|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1996) 4 ΑΑΔ 3243
29 Νοεμβρίου, 1996
[ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
Υ. ATHINODOROU ENTERPRISES LTD.,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΑΡΧΗΣ ΑΔΕΙΩΝ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 325/96)
Αναθεωρητική Αρχή Αδειών — Εξουσίες — Ουσιώδης χρόνος λήψεως υπόψη γεγονότων — Εδάφια (4) και (5) του Άρθρου 4Α του Ν. 84/84 — Ερμηνεία — Παράβαση του ουσιώδους χρόνου στην κριθείσα περίπτωση — Περιστάσεις και συνέπειες.
Η αιτήτρια εταιρεία προσέβαλε την απόρριψη του αιτήματός της για χορήγηση άδειας αστικού ταξί στη Λευκωσία.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
Στο Άρθρο 4Α στα εδάφια (4) και (5) του Ν. 84/84, προτού αυτό καταργηθεί ή και αντικατασταθεί από το Άρθρο 4(1) (2) του Ν. 16(Ι)/96, φαίνεται ότι μεταξύ των εξουσιών της Αναθεωρητικής Αρχής είναι και η παραπομπή της υπόθεσης στην Αρχή Αδειών με την οποία τη διατάσσει να προβεί σε ορισμένη ενέργεια.
Από τη διατύπωση του πιο πάνω άρθρου προκύπτει ότι η Αναθεωρητική Αρχή Αδειών έχει εξουσία να λαμβάνει υπόψη της γεγονότα μεταγενέστερα του χρόνου έκδοσης της απόφασης της Αρχής Αδειών.
Στην προκείμενη περίπτωση η Αναθεωρητική Αρχή φαίνεται ότι στις 25 Ιουλίου 1991, ότε και έλαβε την απόφασή της να παραπέμψει προς επανεξέταση στην Αρχή Αδειών, μεταξύ άλλων, και την υπόθεσητων αιτητών είχε λάβει υπόψη της την εισήγηση του Τμήματος Οδικών Μεταφορών κατά την εξέταση των αιτήσεων ημερομηνίας 23 Δεκεμβρίου 1989. Φαίνεται όμως ότι η εισήγηση αυτή δεν ικανοποίησε την Αναθεωρητική Αρχή σχετικά με τις ανάγκες της αστικής τροχαίας περιοχής Λευκωσίας, γι' αυτό και ζήτησε να γίνει "περαιτέρω έρευνα" από το Τμήμα Οδικών Μεταφορών σε συνεργασία με άλλους παράγοντες ...." Είχε, με βάση τις διατάξεις του ανωτέρω άρθρου, η Αναθεωρητική Αρχή εξουσία να ζητήσει να ληφθούν υπόψη από την καθ' ης η αίτηση Αρχή Αδειών γεγονότα μεταγενέστερα της 23 Δεκεμβρίου 1989 (η πιο πάνω έκθεση του Τμήματος Οδικών Μεταφορών), αλλά σίγουρα όχι γεγονότα μεταγενέστερα της απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής ημερομηνίας 25 Ιουλίου 1991, στα πλαίσια της περαιτέρω έρευνας.
Η καθ' ης η αίτηση Αρχή επανεξετάζοντας, μεταξύ άλλων, και την προσφυγή των αιτητών στις 12 Ιανουαρίου 1995, σύμφωνα με τις οδηγίες της Αναθεωρητικής Αρχής, έλαβε σοβαρά υπόψη της κατά την έκδοση της επίδικης απόφασης, όπως φαίνεται στο πιο κάτω απόσπασμα από τα πρακτικά της της ίδια ημερομηνίας και το περιεχόμενο της έκθεσης του Τμήματος Οδικών Μεταφορών ημερομηνίας 14 Δεκεμβρίου 1994.
Είναι μάλιστα πολύ αποκαλυπτική η ίδια η έκθεση του Τμήματος Οδικών Μεταφορών ημερομηνίας 14 Δεκεμβρίου 1994, την οποία έλαβε σοβαρά υπόψη της η καθ' ης κατά το χρόνο έκδοσης της προσβαλλόμενης απόφασης όπου φαίνεται ότι λήφθηκε υπόψη για τον υπολογισμό των αναγκών της περιοχής Λευκωσίας όχι μόνο το έτος 1991 αλλά και το έτος 1994.
