|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2010) 1 ΑΑΔ 123
1 Φεβρουαρίου, 2010
[ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΦΩΤΙΟΥ, ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, Δ/στές]
ΑΔΕΛΦΟΙ ΙΑΚΩΒΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΛΤΔ,
Εφεσείοντες,
v.
1. ΠΕΛΑΓΙΑΣ Θ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΑ,
2. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ,
Εφεσιβλήτων.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 111/2007)
Αστικά αδικήματα ― Παράνομη επέμβαση σε ακίνητη περιουσία ― Το βάρος αποδείξεως της διάπραξης της αδικοπραξίας της επέμβασης και το ύψος της ζημιάς η οποία προκαλείται από αυτή βρίσκεται στην πλευρά των εναγόντων, ιδιοκτητών του επηρεαζόμενου ακινήτου.
Απόδειξη ― Εξ ακοής μαρτυρία ― Μαρτυρία εμπειρογνωμόνων ― Αποδοχή μαρτυρίας ειδικού εμπειρογνώμονα τοπογράφου μηχανικού σε υπόθεση παράνομης επέμβασης σε ακίνητη περιουσία.
Απόδειξη ― Αξιολόγηση μαρτυρίας από το πρωτόδικο Δικαστήριο σε υπόθεση παράνομης επέμβασης σε ακίνητη περιουσία ― Ήταν ορθή και δεν παρεχόταν οποιοδήποτε έρεισμα για επέμβαση του Εφετείου.
Η παρούσα έφεση στρέφεται εναντίον της απόφασης του πρωτόδικου Δικαστηρίου με την οποία επιδικάσθηκε ποσό £16.100 ως αποζημιώσεις για παράνομη επέμβαση των εφεσειόντων στο κτήμα των εφεσιβλήτων στο χωριό Πραστειό Αυδήμου της επαρχίας Λεμεσού. Η επέμβαση συνίστατο στην αφαίρεση από το κτήμα τεράστιας ποσότητας χώματος με αποτέλεσμα η βορειοανατολική πλευρά του να χαμηλώσει πολύ, καθώς και στην τοποθέτηση 26 τεραστίων διαστάσεων ογκόλιθων.
Οι εφεσείοντες υποστηρίζουν ότι οι εφεσίβλητοι δεν απέδειξαν το μέγεθος της επέμβασης σε σχέση με την ποσότητα του χώματος που αφαιρέθηκε και τον αριθμό των ογκόλιθων που βρέθηκαν στο ακίνητό τους. Υποστηρίζουν περαιτέρω ότι λανθασμένα το πρωτόδικο δικαστήριο αποδέχθηκε ότι η αξία του αποσπασθέντος χώματος ανερχόταν σε £1 ανά κυβικό μέτρο και ότι το κόστος μετακίνησης των ογκόλιθων ανερχόταν σε £2.100.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Οι εφεσίβλητοι απέσεισαν το βάρος απόδειξης αποδεικνύοντας την επέμβαση και την ποσότητα χώματος που αφαιρέθηκε. Οι εφεσείοντες από την άλλη, απέτυχαν να πείσουν το Δικαστήριο ότι η μαρτυρία των εφεσιβλήτων δεν έπρεπε να γίνει αποδεκτή. Απέτυχαν ακόμα να αποδείξουν τη δική τους εκδοχή ως προς την αφαιρεθείσα ποσότητα.
2. Το πρωτόδικο Δικαστήριο ορθά αποδέχθηκε τη μαρτυρία του Μ.Ε. Γεώργιου Νεοφυτίδη, τοπογράφου μηχανικού, ο οποίος βασίστηκε σε τοπογραφικό χάρτη του 1973, και στηρίχτηκε στην τιμή που αυτός καθόρισε για το αφαιρεθέν χώμα. Ο ισχυρισμός των εφεσειόντων ότι η μαρτυρία του εν λόγω μάρτυρος ήταν εξ ακοής μαρτυρία, δεν ευσταθεί. Ο κ. Νεοφυτίδης κατέθεσε ως ειδικός εμπειρογνώμονας. Το Δικαστήριο, ελλείψει μάλιστα και πειστικής μαρτυρίας περί του αντιθέτου, ορθά κατέληξε να αποδεκτεί τη μαρτυρία του.
