|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση αρ.972/97
ΕΝΩΠΙΟΝ
: Χρ.ΑΡΤΕΜΙΔΗ, ΔΑναφορικά με το Αρθρο 146 του Συντάγματος
ΜΕΤΑΞΥ:
FISHERS ASSOCIATION LTD
αιτητών
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω
Εφόρου Φόρου Εισοδήματος
καθ΄ου η αίτηση
------------------------
29.1.1999
Για την αιτήτρια εταιρεία: κ.Σπ.Ευαγγέλου
Για τον καθ΄ου η αίτηση: κ.Γ.Λαζάρου - δικηγόρος της Δ/τιας Α΄
-----------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Η αιτήτρια εταιρεία προσβάλλει την απόφαση του Εφόρου Φόρου Εισοδήματος με την οποία της επιβάλλεται φόρος εισοδήματος και έκτακτης αμυντικής εισφοράς, για τα φορολογικά έτη 1987-1993, αμφοτέρων περιλαμβανομένων. Η φορολογική διαφορά προκύπτει από το κέρδος που πραγματοποίησε η αιτήτρια από την πώληση οικοπέδων της στα Κάτω Πολεμίδια. Η ίδια ισχυρίζεται πως το κέρδος αυτό δεν είναι φορολογήσιμο, γιατί οι πωλήσεις δεν συνιστούσαν εμπορική πράξη, όπως τις θεώρησε ο ΄Εφορος, αλλά απέληξαν σε εισόδημα από επένδυση.
Η εταιρεία ενεγράφη στις 22.2.1944. Στις 24.3.1965 ο ιδρυτής της Νίκος Κίρζης δώρησε σ΄αυτή, και σε δυο άλλες συγγενικές εταιρείες, ακίνητη ιδιοκτησία, από 1/3 ιδανικά μερίδια στην κάθε μια. Το κτήμα εχρησιμοποιείτο ως φάρμα γνωστή ως «φάρμα του Κίρζη». Στις 15.11.71 η αιτήτρια απηύθυνε επιστολή στον ΄Εφορο, την οποία ο δικηγόρος της χαρακτηρίζει ως διερευνητικού περιεχομένου, με την οποία γνωστοποιούσε την πρόθεση της, μαζί με τις δυο άλλες συγγενικές εταιρείες, να διαιρέσει το κτήμα σε οικόπεδα. Σκοπός τους ήταν, συνεχίζει ο δικηγόρος, να διαμοιράσουν τη γη μεταξύ τους, και η διαίρεση της σε οικόπεδα ήταν ο καλύτερος τρόπος να επιτευχθεί ο σκοπός. Στις 24.11.71 υποβλήθηκε η σχετική αίτηση διαίρεσης στην αρμόδια αρχή, η οποία όμως δεν ενεκρίθη. Στις 22.11.73 οι εταιρείες εγκατέλειψαν τη κοινοπραξία τους, για διαίρεση του κτήματος, και ειδοποίησαν προς τούτο την αρμόδια αρχή. Στις 21.1.79 υπέβαλαν νέα αίτηση η οποία και ενεκρίθη στις 20.1.81. Στις αρχές του 1982 άρχισαν οι εργασίες διαχωρισμού. Η αιτήτρια πώλησε, μεταξύ των ετών 1982-1993, αριθμό οικοπέδων και το προϊόν της πώλησης δόθηκε υπό τύπο δανείου σε συγγενική εταιρεία, την ιδιοκτήτρια του κεραμείου Λεμεσού.
Με βάση τα πιο πάνω γεγονότα ο δικηγόρος της αιτήτριας εισηγείται πως ο ΄Εφορος εσφαλμένα αποφάσισε πως το κέρδος που προέκυψε από την πώληση των οικοπέδων είναι εμπορικό, από συναλλαγή δηλαδή που έχει το χαρακτήρα εμπορίας. Η ακίνητη ιδιοκτησία, συνεχίζει ο συνήγορος, εχρησιμοποιείτο για χρόνια από τον ιδρυτή της ως φάρμα, βρισκόταν δε στα Κάτω Πολεμίδια σε περιοχή που, όταν αποκτήθηκε το 1965, δεν ήταν οικοπεδοποιήσιμη. Ο Ν.Κίρζης δώρησε την ακίνητη ιδιοκτησία, όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, σε τρεις συγγενικές εταιρείες, μεταξύ αυτών και την αιτήτρια. Από την απόκτηση της ακίνητης ιδιοκτησίας το 1965, μέχρι της υποβολής της αίτησης για διαίρεση της το 1979, πέρασαν πολλά χρόνια, πράγμα που δείχνει, κατά το συνήγορο, πως δεν υπήρχε πρόθεση εμπορίας της. Η αιτήτρια δεν προέβη σε καμιά άλλη πράξη εμπορίας ακίνητης ιδιοκτησίας και η διαίρεση της σε οικόπεδα έγινε για να αποκτήσει η κάθε μια το δικό της μερίδιο σ΄αυτή.
