ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(1997) 4 ΑΑΔ 2917
26 Νοεμβρίου, 1997
[ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 146,23 ΚΑΙ 28 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
OSCAR ESTATES LTD,
Αιτητής,
v.
ΔΗΜΟΥ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ (ΑΡ. 2),
Καθ' ου η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 735/95)
Διοικητικό Δίκαιο—Διοικητική πράξη—Αιτιολογία—Σκοπός και όροι νομιμότητας — Παράλειψη συμπερίληψης στην αιτιολογία των νομοθετικών διατάξεων στις οποίες η πράξη θεμελιωνόταν — Συνέπειες.
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος —Λόγοι ακυρώσεως — Έλλειψη αιτιολογίας — Περιστάσεις βασιμότητάς της.
Η αιτήτρια εταιρεία προσέφυγε κατά της επιβολής σε βάρος της πρόσθετων τελών ύδρευσης ως προς ακίνητο ιδιοκτησίας της.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
Η αιτιολογία πρέπει να είναι επαρκής και σαφής και να συνδέεται άμεσα με τα γεγονότα της κάθε περίπτωσης και τις νομοθετικές πρόνοιες που διέπουν την υπόθεση.
Στην παρούσα περίπτωση η αιτιολογία που υπάρχει στην υπό κρίση απόφαση που περιέχεται στο πρακτικό που παρέθεσα πιο πάνω, είναι πραγματικά ασαφής και γενική. Πάσχει ιδιαίτερα αναφορικά με τη νομική βάση στην οποία στηρίχθηκε, δηλαδή με άλλα λόγια δεν περιέχει τις σχετικές νομοθετικές πρόνοιες ή νομικούς κανόνες πάνω στους οποίους βασίστηκε. Η φράση που περιέχεται σ' αυτή "ως οι πρόνοιες της ισχύουσας νομοθεσίας" είναι τόσο γενική και αόριστη που δεν επιτρέπει ούτε στους αιτητές αλλά ούτε και στο Δικαστήριο να γνωρίζουν με βάση ποιους νομοθετικούς κανόνες ενήργησε ο καθ' ου η αίτηση στην προκειμένη περίπτωση. Οποιαδήποτε αναφορά σε νομικές πρόνοιες η νομική αιτιολόγηση της διοικητικής απόφασης στην ένσταση του καθ' ου η αίτηση και στη γραπτή του αγόρευση αποτελούν μεταγενέστερο ισχυρισμό, που σύμφωνα με τη νομολογία δεν μπορεί να συνιστούν αιτιολογία.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Δημοκρατία ν. Χατζηγεωργίου (1994) 3 Α.Α.Δ. 574,
Ξενοφώντος ν. Δημοκρατίας, Αρ. Υπ. 428/92, ημερ. 22.12.93,
J.M.C. Polytrade κ.λ.π. ν. Δημοκρατίας (1992) 3 Α.Α.Δ. 300.
Προσφυγή.
Προσφυγή με την οποία προσβάλλεται η απόφαση του Δήμου να μην εγκαταστήσει υδρομετρητές στο τεμάχιο των αιτητών παρά την καταβολή, από τους αιτητές, των αποκτηθέντων δικαιωμάτων.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τους Αιτητές.
Α. Λάντος, για τον Καθ' ου η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.: Οι αιτητές στις 28.7.90 υπέβαλαν αίτηση για άδεια οικοδομής σε τεμάχιο που βρίσκεται στα δημοτικά όρια του Δήμου Παραλιμνίου. Στις 10.2.93 η αίτηση τους για εξασφάλιση άδειας εγκρίθηκε νοουμένου ότι θα πλήρωναν £801 για άδεια οικοδομής και £2.500 για τα δικαιώματα του υδατικού έργου περιοχής Πρωταρά. Οι αιτητές στις 22.3.93 πλήρωσαν τα πιο πάνω ποσά, γεγονός που φαίνεται στην απόδειξη είσπραξης του Δήμου Παραλιμνίου στο Παράρτημα "Χ" της γραπτής αγόρευσης του συνηγόρου των αιτητών και στο τεκμ. 1 που συνοδεύει την ένσταση. Μετά τη συμπλήρωση του έργου, όταν οι αιτητές ζήτησαν την εγκατάσταση υδρομετρητών, ο Προϊστάμενος της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου Παραλιμνίου με επιστολή ημερ. 1.6.95 πληροφόρησε τους αιτητές ότι το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε να μην εγκαταστήσει νέους υδρομετρητές μέχρις ότου οι αιτητές καταβάλουν το ποσό των £3.740.
