών ή επαύξηση άλλης ζημίας εταιρείας που ανήκει στον ίδιο όμιλο εταιρειών.

Είχα εκδικάσει πρωτοδίκως την υπόθεση Κώστας Γ. Τύμβιος Λτδ., ανωτέρω, και ακύρωσα τις φορολογίες στις οποίες αφορούσε. Ένας από τους λόγους ήταν ότι (στη σελ. 1340):

Η Ολομέλεια ανέτρεψε την απόφαση. Με την αιτιολογία ότι το άρθρ. 15(5) του νόμου δε δημιουργεί συγκεκριμένο δικαίωμα συμψηφισμού, αφού η διάταξη δεν του έδωσε οριστικό περιεχόμενο. Ουσιώδη στοιχεία του αφήνονται να ρυθμιστούν με δευτερογενή νομοθεσία, όπως και ο χρόνος έκδοσης αυτής: βλ. Δημοκρατία ν. Ετ. Κ.Γ. Τύμβιου Λτδ. (1994) 3 Α.Α.Δ. 553. Στην υπόθεση 902/94 Πετρολίνα Λτδ. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας ημερ. 29/3/96 κρίθηκε ότι εφόσον η έκδοση κανονιστικής πράξης επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια του Υπουργικού Συμβουλίου "η πάροδος του χρόνου δεν είχε οποιεσδήποτε επιπτώσεις στην εφαρμογή του άρθρ. 15(5)". Ενώ στην υπόθεση 665/95 Δ. Νικολάου & Υιοί Λτδ. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας ημερ. 30/9/96, αποφασίστηκε ότι το αίτημα για δήλωση ότι η παράλειψη του Υπουργικού Συμβουλίου να εκδώσει κανονισμούς ισοδυναμεί με παράλειψη οφειλομένης νομίμου ενεργείας είναι απαράδεκτο και εκφεύγει των ορίων της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου.

Αυτή η τελευταία απόφαση προδιαγράφει την τύχη ομοίου αιτήματος για διακήρυξη ότι είναι άκυρη και σ' αυτήν την υπόθεση η παράλειψη, καθώς και των σχετικών επιχειρημάτων που την υποστηρίζουν. Η υπόλοιπη επιχειρηματολογία των δικηγόρων της αιτήτριας είναι σχετικά εκτεταμένη. Έχει όμως ως επίκεντρο την παραπάνω απόφαση της Ολομέλειας. Και απολήγει σε τούτο: ότι πρόκειται για λανθασμένη απόφαση.

Μέχρι σήμερα, παρά την παρέλευση 11 και πλέον χρόνων από τη λήξη της προθεσμίας το Μάϊο του 1989 για τη θέσπιση κανονιστικής διοικητικής πράξης, η εκτελεστική εξουσία, για λόγους που ποτέ δεν εξηγήθηκαν, αδρανεί. Ούτε διαφαίνεται πρόθεση υλοποίησης της νομοθετικής εξαγγελίας.

Κατανοώ την αδημονία και το αίσθημα αδικίας των φορολογουμένων. Όπως όμως υπέδειξα, η αρχή της δεσμευτικότητας των δικαστικών αποφάσεων με υποχρεώνει να ακολουθήσω την ίδια πορεία και να απορρίψω την προσφυγή. Δεν επιδικάζω όμως έξοδα.

/Κασ