ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΣΥΝΕΚΔΙΚΑΖΟΜΕΝΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΡ. 394/93, 669/95
ΕΝΩΠΙΟΝ: Τ. ΗΛΙΑΔΗ, Δ.
Αναφορικά με το Αρθρο 146 του Συντάγματος.
ΜΕΤΑΞΥ:
Τυπογραφεία Κόσμος Λτδ.,
οδός Αποστόλου Βαρνάβα 10-12, Λευκωσία,
Αιτητών
και
Κυπριακής Δημοκρατίας δια
1. Του Υπουργού Εσωτερικών,
2. Του Διευθυντή του Γραφείου Τύπου
και Πληροφοριών, Λευκωσία,
Καθ'ων η αίτηση
----------------------------------- -
30 Απριλίου 1998
Για την Αιτήτρια Εταιρεία: κ. Ι. Αβρααμίδης.
Για τους Καθ'ων η αίτηση: κα Ε. Παπακυριακού, Δικηγόρος της Δημοκρατίας.
Για το Ενδιαφερόμενο Μέρος: κα Μ. Θρασυβούλου.
------------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την προσφυγή 394/93 η αιτήτρια εταιρεία προσβάλλει την απόφαση του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών ημερομηνίας 16/3/93 να εκδώσει απόδειξη σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 12 του Νόμου 145/89 στο Γεώργιο Αριστείδου για την εγγραφή του ως ιδιοκτήτη του τίτλου της εφημερίδας "Κύπρος". Στις 17/5/93 ο Γεώργιος Αριστείδου εκχώρησε την ιδιοκτησία του τίτλου της εφημερίδας "Κύπρος" στην εκδοτική εταιρεία "Αρης Λτδ" της οποίας τυγχάνει κύριος μέτοχος και Διευθυντής. Η αιτήτρια εταιρεία προσβάλλει την εγκυρότητα και της πιο πάνω απόφασης με την προσφυγή 669/95. Τόσο η προσφυγή 394/93 όσο και η προσφυγή 669/95 συνενώθηκαν με σχετικό δικαστικό διάταγμα στις 17/1/97.
(α) Τα γεγονότα
Η εφημερίδα "Κύπρος" γράφτηκε στις 8/8/1981 σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Τύπου Νόμου του 1947 και σταμάτησε να εκδίδεται τον Ιούνιο του 1983. Μετά τη ψήφιση του Νόμου Που Τροποποιεί και Ενοποιεί τους Νόμους που Αφορούν τη Λήψη Μέτρων για την Κατοχύρωση της Ελευθερίας του Τύπου, τη Σύσταση Συμβουλίου Τύπου και Αρχής Τύπου, την Εκδοση, Κυκλοφορία και Πώληση Εφημερίδων και Αλλων Εντύπων, την Εγγραφή Βιβλίων, την Κατοχή Τυπογραφικού Πιεστηρίου, την Ιδρυση Τυπογραφείου και Αλλα Συναφή Ζητήματα, (Αρ. 145/89), το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών χωρίς να έχει προς τούτο οποιαδήποτε νομική υποχρέωση απηύθυνε στην εταιρεία "Τυπογραφεία Κόσμος Λτδ" που ήταν ιδιοκτήτρια εταιρεία της εφημερίδας "Κύπρος" επιστολή με την οποία της επέσυρε την προσοχή στις διατάξεις του άρθρου 9(3) του Νόμου, σύμφωνα με τις οποίες αν επιθυμούσαν να συνεχίσουν την έκδοση της εφημερίδας θα έπρεπε να υποβάλουν ένορκη δήλωση όπως προνοούν οι διατάξεις του άρθρου 9(1) εσωκλείοντας προς τούτο το σχετικό έντυπο της ένορκης δήλωσης. Επειδή οι καθ'ων η αίτηση δεν πήραν καμιά απάντηση έστειλαν στις 4/5/90 ακόμα μια υπενθύμιση εσωκλείοντας ταυτόχρονα το έντυπο της ένορκης δήλωσης. Η λήψη της επιστολής αυτής δεν αμφισβητείται από την αιτήτρια εταιρεία. Η αιτήτρια εταιρεία και πάλι δεν απέστειλε στο Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών τη σχετική ένορκη δήλωση με αποτέλεσμα οι καθ'ων η αίτηση να θεωρήσουν ότι η αιτήτρια εταιρεία δεν επιθυμούσε να συνεχίσει την έκδοση της εφημερίδας.
