|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2012) 2 ΑΑΔ 148
15 Μαρτίου, 2012
[ΚΡΑΜΒΗΣ, ΦΩΤΙΟΥ, ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, Δ/στές]
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΚΕΦΑΛΑΣ,
Εφεσείων,
v.
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
(Ποινική Έφεση Αρ. 220/2011)
Διάταγμα προσωποκράτησης ― Έκδοση διατάγματος προσωποκράτησης υπόπτου προς διευκόλυνση των ανακρίσεων σε σχέση με διερευνώμενα σεξουαλικά αδικήματα και ανανέωση του για δεύτερο οκταήερο ― Επικύρωση επίδικου διατάγματος από το Εφετείο ― Η Αστυνομία χρησιμοποίησε επωφελώς το χρονικό διάστημα που κάλυπτε το πρώτο οκταήμερο διάταγμα κράτησης.
Διάταγμα προσωποκράτησης ― Έφαρμοστέες αρχές ― Ένταλμα προσωποκράτησης μπορεί να εκδοθεί μόνο για το αδίκημα ή τα αδικήματα, για τα οποία έχει συλληφθεί ο ύποπτος ― Άρθρο 24 του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 155.
Ο εφεσείων αμφισβήτησε απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου με την οποία εκδόθηκε για δεύτερη φορά διάταγμα οκταήμερης κράτησης του εφεσείοντα για σκοπούς διερεύνησης διαφόρων αδικημάτων τα οποία αφορούσαν σε αδικήματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης και κακοποίησης.
Ο πρωτόδικος δικαστής κατέληξε ότι ικανοποιούνταν οι προϋποθέσεις όπως έχουν τεθεί από τη νομολογία και αφού έκρινε ότι η Αστυνομία χρησιμοποίησε επωφελώς το χρονικό διάστημα που κάλυπτε το 1ο οκταήμερο διάταγμα κράτησης, εξέδωσε διάταγμα για την περαιτέρω κράτηση του εφεσείοντα για 8 ημέρες.
Με την έφεση υποστηρίχθηκε μεταξύ άλλων ότι:
α) Το πρωτόδικο δικαστήριο εσφαλμένα εξέδωσε το εν λόγω διάταγμα αφού εσφαλμένα θεώρησε ότι για τη συμπλήρωση των ανακρίσεων απαιτούνταν 200 περαιτέρω καταθέσεις ώστε να συμπληρώνονταν οι ανακρίσεις για το αδίκημα για το οποίο συνελήφθη.
(β) Δεν προσέδωσε τη δέουσα σημασία στο ότι η μεθοδολογία την οποία δήλωσε ότι εφάρμοζε ο ανακριτής παραβίαζε σειρά συνταγματικών και νομοθετικών διατάξεων που προστατεύουν τα συνταγματικά δικαιώματα των πολιτών.
(γ) Το πρωτόδικο δικαστήριο δεν προσέδωσε τη δέουσα σημασία στο ότι το διαρρεύσαν οκταήμερο ήταν επαρκέστατο για να συμπληρώνονταν οι ανακρίσεις για το αδίκημα για το οποίο ο ύποπτος συνελήφθη.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Tο διάταγμα προσωποκράτησης εκδόθηκε τόσο για την εξέταση των αδικημάτων για τα οποία είχε συλληφθεί ο εφεσείων με βάση το πρώτο ένταλμα σύλληψης η διερεύνηση των οποίων δεν είχε ολοκληρωθεί, όσο και για τα αδικήματα που καλύπτονταν από το δεύτερο ένταλμα σύλληψης. Εξήγησε ο Υπαστυνόμος ότι η δεύτερη παραπονούμενη προέκυψε αφού ο εφεσείων την είχε κατονομάσει.
2. Κατά την αντεξέταση του ο Υπαστυνόμος ανέφερε ότι είχαν να λάβουν περίπου 200 καταθέσεις 3 από τις οποίες ήταν από γυναίκες που κατονόμασε ο εφεσείων και αρκετές άλλες από κατάλογο των ασθενών και το ημερολόγιο του εφεσείοντα. Η αναφορά του αυτή δεν έθετε το αίτημα έξω από τη διερεύνηση αδικημάτων που καλύπτονταν από τα εντάλματα σύλληψης.