Με την προσφυγή τους οι αιτητές ζητούν την πιο κάτω θεραπεία:
"Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση του καθ' ου η αίτηση, η οποία γνωστοποιήθηκε στους αιτητές με επιστολή ημερ. 1.6.95, με την οποία αρνείται να εγκαταστήσει στο τεμάχιο των αιτητών με αρ. 509, Φ/Σχ. 4/8 στον Πρωταρά, παρά τα δικαιώματα που ήδη κατέβαλαν οι αιτητές, νέους υδρομετρητές εκτός εάν οι αιτητές καταβάλουν ποσό £3.740 είναι άκυρη, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος."
Είναι ο ισχυρισμός του καθ' ου η αίτηση ότι το ποσό το οποίο επέβαλαν για την εγκατάσταση των υδρομετρητών καλύπτει τα έξοδα επέκτασης των διασωληνώσεων μέχρι το τεμάχιο των αιτητών και όπως αναπτύχθηκε στη γραπτή αγόρευση του καθ' ου η αίτηση έγινε νόμιμα με βάση σχετικές νομοθετικές πρόνοιες και ιδιαίτερα τους Κανονισμούς Κ.Δ.Π. 109/89 που ισχύουν ως Δημοτικοί Κανονισμοί σύμφωνα με τον περί Δήμων Νόμο 111/85 και ειδικά τον Κανονισμό 113, όπως αντικαταστάθηκε.
Ο συνήγορος των αιτητών στη γραπτή του αγόρευση προβάλλει αριθμό λόγων γιατί η πράξη πρέπει να ακυρωθεί. Ισχυρίζεται ότι δεν υπήρχαν οι αναγκαίες νομοθετικές πρόνοιες που να καλύπτουν την περίπτωση, επικαλείται δυσμενή διάκριση εις βάρος των αιτητών αναφερόμενος σε περιπτώσεις άλλων στους οποίους έγινε εγκατάσταση υδρομετρητών χωρίς οποιαδήποτε πληρωμή και υπέβαλε ότι η απόφαση των καθ' ων η αίτηση είναι πλήρως αναιτιολόγητη.
Η επίδικη διοικητική απόφαση περιέχεται στα πρακτικά συνεδρίας του Δημοτικού Συμβουλίου 12/1995 ημερ. 18.5.95, στην οποία αναφέρονται τα ακόλουθα:
"Μελετήθηκε το περιεχόμενο της επιστολής του δικηγόρου της αιτήτριας Εταιρείας ημερομηνίας 9 Μαΐου 1995 και το σημείωμα με αρ. 34 του παρόντος φακέλλου.
Αποφασίζεται όπως η Υπηρεσία Υδατοπρομήθειας του Δήμου μη εγκαταστήσει νέους υδρομετρητές στο τεμάχιο της αιτήτριας Εταιρείας με αρ. 509 του Φ/Σχ. 42/8 μέχρι η Εταιρεία αυτή να καταθέσει σε πίστη του Δήμου το κόστος των σωληνώσεων και μεταφοράς πόσιμου νερού στο τεμάχιο της ως οι πρόνοιες της ισχύουσας Νομοθεσίας. Κόστος εκτέλεσης της εργασίας £3.740."
Υπάρχει στο διοικητικό φάκελο αναλυτικός υπολογισμός του κόστους (αρ.74), αλλά προφανώς, όπως προκύπτει και από το σημ. 34, το κόστος αυτό κοινοποιήθήκε στους αιτητές πριν επικυρωθεί από τον καθ' ου η αίτηση.
Θα εξετάσω κατά πρώτο τον ισχυρισμό έλλειψης αιτιολογίας.
