|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1998) 3 ΑΑΔ 845
24 Νοεμβρίου, 1998
[ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑOY, ΚΡΟΝΙΔΗΣ, ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ/στές]
1. MAIROSA ESTATES LTD,
2. ΜΑΡΙΟΣ ΖΑΚΑΚΙΩΤΗΣ,
Εφεσείοντες-Αιτητές,
v.
ΕΠΑΡΧΟΥ ΛΕΜΕΣΟΥ,
Εφεσιβλήτου-Καθ' ου η αίτηση.
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 2142)
Οινοπνευματώδη Ποτά — Άδεια πώλησης — Χορήση της άδειας βάσει του Άρθρου 6(α) του περί Πωλήσεως Οινοπνευματωδών Ποτών Νόμου, Κεφ. 144 — Περιορισμός του ωραρίου πώλησης των ποτών με απόφαση του Επάρχου δυνάμει της παραγράφου 6 του περί Πωλήσεως Οινοπνευματωδών Ποτών (Ώραι Κλεισίματος Υποστατικών Λιανοπωλών) Διατάγματος (Κ.Δ.Π. 140/66) — Οι δύο ρυθμίσεις δεν είναι ασυμβίβαστες — Άκυρη παρά ταύτα η επίδικη απόφαση του Επάρχου διότι αφορούσε το ωράριο συγκεκριμένου καταστήματος και όχι το ωράριο όλων των καταστημάτων του ιδίου είδους ή των τέτοιων καταστημάτων συγκεκριμένης περιοχής — Η Κ.Δ.Π. 140/66 εκρίθη ultra vires του εξουσιοδοτικού νόμου δηλ. του Άρθρου 8 του Κεφ. 144.
Διοικητικό Δίκαιο — Γενικές Αρχές — Οι αρχές του διοικητικού δικαίου δεν τυγχάνουν εφαρμογής όπου υφίσταται ρητή νομοθετική διάταξη που ρυθμίζει το οικείο ζήτημα.
Οι εφεσείοντες επεξίωξαν την ακύρωση του περιορισμού των ωρών πώλησης οινοπνευματωδών ποτών στα υποστατικά τους, οι οποίες είχαν καθορισθεί με τη σχετική άδεια πώλησης οινοπνευματωδών ποτών που είχαν εξασφαλίσει από τον αντίστοιχο Δήμο. Τον περιορισμό των ωρών επέβαλε ο Έπαρχος, κατόπιν παραστάσεων για οχληρία και αθέμιτο ανταγωνισμό.
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, αποδεχόμενη την έφεση, αποφάσισε ότι:
1. H επίδικη απόφαση του Επάρχου ελήφθη με βάση τον Καν.6(α) της Κ.Δ.Π. 140/66, που εκδόθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο, σύμφωνα με το εξουσιοδοτικό Άρθρο 8 του Κεφ.144. Δεν τίθεται θέμα να υπερισχύει ο Ν.26/68, που καθόρισε τους Δήμους ως «Αρχές Αδειών», έναντι της Κ.Δ.Π. 140/66. Οι δύο διατάξεις δεν είναι ασυμβίβαστες. Ο πρώτος καθορίζει τους Δήμους ως την «Αρχή Αδειών», που εκδίδονται σύμφωνα με τον περί Πωλήσεως Οινοπνευματωδών Ποτών Νόμο, ενώ το Υπουργικό Συμβούλιο, με τον πιο πάνω Κανονισμό, έδωσε αρμοδιότητα στον Έπαρχο να τροποποιεί το ωράριο λειτουργίας των αδειούχων καταστημάτων.
Όπου ζήτημα ρυθμίζεται με νομοθετικές διατάξεις δεν υπεισέρχονται για εξέταση οι αρχές του διοικητικού δικαίου όπως ότι το διοικητικό όργανο που εκδίδει μια απόφαση είναι και το αρμόδιο να την ακυρώσει ή να την τροποποιήσει.