3. Σε σχέση με την δαπάνη για τη μετακίνηση των ογκόλιθων, οι εφεσίβλητοι ζήτησαν προσφορές και πήραν την χαμηλότερη προσφορά. Οι εφεσείοντες είχαν καθήκον να αμφισβητήσουν πειστικά την εκδοχή του χαμηλότερου προσφοροδότη, ο οποίος κατέθεσε ως εμπειρογνώμονας για το ύψος της απαιτούμενης δαπάνης μετακίνησης των ογκόλιθων, είτε με αντεξέταση, είτε προσάγοντας δική τους μαρτυρία επί του θέματος. Είναι σαφές ότι ο εν λόγω μάρτυρας έγινε πιστευτός από το Δικαστήριο.
Η έφεση απορρίφθηκε με €1.800 έξοδα, πλέον Φ.Π.Α., εις βάρος των εφεσειόντων.
Έφεση.
Έφεση από τους εφεσείοντες εναντίον της απόφασης του Eπαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού (Tαλαρίδου - Kοντοπούλου, E.Δ.), (Aγωγή Aρ. 5578/04), ημερομ. 15.5.2007.
Γ. Ζαχαρίου για Α. Ζαχαρίου, για τους Εφεσείοντες.
Α. Πολυκάρπου, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΔIKAΣTHPIO: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστήριου απαγγέλλεται από τον Δικαστή Νικολαΐδη.
ΝΙΚΟΛΑЇΔΗΣ, Δ.: Οι εφεσίβλητοι, ιδιοκτήτες τεμαχίου γης στο χωριό Πραστειό Αυδήμου της επαρχίας Λεμεσού, εξασφάλισαν εναντίον των εναγομένων-εφεσειόντων απόφαση για ποσό £16.100 ως αποζημιώσεις για παράνομη επέμβασή τους στο πιο πάνω τεμάχιο.
Οι εφεσείοντες ουσιαστικά δεν αμφισβήτησαν την επέμβαση η οποία έγινε αντιληπτή από τους εφεσίβλητους στις 23.5.2004 όταν αντιλήφθηκαν σε επίσκεψή τους στο συγκεκριμένο τεμάχιο ότι είχε αφαιρεθεί από αυτό τεράστια ποσότητα χώματος, με αποτέλεσμα η βορειοανατολική και ανατολική πλευρά του να χαμηλώσει πολύ. Αντιλήφθηκαν επίσης ότι εντός του τεμαχίου υπήρχαν 26 τεραστίων διαστάσεων ογκόλιθοι.
Κατ' έφεση οι εφεσείοντες υποστηρίζουν ότι οι εφεσίβλητοι δεν απέδειξαν το μέγεθος της επέμβασης σε σχέση με την ποσότητα του χώματος που αφαιρέθηκε και τον αριθμό των ογκόλιθων που βρέθηκαν στο ακίνητό τους. Υποστηρίζουν περαιτέρω ότι λανθασμένα το πρωτόδικο δικαστήριο αποδέχθηκε ότι η αξία του αποσπασθέντος χώματος ανερχόταν σε £1 ανά κυβικό μέτρο και ότι το κόστος μετακίνησης των ογκόλιθων ανερχόταν σε £2.100.
Οι εφεσείοντες αναφέρονται στη σαφή, όπως την χαρακτηρίζουν, μαρτυρία του Μ.Υ. Μιχαήλ Μιχαήλ ο οποίος κατέθεσε τα συμπεράσματά του για προηγούμενη επέμβαση, αλλά και στο ότι ο Μ.Ε. Γεώργιος Νεοφυτίδης, τοπογράφος που κατέθεσε για λογαριασμό των εφεσιβλήτων, βασίστηκε σε τοπογραφικό χάρτη του 1973, με αποτέλεσμα τα συμπεράσματά του να μην είναι ασφαλή.
