Αναφορικά με το Άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ -

Walid Hindi από τη Λευκωσία

- και -

Συμβουλίου Κεντρικού Σφαγείου Κοφίνου

--------------------------

Οι περί Σφαγείων Νόμοι του 1981 έως 1996 έθεσαν τη ζωτική υπηρεσία της σφαγής ζώων πάνω σε νέα, εκσυχρονισμένη βάση, που αποσκοπεί στην οικονομικότερη και αποτελεσματικότερη λειτουργία τους. Καθιδρύθηκε πολυμελές Συμβούλιο στο οποίο ανατέθηκε η αρμοδιότητα για τον εξοπλισμό σφαγείων που θα εξυπηρετούσαν βασικά τις ανάγκες των Δήμων και των αρχών τοπικής διοίκησης. Επακόλουθο ήταν η ανέγερση και λειτουργία μοντέρνου κεντρικού σφαγείου στην Κοφίνου.

Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, το Συμβούλιο ζήτησε προσφορές για την πώληση των εντέρων σφαγίων (που περιορίστηκαν σε αιγοπρόβατα και χοίρους) και την ενοικίαση των υποστατικών και εγκαταστάσεων του Συμβουλίου για την επεξεργασία τους. Σύμφωνα με τους όρους του διαγωνισμού, η εκμετάλλλευση θα κάλυπτε περίοδο 2 ετών από 1/4/95 μέχρι 31/3/97. Ας σημειωθεί ότι οι όροι αυτοί είναι συνημμένοι στην ένσταση ως παράρτημα 1.

Οι μόνες προσφορές ήταν αυτές των διαδίκων. Τις αξιολόγησε σε ειδική συνεδρία του, ημερ. 20/3/95, το Συμβούλιο Προσφορών (Σ.Π.) του καθού η αίτηση. Η διαφορά μεταξύ τους ήταν μηδαμινή. Της ενδιαφερόμενης εταιρείας η συνολική προσφορά ήταν για £191.966 έναντι £191.928 εκείνης του αιτητή. Γιαυτόν αλλά και για άλλους λόγους, το Σ.Π. εισηγήθηκε τη σύναψη συμφωνίας με την ενδιαφερόμενη εταιρεία Watar Guts Manufacturing Co.Ltd. Στις 4/4/95 το καθού, αφού μελέτησε και υιοθέτησε την έκθεση του Σ.Π., κατακύρωσε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στην πιο πάνω ενδιαφερόμενη.

Θα μπορούσε στο σημείο αυτό να διευκρινιστεί ότι η προσφορά του αιτητή είναι ψηλότερη αναφορικά με την ενοικίαση των υποστατικών και μηχανημάτων. Υστερούσε εκείνης της ενδιαφερόμενης αναφορικά με την τιμή κατά σφάγιο (συγκεκριμένα των χοίρων). Για το λόγο αυτό και η προσφορά της ενδιαφερόμενης ήταν ελαφρώς ψηλότερη.

Πρέπει να σταθούμε στην αιτιολογία στην οποία στηρίχθηκε το Σ.Π., με βάση την οποία λήφθηκε η επίδικη απόφαση. Συγκέντρωσε άλλωστε τα βέλη της κριτικής του δικηγόρου του αιτητή. Πέρα από τη μικρή διαφορά στο ποσό της προσφοράς, συνέτεινε στην απόφαση και το πρόσθετο οικονομικό όφελος που θα είχε το Συμβούλιο από την αναμενόμενη αύξηση της σχετικής παραγωγής:

Παρατηρώ πως ορθά υποδείχθηκε από το δικηγόρο του καθού πως αυτό είχε αξιόπιστη εικόνα προτού πάρει απόφαση, που έδιναν η μελέτη και οι εκτιμήσεις που έγιναν για την παραγωγή προς υποβολή σε Υπουργική Επιτροπή. Όντως υπήρχαν τα στοιχεία για τη διετή περίοδο της προσφοράς, που είναι συνημμένα στην αξιολόγηση του Σ.Π. και αποτελούν μέρος του Παραρτήματος 3. Ως θέμα αρχής η μικρή χρηματική διαφορά δεν είναι ασφαλώς αποφασιστικής σημασίας. Συνηγορούσε όμως περισσότερο στην κατακύρωση της ακριβότερης προσφοράς.

