ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2016:A427
(2016) 1 ΑΑΔ 2107
14 Σεπτεμβρίου, 2016
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π., ΠΑΝΑΓΗ, ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ/στές]
DOME INVESTMENTS PLC CO LTD,
Εφεσείοντες-Εναγόμενοι,
v.
ΜΑΡΟΥΛΛΑΣ ΤΑΜΕΝΟΥ,
Εφεσίβλητης-Ενάγουσας.
(Πολιτική Έφεση Αρ. Ε16/2015)
Έφεση ― Αναστολή εκτέλεσης εκκρεμούσης της έφεσης ― Εγγύηση ― Εφαρμοστέες αρχές ― Επέμβαση Εφετείου και διαφοροποίηση όρων εγγύησης οι οποίοι τέθηκαν σε πρωτόδικη απόφαση αναστολής εκτέλεσης απόφασης εκκρεμούσης της έφεσης ― Απόφανση Εφετείου ότι η καταβολή του προαναφερθέντος σημαντικού ποσού σε μετρητά στον Πρωτοκολλητή θα ήταν επιβαρυντική για τους Εφεσείοντες και θα τους στερούσε τους τόκους επί του προαναφερθέντος ποσού για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα, μέχρι την εκδίκαση της Έφεσής τους.
Έφεση ― Αναστολή εκτέλεσης εκκρεμούσης της έφεσης ― Εγγύηση ― Εφαρμοστέες αρχές ― Η γενική αρχή είναι ότι, εάν ο αντίδικος μπορεί επαρκώς να προστατευθεί, είναι ορθό και δίκαιο η ασφάλεια που του παρέχεται να είναι η λιγότερο επώδυνη για το διάδικο που την παρέχει.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο, αποφασίζοντας αναφορικά με την Αίτηση ημερομηνίας 4.9.2014 για αναστολή εκτέλεσης απόφασης, η οποία εκδόθηκε υπέρ της Εφεσίβλητης και εις βάρος των Εφεσειόντων, ενέκρινε την Αίτηση αναστολής και εξέδωσε διάταγμα αναστολής εκτέλεσης της απόφασης, ημερομηνίας 30.6.2014, υπό όρους.
Με την Έφεση, η πρωτόδικη απόφαση, αναφορικά με τους επιβληθέντες όρους, υπό τους οποίους διατάχθηκε η αναστολή εκτέλεσης, προσβλήθηκε ως εσφαλμένη, για τους εξής λόγους:
α) Η απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου να επιβάλει την καταβολή ποσού πέραν του επιδικασθέντος, δυνάμει της δικαστικής απόφασης, δεν είναι ορθή και/ή είναι αναιτιολόγητη.
β) Το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν άσκησε ορθά τη διακριτική του ευχέρεια και/ή οι όροι αναστολής εκτέλεσης της απόφασης είναι αντίθετοι με τη Νομολογία και την πρακτική του Δικαστηρίου.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Στην ένορκη δήλωση η οποία συνόδευε την Αίτηση αναστολής, αναφερόταν ότι το υπόλοιπο του εξ αποφάσεως χρέους (εκτός από τα δικηγορικά έξοδα, τα οποία αναφέρονταν στην παράγραφο 11) «η Εναγόμενη είναι πρόθυμη, είτε να παραχωρήσει εγγυητική επιστολή που να ισούται με το οφειλόμενο, δυνάμει της πρωτόδικης απόφασης ποσό (αφαιρουμένων των επιδικασθέντων εναντίον της δικαστικών εξόδων), το οποίο θα είναι άμεσα διαθέσιμο και πληρωτέο εάν και εφόσον αποτύχει η έφεση, ή, εν πάση περιπτώσει, θα εξασφαλιστεί η πληρωμή του οποιουδήποτε ποσού καταστεί πληρωτέο ανάλογα με το αποτέλεσμα της Έφεσης».
2. Στην ίδια ένορκη δήλωση αναγράφεται ότι θα ήταν άδικο για την Εναγόμενη να καταβάλει, το ποσό που αναλογεί στην ασφαλιστική εταιρεία, το οποίο, εν πάση περιπτώσει, είναι μεγάλο και σημαντικό ποσό.
