ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 598/97
ΕΝΩΠΙΟΝ: Τ. ΗΛΙΑΔΗ, Δ.
Αναφορικά με το Αρθρο 146 του Συντάγματος.
ΜΕΤΑΞΥ:
Παναγιώτη Τσίγκη, από το Πραστειό Μόρφου
και τώρα στη Λευκωσία,
Αιτητή
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
1. Υπουργείου Εσωτερικών,
2. Υπηρεσίας Εγγραφής,
Καθ'ων η αίτηση
-------------------------
28 Ιουλίου 1998
Για τον Αιτητή: κ. Α.Σ. Αγγελίδης.
Για τους Καθ'ων η αίτηση: κ. Α. Χριστοφόρου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας.
----------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Η προσφυγική ταυτότητα που εκδίδεται μέσα στα πλαίσια δημιουργίας των αναγκαίων κινήτρων που συμβάλλουν στην ένταξη των "εκτοπισθέντων" στο εργατικό δυναμικό του τόπου, παρέχει στον κάτοχο της διάφορα οικονομικά ωφελήματα που περιλαμβάνουν βοήθεια σε είδος, βοήθεια σε μορφή ένδυσης και υπόδησης, χρηματική βοήθεια, δωρεάν παιδεία, παροχή υποτροφιών, δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και στέγαση. Με την παρούσα αίτηση ο αιτητής προσβάλλει την εγκυρότητα της απόφασης των καθ'ων η αίτηση της 27/5/97 με την οποία απορρίφθηκε αίτημα του για έκδοση προσφυγικής ταυτότητας.
(α) Τα γεγονότα
Από τα μη αμφισβητούμενα γεγονότα φαίνεται ότι ο αιτητής, που κατάγεται από το Πραστειό Μόρφου, προσλήφθηκε από το 1948 στην Αστυνομική Διεύθυνση Λευκωσίας. Το 1951 παντρεύτηκε και έκτοτε διέμενε στο σπίτι της συζύγου του στην οδό Καρπάθου 6 στο Στρόβολο. (Η οδός Καρπάθου μετονομάστηκε αργότερα σε Ηρώδου Αττικού.) Από το 1964 μέχρι το 1966 είχε υπηρετήσει στη Λεμεσό όπου και διέμενε και από το 1966 μέχρι το 1988 υπηρετούσε στη Λευκωσία διαμένοντας μαζί με την οικογένεια του στην οδό Ηρώδου Αττικού 1 στο Στρόβολο, στο ιδιόκτητο σπίτι της συζύγου του. Ο αιτητής δεν είχε ιδιόκτητη κατοικία στα κατεχόμενα, δεν είχε τηλέφωνο ή ρεύμα στο όνομά του, ήταν όμως ιδιοκτήτης 15 στρεμμάτων γης στο Πραστειό Μόρφου. Τόσο ο αιτητής όσο και η σύζυγος του είναι καταχωρημένοι ως ψηφοφόροι στους εκλογικούς καταλόγους 1972-1973 στο Στρόβολο και είχαν φορολογηθεί με φόρο κατόχου και καθαριότητας για τα χρόνια 1973 και 1974 ως κάτοικοι Στροβόλου. Ο αιτητής δεν υπέβαλε αίτηση για μετάθεση στον τόπο της καταγωγής του. Τα τρία παιδιά του αιτητή φοιτούσαν σε σχολείο στο Στρόβολο. Στις 17/5/97 ο αιτητής υπέβαλε αίτηση για την έκδοση προσφυγικής ταυτότητας. Κρίνω σκόπιμο να παραθέσω τη σύντομη απάντηση των καθ'ων η αίτηση της 27/5/97.
"Κύριε,
Η αίτησή σας που υποβλήθηκε στο Γραφείο μας γι' απόκτηση προσφυγικής ταυτότητας, σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου με αρ. 42465 και ημερομηνία 19.4.1995, μελετήθηκε προσεκτικά και αποφασίστηκε ν' απορριφθεί.
