|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2007) 1 ΑΑΔ 1204
20 Νοεμβρίου, 2007
[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στές]
ΑΝΔΡΕΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ,
Εφεσείων,
ν.
ΠΑΥΛΟΥ ΜΙΧΑΗΛ,
Εφεσιβλήτου.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 81/2005)
Αποζημιώσεις ? Ειδικές αποζημιώσεις ? Απώλεια εισοδημάτων ? Έφεση εναντίον επιδικασθέντος ποσού ? Ενάγων απώλεσε το ποσό προσφοράς την οποία είχε αποδεκτεί για εκτέλεση εργασίας για συγκεκριμένη εταιρεία εξ αιτίας των τραυμάτων που είχε υποστεί σε τροχαίο ατύχημα ? Υιοθέτηση, κατ' αναλογίαν, των όσων αναφέρθηκαν στην υπόθεση Κωνσταντίνου v. Χριστοφή (2003) 1 Α.Α.Δ. 11, αναφορικά με τον φόρο εισοδήματος και τις κοινωνικές ασφαλίσεις.
Ο εφεσείων - ενάγων (ο εφεσείων) που διαμένει μόνιμα στο Λονδίνο και εργάζεται εκεί ως οικοδόμος, ενώ βρισκόταν για διακοπές στην Κύπρο τον Μά?ο του 2000, και ενώ ήταν επιβάτης σε αυτοκίνητο που οδηγούσε ο εφεσίβλητος - εναγόμενος (ο εφεσίβλητος) στις 22.5.2000, τραυματίστηκε σε οδικό ατύχημα παρά τα φώτα Αλυκής στη Λάρνακα. Ήταν παραδεκτό ότι ο εφεσίβλητος είχε αποκλειστική ευθύνη για το ατύχημα.
Με την παρούσα έφεσή του ο εφεσείων αμφισβητεί την ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης με την οποία απορρίφθηκε η απαίτησή του για ποσό £ 14.750.- το οποίο αυτός αξίωνε ως ειδικές αποζημιώσεις λόγω απώλειας μιας προσφοράς που του είχε κατακυρωθεί από Αγγλική εταιρεία και την οποία αυτός δεν μπορούσε να εκτελέσει εξαιτίας των τραυμάτων που υπέστη στο ατύχημα.
Οι λόγοι έφεσης είναι οι ακόλουθοι:
1. Εφόσον ο εφεσείων εξ αιτίας των τραυμάτων του δεν ήταν σε θέση να εκτελέσει την προαναφερόμενη προσφορά, το πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα απέρριψε την αξίωσή του για το ποσό £ 14.750 που αυτός απώλεσε.
2. Εσφαλμένα το πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε πως η μαρτυρία του εφεσείοντος για την προαναφερόμενη προσφορά δεν καλυπτόταν από τα δικόγραφα.
3. Δεν δικαιολογείτο η αμφιβολία που εξέφρασε το πρωτόδικο Δικαστήριο ως προς το κατά πόσο το ποσό της προσφοράς εκφραζόταν σε αγγλικές λίρες - στερλίνες ή κυπριακές λίρες.
4. Η απορία του πρωτόδικου Δικαστηρίου δεν ήταν εύλογη σε σχέση με το αν ο εφεσείων θα μπορούσε να εκτελέσει την εργασία της προσφοράς μέσω κάποιων άλλων υπαλλήλων ώστε να μην υποστεί την απώλεια της προσφοράς.
Αποφασίστηκε ότι:
1) Από την ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου αξιόπιστη μαρτυρία του εφεσείοντος, ήταν προφανές ότι το ποσό των £14.750.- ήταν το ποσό που αυτός θα ελάμβανε για τον κόπο του, εφόσον η προμήθεια των υλικών θα εβάρυνε την εταιρεία. Όσον αφορά κοινωνικές ασφαλίσεις και φόρο εισοδήματος που όφειλε να πληρώσει ο εφεσείων, υπήρχε ενώπιον του δικαστηρίου η αξιόπιστη μαρτυρία του εφεσείοντος ότι αυτός πλήρωνε £16.- την τριμηνία για κοινωνικές ασφαλίσεις, ως αυτοεργοδοτούμενος και £1.500 μέχρι £2.000 το χρόνο για φόρο εισοδήματος. Το πρωτόδικο Δικαστήριο θα έπρεπε να του επιδικάσει το πιο πάνω ποσό των £14.750 για την απώλεια της προαναφερθείσας προσφοράς. Επίσης το Δικαστήριο θα μπορούσε να αφαιρέσει ένα κατ' αποκοπήν ποσόν, για τον φόρο εισοδήματος και τις κοινωνικές ασφαλίσεις που ο εφεσείων θα έπρεπε να πληρώσει εάν εισέπραττε το ποσό των £14.750.- κατ' αναλογίαν των όσων αναφέρθηκαν στην υπόθεση Κωνσταντίνου v. Χριστοφή (2003) 1 Α.Α.Δ. 11.
