ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση αρ. 382/97
ΕΝΩΠΙΟΝ
: ΦΡ. ΝΙΚΟΛΑΙΔΗ, Δ.Αναφορικά με το ΄Αρθρο 146 του Συντάγματος
ΜΕΤΑΞΥ
:SECO LTD, εκ Λευκωσίας
Αιτητών
- και -
Γενικού Εισαγγελέα, μέσω Υπουργείου
Συγκοινωνιών & ΄Εργων, Τμήμα Δημοσίων ΄Εργων
(Γραφείο Επαρχιακού Μηχανικού)
Καθ΄ων η αίτηση
_____________
13 Δεκεμβρίου, 1999
Για τους αιτητές : κ. Δ. Παπαδόπουλος.
Για τους καθ΄ων η αίτηση : κα Ε. Αντωνίου, Δικηγόρος της
Δημοκρατίας, για Γεν. Εισαγγελέα
της Δημοκρατίας.
_____________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
΄Υστερα από δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας ημερ. 24.1.1997 προκήρυξης προσφορών για προμήθεια καλυμμάτων φρεατίων υδροσυλλογής, υποβλήθηκαν έξι συνολικά προσφορές. Κατά την αξιολόγηση από το Τμηματικό Συμβούλιο Προσφορών στις 14.2.1997, τρεις προσφορές, μεταξύ των οποίων και αυτές των αιτητών και του ενδιαφερόμενου μέρους, κρίθηκαν εκτός προδιαγραφών.
Η προσφορά κατακυρώθηκε στην εταιρεία Φ. Καμέρης & Γ. Χαραλάμπους Λτδ που κρίθηκε ως η χαμηλότερη. Αποφασίστηκε περαιτέρω όπως ζητηθεί από το χαμηλότερο προσφοροδότη να υποβάλει προδιαγραφές που να συνάδουν με τα σχέδια και τις προδιαγραφές.
Αργότερα, σε έγγραφο που φέρει τίτλο "Συμπληρωματικό 2ο Πρακτικό" ημερ. 31.3.1997, αναφέρεται ότι η προσφορά κατακυρώνεται στον προσφοροδότη αρ.4 (ενδιαφερόμενο μέρος). Στο ίδιο έγγραφο κάτω από τον τίτλο "Παρατηρήσεις" διαβάζουμε:
"Λαμβάνοντας υπόψη την Προστασία της Εγχώριας Βιομηχανίας έγινε επανεξέταση της μελέτης από τον Τεχνικό μας και φάνηκε καθαρά ότι οι διαστάσεις της σχάρας των σχεδίων του προσφοροδότη Νο.4 είναι σύμφωνα με τα σχέδια μας. Το σημείωμα στο πίσω μέρος του πρώτου πρακτικού είναι
Το σημείωμα που αναφέρεται πιο πάνω και το οποίο επίσης είναι χειρόγραφο αναγράφει:
"
Α΄ ΓραμματέαΣημ
.Μετά από μελέτη της προσφοράς απεδείχθη ότι ο Προσφοροδότης Νο.4 "Χυτήρια Μάριος & Ανδρέας" εδικαιούτο την Προστασία της Εγχώριας Βιομηχανίας (είχε υποβάλει και το σχετικό αποδεικτικό από εγκεκριμένο ελεκτικό οίκο) γι΄ αυτό πρέπει να του κατακυρωθεί η προσφορά.
΄Εχω τηλεφωνήσει και στον Φ. Καμέρη & Γ. Χαραλάμπους (προσφοροδότη Νο.5) και αφού τους εξήγησα την περίπτωση εδέχθησαν την ακύρωση της επιστολής που τους είχαμε στείλει για κατακύρωση της προσφοράς.
Παρακαλώ να σταλεί:
1) Επιστολή στους κ. Χυτήριο Μάριος και Ανδρέας για κατακύρωση της προσφοράς.