Ο δικηγόρος της Δημοκρατίας έχει αντίθετη προσέγγιση, και υποστηρίζει την επίδικη απόφαση. Αναγνωρίζει πως ο ΄Εφορος δέχεται ότι αρχικά το κτήμα αποκτήθηκε χωρίς κερδοσκοπική πρόθεση. Η πρόθεση όμως αυτή μεταβλήθηκε στις 15.11.71, όπως αποδεικνύεται από επιστολή της αιτήτριας στον ΄Εφορο, με την πιο πάνω ημερομηνία. Με αυτή ζητούσε από τον ΄Εφορο να συμφωνήσει πως η εύλογη τιμή στην ελεύθερη αγορά του κτήματος ήταν £3.750 το στρέμμα. Στην κατάληξη δε της επιστολής αναγνωρίζει, και δέχεται, πως το κέρδος που θα προκύψει από τις πωλήσεις θα υπόκειται σε φορολόγηση. Ο ΄Εφορος σε απαντητική επιστολή του, την ίδια μέρα, συμφώνησε.
Ο δικηγόρος της Δημοκρατίας, με βάση το σύνολο των πιο πάνω στοιχείων εισηγείται πως η αιτήτρια εξέφρασε ρητή πρόθεση εμπορίας του κτήματος της, που γνωστοποιήθηκε μάλιστα στον ΄Εφορο με την πιο πάνω επιστολή. Η πρόθεση αυτή ουδέποτε εγκαταλείφθηκε, εξ΄ου και υλοποιήθηκε. (Γεωργιάδη ν.Δημοκρατίας (1982) 3 Α.Α.Δ. 659 και Foodpax Ltd v. Δημοκρατίας συνεκδικασθείσες προσφυγές 756/93, 757/93, 758/93, ημερ. 20.1.95).
Σε σχέση με την πιο πάνω επιστολή, δεν αποδίδω καμιά σημασία σ΄αυτό που διατείνεται ο δικηγόρος της αιτήτριας, που υπαινίσσεται δηλαδή πως ο κ.Κίρζης δεν αντιλαμβανόταν το περιεχόμενο της επιστολής που απηύθυνε στον ΄Εφορο, επειδή ήταν διατυπωμένη στα αγγλικά, και πως δήθεν ο ΄Εφορος του υπέβαλε να την υπογράψει, απαντώντας ο ίδιος (ο ΄Εφορος) εγγράφως ταυτόχρονα.
΄Εχω τη γνώμη πως η επίδικη απόφαση του Εφόρου ήταν εύλογα επιτρεπτή και ελήφθη μέσα στα πλαίσια του νόμου, και της υποχρέωσης του να τον εφαρμόσει. Είναι ενδεχόμενο να σχηματίσει κάποιος την άποψη πως τα γεγονότα τοποθετούν την υπόθεση στο μεταίχμιο των κριτηρίων που αξιολογούνται για να κριθεί αν μια πράξη έχει εμπορικό χαρακτήρα ή αποτελεί ενεργοποίηση κεφαλαίου. Η απόφαση όμως δεν μπορεί να αναθεωρηθεί, εφόσο δεν εκτρέπεται της λογικής στάθμισης των γεγονότων και της ορθής υπαγωγής τους στο νόμο. (Βαρνάβας Βαρναβίδης ν. Κυπριακής Δημοκρατίας ΑΕ616, 16.10.90).
Η ενασχόληση του δικηγόρου της αιτήτριας, με τον ισχυρισμό για μη εγκυρότητα της επίμαχης επιστολής, που απηύθυνε η αιτήτρια εταιρεία στον ΄Εφορος, ημερ.15.11.71, καθίσταται άνευ σημασίας. Η ουσία είναι η εκδήλωση της πρόθεσης της αιτήτριας να εμπορευθεί το κτήμα, δεχόμενη φορολόγηση για το κέρδος που θα απεκόμιζε και επιδιώκοντας μάλιστα τη συμφωνία του Εφόρου πάνω σε συγκεκριμένη κατά στρέμμα τιμή. Το καταστικό της αιτήτριας προβλέπει, μέσα στους σκοπούς της, και την εμπορία γενικά ακίνητης ιδιοκτησίας.
Τέλος, η νομική επιχειρηματολογία του δικηγόρου της αιτήτριας, που αφορά στις φορολογίες έκτακτης εισφοράς, αποστερήθηκε οποιασδήποτε βάσης μετά την απόφαση της Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην ΑΕ2040 Vepro Co. Ltd. v. Δημοκρατία, 16.9.98.
Η προσφυγή απορρίπτεται με £300 έξοδα.
Χρ. Αρτεμίδης, Δ.
/ΜΑΑ