Προκύπτει από τα πιο πάνω ότι παράνομα η καθ' ης η αίτηση Αρχή έλαβε υπόψη της κατά τη λήψη της επίδικης απόφασης γεγονότα μεταγενέστερα της 25 Ιουλίου 1991 που εδικαιούτο και ήταν ο ουσιώδης χρόνος, με αποτέλεσμα η επίδικη απόφαση να ακυρώνεται.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόρριψης μετά από επανεξέταση του αιτήματος των Αιτητών για χορήγηση άδειας αστικού ταξί με χώρο στάθμευσης στη Λευκωσία, για εξυπηρέτηση των πραγματικών αναγκών του ξενοδοχείου τους.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τους Αιτητές.
Α. Μαππουρίδης, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, Δ.: Η αιτήτρια εταιρεία (στο εξής οι αιτητές) ζητούν από το Δικαστήριο την πιο κάτω θεραπεία:
"1. Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση της καθ' ης η αίτηση η οποία κοινοποιήθηκε στους αιτητές με επιστολή ημερ. 13.2.96 και με την οποία απέρριψε μετά από επανεξέταση το από μακρού σε εκκρεμότητα αίτημα των αιτητών για χορήγηση άδειας αστικού ταξί με χώρο στάθμευσης στη Λευκωσία, για εξυπηρέτηση των πραγματικών αναγκών του ξενοδοχείου τους, είναι άκυρη, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος."
Οι αιτητές είναι ιδιοκτήτες του ξενοδοχείου "Denis" στη Λευκωσία.
Το ιστορικό της παρούσας υπόθεσης έχει ως εξής:
Στις 19 Σεπτεμβρίου 1987 οι αιτητές υπέβαλαν αίτηση στην Αρχή Αδειών για την παροχή άδειας οδικής χρήσεως ταξί αστικής τροχαίας περιοχής, με χώρο στάθμευσης το ξενοδοχείο "Denis" στην περιοχή Ρ.Ι.Κ.
Την αίτησή τους συνόδευαν, επιστολή ημερομηνίας 5 Οκτωβρίου 1987 με την οποία επεξηγούσαν την άμεση ανάγκη ικανοποίησης του αιτήματός τους, όπως επίσης και βεβαίωση ημερομηνίας 5 Οκτωβρίου 1987 του Προέδρου της κοινότητας Αγλαντζιάς ότι δεν υπάρχει στην περιοχή Ρ.Ι.Κ. Αγλαντζιάς αδειούχο ταξί.
Εναντίον της αίτησης υπέβαλε ένσταση η Σ.Ε.Α.Κ.
Ακολούθησε στις 25 Νοεμβρίου 1989 συνεδρία της Αρχής Αδειών κατά την οποία απέριψε το αίτημα των αιτητών με την αιτιολογία βασικά, ότι ικανοποιούνταν οι ανάγκες της αστικής τροχαίας περιοχής Λευκωσίας από τα υφιστάμενα αδειούχα ταξί.
Εναντίον της πιο πάνω απόφασης της Αρχής οι καθ' ων καταχώρισαν την 16 Ιανουαρίου 1990 ιεραρχική προσφυγή στην Αναθεωρητική Αρχή Αδειών.
Το θέμα επιλήφθηκε η Αναθεωρητική Αρχή Αδειών στις 25 Ιουλίου 1991 μαζί με τις άλλες ιεραρχικές προσφυγές που καταχωρήθηκαν. Αποφάσισε ν' αποδεχτεί τις προσφυγές και να τις παραπέμψει στην Αρχή Αδειών για επανεξέταση, αφού διεξαχθεί περαιτέρω έρευνα.
Παρατηρήθηκε πολύ μεγάλη καθυστέρηση από πλευράς Αρχής Αδειών (η Αρχή) για την επανεξέταση του αιτήματος των αιτητών, γι' αυτό και με επιστολές του δικηγόρου τους ημερομηνίας 7 Οκτωβρίου 1993 και 18 Ιουλίου 1994 ζήτησαν επίσπευση της εξέτασης του θέματος. Ακολούθησαν οι απαντήσεις του Ανώτερου Διευθυντή του Τμήματος Οδικών Μεταφορών (ημερομηνίας 22 Οκτωβρίου 1993) και του Προέδρου της Αρχής Αδειών (ημερομηνίας 16 Αυγούστου 1994) με τις οποίες επιβεβαίωναν ότι η αίτησή τους θα εξεταζόταν σύντομα.
