ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

Αναφορικά με τα Άρθρα 146, 23 και 28 του Συντάγματος.

Μεταξύ:

Ιωάννη Φιλίππου Ιωάννου από τον

Αγ. Δημητριανό νυν εις Ν. Αφρική,

Αιτητή ,

και

Κυπριακής Δημοκρατίας δια του

Υπουργείου Συγκοινωνιών & Έργων,

Καθ΄ου η αίτηση.

- - - - - - - -

Για τον αιτητή: κ. Βασιλείου για κ. Κακογιάννη

Για τον καθ΄ου η αίτηση: κα Ε. Κλεόπα, Δικηγόρος της Δημοκρατίας.

Ο αιτητής είναι ο ιδιοκτήτης των τεμαχίων 529/1 και 530/2, Φ/Σχ.ΧΧΧV/63 στο χωριό Άγιος Δημητριανός της Επαρχίας Πάφου.

Για την κατασκευή του νέου δημόσιου δρόμου Αγ. Δημητριανός - Λάσα, μέρος των τεμαχίων 529/1 και 530/1 του αιτητή, μέρος του τεμαχίου 525 και μεγάλο μέρος άλλης ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας, απαλλοτριώθηκαν.

Ως αποτέλεσμα της κατασκευής του νέου δρόμου δημιουργήθηκε μεγάλη υψομετρική διαφορά μεταξύ του δρόμου και του τεμαχίου 525, το οποίο βρίσκεται στο σύνορο των τεμαχίων 529/1 και 530/2 του αιτητή, ώστε να επηρεάζεται η πρόσβαση προς το τεμάχιο αυτό.

Με επιστολή ημερ. 23.11.92 ο αιτητής πληροφόρησε τον Επαρχιακό Μηχανικό του Τμήματος Δημοσίων Έργων Πάφου ότι μέρος του τεμαχίου του το οποίο χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή δρόμου προσπέλασης προς το τεμάχιο 525 δεν συμπεριλήφθηκε στην πιο πάνω απαλλοτρίωση ούτε του εδόθη η σχετική αποζημίωση.

Οι δυσμενείς συνθήκες οι οποίες δημιουργήθηκαν στο συγκεκριμμένο σημείο από την κατασκευή του νέου δρόμου περιγράφονται ως εξής στην ίδια επιστολή του αιτητή: "Με την κατασκευή του εν λόγω δρόμου έχει σημειωθεί ζημιά στο χωράφι μου καθότι οι βροχές του χειμώνα που συσσωρεύονται σε παρακείμενο αυλάκι μαζεύονται και ακολουθούν την άκρη του δρόμου.... δημιουργώντας τεράστιο αυλάκι σε όλο το μήκος μέσα στο χωράφι μου".

Με επιστολή ημερ. 22.1.93 ο Επαρχιακός Μηχανικός Δημοσίων Έργων Πάφου ζήτησε από τον Διευθυντή του Τμήματος Δημοσίων Έργων την προώθηση της διαδικασίας απαλλοτρίωσης των τεμαχίων του αιτητή τα οποία εκ λάθους δεν συμπεριλήφθηκαν στην αρχική απαλλοτρίωση.

Με επιστολή ημερ. 3.2.93 ο Διευθυντής του Τμήματος Δημοσίων Έργων προώθησε προς το Διευθυντή του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας το ζήτημα της απαλλοτρίωσης.

Στις 22.2.93 ο Διευθυντής του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας απέστειλε το φάκελο στον Επαρχιακό Κτηματολογικό Λειτουργό Πάφου ώστε να προωθηθεί η διαδικασία της απαλλοτρίωσης.

Σύμφωνα με τη Γνωστοποίηση Απαλλοτρίωσης, η οποία δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας αρ. 2958, ημερ. 3.3.95, η ιδιωτική ακίνητη ιδιοκτησία η οποία αφορούσε στα τεμάχια 530/1 (μέρος), 530/2 (μέρος) και 529/1 (μέρος) κρίθηκε αναγκαία για τη δημιουργία και ανάπτυξη των δημόσιων δρόμων και η απαλλοτρίωση της επιβάλλετο για την κατασκευή, βελτίωση, ευθυγράμμιση και ασφαλτόστρωση του δρόμου Αγίου Δημητριανού - Λάσας.

Επειδή καμμία ένσταση δεν υποβλήθηκε εναντίον της Γνωστοποίησης και για τους ίδιους σκοπούς δημόσιας ωφέλειας οι οποίοι αναφέροντο σ΄αυτήν εκδόθηκε Διάταγμα Απαλλοτρίωσης το οποίο δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας αρ. 2982, ημερ. 23.6.95.