2. Το Άρθρο 8 του Κεφ.144 εξουσιοδοτεί το Υπουργικό Συμβούλιο να εκδίδει διατάγματα που δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, που να ρυθμίζουν τις ώρες έναρξης λειτουργίας και κλεισίματος των αδειούχων καταστημάτων «either generally or with regard to any particular area», σε μετάφραση, «είτε γενικά είτε σε σχέση με οποιαδήποτε συγκεκριμένη περιοχή». Δεν εξουσιοδοτείται το Υπουργικό Συμβούλιο να ρυθμίσει με διατάγματα τις ώρες λειτουργίες συγκεκριμένου καταστήματος, πολύ δε περισσότερο να αναθέτει αυτή την εξουσία σε άλλη αρχή, με περιεχόμενο μάλιστα αστυνόμευσης των καταστημάτων ξεχωριστά, και τροποποίησης των ωρών λειτουργίας τους.
Η έφεση επιτυγχάνει με έξοδα.
Έφεση.
Έφεση εναντίον της απόφασης Δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου (Αρτέμης, Δ.) που δόθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου, 1995 (Προσφυγή Αρ. 750/94) με την οποία απέρριψε την προσφυγή των εφεσειόντων κατά της απόφασης μείωσης του ωραρίου πώλησης οινοπνευματωδών ποτών.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τους Εφεσείοντες.
Α. Χριστοφόρου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τον Εφεσίβλητο.
Cur. adv. vult.
ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, Δ.: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο δικαστής Χρ. Αρτεμίδης.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.: Η εφεσείουσα εταιρεία είναι ιδιοκτήτρια τουριστικών διαμερισμάτων στην περιοχή που τώρα εμπίπτει στο Δήμο Γερμασόγειας, και στο συγκρότημα έχει ενσωματώσει τέσσερα κέντρα αναψυχής, μπυραρίες, που λειτουργούν από το 1990 με άδεια του Κυπριακού Οργανισμού Τουρισμού ως τουριστικά καταλύματα με την ονομασία «MAIROZA HOTEL APARTMENTS». Στους εφεσείοντες παραχωρήθηκε, μετά από προσφυγή τους στο Ανώτατο Δικαστήριο, άδεια πώλησης οινοπνευματωδών ποτών, βάσει του άρθρου 6(α) του περί Πωλήσεως Οινοπνευματωδών Ποτών Νόμου, Κεφ.144, όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 3 του Ν.69/77. Η άδεια είναι κατηγορίας: «λιανική άδεια τουριστικού καταλύματος». Με αυτή επιτρέπεται η λιανική πώληση οινοπνευματωδών ποτών πάνω σε 24ωρη βάση εντός του ξενοδοχείου ή του τουριστικού καταλύματος σε πρόσωπα που είτε διαμένουν σ' αυτό, είτε όχι, για κατανάλωση όμως εντός του ξενοδοχείου ή του τουριστικού καταλύματος.
Η επίδικη άδεια ανανεωνόταν μέχρι 12.3.94 και η τελευταία ανανέωση, μέχρι 12.3.95, έγινε από το Δήμο Γερμασόγειας όταν το ομώνυμο χωριό κηρύχθηκε σε Δήμο. Σύμφωνα με τον περί Πωλήσεως Οινοπνευματωδών Ποτών (Τροποποιητικό Νόμο) του 1968, Ν.26/68, «Αρχή Αδειών» σημαίνει τώρα, προκειμένου περί Δήμου, το Συμβούλιο του Δήμου, εντός των ορίων του οποίου βρίσκονται τα υποστατικά.
