|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2011) 1 ΑΑΔ 228
14 Φεβρουαρίου, 2011
[ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ
ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ)
ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 11 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΚΑΙ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 5 ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ,
ΚΑΙ
AΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΜΑΡΙΟΥ ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ
ΤΥΠΟΥ CERTIORARI,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΠΟΥ ΕΚΔΟΘΗΚΕ
ΑΠΟ ΤΟ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΑΡΝΑΚΑΣ
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 24/06/2010 ΜΕ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΚΑΙ
ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΗΚΕ Η ΑΠΟΣΤΕΡΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ
ΤΟΥ ΑΝΗΛΙΚΟΥ ΜΑΡΙΟΥ ΑΙΤΗΤΗ.
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 113/2010)
Προνομιακά εντάλματα ― Certiorari ― Διάταγμα μονοήμερης κράτησης ανηλίκου, ο οποίος είχε παραδεχθεί ενοχή σε κατηγορίες μεταφοράς επικίνδυνου αντικειμένου εντός αγωνιστικού χώρου και για είσοδο εντός του αγωνιστικού χώρου χωρίς να κατέχει εγγεγραμμένο εισιτήριο, για σκοπούς επιβολής ποινής ― Ακυρώθηκε με ένταλμα Certiorari ως προϊόν άρνησης φυσικής δικαιοσύνης και έλλειψης επαρκούς αιτιολογίας.
Ανθρώπινα Δικαιώματα και Ελευθερίες ― Δικαίωμα ατομικής ελευθερίας ― Το δικαίωμα αυτό κατοχυρώνεται από το Σύνταγμα ― Τα Δικαστήρια, όταν εκδίδουν διαταγή στερητική της ελευθερίας ατόμου, πρέπει να το κάνουν μόνο για συγκεκριμένους λόγους και ύστερα από πολλή περίσκεψη.
Στις 24.6.2010 το Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας διέταξε τη μονοήμερη κράτηση του αιτητή ηλικίας 17 ετών, ο οποίος είχε παραδεκτεί ενοχή στις κατηγορίες μεταφοράς επικίνδυνου αντικειμένου εντός αγωνιστικού χώρου και για είσοδο εντός του αγωνιστικού χώρου χωρίς να κατέχει εγγεγραμμένο εισιτήριο.
Σύμφωνα με τα γεγονότα της υπόθεσης το Δικαστήριο επιφύλαξε την επιβολή της ποινής και διέταξε την κράτηση του αιτητή μέχρι την επόμενη μέρα. Την επόμενη, 24.6.2010, ο συγκεκριμένος δικαστής απουσίαζε και γι' αυτό η υπόθεση μεταφέρθηκε ενώπιον άλλης δικαστού, η οποία ανέβαλε την υπόθεση για τις 25.6.2010 εκδίδοντας συνάμα διάταγμα για περαιτέρω κράτηση του αιτητή.
Ο αιτητής, αφού εξασφάλισε τη σχετική άδεια καταχώρησε την παρούσα αίτηση, αξιώνοντας την έκδοση προνομιακού εντάλματος Certiorari για ακύρωση του προαναφερθέντος διατάγματος του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Για ακύρωση του διατάγματος κράτησης, θα ήταν αρκετή η αναφορά στην εκφρασθείσα θέση της δικαστού ότι η κράτηση για μια ημέρα δεν παραβιάζει τα δικαιώματα προσώπου. Η συγκεκριμένη άποψη της δικαστού παραβιάζει βασικές αρχές του δικαίου μας και σίγουρα δεν αντικατοπτρίζει τον τρόπο με τον οποίο οι δικαστές αντιμετωπίζουν τη στέρηση της ελευθερίας των πολιτών.
2. Η απόφαση για κράτηση - η οποία αφορούσε ανήλικο, στοιχείο το οποίο η δικαστής δεν έλαβε καν υπόψη - είναι εντελώς αδικαιολόγητη, γιατί λήφθηκε κατ' αρχήν πριν ακουστεί είτε ο αιτητής, είτε ο δικηγόρος του. Η δε αιτιολογία της απόφασης, η οποία ήταν εν πάση περιπτώσει ανεπαρκής, δόθηκε μόνο όταν ο δικηγόρος του αιτητή παραπονέθηκε για αυτήν.
3. Η δικαστής δεν είχε ενώπιόν της το φάκελο της υπόθεσης όταν λάμβανε την απόφασή της και είχε παραδεχθεί ότι λόγω του ότι ο φάκελος της υπόθεσης δεν βρισκόταν ενώπιόν της, δεν γνώριζε το λόγο που είχε οδηγήσει τον αρχικό δικαστή να κρατήσει τον κατηγορούμενο υπό κράτηση. Η έλλειψη γνώσης των λόγων κράτησης του αιτητή από μόνη της καθιστά την απόφαση εντελώς αναιτιολόγητη.
Η αίτηση επιτράπηκε.