2) Το πρωτόδικο Δικαστήριο λανθασμένα θεώρησε ως μη καλυπτόμενη από τα δικόγραφα μαρτυρία την οποία με ενδιάμεσες αποφάσεις του είχε ήδη κρίνει ως καλυπτόμενη από τα δικόγραφα.
3) Εφόσον η προσφορά και η συμφωνία είχαν γίνει στην Αγγλία μεταξύ μιας Αγγλικής εταιρείας και του εφεσείοντος ο οποίος διέμενε και εργαζόταν εκεί, είναι προφανές ότι η προσφορά έγινε σε αγγλικές λίρες - στερλίνες και όχι λίρες Κύπρου.
4) Εφόσον, σύμφωνα με την αξιόπιστη μαρτυρία του εφεσείοντος, ο ίδιος εργαζόταν ως αυτοεργοδοτούμενος και εκτελούσε την εργασία του μόνος του, χωρίς τη βοήθεια άλλων και μόνον κατ' εξαίρεση χρησιμοποιούσε τις υπηρεσίες άλλων, δεν ετίθετο ζήτημα εκτέλεσης της προσφοράς μέσω άλλων.
5) Επιδικάζεται υπέρ του εφεσείοντος το ισόποσο των £14.000.- αγγλικών λιρών - στερλινών σε κυπριακές λίρες (το οποίο αποτελεί το ποσό της προσφοράς £14.750.- μείον κατ' αποκοπή ποσόν £750.- σε σχέση με τις οφειλές του εφεσείοντος για φόρο εισοδήματος και κοινωνικές ασφαλίσεις), με τόκο 8% ετησίως από 26.6.2001, ημερομηνία καταχώρησης της αγωγής.
Η έφεση επιτράπηκε με £1.000 έξοδα.
Αναφερόμενη υπόθεση:
Κωνσταντίνου v. Χριστοφή (2003) 1 Α.Α.Δ. 11.
Έφεση.
Έφεση από τον εφεσείοντα εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας (Υπόθεση Αρ. 6365/2001), ημερομ. 17.2.2005.
Στ. Ερωτοκρίτου, για τον Εφεσείοντα.
Θ. Ιωαννίδης, για τον Εφεσίβλητο.
Cur. adv. vult.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Νικολάτος.
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Το πρωτόδικο δικαστήριο βρήκε ότι ο εφεσείων-ενάγων που διαμένει μόνιμα στο Λονδίνο και εργάζεται εκεί ως οικοδόμος, ενώ βρισκόταν τον Μάιο του 2000 για διακοπές στην Κύπρο, και ενώ ήταν επιβάτης σε αυτοκίνητο που οδηγούσε ο εφεσίβλητος-εναγόμενος στις 22.5.2000, υπέστη οδικό ατύχημα παρά τα φώτα Αλυκής στη Λάρνακα. Ήταν παραδεκτό ότι αποκλειστική ευθύνη για το ατύχημα έφερε ο εφεσίβλητος.