Η Αρχή Αδειών κατά τη συνεδρίασή της ημερομηνίας 12 Ιανουαρίου 1995 αποφάσισε και απέρριψε, μεταξύ άλλων αιτήσεων, και την αίτηση των αιτητών, με το αιτιολογικό ότι "οι ανάγκες εξυπηρετούνται ικανοποιητικά από τα υφιστάμενα αδειούχα οχήματα".
Στις 9 Φεβρουαρίου 1995 εστάλη επιστολή του Προέδρου της Αρχής Αδειών προς τους αιτητές για πληροφόρησή τους σχετικά με την επίδικη απόφαση, πλην όμως οι αιτητές άλλαξαν διεύθυνση γι' αυτό και επεστράφη.
Μετά από επιστολή του δικηγόρου των αιτητών την 1 Φεβρουαρίου 1996 προς την Αρχή Αδειών, με την οποία ζητούσε να ενημερωθεί για την εξέταση της αίτησής των, ο Πρόεδρος της καθ' ης η αίτηση Αρχής τον ενημέρωσε στις 13 Φεβρουαρίου 1996 ότι η αίτηση των αιτητών επανεξετάστηκε και απορρίφθηκε.
Οι αιτητές επικαλούνται τους πιο κάτω ισχυρισμούς για να επιτύχουν ακύρωση της επίδικης απόφασης:
(α)Κατά την επανεξέταση η καθ' ης η αίτηση Αρχή εφάρμοσε λανθασμένο νομικό ή πραγματικό καθεστώς.
(β) Η επίδικη απόφαση παραβίασε τις γενικές νομολογιακές αρχές του Διοικητικού Δικαίου και της χρηστής διοίκησης και
(γ) Η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αναιτιολόγητη.
Είναι η θέση των αιτητών ότι η καθ' ης η αίτηση Αρχή όφειλε να εξετάσει το αίτημά τους με βάση το νομικό και πραγματικό καθεστώς που ίσχυε κατά το χρόνο που έλαβε την πρώτη απόφαση και ενημερώθηκαν με επιστολές του Προέδρου της Αρχής Αδειών, δηλαδή στις 9 Δεκεμβρίου 1989. Τονίζει δε ότι η νομιμότητα των διοικητικών πράξεων κρίνεται με βάση το νομικό και πραγματικό καθεστώς που ίσχυε κατά το χρόνο εκδόσεως της πράξης.
Όπως υποστηρίζει ο δικηγόρος των αιτητών υπήρξε μεγάλη σύγχυση για το ποιος χρόνος είναι ο ουσιώδης. Η Αρχή, όπως φαίνεται στο παράρτημα Χ3 στη γραπτή αγόρευση των αιτητών, θεώρησε σαν ουσιώδη χρόνο το Σεπτέμβρη του 1991. Ο Γενικός Εισαγγελέας στη γνωμάτευσή του προς τον Πρόεδρο της Αρχής ημερομηνίας 23 Νοεμβρίου 1994, σχετικά με τον ουσιώδη χρόνο, κατά την επανεξέταση έκρινε ως τέτοιο την 27 Ιουλίου 1991, όταν δηλαδή η Αναθεωρητική Αρχή Αδειών αποδέχτηκε την ιεραρχική προσφυγή των αιτητών και την παρέπεμψε στην Αρχή Αδειών για περαιτέρω έρευνα. Ενώ το Τμήμα Οδικών Μεταφορών θεώρησε την 14 Δεκεμβρίου 1994 ως τον ουσιαστικό χρόνο. (Βλέπε παράρτημα Χ4 στη γραπτή αγόρευση των αιτητών).