Παρατήρηση Εφετείου: Η αναφορά της δικαστού στη δυνατότητα που είχε ο αιτητής να προσφύγει σε άλλες διαδικασίες για ακύρωση του διατάγματος κράτησής του, ουσιαστικά καταλήγει σε αδιέξοδο αφού η δικαστής γνώριζε ότι οποιαδήποτε διαδικασία και αν ακολουθείτο, θα ήταν, λόγω της έλλειψης χρόνου, αλυσιτελής και άνευ αποτελέσματος.
Aίτηση.
Γ. Πολυχρόνης, για τον Αιτητή.
Μ. Σπηλιωτοπούλου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ.: Ύστερα από σχετική άδεια που εξασφαλίστηκε, καταχωρήθηκε η παρούσα αίτηση με την οποία αξιώνεται η έκδοση προνομιακού εντάλματος certiorari, για ακύρωση του διατάγματος του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας, ημερομηνίας 24.6.2010, με το οποίο διατάχτηκε η μονοήμερη κράτηση του αιτητή.
Κατά τον ουσιώδη χρόνο ο αιτητής ήταν ηλικίας 17 χρόνων και στην Ποινική Υπόθεση υπ' αρ. 16590/09 του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας, παραδέχτηκε ενοχή στις κατηγορίες μεταφοράς επικίνδυνου αντικειμένου εντός αγωνιστικού χώρου και για είσοδο εντός του αγωνιστικού χώρου χωρίς να κατέχει εγγεγραμμένο εισιτήριο. Η κατηγορούσα αρχή ανέστειλε κατηγορίες που αφορούσαν σε συνωμοσία προς διάπραξη αδικήματος και επίθεση σε αστυνομικό.
Το δικαστήριο επιφύλαξε την επιβολή της ποινής και διέταξε την κράτησή του μέχρι την επόμενη μέρα. Την επομένη, 24.6.2010, ο συγκεκριμένος δικαστής απουσίαζε και γι' αυτό η υπόθεση μεταφέρθηκε ενώπιον άλλης δικαστού, η οποία ανέβαλε την υπόθεση για τις 25.6.2010 εκδίδοντας συνάμα διάταγμα για περαιτέρω κράτηση του αιτητή.
Στο παρόν στάδιο νομίζω θα ήταν χρήσιμη η καταγραφή του ακριβούς πρακτικού που κρατήθηκε:
«κος Αργυρίδης (συνήγορος του αιτητή): Είναι για ποινή σήμερα.
Δικαστήριο: Η υπόθεση τέθηκε ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου ενόψει απουσίας λόγω ασθένειας του αδελφού Δικαστή κου Θωμά, ο οποίος είναι και ο φυσικός Δικαστής της υπόθεσης. Είναι ορισμένη για να δοθεί η ποινή σήμερα. Ενόψει της απουσίας του κου Θωμά η υπόθεση θα παραμείνει αύριο, 25.06.10 η ώρα 09:00 για να δοθεί η ποινή. Ο Κατηγορούμενος να παραμείνει υπό κράτηση μέχρι τότε.
κος Αργυρίδης: Έχω οδηγίες να φέρω ένσταση για την κράτησή του.
Δικαστήριο: Τον έχει υπό κράτηση ο κος Θωμά κύριε Αργυρίδη.
κος Αργυρίδης: Θέλω να πω ότι η κράτηση του Κατηγορουμένου για το μόνο λόγο ότι ο φυσικός Δικαστής απουσιάζει, παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα του Κατηγορουμένου. Πρόκειται για ανήλικο. Παραβιάζεται η Διεθνής Σύμβαση των Παιδιών.
Δικαστήριο: Λόγω ασθενείας του Δικαστή για μια μέρα παραβιάζονται τα δικαιώματα του Κατηγορουμένου; Φυσικός Δικαστής είναι ο κος Θωμάς ο οποίος είχε δώσει οδηγίες να παραμείνει υπό κράτηση. Εν πάση περιπτώσει ο φάκελος της υπόθεσης κρατείται από τον αδελφό Δικαστή ενόψει του ότι θα αναγνωζόταν σήμερα η ποινή και το παρόν Δικαστήριο δεν γνωρίζει το λόγο που οδήγησε τον φυσικό Δικαστή να τον κρατήσει υπό κράτηση. Αν διαφωνείται με την απόφαση του Δικαστηρίου υπάρχουν διαδικασίες τις οποίες μπορείτε να ενεργοποιήσετε. Ο Κατηγορούμενος θα παραμείνει υπό κράτηση μέχρι αύριο 25.06.10 η ώρα 09.00.».*
Κατά την ακρόαση της παρούσας αίτησης, η δικηγόρος που εκπροσωπούσε το Γενικό Εισαγγελέα παρουσιάστηκε και δήλωσε ότι δεν υποστηρίζει την απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου και ότι δεν σκοπεύει να καταχωρήσει ένσταση.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος του αιτητή σε μια εκτενή γραπτή αγόρευση αξιώνει ακύρωση του επίδικου διατάγματος λόγω παραβίασης των κανόνων φυσικής δικαιοσύνης, έκδηλη νομική πλάνη, εσφαλμένη εφαρμογή της αρχής του φυσικού δικαστή, παραβίαση του Άρθρου 11 του Συντάγματος και της Διεθνούς Σύμβασης περί των Δικαιωμάτων του Παιδιού. Παραπονείται ακόμα για κράτηση του αιτητή για αδίκημα που δεν προβλέπεται από το νόμο ποινή στερητική της ελευθερίας, καθώς και για έλλειψη αιτιολογίας του διατάγματος κράτησης.