3. Στο πρακτικό ημερομηνίας 8.12.2014, η δικηγόρος που εμφανίστηκε για την Εναγόμενη - Εφεσείουσα έκανε εισήγηση να κατατεθεί το ποσό του εξ αποφάσεως χρέους σε γραμμάτιο στο όνομα των δικηγόρων της Ενάγουσας ή των Εναγομένων.
4. Σε άλλο σημείο της διαδικασίας, οι Εφεσείοντες πρότειναν την επιβολή οποιουδήποτε όρου με σκοπό την έγκριση της αίτησης τους για αναστολή.
5. Έχοντας υπόψιν όλα τα προαναφερόμενα, και καθοδηγούμενοι από τις αυθεντίες, και ιδιαίτερα την Rosengrens Ltd (κατωτέρω), προέκυπτε το συμπέρασμα ότι ήταν ορθό και δίκαιο να επιτύχει η Έφεση και να διαφοροποιηθεί η πρωτόδικη απόφαση μόνο ως προς τον όρο (Α) και μόνο ως προς το θέμα της κατάθεσης του ποσού των €200.000, σε μετρητά στον Πρωτοκολλητή.
6. Εάν δινόταν τραπεζική εγγύηση για το προαναφερόμενο ποσό, από γνωστή αναγνωρισμένη τράπεζα της Κύπρου, ως ασφάλεια για την αποπληρωμή του εξ αποφάσεως χρέους και των τόκων μέχρι την εκδίκαση της Έφεσης, σε περίπτωση αποτυχίας της Έφεσης, η μεν Εφεσίβλητη διασφαλίζεται επαρκώς, οι δε Εφεσείοντες τίθενται στην λιγότερο μειονεκτική γι' αυτούς θέση.
7. Ήταν κατανοητό ότι, η καταβολή του προαναφερθέντος σημαντικού ποσού σε μετρητά στον Πρωτοκολλητή θα ήταν επιβαρυντική για τους Εφεσείοντες και θα τους στερούσε τους τόκους επί του προαναφερθέντος ποσού για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα, μέχρι την εκδίκαση της Έφεσής τους.
8. Από την άλλη, η τραπεζική εγγύηση από αναγνωρισμένη και γνωστή τράπεζα της Κύπρου, υπέρ της Εφεσίβλητης, θα διασφάλιζε όλα τα θεμιτά της συμφέροντα.
9. Ως προς το ποσό της εγγύησης, αυτό παρέμεινε στο ποσό που διέταξε το πρωτόδικο Δικαστήριο, το οποίο προέβη σε μαθηματικούς υπολογισμούς, οι οποίοι έλαβαν υπόψιν τόσο το εξ αποφάσεως χρέος όσο και τους τόκους και τα έξοδα.
10. Η πρωτόδικη απόφαση διαφοροποιήθηκε ως άνω.
Η έφεση επέτυχε μερικώς με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Starr v. National Coal Board [1977] 1 All E.R. 243,
Paphitis v. Bonifacio (1978) 1 C.L.R. 127,
Rosengrens Ltd v. Safe Deposit Centres Ltd [1984] WLR 1334.
Έφεση.
Έφεση από τους Εναγόμενους εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Αμμοχώστου (Γερολέμου, Α.Ε.Δ.), (Αγωγή Αρ. 695/2009), ημερομηνίας 9/1/2015.
Γ. Πιττάτζης, για τους Εφεσείοντες.
Χ. Αργυρού (κα), για την Εφεσίβλητη.
Cur. adv. vult.
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Νικολάτος, Π..
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π.: Το πρωτόδικο Δικαστήριο, αποφασίζοντας αναφορικά με την Αίτηση ημερομηνίας 4.9.2014 για αναστολή εκτέλεσης απόφασης, η οποία εκδόθηκε υπέρ της Εφεσίβλητης και εις βάρος των Εφεσειόντων, ενέκρινε την Αίτηση αναστολής και εξέδωσε διάταγμα αναστολής εκτέλεσης της απόφασης, ημερομηνίας 30.6.2014, υπό τους ακόλουθους όρους:
Α. Η Αιτήτρια - Εφεσείουσα Εταιρεία να καταθέσει εντός 60 ημερών το ποσό των €200.000 σε μετρητά στον Πρωτοκολλητή, ως ασφάλεια για την αποπληρωμή του εξ αποφάσεως χρέους και τόκων μέχρι την εκδίκαση της Έφεσης, σε περίπτωση αποτυχίας της Έφεσης.