Η λειτουργία των κέντρων αναψυχής του τουριστικού καταλύματος των εφεσειόντων δημιούργησε, σύμφωνα με καταγγελίες προς την Αστυνομία, πρόβλημα ηχορύπανσης και προφανώς αθέμιτου ανταγωνισμού με τις άλλες μπυραρίες της περιοχής, που σύμφωνα με τους όρους των αδειών τους κλείνουν στις 2.00 π.μ. Επειδή οι παραστάσεις προς τις αρμόδιες αρχές ήσαν έντονες ο Έπαρχος απέστειλε στους εφεσείοντες επιστολή, ημερ.12.8.94, στην οποία έκανε αναφορά στο πρόβλημα που εδημιουργείτο από το συνεχές ωράριο πώλησης οινοπνευματωδών ποτών στα κέντρα αναψυχής των εφεσειόντων, και τους γνωστοποίησε την απόφασή του, αντικείμενο της παρούσας υπόθεσης, που περιέχεται στην παράγραφο 3 της πιο πάνω επιστολής, που λέει τα εξής:
« ....................................................................................................
Υπό τις περιστάσεις βρίσκω ότι συντρέχουν ειδικοί λόγοι που μου επιβάλλουν να προβώ σε αναθεώρηση του ωραρίου πώλησης οινοπνευματωδών ποτών του ως άνω υποστατικού σας, όπως προβλέπεται από την παράγραφο αριθμός 6 του περί Πωλήσεως Οινοπνευματωδών Ποτών (Ώραι Κλεισίματος Υποστατικών Λιανοπωλών) Διατάγματος αριθμός 140/66 και με την επιστολή αυτή σας γνωστοποιώ την απόφαση μου για μείωση του ως άνω ωραρίου πώλησης οινοπνευματωδών ποτών από εικοσιτετράωρη βάσησε ωράριο από της εβδόμης πρωϊνής ώρας κάθε ημέρας μέχρι της δεύτερης πρωϊνής ώρας της αμέσου επομένης ημέρας.
.....................................................................................................»
Ο δικηγόρος των εφεσειόντων εισηγήθηκε στο πρωτόδικο Δικαστήριο, και εδώ, πως ο Έπαρχος δεν είχε εξουσία να επέμβει και να τροποποιήσει την άδεια πώλησης οινοπνευματωδών ποτών των εφεσειόντων, γιατί αυτή εκδόθηκε από το Δήμο Γερμασόγειας που ήταν, στην προκείμενη περίπτωση, το μόνο αρμόδιο όργανο σύμφωνα με τον τροποποιητικό Νόμο 26/68.
Ο συνάδελφος, που δίκασε πρωτόδικα την προσφυγή, απέρριψε την πιο πάνω εισήγηση αφού έκρινε πως η απόφαση του Επάρχου ελήφθη με βάση τον Καν.6(α) της Κ.Δ.Π. 140/66, που εκδόθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο, σύμφωνα με το εξουσιοδοτικό άρθρο 8 του Κεφ. 144. Ο δικαστής είπε πως δεν τίθεται θέμα να υπερισχύει ο Ν.26/68, που καθόρισε τους Δήμους ως «Αρχές Αδειών», έναντι της Κ.Δ.Π. 140/66, και πως οι δύο διατάξεις δεν είναι ασυμβίβαστες. Ο πρώτος καθορίζει τους Δήμους ως την «Αρχή Αδειών», που εκδίδονται σύμφωνα με τον περί Πωλήσεως Οινοπνευματωδών Ποτών Νόμο, ενώ το Υπουργικό Συμβούλιο, με τον πιο πάνω Κανονισμό, έδωσε αρμοδιότητα στον Έπαρχο να τροποποιεί το ωράριο λειτουργίας των αδειούχων καταστημάτων.
Συμφωνούμε με την κρίση του πρωτόδικου δικαστή και προσθέτουμε πως, όπου ζήτημα ρυθμίζεται με νομοθετικές διατάξεις δεν υπεισέρχονται για εξέταση οι αρχές του διοικητικού δικαίου, όπως αυτή που επικαλέστηκε ο συνήγορος εδώ, ότι δηλαδή το διοικητικό όργανο που εκδίδει μια απόφαση είναι και το αρμόδιο να την ακυρώσει ή να την τροποποιήσει.