Ένας από τους βασικούς λόγους για τον οποίον απαιτείται αιτιολόγηση των διοικητικών πράξεων είναι η δημιουργία δυνατότητας δικαστικού ελέγχου της απόφασης. Στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Χ" Γεωργίου (1994) 3 Α.Α.Δ. 574, αναφέρθηκαν τα πιο κάτω στη σελ.581:
"Ένας από τους προφανείς λόγους για την ανάγκη αιτιολόγησης είναι και η δυνατότητα δικαστικού ελέγχου της απόφασης. Είναι φανερό ότι αν δεν υπάρχει αιτιολόγηση, το Δικαστήριο αδυνατεί να ελέγξει αν η απόφαση είναι εύλογα επιτρεπτή. Απλή αναφορά που καταλήγει σε κοινοτυπία δεν αποτελεί αιτιολογία ενώ η απλή απαρίθμηση των κριτηρίων που λήφθηκαν υπ' όψιν δεν παρέχει καμιά πληροφορία για τα δεδομένα που οδήγησαν στη διαμόρφωση της απόφασης και δεν επιτρέπει τον δικαστικό έλεγχο. Για να είναι νοητός ο έλεγχος θα πρέπει η πραγματική βάση πάνω στην οποία στηρίχθηκε η απόφαση να είναι γνωστή. Η ανυπαρξία οποιωνδήποτε στοιχείων μέσα στο έγγραφο της απόφασης της αρμόδιας αρχής την καθιστά αναιτιολόγητη και κατά συνέπεια την απόφαση ακυρώσιμη."
Επίσης στην Ξενοφώντος ν. Δημοκρατίας κ.ά., Αρ. Υπ. 428/92, ημερ. 22/12/93, λέχθηκε ότι "αιτιολογία μιάς διοικητικής πράξης αποτελεί αναφορά των Κανόνων Δικαίου που ρυθμίζουν την έκδοση της και η ερμηνεία τους, η διαπίστωση της συνδρομής των πραγματικών ή νομικών καταστάσεων εν όψει των οποίων επιτρέπεται ή επιβάλλεται η έκδοση της, καθώς και η σκέψη του διοικητικού οργάνου που οδήγησαν στην έκδοση της".
Έτσι, σύμφωνα με τη νομολογία μας προκύπτει ότι η αιτιολογία πρέπει να είναι επαρκής και σαφής και να συνδέεται άμεσα με τα γεγονότα της κάθε περίπτωσης και τις νομοθετικές πρόνοιες που διέπουν την υπόθεση.
Στην παρούσα περίπτωση η αιτιολογία που υπάρχει στην υπό κρίση απόφαση που περιέχεται στο πρακτικό που παρέθεσα πιο πάνω, είναι πραγματικά ασαφής και γενική. Πάσχει ιδιαίτερα αναφορικά με τη νομική βάση στην οποία στηρίχθηκε, δηλαδή με άλλα λόγια δεν περιέχει τις σχετικές νομοθετικές πρόνοιες ή νομικούς κανόνες πάνω στους οποίους βασίστηκε. Η φράση που περιέχεται σ' αυτή "ως οι πρόνοιες της ισχύουσας νομοθεσίας" είναι τόσο γενική και αόριστη που δεν επιτρέπει ούτε στους αιτητές αλλά ούτε και στο Δικαστήριο να γνωρίζουν με βάση ποιους νομοθετικούς κανόνες ενήργησε ο καθ' ου η αίτηση στην προκειμένη περίπτωση. Οποιαδήποτε αναφορά σε νομικές πρόνοιες η νομική αιτιολόγηση της διοικητικής απόφασης στην ένσταση του καθ' ου η αίτηση και στη γραπτή του αγόρευση αποτελούν μεταγενέστερο ισχυρισμό, που σύμφωνα με τη νομολογία δεν μπορεί να συνιστούν αιτιολογία (δέστε και J.M.C. Polytrade κ.λ.π. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1992) 3 A.A.Δ. 300).
Εν όψει της πιο πάνω κατάληξης μου δεν θα υπεισέλθω στους άλλους λόγους ακυρότητας που προτάθηκαν από τους αιτητές.
Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται ως αναιτιολόγητη και επιδικάζονται έξοδα υπέρ των αιτητών.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.