Εναντίον της απαλλοτρίωσης των τεμαχίων του με αρ. 529/1 και 530/2 ο αιτητής καταχώρισε την παρούσα προσφυγή εγείροντας τους ακόλουθους λόγους ακύρωσης:

(α) Η προσβαλλόμενη πράξη εκδόθηκε κατά κατάχρηση εξουσίας προς εξυπηρέτηση ιδιωτικών συμφερόντων και όχι σκοπών δημόσιας ωφέλειας.

(β) Η προσβαλλόμενη πράξη επέβαλλε την πλήρη στέρηση της ιδιοκτησίας του χωρίς την προηγούμενη διενέργεια έρευνας προς εξεύρεση άλλης λιγότερο επαχθούς λύσης.

(γ) Η αιτιολογία η οποία δόθηκε ήταν γενική αόριστη και ανακριβής και δεν εκάλυπτε τον πραγματικό σκοπό της απαλλοτρίωσης.

(δ) Η προσβαλλόμενη πράξη ήταν το αποτέλεσμα πλάνης ως προς τα πραγματικά γεγονότα και εκδόθηκε αντίθετα προς τις αρχές της χρηστής και εύρυθμης διοίκησης.

Υπέρ του κύρους της προσβαλλόμενης πράξης υποστηρίχθηκαν τα ακόλουθα:

(α) Ο αιτητής δεν απέδειξε ότι το επιλεγέν κτήμα ήταν ακατάλληλο ούτε ότι τα τεχνικά κριτήρια τα οποία λήφθηκαν υπόψη ήταν λανθασμένα ούτε υπέδειξε οποιοδήποτε άλλο ακίνητο πλέον κατάλληλο για την επίτευξη του σκοπού της απαλλοτρίωσης.

γ) Ο σκοπός της απαλλοτρίωσης ήταν ο κατονομαζόμενος στο διάταγμα και ήταν σύμφωνος προς τις σχετικές νομοθετικές διατάξεις.

Ο νέος δρόμος Αγίου Δημητριανού-Λάσας κατασκευάστηκε με την απαλλοτρίωση μεγάλου μέρους αριθμού τεμαχίων προς εξυπηρέτηση σκοπού δημόσιας ωφέλειας η οποία συνίστατο, σύμφωνα με τη σχετική Γνωστοποίηση της 3.1.92, στην κατασκευή, βελτίωση, ευθυγράμμιση και ασφαλτόστρωση του δρόμου Άγιος Δημητριανός-Λάσα.

Η μεγάλη υψομετρική διαφορά μεταξύ του δρόμου και του τεμαχίου 525, με όλες τις δυσμενείς επιπτώσεις και για την ιδιοκτησία του αιτητή, ήταν το αποτέλεσμα της πρώτης απαλλοτρίωσης και επιχειρήθηκε να θεραπευθεί με τη δεύτερη απαλλοτρίωση, η οποία κρίθηκε αναγκαία για τον ίδιο σκοπό δημόσιας ωφέλειας, όπως και η πρώτη, δηλαδή την κατασκευή, βελτίωση, ευθυγράμμιση και ασφαλτόστρωση του δρόμου Άγιος Δημητριανός-Λάσα.

Λόγοι ακύρωσης για κακή χρήση διακριτικής εξουσίας ή κατάχρηση εξουσίας πρέπει να είναι εξειδικευμένοι και όχι αόριστοι, να προσδιορίζουν επακριβώς τον επιδιωχθέντα αλλότριο σκοπό και να αποδεικνύονται κατάδηλα από την ίδια την πράξη ή από τα στοιχεία του φακέλου. (Βλ. Χρυσταλλένη Καλλιμάχου κ.α. ν. Δημοκρατίας Υπ. Αρ. 317/90 κ.α, ημερ. 11.2.94, Αγγελική Λουκαϊδου ν. Δημοκρατίας Υπ. Αρ. 988/90, ημερ. 22.3.96 και Πορίσματα Νομολογίας ΣτΕ 1929 - 1959, σελ. 269 - 270).