Κατά τη νομολογία, οι προσφορές αξιολογούνται με βάση τους όρους διακήρυξης διαγωνισμού, που αποτελούν το θεσμικό τους πλαίσιο. Ο αποκλεισμός ή μη κατακύρωση προσφοράς είναι δυνατή για ουσιαστική παρέκκλιση από τους όρους προσφοράς: βλέπε προσφ. αρ. 116/89 G.D.L. Construction Ltd. v. Κυπριακής Δημοκρατίας ημερ. 25/4/90 και Α.Ε. 1951 Papaetis Medical Co. Ltd. v. Κυπριακής Δημοκρατίας ημερ. 13/2/98

Είναι σημαντικό ότι το στοιχείο διακύμανσης της παραγωγής ενσωματώθηκε στους όρους της προσφοράς (βλέπε Γενικές Πληροφορίες, παραγ. 3). Συγκεκριμένα, αφού παρατίθενται "ενδεικτικά (και μόνον)" οι αριθμοί των ζώων για την περίοδο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 1995, η παραγ. 3 καταλήγει:

Είναι κάτι παραπάνω από φανερό ότι υποστηρίζεται η πρόβλεψη των καθών για αυξημένη παραγωγή και επομένως αυξημένα δικαιώματα, σε περίπτωση που η προσφορά θα κατακυρωνόταν προς όφελος της ενδιαφερόμενης εταιρείας.

Ο δικηγόρος του αιτητή χαρακτήρισε τους παραπάνω παράγοντες "εξωγενείς", που αναπόφευκτα οδηγούν στην ακύρωση της απόφασης για κατακύρωση. Δε θα συμφωνούσα. Και οι δύο αυτοί παράγοντες έχουν άμεση σχέση με τις δυνατότητες καλής εκτέλεσης των όρων της προσφοράς. Αποτελούν εχέγγυο για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων του επιτυχόντος προσφοροδότη: βλέπε προσφ. αρ. 359/88 Α. Σαζεϊδης & Υιός Λτδ. ν. Δήμου Αθηαίνου ημερ. 30/9/89.

Τέλος, ψέγεται ως απαράδεκτη η αναφορά στο τελευταίο μέρος της αιτιολογίας ότι "η συνέχιση της παρουσίας της εταιρείας στην αγορά εξασφαλίζει συνθήκες ανταγωνισμού και δεν επιτρέπει την εκμετάλλευση του Σφαγείου." Ασφαλώς από μόνη της η θέση αυτή δε θα δικαιολογούσε την ανάθεση της εκμετάλλευσης στην ενδιαφερόμενη εταιρεία. Εκτέθηκαν άλλοι λόγοι, που ο καθένας χωριστά ή έστω και σωρευτικά, καθιστούσαν την επίδικη απόφαση λογικά επιτρεπτή. Εν πάση περιπτώσει, η συνεχής συνεργασία μόνο με τον αιτητή, κατά την άποψη του καθού, δε θα εξασφάλιζε υγιείς συνθήκες ανταγωνισμού. Όπως δέχεται η νομολογία μας η δημιουργία συνθηκών ελεύθερου συναγωνισμού επιβάλλεται. Το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται αποτελεσματικότερα με τον τρόπο αυτό: βλέπε προσφ. αρ. 1148/91 Γεώργιος Τσουρής ν. Σχολικής Εφορείας Α΄Περιφερειακού Γυμνασίου Λευκωσίας, ημερ. 24/3/94 και Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας (1929 έως 1959) σελ. 430.