Ο εφεσείων τραυματίστηκε στο προαναφερόμενο ατύχημα και μεταφέρθηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Λάρνακας όπου νοσηλεύθηκε. Για τον πόνο και την ταλαιπωρία του εφεσείοντα, εξαιτίας των τραυμάτων που υπέστη, το πρωτόδικο δικαστήριο επεδίκασε γενικές αποζημιώσεις ύψους £2.500.- με τόκο 8% ετησίως από την ημερομηνία του ατυχήματος. Το πρωτόδικο δικαστήριο επεδίκασε επίσης ειδικές αποζημιώσεις ύψους £205.-, δηλαδή £90.- αμοιβή ενός θεράποντος ιατρού, £100.- αμοιβή άλλου θεράποντος ιατρού και £15.- για ακτινογραφίες, με τόκο 8% ετησίως από 26.6.2001, ημερομηνία καταχώρισης της αγωγής. Με την παρούσα έφεση δεν αμφισβητείται η κρίση του πρωτοδίκου δικαστηρίου σε σχέση με αυτά τα θέματα.
Εκείνο που ουσιαστικά αμφισβητείται με την υπό εκδίκαση έφεση είναι η ορθότητα της απόφασης του πρωτοδίκου δικαστηρίου να απορρίψει την απαίτηση του εφεσείοντα για ποσό £14.750.- το οποίο ο εφεσείων αξίωνε ως ειδικές αποζημιώσεις λόγω απώλειας μιας προσφοράς που του είχε κατακυρωθεί από Αγγλική εταιρεία και την οποία αυτός δεν μπορούσε να εκτελέσει εξαιτίας των τραυμάτων που υπέστη στο ατύχημα. Το πρωτόδικο δικαστήριο, παρόλο που έκρινε τον εφεσείοντα ως αξιόπιστο μάρτυρα, θεώρησε ότι αυτός δεν ήταν ιδιαίτερα κατατοπιστικός ως προς τις ειδικές ζημιές σε σχέση με την απώλεια εισοδημάτων που υπέστη σαν αποτέλεσμα του προαναφερόμενου ατυχήματος. Έκρινε, ο ευπαίδευτος πρωτόδικος Δικαστής, πως το ποσό της πραγματικής απώλειας του εφεσείοντα δεν ήταν ταυτόσημο με το ποσό της προσφοράς που του έγινε. Και τούτο διότι το πραγματικό του κέρδος θα έπρεπε να εξευρεθεί αφού αφαιρούνταν πρώτα τα έξοδα του (για τη διεκπεραίωση της εργασίας στην οποία αφορούσε η προσφορά) και η καταβολή του αναλογούντος φόρου εισοδήματος και των κοινωνικών του ασφαλίσεων. Θεώρησε, το πρωτόδικο δικαστήριο, πως το γεγονός ότι τα υλικά για τη διεκπεραίωση της εργασίας θα του παρέχονταν από την προσφοροδότρια εταιρεία και ότι το ποσό της προσφοράς αφορούσε μόνο στα εργατικά, δεν απάλλασσε τον εφεσείοντα από την υποχρέωση να προσκομίσει επαρκή μαρτυρία στο δικαστήριο για την πραγματική απώλεια που κατ' ισχυρισμό υπέστη λόγω του ατυχήματος. Επιπρόσθετα, το πρωτόδικο δικαστήριο, έκρινε πως η μαρτυρία του εφεσείοντα θα έπρεπε να απορριφθεί και για τον επιπρόσθετο λόγο ότι δεν καλυπτόταν από τα δικόγραφα. Δεν εξειδικευόταν δηλαδή στα δικόγραφα πως προέκυπτε το ποσό που απαιτούσε ο εφεσείων. Ακόμα, σύμφωνα με το δικαστήριο, η μαρτυρία του εφεσείοντα διέφερε ουσιωδώς από τους ισχυρισμούς που γίνονταν στην έκθεση απαίτησης εφόσον ο εφεσείων στην μαρτυρία του βασίστηκε σε απώλεια μιας προσφοράς κατά την περίοδο που δεν ήταν σε θέση να εργαστεί, ενώ στα δικόγραφα του η απαίτηση του βασιζόταν σε απώλεια μεροκαμάτων που θα κέρδιζε κατά την προαναφερόμενη περίοδο.
Περαιτέρω σύγχυση στο όλο θέμα, κατά το πρωτόδικο δικαστήριο, προκαλούσε και η αμφιβολία κατά πόσον τα ποσά που ισχυριζόταν ότι απώλεσε ο εφεσείων αφορούσαν σε κυπριακές λίρες ή αγγλικές στερλίνες. Ακόμα θεωρήθηκε ότι δεν δόθηκε και επαρκής αιτιολογία γιατί ο εφεσείων να μην μπορεί να εκτελέσει την εργασία της προσφοράς μέσω κάποιων υπαλλήλων του και κατ' αυτό τον τρόπο να μην την χάσει.