Ισχυρίζονται, τέλος, οι αιτητές ότι η καθ' ης η αίτηση Αρχή λαμβάνοντας την επίδικη απόφαση, υπό το νομικό και πραγματικό καθεστώς μετά τις 9 Δεκεμβρίου 1989, δηλαδή το 1991 και 1994, παραβίασε το άρθρο 4Α(5) του περί Ρυθμίσεως της Τροχαίας Μεταφοράς (Τροποποιητικού) Νόμου του 1984, Ν. 84/84, το οποίο παρέχει εξουσία μόνο στην Αναθεωρητική Αρχή Αδειών να λαμβάνει υπόψη γεγονότα μεταγενέστερα της έκδοσης της απόφασης της Αρχής Αδειών σε δύο περιπτώσεις στις οποίες περιλαμβάνεται και εκείνη, όπου δύναται να παραπέμψει την υπόθεση στην Αρχή Αδειών διατάσσουσα αυτήν παράλληλα να προβεί σε ορισμένη ενέργεια. Δεν είχε δικαίωμα καταλήγουν οι αιτητές η καθ' ης, ενόψει των ανωτέρω, να λάβει υπόψη της μεταγενέστερα γεγονότα της 9 Δεκεμβρίου 1989.
Αντικρούοντας τα πιο πάνω ο δικηγόρος της καθ' ης η αίτηση Αρχής υποστήριξε ότι οι οδηγίες που η Αρχή έπρεπε να είχε εκτελέσει, περιέχονται στην απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής Αδειών ημερομηνίας 25 Ιουλίου 1991. Σ' αυτήν γίνεται αναφορά στον ενεστώτα χρόνο και στην ανάγκη να εξεταστεί στα πλαίσια του χρόνου αυτού κατά πόσο εξυπηρετούνται ικανοποιητικά οι περιοχές.
Ολοκλήρωσε δε την εισήγησή του ο εν λόγω δικηγόρος υποστηρίζοντας ότι η επανεξέταση του 1995 από την καθ' ης έγινε με βάση οδηγίες της Αναθεωρητικής Αρχής, που δόθηκαν δυνάμει των εξουσιών που της παρέχονται από την παράγραφο (ε) του εδαφίου (4) του Ν. 84/84. Αναφέρει δε ότι με βάση το εδάφιο (5) του άρθρου 4Α η Αναθεωρητική Αρχή Αδειών μπορεί να λάβει υπόψη της και γεγονότα μεταγενέστερα της έκδοσης της απόφασης της Αρχής Αδειών. Συνεπώς θα ήταν νόμιμο για την Αναθεωρητική Αρχή Αδειών να διατάξει και έρευνα για γεγονότα μεταγενέστερα του 1991 και ακόμα και σήμερα αν ο αιτητής προσέφευγε κατά της απόφασης του 1995, η Αναθεωρητική Αρχή Αδειών θα μπορούσε να ερευνήσει και την παρούσα κατάσταση.
Είναι χρήσιμο πιστεύω αρχικά να παραπέμψω, και παραθέσω, το άρθρο 4Α στα εδάφια (4) και (5) του Ν. 84/84, προτού αυτό καταργηθεί ή και αντικατασταθεί από το άρθρο 4(1), (2) του Ν. 16(Ι)/96, όπου φαίνεται ότι μεταξύ των εξουσιών της Αναθεωρητικής Αρχής είναι και η παραπομπή της υπόθεσης στην Αρχή Αδειών με την οποία τη διατάσσει να προβεί σε ορισμένη ενέργεια:
"(4) Η αναθεωρητική αρχή αδειών δύναται να εκδώση μίαν των ακολούθων αποφάσεων:
(α) ...............................
(β) ...............................
(γ) ...............................
(δ) να προβή η ιδία εις έκδοσιν νέας αποφάσεως εις αντικατάστασιν της προσβληθείσης·
(ε) να παραπέμψη την υπόθεσιν εις την αρχήν αδειών, διατάσσουσα ταύτην να προβή εις ωρισμένην ενέργειαν.
(5) Η αναθεωρητική αρχή αδειών κατά την λήψιν μιας των εν ταις παραγράφοις (δ) και (ε) του προηγουμένου εδαφίου αναφερομένων αποφάσεων δύναται να λάβη υπ' όψιν και γεγονότα μεταγενέστερα της εκδόσεως της αποφάσεως της αρχής αδειών."
Από τη διατύπωση του πιο πάνω άρθρου προκύπτει ότι η Αναθεωρητική Αρχή Αδειών έχει εξουσία να λαμβάνει υπόψη της γεγονότα μεταγενέστερα του χρόνου έκδοσης της απόφασης της Αρχής Αδειών.