Ο λόγος ακύρωσης ότι η προσβαλλόμενη πράξη εκδόθηκε κατά κατάχρηση εξουσίας επειδή απέβλεπε στην παροχή πρόσβασης στο τεμάχιο 525 προς το δημόσιο δρόμο κρίνεται αβάσιμος, για το λόγο ότι, η αποκατάσταση των συνθηκών κυκλοφορίας στο συγκεκριμμένο σημείο, δεν εξυπηρετούσε μόνο το εν λόγω τεμάχιο, αλλά συνάπτεται, σύμφωνα με το Νόμο και προς τις υφιστάμενες συνθήκες κυκλοφορίας, στο συγκεκριμμένο τόπο, προς το κοινό ώφελος.

Όπως αναφέρεται στην απόφαση στην υπόθεση, Κυριάκος Χ" Κυριάκου ν. Δημοκρατίας, Υπ. Αρ. 753/91, ημερ. 3.6.92, "Το ότι εξυπηρετούνται μερικοί ιδιοκτήτες - κάτοικοι της κοινότητας - είναι αναπόφευκτο αποτέλεσμα. Οι δρόμοι γίνονται για την εξυπηρέτηση των κατοίκων των κοινοτήτων".

Στην απόφαση στην υπόθεση, Πηνελόπη Πέτσα κ.α. ν. Δημοκρατίας Υπ. Αρ. 176/95, ημερ. 31.5.96, σε ισχυρισμό των αιτητριών, ότι σκοπός της απαλλοτρίωσης ήταν η εξυπηρέτηση περιορισμένου αριθμού ατόμων, το Δικαστήριο ανέφερε:

Όπως τονίζεται στην απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση, Νίκη Νεοφύτου ν. Δημοκρατίας Α.Ε. Αρ. 1553, ημερ. 28.2.97, "Η πλάνη υποσκάπτει το θεμέλιο της απαλλοτρίωσης. Διαφωνούμε ότι το διάταγμα εδραιώνεται σε πλάνη. Η απόφαση για την απαλλοτρίωση, τη δεύτερη, όσο και την πρώτη φορά, θεμελιωνόταν στην ανάγκη για τη χρήση του κτήματος, για το ίδιο έργο."

Ο λόγος ακύρωσης για παράλειψη διενέργειας έρευνας προς εξεύρεση άλλης λιγότερο επαχθούς εναλλακτικής λύσης επίσης δεν ευσταθεί.

Δεν απαιτείται να προκύπτει ότι ο μόνος τρόπος απόκτησης του επιλεγέντος χώρου από τη διοίκηση είναι η αναγκαστική απαλλοτρίωσή του και το κατά πόσο ενδείκνυτο η απαλλοτρίωση των επίδικων τεμαχίων προς άρση των δυσμενών συνθηκών οι οποίες δημιουργήθηκαν στο συγκεκριμμένο σημείο από την κατασκευή του νέου δρόμου η εάν το πρόβλημα θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί με τρόπο άλλο, αποτελεί ζήτημα τεχνικής φύσεως το οποίο εκφεύγει του ακυρωτικού ελέγχου. (Βλ. σχετικά, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν. Δημοκρατίας, Υπ. Αρ. 63/82 κ.α, ημερ. 5.4.90, Νίκος Παντελίδης κ.α. ν. Δημοκρατίας, Υπ. Αρ. 1077/91,ημερ. 24.4.96, Θεοχάρης Χρίστου Καντρή κ.α. ν. Δημ. Συμβουλίου Λευκωσίας, Υπ. Αρ. 129/95 κ.α., ημερ. 22.1.97 και Ανθή Δημητριάδη κ.α. ν. Δημοκρατίας, Υπ. Αρ. 1229/88 κ.α. ημερ. 13.3.96).

Εφόσον ο αιτητής καμμία άλλη εναλλακτική λύση δεν υπέδειξε, ούτε απέδειξε ότι σκοπός της απαλλοτρίωσης ήταν άλλος από τον αναφερόμενο στο διάταγμα ούτε ότι η βελτίωση του οδικού δικτύου στο συγκεκριμμένο σημείο δεν ήταν αναγκαία για σκοπούς ρύθμισης των συνθηκών κυκλοφορίας, η κρίση της διοίκησης για τη σκοπιμότητα της λύσης η οποία δόθηκε, ως κρίση ουσιαστική, παραμένει ανέλεγκτη.

Για όλους τους πιο πάνω λόγους το προσβαλλόμενο διάταγμα τεκμαίρεται νόμιμο.

Η προσφυγή απορρίπτεται και η επίδικη απόφαση επικυρώνεται. Δεν εκδίδεται διάταγμα για έξοδα.

Π. Αρτέμης,

Δ.

/Χ.Π.