|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2012) 1 ΑΑΔ 1284
15 Ιουνίου 2012
[ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡ. 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 3 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΗΣ ΓΑΒΡΙΕΛΛΑΣ ΒΑΛΕΝΤΙΝΑΣ ΜΙΧΑΗΛ (ΑΡ. 1) ΓΙΑ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗΣ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΝΤΑΛΜΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ CERTIORARI
ΚΑΙ/Ή PROHIBITION,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤHN ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ (Γ.Α. ΣΕΡΓΙΔΗ, ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ) ΣΤΙΣ 13/06/12 ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΣ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗΣ ΣΤΕΓΗΣ ΣΕ ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΑΙΤΗΣΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 12/06/12 ΣΤΗΝ ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΑ ΑΙΤΗΣΗ 18/12 ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗΣ ΣΤΕΓΗΣ ΜΕΤΑΞΥ ΓΑΒΡΙΕΛΛΑΣ ΒΑΛΕΝΤΙΝΑΣ ΜΙΧΑΗΛ V. ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΜΙΧΑΗΛ ΚΑΙ Η ΟΠΟΙΑ ΟΡΙΣΤΗΚΕ ΓΙΑ ΑΚΡΟΑΣΗ ΣΤΙΣ 10/06/12.
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 88/2012)
Προνομιακά εντάλματα ― Certiorari ― Αίτηση για παραχώρηση άδειας προς καταχώρηση αίτησης certiorari για ακύρωση απόφασης Οικογενειακού Δικαστηρίου με την οποία διατάχθηκε η επίδοση μονομερούς αίτησης για την αποκλειστική χρήση οικογενειακής στέγης ― Κατά πόσον μπορούσε να ελεχθεί στο δικαιοδοτικό πλαίσιο της διαδικασίας certiorari, η άσκηση της διακριτικής ευχέρειας πρωτόδικου Δικαστηρίου να διατάξει την επίδοση μονομερούς αίτησης.
Η αιτήτρια επιδίωξε την παραχώρηση άδειας προς καταχώρηση αίτησης certiorari για ακύρωση απόφασης Οικογενειακού Δικαστηρίου. Με την τελευταία διατάχθηκε η επίδοση μονομερούς αίτησης για την αποκλειστική χρήση οικογενειακής στέγης την οποία είχε καταχωρήσει η αιτήτρια, ζητώντας αντίστοιχο διάταγμα ως επίσης και διάταγμα του Δικαστηρίου που να διέτασσε το σύζυγό της, καθ'ου η αίτηση, να εγκαταλείψει την οικογενειακή στέγη και να εμποδίζεται να επεμβαίνει σε αυτή.
Προς υποστήριξη της αίτησης η αιτήτρια ισχυρίστηκε μεταξύ άλλων ότι υπέστη βίαιη συμπεριφορά από το σύζυγο της.
Το Δικαστήριο διέταξε την επίδοση της παρατηρώντας μεταξύ άλλων, ότι η μονομερής αίτηση που είχε ενώπιον του ήταν η δεύτερη ενδιάμεση αίτηση που είχε καταχωρηθεί με το ίδιο αντικείμενο και ότι η πρώτη που ήταν διά κλήσεως, είχε απορριφθεί.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Η περίπτωση ήταν εντελώς ακατάλληλη προς παραχώρηση άδειας. Μεταξύ των παραγόντων που επηρέαζαν το όλο θέμα, το ιστορικό της υπόθεσης με την έννοια ότι η κυρίως αίτηση κατεχωρήθη και είχαν συμπληρωθεί τα δικόγραφα, η αναφορά δε που εγίνετο σε αυτά αφορούσε συμπεριφορά η οποία ανάγετο σε πολύ παλαιότερους χρόνους και όχι πρόσφατα ως και η προηγούμενη αίτηση δια κλήσεως την οποία το Δικαστήριο είχε απορρίψει, ήταν από μόνα τους αρκετά για να καταστήσουν ορθή την κρίση του πρωτόδικου Δικαστηρίου να διατάξει επίδοση της αιτήσεως.
2. Το κρινόμενο βεβαίως στην υπόθεση αυτή, ήταν το κατά πόσο η διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου να διατάξει επίδοση της αίτηση ex parte ελεγχόταν με Certiorari. Η διακριτική ευχέρεια αυτή όχι μόνο έχει ασκηθεί με βάση δεδομένα τα οποία ήταν τέτοια ώστε να δικαιολογούσαν, αν επρόκειτο να κριθεί το θέμα, την άσκηση της ως εύλογης, αλλά και αφορούσε ακριβώς θέμα πάνω στο οποίο δεν έπρεπε να γίνεται προσφυγή στη διαδικασία του Certiorari αφού διέπει την άσκηση δικαιοδοσίας και όχι τον έλεγχο της ορθότητας της άσκησης της δικαιοδοσίας.
Η αίτηση απορρίφθηκε.
Αίτηση.
Π. Μιχαήλ, για την Αιτήτρια.
