|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση αρ. 943/95
ΕΝΩΠΙΟΝ:
Σ. ΝΙΚΗΤΑ, Δ.Αναφορικά με το Άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ -
Ανδρέα Παττίχη από τη Μουτταγιάκα
Αιτητή
- και -
Χωριτικής Αρχής Μουτταγιάκας
Καθής η αίτηση
---------------
Ημερομηνία:
30 Μαρτίου, 1998Για τον αιτητή: Μ. Αμπίζας
Για την καθής η αίτηση: Ε. Σεργίδης
-----------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Κάθε Χωριτική Αρχή στην Κύπρο έχει και τη γενική διαχείριση των σχολείων που βρίσκονται μέσα στα εδαφικά της όρια. Επέχει θέση σχολικής εφορείας ή καλύτερα συνιστά σχολική εφορεία και ασκεί ανάλογες αρμοδιότητες (βλέπε άρθρ. 22 του περί Στοιχειώδους Εκπαιδεύσεως Νόμου Κεφ. 166 και άρθρ. 6 του τροποποιητικού νόμου με αρ. 69/70, που ίσχυαν κατά τον ουσιώδη χρόνο). Στο πλαίσιο των εξουσιών της, η Χωριτική Αρχή Μουτταγιάκας (καθής η αίτηση) έστειλε σε όλους τους κατοίκους της κοινότητας γραπτή ανακοίνωση πως δεχόταν προσφορές για την εκμετάλλευση του κυλικείου του Δημοτικού Σχολείου (για χρονική περίοδο 3 ετών).
Μέχρι 21/8/95, που όριζε η ανακοίνωση ως τελευταία ημερομηνία υποβολής προσφορών, λήφθηκαν 9 προσφορές. Είναι όλες στο φάκελο του δικαστηρίου. Ο αιτητής, που είχε μέχρι τότε τη διαχείριση του κυλικείου, ενδιαφέρθηκε πάλιν, υποβάλλοντας προσφορά ανερχόμενη σε £957.00. Υπολογίστηκε με βάση το ποσό των £3.30 για κάθε μαθητή επί συνόλου 290 μαθητών. Ο αιτητής συναπέστειλε επιταγή, ίση με το 1/10 του ποσού της προσφοράς του, υπό μορφή εγγύησης. Κανένας άλλος προσφοροδότης (ούτε και η ενδιαφερόμενη) πρόσφερε οποιαδήποτε εγγύηση. Η προσφορά της ενδιαφερόμενης, στην οποία κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού και η οποία, στις 26/10/95, υπέγραψε τριετές συμβόλαιο διαχείρισης του κυλικείου, ήταν για £1.000.
Η επίδικη απόφαση λήφθηκε στις 23/8/95. Έχουμε το πρακτικό (τεκμ. Β στην ένσταση). Είναι σημαντικό να παραθέσω την αιτιολογία. Αποτελεί ένα από τους βασικούς λόγους που προβλήθηκαν για ακύρωση της απόφασης:
"Αποφασίζεται (να) δωθεί η προσφορά στη Στέλλα Προδρόμου λόγω του ότι έχει την μεγαλύτερη ανάγκη εξ αιτίας του ατυχήματος που είχε ο άντρας της και του τοποθετήθηκαν πλατίνες στα πόδια και δεν μπορεί να εργαστεί."
Παρατηρώ ότι η προκήρυξη προσφορών δεν περιείχε οποιουσδήποτε όρους με τους οποίους όφειλαν να συμμορφωθούν οι διαγωνιζόμενοι. Για παράδειγμα καμιά πρόβλεψη δεν έγινε για εγγυοδοσία. Ο δικηγόρος της καθής, στη γραπτή του αγόρευση, δέχθηκε πως αυτό συνιστούσε παράλειψη, αλλά πρόσθεσε πως ήταν χωρίς σημασία. Αν πράγματι υπήρχε τέτοιος όρος η μη παροχή εγγύησης θα αποτελούσε ασφαλώς ουσιώδη παράβαση που θα επέφερε, από μόνη της, ακυρότητα. Καμιά προσφορά δε θα είχε το στίγμα της εγκυρότητας πλην εκείνης του αιτητή: προσφ. αρ. 57/96 Group 4 Securitas (Cyprus) v. Κυπριακής Δημοκρατίας ημερ. 30/12/97. Ο κοινοτάρχης κ. Β. Κουμπάρος, στη μαρτυρία του, απέδωσε την παντελή έλλειψη στοιχειωδών έστω όρων για το διαγωνισμό και τον εν γένει χειρισμό της υπόθεσης στην απειρία του.
Η επίδικη απόφαση η οποία, παρά τις κάποιες περί του αντιθέτου παρατηρήσεις του κ. Σεργίδη, προσβάλλεται απευθείας με την προσφυγή, πρέπει να ακυρωθεί. Οι ανθρωπιστικοί λόγοι, όπως τους χαρακτήρισε ο συνήγορος, που ώθησαν τη Χωριτική Αρχή να προτιμήσει την ενδιαφερόμενη, δε συνιστούν, με βάση τις γενικές αρχές του δικαίου, νόμιμο κριτήριο στο οποίο μπορεί να στηριχθεί η κατακύρωση προσφορών. Είναι, στην καλύτερη περίπτωση, ένας εξωγενής και άσχετος επίσης προς τους στόχους μιας δημοπρασίας παράγων. Εδώ, φανερά, είχαμε πλειοδοτικής μορφής διαγωνισμό, που έπρεπε να κερδίσει ο ψηλότερος προσφοροδότης εφόσον φυσικά συνέτρεχαν και οι άλλοι παράγοντες που διαμόρφωσε η νομολογία και αφορούν τα εχέγγυα καλής εκτέλεσης.
Η προσέγγιση εδώ ήταν εξώφθαλμα λανθασμένη. Δεν εξετάστηκε τουλάχιστον μια άλλη προσφορά για το ίδιο ποσό ή η ακριβότερη προσφορά για £1.150. Οι προσφοροδότες δεν έτυχαν ίσης μεταχείρισης. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι ο απώτερος σκοπός είναι η εξυπηρέτηση του κοινωνικού συμφέροντος, που δεν μπορεί να επιτευχθεί με ενέργειες ουσιαστικά χαριστικές. Η απειρία δεν αποτελεί δικαιολογία. Ήταν εύκολη η πρόσβαση στα ανώτερα στρώματα της διοίκησης ή σε δικηγόρο για συμβουλή. Η εξουσία της καθής, στη συγκεκριμένη αυτή περίπτωση, δεν ασκήθηκε για το σκοπό που παρασχέθηκε. Υπ' αυτό το πρίσμα υπάρχει και κατάχρηση εξουσίας, που αποτελεί ένα από τους λόγους που πρόβαλε ο αιτητής για ακύρωση της πράξης. Για ανάλυση της κατάχρησης εξουσίας ως λόγου ακυρότητας βλέπε την ομώνυμη διατριβή του Κ. Χιώλου στη σελ. 54 και επ. Έτσι δε χρειάζεται να εξετάσω οποιονδήποτε από τους υπόλοιπους λόγους ακυρότητας.
Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται σύμφωνα με το άρθρ. 146.4(β) του Συντάγματος. Τα έξοδα σε βάρος της καθής.
Σ. Νικήτας, Δ.
/Κασ