Β. Η Αιτήτρια - Εφεσείουσα, εντός της ιδίας περιόδου των 60 ημερών, να πληρώσει στη δικηγόρο της Ενάγουσας - Εφεσίβλητης τα έξοδα που έχουν επιδικαστεί υπέρ της, με τους τόκους μέχρι την ημέρα καταβολής των εξόδων, τα οποία, κατά προσέγγιση, το πρωτόδικο Δικαστήριο, υπολόγισε στο ποσό των €27.000, υπό τον όρο ότι η δικηγόρος της Εφεσίβλητης θα δήλωνε στο Δικαστήριο ότι αναλάμβανε προσωπική δέσμευση να επιστρέψει το ποσό των εξόδων και να συμμορφωθεί αμέσως με οποιεσδήποτε οδηγίες ή διαταγές που θα δώσει το Εφετείο στα πλαίσια της Έφεσης, αναφορικά με τα έξοδα. Σε αντίθετη περίπτωση, δηλαδή μη ανάληψης προσωπικής δέσμευσης επιστροφής του ποσού των εξόδων από τη δικηγόρο της Εφεσίβλητης, το ποσό των €200.000 που αναφέρεται στον όρο Α, αυξάνεται σε €227.000.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο κατέληξε στο ποσό των €200.000, κατά προσέγγιση, όπως ανέφερε, αφού προέβη σε μαθηματικούς υπολογισμούς των τόκων επί των ποσών που επιδικάστηκαν υπέρ της Εφεσίβλητης, με βάση την απόφαση ημερομηνίας 30.6.2014, λαμβανομένου υπόψιν και «κάποιου χρόνου μέχρι την εκδίκαση της Έφεσης».
Με την υπό εξέταση Έφεση, η πρωτόδικη απόφαση, αναφορικά με τους επιβληθέντες όρους, υπό τους οποίους διατάχθηκε η αναστολή εκτέλεσης, προσβάλλεται ως εσφαλμένη, για τους εξής λόγους:
1. Η απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου να επιβάλει την καταβολή ποσού πέραν του επιδικασθέντος, δυνάμει της δικαστικής απόφασης, δεν είναι ορθή και/ή είναι αναιτιολόγητη.
2. Το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν άσκησε ορθά τη διακριτική του ευχέρεια και/ή οι όροι αναστολής εκτέλεσης της απόφασης είναι αντίθετοι με τη Νομολογία και την πρακτική του Δικαστηρίου.
Οι δύο λόγοι έφεσης αιτιολογούνται, αντίστοιχα, στη βάση του συλλογισμού ότι δεν ήταν ορθή η διαταγή για καταβολή από την Εφεσείουσα ποσού μεγαλύτερου από το σύνολο του ποσού που προβλέπει η δικαστική απόφαση (πρώτος λόγος) και ότι ο όρος για κατάθεση, από την Εφεσείουσα, μετρητών στον Πρωτοκολλητή, αντί για παροχή τραπεζικής εγγύησης προς όφελος της Ενάγουσας-Εφεσίβλητης, παραβιάζει την πάγια πρακτική του Δικαστηρίου που ισχύει σε τέτοιες υποθέσεις (δεύτερος λόγος).
Στην επιχειρηματολογία της ευπαίδευτης συνηγόρου για την Εφεσίβλητη, επισύρεται η προσοχή του Δικαστηρίου στο γεγονός ότι η ίδια η Εφεσείουσα, στην Αίτηση της ημερομηνίας 4.9.2014, και συγκεκριμένα στην ένορκη δήλωση που συνοδεύει την Αίτηση, εισηγείτο την καταβολή του ποσού της απόφασης και επιπλέον τους αναλογούντες τόκους. Κατά την ευπαίδευτη συνήγορο της Εφεσίβλητης, συνιστά εμπαιγμό του Δικαστηρίου η θέση της Εφεσείουσας να εισηγηθεί τους συγκεκριμένους όρους με δήλωση της δικηγόρου της και στη συνέχεια με την Έφεση να αμφισβητεί την ορθότητα των όρων αυτών και να ζητά την ακύρωση και/ή τη διαφοροποίησή τους. Σχετική αναφορά έκαμε στην αγγλική υπόθεση Starr v. National Coal Board [1977] 1 All E.R. 243.