3. Αναφορικά με τον τρίτο λόγο έφεσης, ο Υπαστυνόμος ανέφερε ότι κατά τη διάρκεια του πρώτου διατάγματος ενώ ανέμεναν ότι θα ελάμβαναν κάπου 60 καταθέσεις έλαβαν σαρανταπέντε. Ο αριθμός των σαρανταπέντε καταθέσεων που ελήφθησαν κατεδείκνυε ότι η αστυνομία δεν είχε αδρανήσει. Μάλιστα για σκοπούς επίσπευσης των ανακρίσεων ενώ αρχικά αυτές γίνονταν από ομάδα τριών ατόμων, αυτή αυξήθηκε σε πέντε άτομα.
Η έφεση απορρίφθηκε.
Αναφερόμενη Υπόθεση:
Αριστοτέλους v. Αστυνομίας (2002) 2 Α.Α.Δ. 225.
Έφεση κατά του Διατάγματος Κράτησης.
Έφεση από τον εφεσείοντα εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Αμμοχώστου (Φιλίππου, Ε.Δ.), (2η Αίτηση Προσωποκράτησης), ημερομηνίας 21/12/11.
Ε. Ευσταθίου με Α. Ματθαίου (κα), για τον Εφεσείοντα.
Α. Αριστείδης, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για την Εφεσίβλητη.
Cur. adv. vult.
ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο δικαστής Μ. Φωτίου.
ΦΩΤΙΟΥ, Δ.: Στις 21/12/2011 υποβλήθηκε στο Επαρχιακό Δικαστήριο Αμμοχώστου που συνεδριάζει στο Παραλίμνι «2η ΑΙΤΗΣΗ ΠΡΟΦΥΛΑΚΙΣΗΣ» με την οποία ζητήθηκε ξανά η 8ήμερη κράτηση του εφεσείοντα για σκοπούς διερεύνησης διαφόρων αδικημάτων όπως αυτά αναφέρθηκαν με λεπτομέρεια ενόρκως από τον Υπαστυνόμο Κούμεττο Κουμέττου τα οποία σύμφωνα με τα όσα κατέθεσε σε διαδικασία που έλαβε χώρα κεκλεισμένων των θυρών, διαπράχθηκαν στο Παραλίμνι μεταξύ των ετών 2010-2011.
Ο Υπαστυνόμος αναφέρθηκε σε καταγγελία που έγινε στις 5/12/2011 από συγκεκριμένη γυναίκα η ουσία της οποίας είναι ότι ο εφεσείων την εκμεταλλεύθηκε και κακοποίησε, σε διάφορες περιπτώσεις σεξουαλικά. Πολύ περιληπτικά ήταν ο ισχυρισμός της προς την Αστυνομία ότι τον Ιούνιο του 2011 είχε επισκεφθεί το ιατρείο του εφεσείοντα μαζί με τον 13χρονο γιο της για σκοπούς θεραπείας του τελευταίου για να χάσει βάρος. Μεταξύ των φαρμάκων που ο εφεσείων χορήγησε στο παιδί ήταν και το TOPAMAX. Όταν η μητέρα πήγε σε φαρμακείο στην Αγ. Νάπα για να πάρει το φάρμακο, ο φαρμακοποιός απόρησε για ποιο λόγο να δοθεί αυτό το φάρμακο στο παιδί καθώς και για τη δοσολογία. Τελικά η μητέρα πήρε το φάρμακο από άλλο φαρμακείο που βρισκόταν δίπλα από το ιατρείο του εφεσείοντα στο Παραλίμνι. Ο γιος της ζαλιζόταν όταν έπαιρνε το φάρμακο, αλλά ο εφεσείων την καθησύχαζε ότι είναι η ιδέα του παιδιού. Δοκίμασε και η ίδια το φάρμακο και άρχισε να τρέμει και να κοιμάται για πολλές ώρες. Παρά ταύτα συνέχισε την θεραπεία του γιου της και επίσης άρχισε και η ίδια θεραπεία στον εφεσείοντα κατά του άγχους, με βελονισμό. Ο εφεσείων από την πρώτη της επίσκεψη, της ζήτησε να βγάλει την μπλούζα και στηθόδεσμο. Η παραπονούμενη αναφέρθηκε στη συνέχεια σε τέτοια γεγονότα που λάμβαναν χώρα κατά τις επισκέψεις της στον εφεσείοντα, που σύμφωνα με δική της καταγγελία ο εφεσείων την εκμεταλλεύτηκε σεξουαλικά ισχυριζόμενη μάλιστα ότι τη βίασε. Κατάγγειλε την υπόθεση στην Αστυνομία με αποτέλεσμα στις 12/12/2011 να ερευνηθούν, με βάση δικαστικό ένταλμα, το ιατρείο, η οικία και το όχημα του εφεσείοντα. Ως αποτέλεσμα κάποιων ευρημάτων λήφθηκε την ίδια ημέρα ανακριτική κατάθεση από τον εφεσείοντα στην οποία μεταξύ άλλων παραδέχεται ότι ήλθε σε συνουσία με 3 γυναίκες/ασθενείς του, αλλά με τη θέλησή τους, τις οποίες και κατονόμασε.