2) Επιστολή στους κ. Φ. Καμέρη & Γ. Χαραλάμπους για ακύρωση της επιστολής που τους πληροφορούσαμε
ότι του είχαμε κατακυρώση την προσφορά.(*)
(Υπογραφή)
31.3.1997"
Οι αιτητές καταχώρησαν την παρούσα προσφυγή αξιώνοντας ακύρωση της κατακύρωσης. Προβάλλουν τον ισχυρισμό ότι η προσβαλλόμενη απόφαση ελήφθη υπό καθεστώς πλάνης ως προς τα πραγματικά γεγονότα. Ισχυρίζονται επίσης ότι παραβιάστηκε η αρχή της χρηστής διοίκησης και τέλος ότι η αιτιολογία είναι νομικά και πραγματικά αβάσιμη.
Σύμφωνα με τους αιτητές, τόσο η απόφαση των καθ΄ ων η αίτηση ότι η προσφορά τους ήταν εκτός προδιαγραφών, όσο και ο ισχυρισμός ότι η κατακύρωση της προσφοράς έγινε στο ενδιαφερόμενο μέρος για προστασία της εγχώριας βιομηχανίας, δεν ευσταθούν. Η προσφορά των αιτητών δεν μπορούσε να ήταν εκτός των προδιαγραφών, αφού ουσιαστικά ήταν φωτοαντίγραφο της ίδιας της
προκήρυξης. Αν η διοίκηση, σύμφωνα πάντα με τους αιτητές, επιθυμούσε οποιανδήποτε διευκρίνιση επί του συγκεκριμένου σημείου, θα μπορούσε να τη ζητήσει. Περαιτέρω οι αιτητές ισχυρίζονται ότι η αιτιολογία είναι αβάσιμη, αφού η επίκληση του κριτηρίου της προστασίας της εγχώριας βιομηχανίας δεν μπορεί να είναι αυθαίρετη, ούτε και χωρίς περιορισμούς.Στη γραπτή αγόρευση που καταχωρήθηκε για τους καθ΄ ων η αίτηση αναφέρεται ότι οι αιτητές, όπως και οι προσφοροδότες Νο.3, ήταν εκτός προδιαγραφών γιατί είχαν υποβάλει δείγματα που είχαν διαφορές με το ζητούμενο σχέδιο της προσφοράς. ΄Ετσι το Γραφείο Επαρχιακού Μηχανικού Πάφου, που ήταν το αρμόδιο όργανο για να κρίνει κατά πόσο τα δείγματα που είχαν στείλει οι προσφοροδότες ήταν εντός ή όχι των προδιαγραφών, αποφάσισε ότι τα συγκεκριμένα δείγματα ήταν εκτός προδιαγραφών και συνεπώς δεν υπήρξε οποιαδήποτε πλάνη εκ μέρους των καθ΄ ων αίτηση.
Οι θέσεις του δικηγόρου των καθ΄ ων η αίτηση δεν βρίσκουν έρεισμα στα γεγονότα. Οι αιτητές δεν απέστειλαν δείγμα γιατί δεν τους ζητήθηκε. Εξ άλλου ούτε οι όροι της προσφοράς αξίωναν κάτι τέτοιο. Υπέβαλαν μόνο σχέδιο που στην πραγματικότητα ήταν φωτοαντίγραφο σελίδας των όρων της προσφοράς. Αυτό παραδέχεται και ο Επαρχιακός Μηχανικός Δημοσίων ΄Εργων Πάφου, σε επιστολή του ημερ. 24.1
0.1997 προς το Διευθυντή Τμήματος Δημοσίων ΄Εργων. Επισημαίνει ότι σε κανένα όρο της προσφοράς δεν αναφέρεται ότι οι προσφοροδότες θα έπρεπε να αποστείλουν με την προσφορά δείγμα. Οι όροι απαιτούσαν μόνο όπως τα καλύμματα ήταν σύμφωνα με τα επισυνημμένα αντίγραφα σχεδίων και το CY.S. 183.Η θέση της συνήγορου των καθ΄ ων η αίτηση είναι εσφαλμένη. ΄Ομως ακόμα κι΄ αν οι ισχυρισμοί της ανταποκρίνονταν προς τα πραγματικά γεγονότα, δεν θα επηρέαζαν το τελικό αποτέλεσμα γιατί, η αιτιολογία πρέπει να φαίνεται στην απόφαση ή να προκύπτει από τα στοιχεία των φακέλων και όχι να παρέχεται στην αγόρευση ενώπιον του Δικαστηρίου.