Στις 16/3/93 ο κ. Γεώργιος Αριστείδου καταχώρησε ένορκη δήλωση σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 9(1) του Νόμου 145/89 ζητώντας την εγγραφή εφημερίδας με τον τίτλο "Κύπρος". Οι καθ'ων η αίτηση, έχοντας υπόψη ότι η αιτήτρια εταιρεία παρέλειψε να συμμορφωθεί με τις πρόνοιες του άρθρου 9(3) ενέκριναν άδεια εγγραφής εφημερίδας με τον τίτλο "Κύπρος" στο όνομα του Γεώργιου Αριστείδου.
Η αιτήτρια εταιρεία αμφισβητεί τη θέση των καθ'ων η αίτηση ότι παρέλειψε να συμμορφωθεί με τις πρόνοιες του άρθρου 9(3) του Νόμου. Αντίθετα η αιτήτρια ισχυρίζεται ότι ο εκ των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας Χάρης Κυριακίδης παρέδωσε στις 17/5/90 συνοδευτική επιστολή με τη σχετική ένορκη δήλωση σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 9(1) και 10(1) του Νόμου, μαζί με δήλωση ότι κατά νόμο υπεύθυνος διοριζόταν ο κ. Μάριος Κυριακίδης (Τεκμήρια Θ, Ι, Κ) σε υπάλληλο του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών. Τα έγγραφα παραδόθηκαν σε μια κοπέλα στο Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, το όνομα της οποίας δεν γνώριζε.
Αναφορικά με το θέμα της παράδοσης των τεκμηρίων Θ, Ι, Κ ο Ιωάννης Σολωμού, Προϊστάμενος του Εγχώριου Τύπου του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών (στο οποίο υπάγεται ο κλάδος που είναι υπεύθυνος για τη νομοθεσία περί Τύπου) κατέθεσε ότι υπάρχουν δύο Λειτουργοί σε ψηλή κλίμακα (Α10) που χειρίζονται θέματα που προκύπτουν από τον περί Τύπου Νόμο. Ο μάρτυς προέβηκε σε προσωπική διερεύνηση του θέματος με τους Λειτουργούς και διαπίστωσε ότι τα τεκμήρια Θ, Ι, Κ δεν είχαν παραδοθεί και δεν υπήρχαν στο σχετικό φάκελο. Προηγουμένως δεν είχε παρατηρηθεί περίπτωση να χαθούν έγγραφα που είχαν καταχωρηθεί με το χέρι, άνκαι έγγραφα που αποστέλλονται με το ταχυδρομείο υπάρχει πιθανότητα να παραπέσουν.
(β) Η νομική πλευρά
Η αιτήτρια εταιρεία έχει υποβάλει ότι εφόσον η εφημερίδα "Κύπρος" είχε σταματήσει να εκδίδεται από το 1983 δεν είχε υποχρέωση να υποβάλει ένορκη δήλωση σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 9(3) του Νόμου, αφού η υποχρέωση καλύπτει όσους εξέδιδαν εφημερίδα, με άμεσο επακόλουθο η σχετική απόδειξη που εκδόθηκε στο Γεώργιο Αριστείδου να είναι αποτέλεσμα πλάνης περί τα πράγματα αφού ο τίτλος της εφημερίδας εξακολουθούσε να ήταν γραμμένος στο όνομα της αιτήτριας εταιρείας. Τα σχετικά άρθρα 9(1), 9(3) και 15(1) προνοούν τα ακόλουθα:
"9.-(1) Δεν απαιτείται προηγούμενη άδεια οποιασδήποτε αρχής για την έκδοση και δημοσίευση εφημερίδας στη Δημοκρατία από πολίτη της Δημοκρατίας ή από νομικό πρόσωπο που διοικείται ή ελέγχεται από πολίτες της Δημοκρατίας. Επιβάλλεται όμως, πριν από την έκδοση της εφημερίδας, να κατατεθεί στον Υπουργό ένορκος δήλωση, στον τύπο του Πρώτου Παραρτήματος του παρόντα Νόμου, η οποία να περιέχει τα στοιχεία που καθορίζονται σ' αυτό. Η ένορκος δήλωση υπογράφεται από το πρόσωπο που κατονομάζεται στη δήλωση ως ιδιοκτήτης της εφημερίδας.