Στις 13/12/2011 ο εφεσείων συνελήφθη με βάση δικαστικό ένταλμα και αφού οδηγήθηκε ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Αμμοχώστου εξασφαλίστηκε διάταγμα προφυλάκισης του για 8 ημέρες. Κατά τη διάρκεια της κράτησης αυτής άλλη γυναίκα από την ελεύθερη περιοχή Αμμοχώστου κατήγγειλε ότι είχε επισκεφθεί τον εφεσείοντα για θεραπεία για απώλεια βάρους και απέδωσε και αυτή παρόμοια συμπεριφορά στον εφεσείοντα ότι δηλαδή την εκμεταλλεύθηκε και κακοποίησε σεξουαλικά. Μάλιστα η δεύτερη αυτή γυναίκα είπε ότι ο εφεσείων την απείλησε με πιστόλι ότι θα τη σκότωνε αν έλεγε οτιδήποτε.
Στις 20/12/2011 εξασφαλίστηκε νέο δικαστικό ένταλμα σύλληψης με βάση το οποίο ο εφεσείων συνελήφθη περί την 13.50 ώρα της ίδιας ημέρας. Λήφθηκε νέα ανακριτική κατάθεση από τον εφεσείοντα στην οποία τώρα είπε ότι ήταν αθώος και ότι ό,τι είχε να πει θα το έλεγε, αν παραστεί ανάγκη, στο δικαστήριο.
Αιτιολογώντας τη δεύτερη αίτηση για προφυλάκιση ο Υπαστυνόμος ανέφερε τα ακόλουθα:
«Αρχικά για συμπλήρωση των εξετάσεων αναμενόταν:
° Να ληφθούν 60 καταθέσεις, από το φιλικό και επαγγελματικό περιβάλλον του υπόπτου.
° Αναζητείτο το πιστόλι που σύμφωνα με πληροφορία έχει στην κατοχή του ο ύποπτος.
° Αναζητείτο το εργαλείο με το οποίο πιστεύεται ότι ο ύποπτος κακοποιούσε σεξουαλικά την 1η παραπονούμενη.
° Αναμένονταν να γίνουν επιστημονικές εξετάσεις στον ηλεκτρονικό υπολογιστή που εντοπίστηκε στο ιατρείο του υπόπτου.
° Αναμένονταν να εντοπιστούν με τη βοήθεια ψυχολόγων πελάτες - ασθενείς του υπόπτου, για να διαπιστωθεί κατά πόσο έτυχαν και αυτοί της ίδιας μεταχείρισης.
Κατά τον διαρρεύσαντα χρόνο της προσωποκράτησης του υπόπτου έχουν γίνει οι πιο κάτω ενέργειες:
° Λήφθηκαν 45 καταθέσεις που αφορούν το οικογενειακό, φιλικό και επαγγελματικό περιβάλλον του υπόπτου.
° Έγιναν δύο νέες έρευνες με δικαστικά εντάλματα, στο ιατρείο του υπόπτου και στη προσωπική του περιουσία στα κρατητήρια που κρατείται και με τη γραπτή συγκατάθεση του ερευνήθηκε το προσωπικό χρηματοκιβώτιο του στη κλινική που εργάζεται ως αναισθησιολόγος. Κατά τις έρευνες εντοπίστηκαν και παραλήφθηκαν διάφορα τεκμήρια μεταξύ των οποίων και εφτά (7) εργαλεία που πιστεύεται ότι χρησιμοποιήθηκαν για την σεξουαλική κακοποίηση ασθενών του.
° Τα παραληφθέντα αντικείμενα από τις έρευνες απεστάλησαν για να εξεταστούν επιστημονικά ενώ άρχισε και συνεχίζεται η επιστημονική εξέταση του ηλεκτρονικού υπολογιστή του υπόπτου.
° Έχει εντοπιστεί αριθμός πελατών - ασθενών του υπόπτου και άρχισε η λήψη καταθέσεων με τη βοήθεια ψυχολόγων.
Για ολοκλήρωση των αστυνομικών εξετάσεων αναμένεται:
° Να ληφθούν άλλες 200 καταθέσεις περίπου από το φιλικό και επαγγελματικό περιβάλλον του υπόπτου.