Ex tempore
ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ: Στις 2.2.2012 η Αιτήτρια κατεχώρησε αίτηση ενώπιον του Οικογενειακού Δικαστηρίου Λευκωσίας στη δικαιοδοσία του για την αποκλειστική χρήση οικογενειακής στέγης, ζητώντας το δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης της οικογενειακής στέγης της ίδιας και των τέκνων της και διάταγμα του Δικαστηρίου που να διατάσσει το σύζυγό της, καθ' ου η αίτηση, να εγκαταλείψει την οικογενειακή στέγη και να εμποδίζεται να επεμβαίνει σε αυτή. Βάσισε την υπόθεση της στην κατάρρευση των σχέσεων των συζύγων η οποία εκδηλώθηκε από ενωρίς στο γάμο τους που ετελέσθη το 2001 και εγίνετο ιδιαίτερη αναφορά στη συμπεριφορά του που επεκτείνετο σε βίαιη συμπεριφορά εναντίον της με επαναλαμβανόμενες τέτοιες εκδηλώσεις, επεξηγώντας ότι υπάρχει διάσταση της συζυγικής σχέσης πλέον και ότι μάλιστα υπάρχει και διαδικασία για έκδοση διαζυγίου η οποία όμως δεν προωθήθηκε ενώ είχε αρχίσει πριν από δύο χρόνια. Υπήρξε επίσης την ημέρα της καταχώρησης της αγωγής αίτηση για ενδιάμεσο διάταγμα με το οποίο ουσιαστικά εζητείτο ολόκληρη η θεραπεία η οποία εζητείτο με την αίτηση. Η αίτηση αυτή δια κλήσεως εδικάσθη και απερρίφθη από το Δικαστήριο με απόφαση του ημερομηνίας 15.5.2012.
Την 12.6.2012 η Αιτήτρια υπέβαλε μονομερή αίτηση στο Δικαστήριο ζητώντας και πάλι τα ίδια πράγματα που ζητούσε με την κυρίως αίτησή της και βασίζοντας αυτήν σε ένορκη δήλωση στην οποία εν πολλοίς έκανε όλη την αναφορά που είχε κάμει προηγουμένως στα δικόγραφα της με περαιτέρω αναφορά σε περιστατικό το οποίο είχε συμβεί στις 9.6.2012, οπότε, όπως ισχυρίζεται, είχε υποστεί και πάλι από το σύζυγό της βίαιη συμπεριφορά. Θεώρησε η Αιτήτρια ότι, ενόψει τούτου και του κινδύνου τον οποία διατρέχει, ότι δικαιούται να επιτύχει στην ex parte αίτηση της. Το Δικαστήριο, παρατηρώντας ότι η μονομερής αίτηση που είχε ενώπιον του ήταν η δεύτερη ενδιάμεση αίτηση που είχε καταχωρηθεί με το ίδιο αντικείμενο και ότι η πρώτη ήταν η διά κλήσεως που είχε απορριφθεί, παρατήρησε ότι γίνεται πρόσθετος ισχυρισμός όσον αφορά τα πρόσφατα γεγονότα με την περαιτέρω παρατήρηση ότι ο ίδιος ο καθ' ου η αίτηση σύζυγος πρόβαλε αντίθετους ισχυρισμούς από εκείνους που είχε προβάλει η Αιτήτρια. Υπό τις συνθήκες αυτές και λόγω της φύσεως της αίτησης, όπως παρατήρησε το Δικαστήριο, έκρινε ότι έπρεπε να επιδοθεί και στον καθ' ου η αίτηση για να έχει και αυτός το δικαίωμα του να ακουσθεί, ορίζοντας την αίτηση πολύ σύντομα, σε 6 μέρες, ώστε να μπορέσει να επιδοθεί και να γίνει η ανάλογη ένσταση. Η αντίδραση της Αιτήτριας ήταν η καταχώρηση της ενώπιον μου αίτησης για παραχώρηση άδειας για καταχώρηση αίτησης προς έκδοση εντάλματος Certiorari και Prohibition στη βάση ότι, ενόψει των όσων το Δικαστήριο είχε ενώπιον του, ήταν απαραίτητο να εξετάσει την αίτηση και να δώσει μάλιστα την αιτούμενη θεραπεία ex parte ως εκ του κινδύνου τον οποίο διατρέχει η Αιτήτρια.
Έθεσα στον ευπαίδευτο συνήγορο το ερώτημα κατά πόσο είναι αυτή αρμόζουσα περίπτωση για προνομιακό διάταγμα, με την έννοια ότι το Δικαστήριο, ασκώντας μια διακριτική ευχέρεια, έκρινε αναλόγως ότι η περίπτωση με όλο το ιστορικό το οποίο είχε ενώπιον του αλλά και με αναφορά στο συνταγματικό δικαίωμα του αντιδίκου να ακουσθεί, ήταν περίπτωση στην οποία θα έπρεπε η αίτηση να μην εξετασθεί ex parte αλλά να επιδοθεί ώστε να ακουσθεί και η άλλη πλευρά. Ο ευπαίδευτος συνήγορος απάντησε στη βάση του άμεσου της ανάγκης η οποία ετίθετο προς διαφύλαξη στης σωματικής ακεραιότητας της Αιτήτριας, αναγνωρίζοντας βεβαίως ότι ενυπάρχει και η άλλη πτυχή που αφορά την αρχή της φυσικής δικαιοσύνης να ακουσθούν και οι δύο διάδικοι προτού το Δικαστήριο βγάλει απόφαση.