Η προσβαλλόμενη απόφαση σαφώς πάσχει λόγω έλλειψης αιτιολογίας. Η προσφορά των αιτητών, όπως και άλλων, απορρίφθηκε με το δικαιολογητικό ότι ήταν εκτός προδιαγραφών, χωρίς να αναφερθεί ο λόγος ή έστω καν ο όρος που δεν πληρούσε.
Τα περίεργα όμως δεν σταματούν εδώ. Για την προσφορά του ενδιαφερόμενου μέρους αρχικά η αρμόδια αρχή έκρινε στις 14.2.1997 ότι ήταν εκτός προδιαγραφών όσον αφορά τις διαστάσεις, ενώ σε επανεξέταση της μελέτης από τον τεχνικό, που έγινε όπως αναφέρεται μέσα στα πλαίσια της προστασίας της εγχώριας βιομηχανίας, φάνηκε ότι οι διαστάσεις ήταν σύμφωνες με τα σχέδια. Κατ΄ αρχήν, δεν αντιλαμβάνομαι τι σημαίνει ότι η επανεξέταση έγινε μέσα στα πλαίσια της προστασίας της εγχώριας βιομηχανίας. Περαιτέρω διερωτάται κανένας πως μπορεί μετά την κατακύρωση στις 14.2.1997 στην εταιρεία Φ. Καμέρης & Γ. Χαραλάμπους Λτδ να γίνει επανεξέταση του θέματος και εκ νέου κατακύρωση, αυτή τη φορά σε άλλο προσφοροδότη. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Φ. Καμέρης & Γ. Χαραλάμπους Λτδ που είχαν ειδοποιηθεί για την κατακύρωση σ΄ αυτούς της προσφοράς πληροφορήθηκαν στη συνέχεια ότι η κατακύρωση αποσύρθηκε.
Αισθάνομαι ότι θα πρέπει να γίνει ειδική μνεία στην αναφορά στην προστασία της εγχώριας βιομηχανίας. Είναι αλήθεια ότι στον όρο 11 των γενικών όρων που συνόδευαν την προκήρυξη της προσφοράς, κάτω από τον τίτλο "Προστασία της εγχώριας βιομηχανίας" αναφέρεται ότι "σε προϊόντα που κατασκευάζονται/μεταποιούνται στην Κύπρο θα παραχωρείται προστασία νοουμένου ότι ο Προσφοροδότης θα αποδείξει με την υποβολή βεβαίωσης από εγκεκριμένο Λογιστικό/ελεγκτικό Γραφείο ότι το κόστος των επιτόπιων υλικών, εργατικών και άλλων εξόδων που συνέβαλαν στην κατασκευή/μεταποίηση του προϊόντος είναι ίσο τουλάχιστον με το 25% του κόστους του τελικού προϊόντος".
Ούτε στην προκήρυξη της προσφοράς, αλλά ούτε και σε οιονδήποτε άλλο έγγραφο καθορίζεται τι εννοείται με τη φράση "θα παραχωρείται προστασία", άνκαι υποθέτω ότι με κάποια ίσως εγκύκλιο θα πρέπει να δίδονται σχετικές οδηγίες. Τίποτε όμως δεν έχει τεθεί ενώπιόν μου. Εν πάση περιπτώσει στη γραπτή αγόρευση που καταχωρήθηκε για τους καθ΄ ων η αίτηση προβλήθηκε ο ισχυρισμός ότι αυτό σημαίνει ότι από την προσφερόμενη τιμή θα πρέπει να αφαιρεθεί ποσοστό 20%. Σε κάτι παρόμοιο αναφέρτηκε και ο συνήγορος των αιτητών.