° Αναζητείται ακόμα το πιστόλι που σύμφωνα με μαρτυρία κατέχει ο ύποπτος
° Αναμένονται τα αποτελέσματα των επιστημονικών εξετάσεων σχετικά με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή του υπόπτου, το κινητό τηλέφωνο του υπόπτου, τα ενέσιμα φαρμακευτικά σκευάσματα που βρέθηκαν στο ιατρείο του υπόπτου ως επίσης και των εργαλείων που πιστεύεται ότι χρησιμοποιούσε ο ύποπτος για τη σεξουαλική κακοποίηση των παραπονούμενων.
Δέον να σημειωθεί ότι ο ύποπτος έδωσε τη γραπτή του συγκατάθεση για να εξεταστεί από κυβερνητικό ψυχίατρο αλλά ενώ μεταφερόταν στο Κέντρο Ψυχικής Υγείας Αθαλάσσας, μετά από συμβουλή του δικηγόρου του αναίρεσε τη συγκατάθεση του και έτσι δεν κατέστη δυνατή η εξέταση του.»
Ο πρωτόδικος δικαστής κατέληξε ότι ικανοποιούνταν οι προϋποθέσεις όπως έχουν τεθεί από τη νομολογία και αφού έκρινε ότι η Αστυνομία χρησιμοποίησε επωφελώς το χρονικό διάστημα που κάλυπτε το 1ο οκταήμερο διάταγμα κράτησης, εξέδωσε διάταγμα για την περαιτέρω κράτηση του εφεσείοντα για 8 ημέρες από 21/12/2011.
Με την παρούσα έφεση, που βασίζεται σε 3 λόγους, ο εφεσείων, προσβάλλει τη νομιμότητα έκδοσης του 2ου διατάγματος κράτησης. Βασικός ισχυρισμός του ευπαιδεύτου συνηγόρου του εφεσείοντα είναι ότι το πρωτόδικο δικαστήριο εξέδωσε το εν λόγω διάταγμα (α) αφού εσφαλμένα και/ή κατά πλάνη θεώρησε ότι για τη συμπλήρωση των ανακρίσεων απαιτούνται 200 περαιτέρω καταθέσεις ώστε να συμπληρωθούν οι ανακρίσεις για το αδίκημα για το οποίο συνελήφθη (1ος λόγος έφεσης), (β) ότι δεν προσέδωσε τη δέουσα σημασία στο ότι η μεθοδολογία την οποία δήλωσε ότι εφαρμόζει ο ανακριτής/υπαστυνόμος Κούμεττος Κουμέττου παραβιάζει σειρά συνταγματικών και νομοθετικών διατάξεων που προστατεύουν την αξιοπρέπεια και τα συνταγματικά δικαιώματα των πολιτών (2ος λόγος έφεσης) και (γ) το δικαστήριο δεν προσέδωσε τη δέουσα σημασία στο ότι το διαρρεύσαν οκταήμερο ήταν επαρκέστατο για να συμπληρωθούν οι ανακρίσεις για το αδίκημα για το οποίο ο ύποπτος συνελήφθη.
Αναφορικά με τους δύο πρώτους λόγους έφεσης ο ευπαίδευτος συνήγορος του εφεσείοντα βασίστηκε ουσιαστικά στα όσα αποφασίστηκαν στην υπόθεση Αριστοτέλους v. Αστυνομίας (2002) 2 Α.Α.Δ. 225, ότι δηλαδή δεν είναι επιτρεπτό να διατάσσεται η προσωποκράτηση για αδικήματα άλλα από αυτά που αναφέρονται στο ένταλμα σύλληψης του υπόπτου.
Από πλευράς του ευπαιδεύτου εκπροσώπου της εφεσίβλητης υποβλήθηκε ότι δεν υπήρξε οποιαδήποτε παραβίαση των όσων αποφασίστηκαν στην πιο πάνω υπόθεση αφού στην παρούσα περίπτωση στις 20/12/2011 εκδόθηκε νέο ένταλμα σύλληψης με βάση καταγγελία άλλης γυναίκας και ο εφεσείων συνελήφθη ξανά στις 13.50 ώρα της ίδιας ημέρας.