2. Η πιο πάνω απόφαση βασίζεται στο γεγονός ότι μετά την αξιολόγηση όλων των στοιχείων που έχετε υποβάλει και αυτών που προέκυψαν από την έρευνα του Γραφείου μας, δεν αποδείχτηκε ο ισχυρισμός σας ότι κατά το χρόνο της εισβολής η μόνιμη κατοικία σας ήταν στις ελεύθερες περιοχές λόγω του επαγγέλματος σας αλλά το σπίτι σας ή/και γενικά η περιουσία σας ήταν στα κατεχόμενα."
Είναι η θέση του αιτητή ότι η σχετική απορριπτική απόφαση των καθ'ων η αίτηση λήφθηκε
(1) Ως αποτέλεσμα πλάνης περί τα πράγματα και
(2) Χωρίς αιτιολογία.
(β) Η νομική πλευρά
Η σχετική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου της 19/4/95 αρ. 42.465 που διέπει το θέμα, καθορίζει ότι ο όρος "εκτοπισθείς" συμπεριλαμβάνει,
"πρόσωπα τα οποία πριν και μέχρι την εισβολή είχαν τη μόνιμη κατοικία τους στις ελεύθερες περιοχές λόγω του επαγγέλματος τους αλλά το σπίτι τους ή/και γενικά η περιουσία τους ήταν στις κατεχόμενες περιοχές."
Με την ίδια απόφαση καθορίζονται τα κύρια κριτήρια που λαμβάνονται υπόψη στον καθορισμό ενός προσώπου ως "εκτοπισθέντος" μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται η καταγωγή του αιτητή (11(α)), η κατοχή κατοικίας ή άλλης ακίνητης περιουσίας τόσο στα κατεχόμενα όσο και στις ελεύθερες περιοχές (11(β)), η χρονική διάρκεια διαμονής στις ελεύθερες περιοχές (11(δ)), ο χώρος διατήρησης των προσωπικών του αντικειμένων (11(ζ)) όπως επίσης και η κατοχή προσφυγικής ταυτότητας από τους γονείς (11(κ
)).Η ερμηνεία του όρου "μόνιμος κατοικία" έχει εξεταστεί σε πολλές αποφάσεις από το Ανώτατο Δικαστήριο. (Ιδε
Razis & Another v. Republic (1979) 3 C.L.R. 127, Περατίτης ν. Δημοκρατίας, 331/90 της 21/2/92, Χαραλάμπους ν. Δημοκρατίας, 248/90 της 16/1/91, Παρτασίδης ν. Δημοκρατίας, 360/87 της 10/3/92, Καρδέλη ν. Δημοκρατίας, 36/91 της 15/3/92, Ιακώβου ν. Δημοκρατίας, 1175/91 της 18/10/93, Γιασουμή ν. Δημοκρατίας, 581/92 της 14/1/94, Καζέλα ν. Δημοκρατίας, 500/93 της 14/9/94 και Ζαΐμη ν. Δημοκρατίας, 720/93 της 21/6/95.) Χαρακτηριστικά στην υπόθεση Razis and Another v. Republic (πιο πάνω) τονίστηκε ότι ο όρος "μόνιμος κατοικία" σημαίνει τη συνήθη διαμονή ενός ατόμου σε αντιδιαστολή με προσωρινή ή έκτακτη διαμονή.Από το περιεχόμενο του σχετικού φακέλου της Διοίκησης φαίνεται ότι ο αιτητής διέμενε στο σπίτι της συζύγου του στο Στρόβολο, ήταν καταχωρημένος το 1972-73 στους εκλογικούς καταλόγους του Στροβόλου και είχε φορολογηθεί με τη σύζυγο του με φόρο κατόχου και καθαριότητας για τα χρόνια 1973-74 ως κάτοικος Στροβόλου. Τα στοιχεία αυτά φαίνεται ότι ήταν καθοριστικά για να καταλήξουν οι καθ'ων η αίτηση σε συμπέρασμα ότι η συνήθης διαμονή του αιτητή πριν από την εισβολή ήταν στο Στρόβολο. Με βάση τα στοιχεία που είχαν παρουσιαστεί σε συνάρτηση με τα κριτήρια που έχει υιοθετήσει το Υπουργικό Συμβούλιο για τον καθορισμό ενός προσώπου ως "εκτοπισθέντος", βρίσκω ότι η απόφαση των καθ'ων η αίτηση ήταν εύλογα επιτρεπτή και ο ισχυρισμός του αιτητή ότι η σχετική απόφαση ήταν παράνομη ή αυθαίρετη δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός.