Για όλους τους προαναφερόμενους λόγους ο ευπαίδευτος πρωτόδικος Δικαστής κατέληξε ότι «. θα αποδεχθώ την μαρτυρία του ενάγοντα πλην της μαρτυρίας που αναφέρεται στην απώλεια εισοδημάτων του από το ατύχημα.».
Με τους πρώτους δύο λόγους εφέσεως προσβάλλεται η ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης αναφορικά με την απόρριψη της αξίωσης του εφεσείοντα για ποσό £14.750.- εξαιτίας της απώλειας, εκ μέρους του, της προαναφερόμενης προσφοράς, επειδή κατά τον ουσιώδη χρόνο που η προσφορά θα έπρεπε να είχε εκτελεστεί, ο εφεσείων δεν ήταν σε θέση να εκτελέσει την εργασία εξαιτίας των τραυμάτων που υπέστη από το ατύχημα. Από την ενώπιον του πρωτοδίκου δικαστηρίου μαρτυρία ήταν προφανές ότι ο εφεσείων όντως έχασε προσφορά για εκτέλεση εργασίας για την εταιρεία West Lodge Ltd την οποία είχε αποδεχτεί, εξαιτίας των τραυμάτων που υπέστη κατά το ατύχημα. Όταν ο εφεσείων πληροφόρησε την προαναφερόμενη εταιρεία ότι δεν μπορούσε να αρχίσει τις εργασίες εκτέλεσης της προσφοράς στις 5.6.2000, όπως είχε συμφωνηθεί και όπως απαιτούσε η εταιρεία εξαιτίας χρονοδιαγράμματος που έπρεπε να τηρηθεί, η εταιρεία ακύρωσε τη συμφωνία και ανέθεσε την εργασία σε άλλον οικοδόμο. Ήταν επίσης προφανές, από την ενώπιον του πρωτοδίκου δικαστηρίου αξιόπιστη μαρτυρία του εφεσείοντα, ότι το ποσό των £14.750.- ήταν το ποσό που αυτός θα ελάμβανε για τον κόπο του, εφόσον η προμήθεια των υλικών θα εβάρυνε την εταιρεία. Όσον αφορά κοινωνικές ασφαλίσεις και φόρο εισοδήματος που όφειλε να πληρώσει ο εφεσείων, υπήρχε ενώπιον του δικαστηρίου η αξιόπιστη μαρτυρία του εφεσείοντα ότι αυτός πλήρωνε £16.- την τριμηνία για κοινωνικές ασφαλίσεις, ως αυτοεργοδοτούμενος και £1.500 μέχρι £2.000 το χρόνο για φόρο εισοδήματος.
Κατά την εκτίμησή μας οι πρώτοι δύο λόγοι εφέσεως είναι βάσιμοι και συμφωνούμε με την ευπαίδευτη συνήγορο του εφεσείοντα ότι το πρωτόδικο δικαστήριο θα έπρεπε να είχε επιδικάσει επιπλέον ποσό £14.750.- υπέρ του εφεσείοντα για την απώλεια της προαναφερθείσας προσφοράς, επειδή αυτός δεν ήταν σε θέση να εκτελέσει την σχετική εργασία, κατά τον ουσιώδη χρόνο, εξαιτίας των τραυμάτων που υπέστη κατά το προαναφερόμενο ατύχημα. Ως προς το ζήτημα του φόρου εισοδήματος και των κοινωνικών ασφαλίσεων που θα έπρεπε να πληρώσει ο εφεσείων, εάν εισέπραττε το ποσό των £14.750.- εκτελώντας την εργασία της προσφοράς, θεωρούμε πως, κατ' αναλογία προς τα όσα αναφέρθηκαν στην υπόθεση Κωνσταντίνου ν. Χριστοφή (2003) 1 Α.Α.Δ. 11, το πρωτόδικο δικαστήριο θα μπορούσε να αφαιρέσει ένα κατ' αποκοπή ποσόν, στη βάση της μαρτυρίας του ίδιου του εφεσείοντα και δεδομένου ότι αυτός είχε στην κατοχή του και λογιστικά βιβλία αλλά δεν του ζητήθηκε κατά την αντεξέταση να τα παρουσιάσει.