Οι εφεσείοντες υποστηρίζουν ότι το πρωτόδικο δικαστήριο λανθασμένα θεώρησε ότι οι εναγόμενοι όφειλαν να προσφέρουν συγκεκριμένη μαρτυρία για το ακριβές μέγεθος της επέμβασης, αφού οι εφεσίβλητοι-ενάγοντες δεν απόσεισαν, σύμφωνα πάντα με τους εφεσείοντες, το βάρος απόδειξης ότι τα συμπεράσματα του πραγματογνώμονα τους κ. Γ. Νεοφυτίδη ήταν ορθά και ασφαλή.
Ο λόγος αυτός θα πρέπει να απορριφθεί. Οι εφεσίβλητοι είχαν την υποχρέωση να αποδείξουν τη διάπραξη της αδικοπραξίας της επέμβασης στο κτήμα τους και το ύψος της ζημιάς που υπέστηκαν. Οι διάδικοι προσκόμισαν τη μαρτυρία που διέθεταν. Το δικαστήριο, όπως είχε καθήκον, αξιολόγησε τη μαρτυρία αυτή, δέχθηκε τη μαρτυρία των εναγόντων-εφεσιβλήτων και κατέληξε στα συμπεράσματά του.
Είναι εντελώς άνευ σημασίας το γεγονός ότι ο κ. Νεοφυτίδης βασίστηκε σε χάρτη του 1973, αφού δεν υπήρξε οποιοσδήποτε ισχυρισμός ότι η κατάσταση του κτήματος ήταν διαφορετική από τον τοπογραφικό χάρτη που χρησιμοποιήθηκε για να προσδιοριστούν τα υψόμετρα του τεμαχίου. Η αόριστη αναφορά από τους εφεσείοντες ότι στο κτήμα των εφεσιβλήτων είχε γίνει προγενέστερη επέμβαση, δεν φαίνεται να γίνεται δεκτή από το πρωτόδικο δικαστήριο.
Οι εφεσίβλητοι απέσεισαν το βάρος απόδειξης αποδεικνύοντας την επέμβαση και την ποσότητα χώματος που αφαιρέθηκε. Οι εφεσείοντες από την άλλη, απέτυχαν να πείσουν το δικαστήριο ότι η μαρτυρία των εφεσιβλήτων δεν έπρεπε να γίνει αποδεκτή. Απέτυχαν ακόμα να αποδείξουν τη δική τους εκδοχή ως προς την αφαιρεθείσα ποσότητα.
Χαρακτηριστικά το δικαστήριο αναφερόμενο στη μαρτυρία του κ. Μιχαήλ ο οποίος κατέθεσε ότι θα πρέπει να είχε γίνει αυθαίρετη επέμβαση προηγουμένως στην περιοχή του τεμαχίου, κατέληξε ότι ο μάρτυρας δεν έδωσε ικανοποιητικά στοιχεία για να καταδείξει ότι πράγματι έγινε επέμβαση το 1999 στο συγκεκριμένο τεμάχιο. Το δικαστήριο επισημαίνει ότι ο μάρτυρας δεν ήταν σε θέση να υποδείξει τα σύνορα του τεμαχίου ή να παρουσιάσει στοιχεία από τα οποία να φαίνεται ότι είχε διαπιστώσει προσωπικά την ύπαρξη επέμβασης στο τεμάχιο το 1999. Χαρακτήρισε τη μαρτυρία του ως αόριστες και ασαφείς πληροφορίες, κατ' αντίθεση με τη μαρτυρία των εφεσιβλήτων η οποία κατέληξε ότι ήταν θετική.