Στην επιχειρηματολογία του ευπαίδευτου συνήγορου της Εφεσείουσας, αντίθετα, γίνεται παραπομπή σε Νομολογία, κυπριακή και αγγλική, σύμφωνα με την οποία το Εφετείο επεμβαίνει στην άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του πρωτόδικου Δικαστηρίου όταν κρίνει ότι αυτή ασκήθηκε λανθασμένα (Δέστε Paphitis v. Bonifacio (1978) 1 C.L.R. 127). Στην αγγλική υπόθεση Rosengrens Ltd v. Safe Deposit Centres Ltd [1984] WLR 1334 ο Πρωτοκολλητής, πρωτόδικα, είχε διατάξει αναστολή εκτέλεσης απόφασης, υπό τον όρο ότι το ποσό του εξ αποφάσεως χρέους θα πληρωνόταν στο Δικαστήριο μέσα σε επτά μέρες. Ο Πρωτοκολλητής είχε αρνηθεί την έγκριση αίτησης των Εναγομένων να δώσουν τραπεζική εγγύηση αντί της πληρωμής του ποσού στο Δικαστήριο. Το αγγλικό Εφετείο, ανατρέποντας την απόφαση του Πρωτοκολλητή, παρατήρησε ότι, δεν είναι σκοπός του Δικαστηρίου να θέσει τους Εναγόμενους σε μειονεκτική θέση και να δώσει αθέμιτο πλεονέκτημα στους Ενάγοντες. Είναι καθήκον του Δικαστηρίου να κρατήσει ίσες αποστάσεις, χωρίς να προδικάσει το αποτέλεσμα της εκκρεμούσας Έφεσης. Επομένως, δεν έχει σημασία κατά πόσον οι Ενάγοντες διασφαλίζονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Αν είναι ευκολότερο για τους Εναγόμενους, ή αν για οποιονδήποτε λόγο αυτοί προτιμούν να δώσουν ασφάλεια μέσω τραπεζικής εγγύησης αντί μετρητών, δεν υπάρχει οποιοσδήποτε λόγος αρχής γιατί να μην μπορούν να το πράξουν. Η γενική αρχή είναι ότι, εάν ο αντίδικος (Ενάγων) μπορεί επαρκώς να προστατευθεί, είναι ορθό και δίκαιο η ασφάλεια που του παρέχεται να είναι η λιγότερο επώδυνη για το διάδικο που την παρέχει (Εναγόμενοι).
Εξετάσαμε με προσοχή όλα τα ενώπιον μας στοιχεία υπό το φως των ικανών αγορεύσεων των ευπαίδευτων συνηγόρων των διαδίκων. Παρατηρούμε ότι, στην ένορκη δήλωση της κας Χριστίνας Αχιλλέως, ημερομηνίας 4.9.2014, η οποία συνοδεύει την Αίτηση αναστολής, ημερομηνίας, επίσης, 4.9.2014, αναγράφεται στην παράγραφο 12, ότι το υπόλοιπο του εξ αποφάσεως χρέους (εκτός από τα δικηγορικά έξοδα, τα οποία αναφέρονται στην παράγραφο 11) «η Εναγόμενη είναι πρόθυμη, είτε να παραχωρήσει εγγυητική επιστολή που να ισούται με το οφειλόμενο, δυνάμει της πρωτόδικης απόφασης ποσό (αφαιρουμένων των επιδικασθέντων εναντίον της δικαστικών εξόδων), το οποίο θα είναι άμεσα διαθέσιμο και πληρωτέο εάν και εφόσον αποτύχει η έφεση, ή, εν πάση περιπτώσει, θα εξασφαλιστεί η πληρωμή του οποιουδήποτε ποσού καταστεί πληρωτέο ανάλογα με το αποτέλεσμα της Έφεσης». Στην παράγραφο 13, της ίδιας ένορκης δήλωσης, αναγράφεται ότι θα ήταν άδικο για την Εναγόμενη να καταβάλει, το ποσό που αναλογεί στην ασφαλιστική εταιρεία, το οποίο, εν πάση περιπτώσει, είναι μεγάλο και σημαντικό ποσό.