Οι λόγοι έφεσης 3 και 4 αφορούν στο ότι ο ευπαίδευτος πρωτόδικος Δικαστής έκρινε πως η μαρτυρία του εφεσείοντα για την προαναφερόμενη απώλεια της προσφοράς εκ μέρους του δεν καλυπτόταν από τα δικόγραφα. Όμως με ενδιάμεσες αποφάσεις του το πρωτόδικο δικαστήριο είχε κρίνει ότι η μαρτυρία που επιχειρείτο να προσκομιστεί δεν μπορούσε να θεωρηθεί ως μη δικογραφημένη και ότι δεν ήταν υποχρέωση του εφεσείοντα να εξειδικεύσει το είδος της ζημιάς του. Επομένως εκτιμούμε ότι λανθασμένα το πρωτόδικο δικαστήριο θεώρησε ως μη καλυπτόμενη από τα δικόγραφα μαρτυρία την οποία με ενδιάμεσες αποφάσεις του είχε ήδη κρίνει ως καλυπτόμενη από τα δικόγραφα.
Ο πέμπτος λόγος έφεσης αφορά στην αμφιβολία που εξέφρασε το πρωτόδικο δικαστήριο ως προς το κατά πόσο το ποσό της προσφοράς εκφραζόταν σε αγγλικές λίρες-στερλίνες ή κυπριακές λίρες. Κατά την κρίση μας είναι προφανές ότι επρόκειτο για αγγλικές λίρες-στερλίνες και όχι λίρες Κύπρου εφόσον η προσφορά και η συμφωνία είχαν γίνει στην Αγγλία μεταξύ μιας Αγγλικής εταιρείας και του εφεσείοντα ο οποίος είχε τη διαμονή του και εργαζόταν ως οικοδόμος στην Αγγλία.
Ο έκτος λόγος έφεσης αφορά στην απορία του πρωτοδίκου δικαστηρίου για το αν ο εφεσείων θα μπορούσε να εκτελέσει την εργασία της προσφοράς μέσω κάποιων άλλων υπαλλήλων ώστε να μην υποστεί την απώλεια της προσφοράς. Και ως προς αυτό το σημείο συμφωνούμε με την ευπαίδευτη συνήγορο του εφεσείοντα. Εφόσον, σύμφωνα με την αξιόπιστη μαρτυρία του εφεσείοντα, ο ίδιος εργαζόταν ως αυτοεργοδοτούμενος και εκτελούσε την εργασία του μόνος του, χωρίς τη βοήθεια άλλων και μόνον κατ' εξαίρεση χρησιμοποιούσε τις υπηρεσίες άλλων, δεν ετίθετο ζήτημα εκτέλεσης της προσφοράς μέσω άλλων.
Για τους προαναφερόμενους λόγους κρίνουμε όλους τους λόγους εφέσεως ως βάσιμους και ως εκ τούτου η έφεση πετυχαίνει και η πρωτόδικη απόφαση διαφοροποιείται ως εξής: επιπρόσθετα από τα δύο ποσά που επεδίκασε υπέρ του εφεσείοντα το πρωτόδικο δικαστήριο, επιδικάζεται υπέρ του και το ισόποσο των £14.000.- αγγλικών λιρών-στερλινών σε κυπριακές λίρες με βάση τη σημερινή ισοτιμία της κυπριακής λίρας με την αγγλική λίρα-στερλίνα (το οποίο αποτελεί το ποσό της προσφοράς £14.750.- μείον κατ' αποκοπή ποσόν £750.- σε σχέση με τις οφειλές του εφεσείοντα για φόρο εισοδήματος και κοινωνικές ασφαλίσεις), ως ειδικές αποζημιώσεις για την απώλεια της προαναφερόμενης προσφοράς, με τόκο 8% ετησίως από 26.6.2001, ημερομηνία καταχώρισης της αγωγής. Υπέρ του εφεσείοντα επιδικάζονται επίσης και τα έξοδα της έφεσης καθοριζόμενα σε £1.000.-
Η έφεση επιτρέπεται με £1.000 έξοδα.