Θεωρώ την περίπτωση εντελώς ακατάλληλη προς παραχώρηση άδειας. Ήδη έχω αναφερθεί σε παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν το όλο θέμα, αρχίζοντας από το γεγονός ότι υπάρχει ένα ιστορικό της υπόθεσης με την έννοια ότι η κυρίως αίτηση κατεχωρήθη και είχαν συμπληρωθεί τα δικόγραφα, η αναφορά δε που εγίνετο σε αυτά αφορούσε συμπεριφορά η οποία ανάγετο σε πολύ παλαιότερους χρόνους και όχι μάλιστα τόσο πρόσφατα ώστε να είχε, όπως έχει τεθεί σήμερα, μία νέα κατάσταση η οποία καθιστούσε απαραίτητη την εξέταση της αιτήσεως ex parte όπως έχει θέσει ο ευπαίδευτος συνήγορος.
Πέραν τούτου, υπήρξε και η προηγούμενη αίτηση δια κλήσεως την οποία το Δικαστήριο είχε απορρίψει.
Μόνο αυτά από μόνα τους θα ήσαν αρκετά για να καταστήσουν ορθή την κρίση του ευπαίδευτου Προέδρου να διατάξει επίδοση της αιτήσεως. Ναι μεν υπήρξαν ορισμένοι πρόσθετοι ισχυρισμοί, τους οποίους όμως, όπως η ίδια η Αιτήτρια ανάφερε στην ένορκη δήλωση της, αρνείτο ο σύζυγος της και αυτό καθιστούσε ακόμα πιο απαραίτητη την ανάγκη για επίδοση της αιτήσεως πριν το Δικαστήριο αποφασίσει να δώσει ένα τόσο δραστικό μέτρο όπως η ίδια το ζητούσε, δηλαδή να ικανοποιήσει ολόκληρη την απαίτηση η οποία ετίθετο στην κυρίως αίτηση.
Δεν είναι τυχαία που καθιερώθηκε ως θεμελιακή αρχή η αρχή του να ακούονται και οι δύο πριν το Δικαστήριο αποφασίσει. Άνευ αυτής της αρχής δεν είναι νοητή η σωστή άσκηση δικαστικής εξουσίας και είναι μόνο κατά απόλυτη εξαίρεση που τα Δικαστήρια, παρεκκλίνοντας ουσιαστικά από τα συνταγματικά πλαίσια και από την αρχή αυτή, επιτρέπεται να εξετάζουν αιτήσεις ex parte. Η εμπειρία του Δικαστηρίου δείχνει ότι τόσο στα Επαρχιακά όσο και στα Οικογενειακά Δικαστήρια ιδιαίτερα, έχει υπάρξει μια κατάχρηση της διαδικασίας των ex parte αιτήσεων σε βαθμό που να καταργεί την όλη έννοια της εξαντλητικής διαδικασίας της δικαιοσύνης. Η ευχέρεια με την οποία έχει παρατηρηθεί ότι δίδονται διατάγματα ex parte είναι εκπληκτική και έχει τονιστεί σε πολλές περιπτώσεις το γεγονός ότι αυτό πρέπει να αποφεύγεται εκτός σε πραγματικά άκρως ιδιαίτερες περιστάσεις.
Το κρινόμενο βεβαίως στην υπόθεση αυτή, έστω και αν έχω προβεί σε περαιτέρω παρατηρήσεις, είναι το κατά πόσο η διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου να διατάξει επίδοση της αίτηση ex parte ελέγχεται με Certiorari - και δεν αντιλαμβάνομαι την έννοια της περαιτέρω αναφοράς σε Prohibition. Η διακριτική ευχέρεια αυτή όχι μόνο έχει ασκηθεί με βάση δεδομένα τα οποία είναι τέτοια ώστε να δικαιολογούσαν, αν επρόκειτο να κριθεί το θέμα, την άσκηση της ως εύλογης αλλά και αφορά ακριβώς θέμα πάνω στο οποίο δεν πρέπει να γίνεται προσφυγή στη διαδικασία του Certiorari αφού εκείνο διέπει μάλλον την άσκηση δικαιοδοσίας και όχι τον έλεγχο της ορθότητας της άσκησης της δικαιοδοσίας. Η απλή αναφορά στο γεγονός ότι η ίδια η Αιτήτρια ισχυρίζεται ότι κινδυνεύει είναι μόνο η μια πλευρά του πράγματος. Όλα τα άλλα μαζί είναι εκείνα τα οποία διέπουν την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του δικαστηρίου, που όπως τόνισα, δεν μπορεί να ελέγχεται με αυτό τον τρόπο.
Η αίτηση για παραχώρηση άδειας για καταχώρηση αίτησης Certiorari και Prohibition απορρίπτεται.
Η αίτηση απορρίπτεται.