Η αίτηση θα πρέπει να επιτύχει. Δεν χρειάζεται να λεχθούν πολλά. Απλή ανάγνωση του τηρηθέντος πρακτικού είναι αρκετή.
Κατ' αρχάς θα πρέπει να σημειωθεί ότι το διάταγμα κράτησης εκδόθηκε καθαρά με πρωτοβουλία του δικαστηρίου, χωρίς καν να το ζητήσει η κατηγορούσα αρχή και χωρίς να ακουστεί ο κατηγορούμενος.
Για ακύρωση του διατάγματος θα ήταν αρκετή η αναφορά στην εκφρασθείσα θέση της δικαστού ότι η κράτηση για μια ημέρα δεν παραβιάζει τα δικαιώματα προσώπου. Δεν είναι του παρόντος να τονίσουμε τη σημασία της προστασίας που παρέχει το Σύνταγμα στην ατομική ελευθερία η οποία στερείται μόνο για συγκεκριμένους λόγους και βεβαίως ύστερα από πολλή περίσκεψη. Η συγκεκριμένη άποψη της δικαστού παραβιάζει βασικές αρχές του δικαίου μας και σίγουρα δεν αντικατοπτρίζει τον τρόπο με τον οποίο οι δικαστές αντιμετωπίζουν τη στέρηση της ελευθερίας των πολιτών.
Η απόφαση για κράτηση είναι εντελώς αδικαιολόγητη γιατί ελήφθη κατ' αρχήν πριν ακουστεί είτε ο αιτητής, είτε ο δικηγόρος του, με τη δικαστή να παρέχει κάποια αιτιολογία, ανεπαρκή, εν πάση περιπτώσει, μόνο όταν ο δικηγόρος του αιτητή παραπονέθηκε για την απόφαση. Δεν έλαβε καν υπ' όψιν ότι επρόκειτο για ανήλικο.
Περαιτέρω η δικαστής παραδέχεται ότι λόγω του ότι ο φάκελος της υπόθεσης δεν βρισκόταν ενώπιόν της, δεν γνώριζε το λόγο που είχε οδηγήσει τον αρχικό δικαστή να κρατήσει τον κατηγορούμενο υπό κράτηση. Η έλλειψη γνώσης των λόγων κράτησής του από μόνη της καθιστά την απόφαση εντελώς αναιτιολόγητη. Η συγκεκριμένη δικαστής δεν είχε ενώπιόν της το φάκελο της υπόθεσης που θα μπορούσε, ίσως, να την καθοδηγήσει, ενώ είναι φανερό ότι δεν έλαβε υπ' όψιν οποιοδήποτε από τα βασικότατα επιχειρήματα που είχαν εγερθεί, μετά τη λήψη της απόφασής της για κράτηση του αιτητή από το συνήγορό του. Ουσιαστικά πού καταλήγουμε με την ανάγνωση του πρακτικού; Ότι ο λόγος κράτησης του αιτητή ήταν η ασθένεια του δικαστή.
Πριν καταλήξω θα ήθελα να σχολιάσω την άστοχη και αχρείαστη, θα έλεγα, αναφορά της δικαστού για διαδικασίες τις οποίες ο αιτητής και ο συνήγορός του κατά τη γνώμη της διέθεταν, αν διαφωνούσαν με την απόφασή της για κράτηση. Είναι φανερό ότι η πιο πάνω πρόταση ουσιαστικά καταλήγει σε αδιέξοδο αφού η δικαστής γνώριζε ότι οποιαδήποτε διαδικασία και αν ακολουθείτο, θα ήταν, λόγω της έλλειψης χρόνου, αλυσιτελής και άνευ αποτελέσματος. Στην πραγματικότητα δεν υπήρχε χρόνος για αποτροπή ή ακύρωση της απόφασής της. Κάτι που η δικαστής γνώριζε.
Υπό τις περιστάσεις, δεν χρειάζεται να εξετάσω τα λοιπά επιχειρήματα του αιτητή, μεταξύ των οποίων κατά πόσο μπορεί να διαταχτεί κράτηση κατηγορούμενου όταν αντιμετωπίζει κατηγορίες για τις οποίες δεν προβλέπεται ποινή φυλάκισης.
Εν όψει όλων των πιο πάνω, η αίτηση εγκρίνεται και εκδίδεται το αιτούμενο διάταγμα Certiorari με το οποίο η πιο πάνω απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας, ημερομηνίας 24.6.2010, με την οποία διατασσόταν η κράτηση του αιτητή, για 24 ώρες, ακυρώνεται.
Η αίτηση επιτρέπεται.