Στο πρακτικό ημερομηνίας 8.12.2014, η δικηγόρος που εμφανίστηκε για την Εναγόμενη - Εφεσείουσα έκανε εισήγηση να κατατεθεί το ποσό του εξ αποφάσεως χρέους σε γραμμάτιο στο όνομα των δικηγόρων της Ενάγουσας ή των Εναγομένων. Σε άλλο σημείο της διαδικασίας, οι Εφεσείοντες πρότειναν την επιβολή οποιουδήποτε όρου με σκοπό την έγκριση της αίτησης τους για αναστολή.
Έχοντας υπόψιν όλα τα προαναφερόμενα, και καθοδηγούμενοι από τις προαναφερόμενες αυθεντίες, και ιδιαίτερα την Rosengrens Ltd (ανωτέρω), καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι είναι ορθό και δίκαιο να επιτύχει η Έφεση και να διαφοροποιηθεί η πρωτόδικη απόφαση μόνο ως προς τον όρο (Α) και μόνο ως προς το θέμα της κατάθεσης του ποσού των €200.000, σε μετρητά στον Πρωτοκολλητή. Θεωρούμε ότι, αν δοθεί τραπεζική εγγύηση για το προαναφερόμενο ποσό, από γνωστή αναγνωρισμένη τράπεζα της Κύπρου, ως ασφάλεια για την αποπληρωμή του εξ αποφάσεως χρέους και των τόκων μέχρι την εκδίκαση της Έφεσης, σε περίπτωση αποτυχίας της Έφεσης, η μεν Εφεσίβλητη διασφαλίζεται επαρκώς, οι δε Εφεσείοντες τίθενται στην λιγότερο μειονεκτική γι' αυτούς θέση. Κατανοούμε ότι, η καταβολή του προαναφερθέντος σημαντικού ποσού σε μετρητά στον Πρωτοκολλητή θα είναι επιβαρυντική για τους Εφεσείοντες και θα τους στερήσει τους τόκους επί του προαναφερθέντος ποσού για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα, μέχρι την εκδίκαση της Έφεσής τους. Από την άλλη, η τραπεζική εγγύηση από αναγνωρισμένη και γνωστή τράπεζα της Κύπρου, υπέρ της Εφεσίβλητης, θα διασφαλίσει, κατά την κρίση μας, όλα τα θεμιτά της συμφέροντα. Ως προς το ποσό της εγγύησης, αυτό θα είναι το ποσό που διέταξε το πρωτόδικο Δικαστήριο, το οποίο προέβη σε μαθηματικούς υπολογισμούς, οι οποίοι έλαβαν υπόψιν τόσο το εξ αποφάσεως χρέος όσο και τους τόκους και τα έξοδα. Κατά τα άλλα, η πρωτόδικη απόφαση παραμένει ως έχει.
Εν όψει των προαναφερθέντων, η Έφεση επιτυγχάνει μερικώς και η πρωτόδικη απόφαση διαφοροποιείται ως ανωτέρω, δηλαδή με την αντικατάσταση του όρου για καταβολή του ποσού των €200.000 στον Πρωτοκολλητή, με όρο για παροχή τραπεζικής εγγύησης για το ίδιο ποσό, από αναγνωρισμένη γνωστή τράπεζα της Κύπρου, προς όφελος της Εφεσίβλητης. Τα έξοδα της παρούσας Αίτησης, όπως θα υπολογιστούν από τον αρμόδιο Πρωτοκολλητή και θα υποβληθούν για έγκριση από το Δικαστήριο, θα είναι έξοδα στο αποτέλεσμα της Έφεσης.
Η έφεση επιτυγχάνει μερικώς με έξοδα.