Στην προαναφερεθείσα υπόθεση Αριστοτέλους v. Αστυνομίας, σελ. 230, λέχθηκαν τα ακόλουθα:
«Το Άρθρο 11.6 του Συντάγματος ρητά ορίζει ότι ένταλμα προσωποκράτησης μπορεί να εκδοθεί μόνο για το αδίκημα ή τα αδικήματα, για τα οποία έχει συλληφθεί ο ύποπτος. Η ίδια αρχή αντανακλάται και στις διατάξεις του Άρθρου 24 του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 155. Περιορισμός θεμελιώδους δικαιώματος, όπως του δικαιώματος της ελευθερίας που κατοχυρώνει το Άρθρο 11.1 του Συντάγματος, είναι επιτρεπτός μόνο για τους λόγους που καθορίζει το ίδιο το Σύνταγμα, στενά ερμηνευόμενους, όπως ρητά προβλέπεται από το Άρθρο 33.2 του Συντάγματος.
Στην προκείμενη περίπτωση, η κράτηση του εφεσείοντος διατάχθηκε, πρωτίστως, για τη διερεύνηση αδικημάτων άλλων από εκείνα για τα οποία είχε συλληφθεί. Η διαπίστωση αυτή εκθεμελιώνει το εκδοθέν ένταλμα και ανατρέπει τη διαταγή για την κράτησή του.»
Εξετάσαμε τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης και αυτά της υπόθεσης Αριστοτέλους, πιο πάνω. Όπως ορθά αποφάνθηκε και το πρωτόδικο δικαστήριο, η παρούσα περίπτωση διαφοροποιείται από την υπόθεση Αριστοτέλους, για το λόγο ότι εκεί πράγματι ο εφεσείων είχε συλληφθεί ως ύποπτος για τη διάπραξη αδικημάτων σχετικά με είσοδο αλλοδαπών στη Δημοκρατία, με βαση τη μαρτυρία 2 αλλοδαπών και αφορούσε αδικήματα που διαπράχθηκαν στις 23-24 Απριλίου 2002. Όμως κατά την αίτηση για προσωποκράτηση, παρόλο που ο Λοχίας που ζήτησε την κράτηση δήλωσε ότι η υπόθεση μπορεί να θεωρηθεί ως εξιχνιασθείσα, το αίτημα επεκτάθηκε και για αδικήματα άλλα, για τα οποία δεν είχε συλληφθεί ο εφεσείων, τα οποία προέκυψαν από κατάθεση τρίτου προσώπου, σχετικά με 13 άλλους αλλοδαπούς και σχετιζόταν με παραποίηση δεδομένων για παράνομη παραμονή στη Δημοκρατία κ.λ.π..
Στη δική μας υπόθεση είναι σαφές ότι το διάταγμα προσωποκράτησης εκδόθηκε τόσο για την εξέταση των αδικημάτων για τα οποία είχε συλληφθεί ο εφεσείων με βάση το πρώτο ένταλμα σύλληψης ημερ. 13/12/2011 η διερεύνηση των οποίων δεν είχε ολοκληρωθεί, όσο και για τα αδικήματα που καλύπτονταν από το δεύτερο ένταλμα σύλληψης που εκδόθηκε στις 20/12/2011. Εξήγησε ο Υπαστυνόμος ότι η δεύτερη παραπονούμενη προέκυψε μετά που τους την κατονόμασε ο εφεσείων.
Είναι γεγονός ότι κατά την αντεξέταση του ο Υπαστυνόμος ανέφερε ότι έχουν να πάρουν κάπου 200 καταθέσεις 3 από τις οποίες είναι από γυναίκες που κατονόμασε ο εφεσείων και αρκετές άλλες από κατάλογο των ασθενών και το ημερολόγιο του εφεσείοντα. Όμως η αναφορά του αυτή δεν θέτει το αίτημα έξω από τη διερεύνηση αδικημάτων που καλύπτονται από τα εντάλματα σύλληψης και επομένως κρίνουμε ότι οι δυο πρώτοι λόγοι έφεσης δεν ευσταθούν.
Αναφορικά με τον τρίτο λόγο έφεσης, ο Υπαστυνόμος ανέφερε ότι κατά τη διάρκεια του πρώτου διατάγματος ενώ ανέμεναν ότι θα έπαιρναν κάπου 60 καταθέσεις πήραν 45, αριθμός που δείχνει ότι δεν έχει αδρανήσει η αστυνομία. Μάλιστα για σκοπούς επίσπευσης των ανακρίσεων ενώ αρχικά αυτές γίνονταν από ομάδα τριών ατόμων, αυτή αυξήθηκε σε πέντε άτομα. Επομένως απορρίπτεται και αυτός ο λόγος έφεσης.
Ενόψει των πιο πάνω η έφεση απορρίπτεται.
Η έφεση απορρίπτεται.