Η ευπαίδευτος συνήγορος των καθ΄ ων η αίτηση ισχυρίζεται ότι μετά την αφαίρεση από το ποσό των £36 που ήταν η τιμή που προσέφερε το ενδιαφερόμενο μέρος ποσοστού 20%, παρέμεινε ως τιμή προσφοράς το ποσό των £28.80 ανά τεμάχιο, που ήταν η πιο συμφέρουσα τιμή.
Και στο σημείο αυτό η γραπτή αγόρευση των καθ΄ ων η αίτηση δεν παρέχει ορθά στοιχεία. Η προσφερθείσα από τους αιτητές τιμή ανερχόταν στις £28.75 και συνεπώς, ακόμα και με αφαίρεση του 20% από την τιμή του ενδιαφερόμενου μέρους, η προσφορά των αιτητών εξακολουθούσε να ήταν χαμηλότερη.
Ο τρόπος με τον οποίο η αρμόδια αρχή χειρίστηκε την παρούσα υπόθεση θα πρέπει να χαρακτηριστεί ως τουλάχιστον επιπόλαιος. Κατ΄ αρχήν, στο πρακτικό ημερομηνίας 14.2.1997 απορρίπτονται τρεις από τις πέντε προσφορές ως εκτός προδιαγραφών, χωρίς οποιανδήποτε αιτιολογία. Μετά την κατακύρωση της προσφοράς στην εταιρεία Φ. Καμέρης & Γ. Χαραλάμπους Λτδ, αποφασίζεται να τους ζητηθεί η υποβολή προδιαγραφών που να συνάδουν με τα σχέδια και τις προδιαγραφές της προσφοράς. Αυτό σημαίνει είτε ότι δεν είχαν υποβληθεί με την προσφορά προδιαγραφές, είτε οι υποβληθείσες προδιαγραφές δεν ήταν σύμφωνες με τους όρους προκήρυξης. Και στις δύο περιπτώσεις η προσφορά θα έπρεπε να είχε απορριφθεί.
Στη συνέχεια και αφού κατακυρώνεται η προσφορά στη συγκεκριμένη εταιρεία, αποστέλλεται δε και σχετική επιστολή, "λαμβάνοντας υπόψη την προστασία της εγχώριας βιομηχανίας", γίνεται επανεξέταση που δείχνει, καθαρά μάλιστα, όπως αναφέρεται στο σχετικό πρακτικό, ότι η προσφορά του ενδιαφερόμενου μέρους που είχε απορριφθεί ως εκτός προδιαγραφών, είναι αυτή τη φορά σύμφωνη με τα σχέδια. Δεν παρέχεται εξήγηση για τους λόγους επανεξέτασης της προσφοράς, ενώ η αναφορά στην προστασία της
εγχώριας βιομηχανίας δεν βλέπω γιατί μπορούσε να αποτελεί λόγο επανεξέτασης.Οι καθ΄ων η αίτηση χωρίς να κάμουν δεύτερες σκέψεις κατά πόσο και για τους άλλους προσφοροδότες η απόφαση αποκλεισμού τους είναι ορθή ή όχι, προχωρούν και κατακυρώνουν, αυτή τη φορά στο ενδιαφερόμενο μέρος την προσφορά, χωρίς καν προηγουμένως να ακυρώσουν την προηγούμενη κατακύρωση.
Η παρούσα προσφυγή επιτυχάνει με έξοδα εναντίον των καθ΄ ων η αίτηση όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.
Φρ. Νικολαΐδης, Δ.
/ΜΔ