Στην προκείμενη περίπτωση η Αναθεωρητική Αρχή φαίνεται ότι στις 25 Ιουλίου 1991, ότε και έλαβε την απόφαση της να παραπέμψει προς επανεξέταση στην Αρχή Αδειών, μεταξύ άλλων, και την υπόθεση των αιτητών είχε λάβει υπόψη της την εισήγηση του Τμήματος Οδικών Μεταφορών κατά την εξέταση των αιτήσεων ημερομηνίας 23 Δεκεμβρίου 1989. Φαίνεται όμως ότι η εισήγηση αυτή δεν ικανοποίησε την Αναθεωρητική Αρχή σχετικά με τις ανάγκες της αστικής τροχαίας περιοχής Λευκωσίας, γι' αυτό και ζήτησε να γίνει "περαιτέρω έρευνα" από το Τμήμα Οδικών Μεταφορών σε συνεργασία με άλλους παράγοντες ...." Είχε, με βάση τις διατάξεις του ανωτέρω άρθρου, η Αναθεωρητική Αρχή εξουσία να ζητήσει να ληφθούν υπόψη από την καθ' ης η αίτηση Αρχή Αδειών γεγονότα μεταγενέστερα της 23 Δεκεμβρίου 1989 (η πιο πάνω έκθεση του Τμήματος Οδικών Μεταφορών), αλλά σίγουρα όχι γεγονότα μεταγενέστερα της απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής ημερομηνίας 25 Ιουλίου 1991, στα πλαίσια της περαιτέρω έρευνας.
Η καθ' ης η αίτηση Αρχή επανεξετάζοντας, μεταξύ άλλων, και την προσφυγή των αιτητών στις 12 Ιανουαρίου 1995, σύμφωνα με τις οδηγίες της Αναθεωρητικής Αρχής, έλαβε σοβαρά υπόψη της κατά την έκδοση της επίδικης απόφασης, όπως φαίνεται στο πιο κάτω απόσπασμα από τα πρακτικά της της ίδια ημερομηνίας (βλέπε παράρτημα Ι(γ) στην ένσταση) και το περιεχόμενο της έκθεσης του Τμήματος Οδικών Μεταφορών ημερομηνίας 14 Δεκεμβρίου 1994:
"Η Αρχή Αδειών, αναφορικά με τις 99 προσφυγές της Λευκωσίας, έχοντας υπόψη όλα τα ενώπιόν της στοιχεία, περιλαμβανομένων και των στοιχείων των διοικητικών φακέλων κάθε αιτητή, τις απόψεις του Τμήματος Οδικών Μεταφορών και ειδικά το περιεχόμενο της έκθεσης του Τμήματος Οδικών Μεταφορών (ΕΕΜ Λ/σίας) ημερ. 14.12.1994, η οποία έγινε κατ' εντολή της Αναθεωρητικής Αρχής Αδειών, και η οποία επισυνάπτεται και αποτελεί μέρος των πρακτικών, βρίσκει ομόφωνα ότι κατά τον υπό εξέταση ουσιώδη χρόνο υπήρχαν ανάγκες προς εξυπηρέτηση στην αστική περιοχή Λευκωσίας (περιοχή Τσερίου)."
Είναι μάλιστα πολύ αποκαλυπτική η ίδια η έκθεση του Τμήματος Οδικών Μεταφορών ημερομηνίας 14 Δεκεμβρίου 1994, την οποία έλαβε σοβαρά υπόψη της η καθ' ης κατά το χρόνο έκδοσης της προσβαλλόμενης απόφασης (βλέπε παράρτημα Χ4 στη γραπτή αγόρευση αιτητών), όπου φαίνεται ότι λήφθηκε υπόψη για τον υπολογισμό των αναγκών της περιοχής Λευκωσίας όχι μόνο το έτος 1991 αλλά και το έτος 1994.
Προκύπτει από τα πιο πάνω ότι παράνομα η καθ' ης η αίτηση Αρχή έλαβε υπόψη της κατά τη λήψη της επίδικης απόφασης γεγονότα μεταγενέστερα της 25 Ιουλίου 1991 που εδικαιούτο και ήταν ο ουσιώδης χρόνος, με αποτέλεσμα η επίδικη απόφαση να ακυρώνεται.
Ενόψει της απόφασης μου αυτής κρίνω ότι δεν είναι σκόπιμη η εξέταση των υπόλοιπων νομικών ισχυρισμών των αιτητών.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.