Οι εφεσείοντες δικαιολογώντας το επιχείρημα ότι το δικαστήριο λανθασμένα αποδέχτηκε ότι η αξία του αφαιρεθέντος χώματος ήταν £1 ανά κυβικό μέτρο, υποστηρίζουν ότι το δικαστήριο εφάρμοσε λανθασμένα τις αρχές που αφορούν τη μαρτυρία εμπειρογνωμόνων, αφού βασίστηκε στη μαρτυρία του κ. Νεοφυτίδη η οποία ήταν εντελώς αστήριχτη και ατεκμηρίωτη.
Ο κ. Νεοφυτίδης είναι τοπογράφος μηχανικός ο οποίος δραστηριοποιείται και ως επιχειρηματίας ανάπτυξης γης. Λόγω του επαγγέλματός του, όπως είπε, αγόραζε χώμα της ίδιας κατηγορίας με το αφαιρεθέν το οποίο, ας σημειωθεί, χαρακτήρισε ως πρώτης ποιότητας και συνεπώς είναι εξοικειωμένος με τις τρέχουσες τιμές.
Το δικαστήριο δέχτηκε τη μαρτυρία του ως θετική και στηρίχτηκε στην τιμή που ο κ. Νεοφυτίδης καθόρισε για το αφαιρεθέν χώμα. Δεν αντιλαμβανόμαστε το επιχείρημα ότι ο μάρτυς βασίστηκε σε εξ ακοής μαρτυρία. Η εξ ακοής μαρτυρία ούτως ή άλλως επιτρέπεται και αυτό, χωρίς να ξεχνούμε ότι ο κ. Νεοφυτίδης κατέθετε ως ειδικός εμπειρογνώμονας. Το δικαστήριο, ελλείψει μάλιστα και πειστικής μαρτυρίας περί του αντιθέτου, ορθά κατέληξε να αποδεχτεί τη μαρτυρία του.
Οι εφεσείοντες παραπονούνται τέλος ότι το πρωτόδικο δικαστήριο λανθασμένα αποδέχτηκε ότι η απαιτούμενη δαπάνη μετακίνησης των ογκόλιθων ήταν £2.100. Αμφισβητούν αυτή τη φορά τη μαρτυρία του κ. Τοφαρή, ο οποίος κατέθεσε ως εμπειρογνώμονας για το ύψος της απαιτούμενης δαπάνης μετακίνησης των ογκόλιθων.
Οι εφεσίβλητοι ζήτησαν προσφορές για τη μετακίνηση των ογκόλιθων και ο κ. Τοφαρής ήταν ο χαμηλότερος προσφοροδότης. Αυτό και μόνο καθιστά τη μαρτυρία του πλέον θετική και αξιόπιστη από οποιονδήποτε εμπειρογνώμονα ο οποίος, λίγο πολύ, δυνατόν να αντιμετωπίσει το θέμα κάπως θεωρητικά. Στην περίπτωση του κ. Τοφαρή το πρωτόδικο δικαστήριο είχε ενώπιόν του τη μαρτυρία του χαμηλότερου προσφοροδότη που ήταν έτοιμος να αναλάβει τη διεκπεραίωση της δουλειάς και αυτό πάντα εν όψει της ανυπαρξίας αντίθετης πειστικής μαρτυρίας για λογαριασμό των εφεσειόντων.
Δεν απαιτείται να δοθούν εξηγήσεις για το πως κατέληξε ο κ. Τοφαρής στη συγκεκριμένη εκτίμηση. Ήταν καθήκον των εφεσειόντων να αμφισβητήσουν πειστικά την εκδοχή του είτε με αντεξέταση, είτε προσάγοντας δική τους επί του θέματος μαρτυρία. Είναι σαφές ότι ο κ. Τοφαρής έγινε πιστευτός από το δικαστήριο και συνεπώς τίποτε άλλο δεν χρειάζεται να λεχθεί.
Η έφεση απορρίπτεται, με €1.800 έξοδα, πλέον Φ.Π.Α., εις βάρος των εφεσειόντων.
Η έφεση απορρίπτεται με €1.800 έξοδα, πλέον Φ.Π.Α., εις βάρος των εφεσειόντων.