Στην πρωτόδικη διαδικασία όμως, και ενώπιον μας, ο δικηγόρος των αιτητών ήγειρε και ένα δεύτερο ζήτημα. Εισηγήθηκε πως η Κ.Δ.Π. 140/66 είναι Ultra Vires του εξουσιοδοτικού Νόμου, δηλαδή του άρθρου 8 του Κεφ.144. Το άρθρο αυτό προβλέπει:
«All premises or places in respect of which a retailer's licence is issued under the provisions of this Law shall be opened and closed as the Governor may, either generally or with regard to any particular area, direct by an order published in the Gazette.»
(Η υπογράμμιση δική μας, γι' αυτά που ακολουθούν)
Ο Κανονισμός 6(α) της Κ.Δ.Π.140/60, διαλαμβάνει:
«6. Ανεξαρτήτως παντός εν τω παρόντι Διατάγματι περιεχομένου, ο Έπαρχος δύναται -
(α) εις οιανδήποτε περίπτωσιν καθ' ην έχει λόγους να προβλέπη ανησυχίαν ή διαταραχήν να διατάσση όπως πάντα ή οιαδήποτε αδειούχα υποστατικά κείμενα εν τη επαρχία κλείωσιν εις τοιαύτην χρονικήν περίοδον οίαν ήθελε θεωρήσει σκόπιμον προς το συμφέρον της δημοσίας τάξεως ή ειρήνης».
Ο συνήγορος υπέβαλε πως δεν εδημοσιεύθη η προσβαλλόμενη απόφαση του Επάρχου στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, όπως ρητά προβλέπεται στο άρθρο 8 του Κεφ.144.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο απέρριψε και αυτή την εισήγηση του δικηγόρου των αιτητών. Είπε, συγκεκριμένα, πως οι Κανονισμοί εκδόθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο και δημοσιεύθηκαν στην επίσημη εφημερίδα της Δημοκρατίας, όπως προβλέπεται στο άρθρο 8 του Κεφ.144. Απέρριψε δε και την εισήγηση πως οι Κανονισμοί είναι Ultra Vires του εξουσιοδοτικού Νόμου.
Έχουμε τη γνώμη πως η κρίση του συναδέλφου, αναφορικά με την εισήγηση πως οι Κανονισμοί ειναι Ultra Vires του εξουσιοδοτικού νόμου, δεν επικεντρώθηκε στον πιο πάνω Κανονισμό, που εφάρμοσε ο Έπαρχος στην προσβαλλόμενη διοικητική απόφαση. Το άρθρο 8 του Κεφ.144 εξουσιοδοτεί το Υπουργικό Συμβούλιο να εκδίδει διατάγματα που δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, που να ρυθμίζουν τις ώρες έναρξης λειτουργίας και κλεισίματος των αδειούχων καταστημάτων «either generally or with regard to any particular area», σε μετάφραση, «είτε γενικά είτε σε σχέση με οποιαδήποτε συγκεκριμένη περιοχή». Δεν εξουσιοδοτείται το Υπουργικό Συμβούλιο να ρυθμίσει με διατάγματα τις ώρες λειτουργίες συγκεκριμένου καταστήματος, πολύ δε περισσότερο να αναθέτει αυτή την εξουσία σε άλλη αρχή, με περιεχόμενο μάλιστα αστυνόμευσης των καταστημάτων ξεχωριστά, και τροποποίησης των ωρών λειτουργίας τους.
Η έφεση επομένως επιτυγχάνει. Δεν θα εξετάσουμε τον τρίτο λόγο που επικαλέστηκε ο δικηγόρος των εφεσειόντων για την ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης, ότι δηλαδή αυτή επηρέασε οικονομικά συμφέροντα των αιτητών και ως εκ τούτου θάπρεπε, προτού ληφθεί, να κληθούν να εκφράσουν τις θέσεις τους.
Η έφεση επιτυγχάνει. Η πρωτόδικη απόφαση παραμερίζεται. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται με έξοδα.
Η έφεση επιτυγχάνει με έξοδα.