(3) Οσοι κατά την έναρξη της ισχύος του παρόντα Νόμου εκδίδουν εφημερίδα στη Δημοκρατία δυνάμει των διατάξεων του περί Τύπου Νόμου, τον οποίο καταργεί ο παρών Νόμος, δικαιούνται να συνεχίσουν την έκδοση της εφημερίδας τους νοουμένου ότι υποβάλλουν την ένορκο δήλωση που προνοείται στο εδάφιο (1) του παρόντος άρθρου.
15.-(1) Εφόσο ικανοποιηθούν οι προϋποθέσεις των άρθρων 9, 10 και 11 του παρόντα Νόμου, ο ιδιοκτήτης της εφημερίδας, αναφορικά με την οποία έγινε η κατά νόμο δήλωση, αποκτά δικαίωμα ιδιοκτησίας στον τίτλο της εφημερίδας. Ο τίτλος αυτός ή άλλος που προσομοιάζει με τον τίτλο σε βαθμό που μπορεί να προκαλέσει σύγχυση δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιηθεί ως τίτλος άλλης εφημερίδας."
Είναι η θέση των καθ'ων η αίτηση ότι το δικαίωμα ιδιοκτησίας τίτλου εφημερίδας αποκτάται εφόσον τηρηθούν οι πρόνοιες του άρθρου 9, 10 και 11 του Νόμου όπως καθορίζει το άρθρο 15(1). Στην παρούσα περίπτωση η εφημερίδα "Κύπρος" εκδιδόταν μέχρι το 1983 σύμφωνα με τις πρόνοιες του Κεφ. 79. Με την έγκριση του Νόμου 145/89 η αιτήτρια εταιρεία έπρεπε να υποβάλει ένορκη δήλωση σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 9(3) του Νόμου 145/89 για να δικαιούται να συνεχίσει την έκδοση της εφημερίδας. Οι προϋποθέσεις του άρθρου 9 δεν έχουν τηρηθεί. Επεται ότι το δικαίωμα ιδιοκτησίας εφημερίδας με τον τίτλο "Κύπρος" δεν υπήρχε. Συνεπακόλουθα η έκδοση απόδειξης προς το Γεώργιο Αριστείδου για την ιδιοκτησία εφημερίδας με τον τίτλο "Κύπρος" ήταν εύλογα επιτρεπτή.
Από τα στοιχεία που υπάρχουν ενώπιον του Δικαστηρίου φαίνεται ότι η αιτήτρια εταιρεία ανέστειλε την έκδοση της εφημερίδας "Κύπρος" από το 1983. Αυτό εξυπακούει ότι η εφημερίδα δεν εκδιδόταν αφού σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 2 "έκδοση" σημαίνει "εκτύπωση της εφημερίδας". Συνεπακόλουθα το άρθρο 9(3) δεν εφαρμόζεται στην παρούσα περίπτωση και η συμμόρφωση ή μη με τις προϋποθέσεις του πιο πάνω άρθρου δεν επηρεάζει τα δικαιώματα της αιτήτριας εταιρείας. Η απόσβεση του δικαιώματος ιδιοκτησίας του τίτλου της εφημερίδας όπως καθορίζεται στο άρθρο 15(3) δεν μπορεί να εφαρμοστεί στην παρούσα περίπτωση αφού σύμφωνα με το ίδιο άρθρο οι διατάξεις αυτές δεν ισχύουν για τίτλους εφημερίδων (όπως η "Κύπρος") που είχαν δηλωθεί σύμφωνα με τις πρόνοιες του Κεφ. 79.
Εχοντας υπόψη τα πιο πάνω δεν κρίνω σκόπιμο να εξετάσω κατά πόσο η αιτήτρια κατεχώρησε ή όχι ένορκη δήλωση σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 9(3).
Συνεπακόλουθα έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι αποφάσεις του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών ημερομηνίας 16/3/93 και 17/5/93 είναι άκυρες αφού λήφθηκαν ως αποτέλεσμα νομικής πλάνης.
Οι σχετικές αποφάσεις ακυρώνονται. Οι καθ'ων η αίτηση διατάσσονται όπως καταβάλουν τα σχετικά έξοδα.
Τ. ΗΛΙΑΔΗΣ,
Δ.
/ΔΓ