(γ) Ελλειψη αιτιολογίας
Είναι η θέση του αιηττή ότι η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει από έλλειψη αιτιολογίας. Και τούτο γιατί η προσβαλλόμενη απόφαση δεν παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία για τη διακρίβωση της νομιμότητάς της. Αντίθετα οι καθ'ων η αίτηση υποστηρίζουν ότι η αιτιολογία της προσβαλλόμενης πράξης είναι σαφής και πλήρης, συμπληρώνεται δε από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου.
Μια διοικητική απόφαση πρέπει να είναι αιτιολογημένη σε βαθμό που να παρέχει στο Δικαστήριο την ευχέρεια να ελέγχει τη νομιμότητα της. Η αοριστία και η ασάφεια που καθιστά αδύνατο τον έλεγχο μιας διοικητικής απόφασης έχει ως φυσικό επακόλουθο την ακύρωση της πράξης. (Ιδε Δαγτόγλου "Γενικό Διοικητικό Δίκαιο", 3η Εκδοση, 1992, παράγραφοι 636, 646 και 647). Η αιτιολογία πρέπει να είναι ειδική και επαρκής. Ομως μπορεί να πάρει και μια λακωνική μορφή νοουμένου ότι το συμπέρασμα ανταποκρίνεται προς τα γεγονότα που περιέχονται στο σχετικό φάκελο. (Ιδε Σπηλιωτόπουλου "Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου", 6η Εκδοση, σ. 67 και Ι. Σαρμά "Συνταγματική και Διοικητική Νομολογία του Συμβουλίου Επικρατείας", σ. 130).
Είναι ορθό ότι η σχετική απόφαση δεν περιέχει πλήρη αιτιολογία των λόγων που οδήγησαν τους καθ'ων η αίτηση στη λήψη της σχετικής απόφασης. Ομως τα γεγονότα που περιέχονται στο σχετικό φάκελο της Διοίκησης, προσφέρουν επαρκή στοιχεία που δίνουν την ευχέρεια στο Δικαστήριο να εξετάσει τη νομιμότητα της σχετικής απόφασης. Τα στοιχεία αυτά δημιουργούν το υπόβαθρο πάνω στο οποίο έχει στηριχθεί η σχετική απόφαση. Το γεγονός ότι δεν υπάρχει καταγραφή των συγκεκριμένων λεπτομερειών που λήφθηκαν υπόψη με συγκεκριμένη αναφορά στα άρθρα που καθορίζουν τα κριτήρια, δεν καθιστά τη σχετική απόφαση ευάλωτη. Οι αναφορές που επικλήθηκαν και οδήγησαν στην απορριπτική απόφαση, περιορίζονται ακριβώς στα συγκεκριμένα κριτήρια που έχει καθορίσει η σχετική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου.
Η αίτηση απορρίπτεται. Η σχετική απόφαση επικυρώνεται σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 146.4 του Συντάγματος. Ουδεμία διαταγή για έξοδα.
Τ. ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 598/97
ΕΝΩΠΙΟΝ: Τ. ΗΛΙΑΔΗ, Δ.
Αναφορικά με το Αρθρο 146 του Συντάγματος.
ΜΕΤΑΞΥ:
Παναγιώτη Τσίγκη, από το Πραστειό Μόρφου
και τώρα στη Λευκωσία,
Αιτητή
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
1. Υπουργείου Εσωτερικών,
2. Υπηρεσίας Εγγραφής,
Καθ'ων η αίτηση
-------------------------
28 Ιουλίου 1998
Για τον Αιτητή: κ. Γιούπας για κ. Α.Σ. Αγγελίδη.
Για τους Καθ'ων η αίτηση: δ. Μ. Χρυσοστόμου για κ. Α. Χριστοφόρου.
----------------------------
Διαβάζεται η απόφαση και δίδονται αντίγραφα στους δικηγόρους.