|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2007) 1 ΑΑΔ 150
13 Φεβρουαρίου, 2007
[ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚA ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ
ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ
(ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝOΜΟΥ ΤΟΥ 1964,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 23 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ
ΑΡΘΡΑ 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 11, 12, 13 ΚΑΙ 69 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΣΥΓΚΑΛΥΨΗΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΔΗΜΕΥΣΗΣ ΕΣΟΔΩΝ ΑΠΟ ΟΡΙΣΜΕΝΕΣ
ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ ΝΟΜΟΥ 61(Ι)/96,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΔΗΜΕΥΣΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 25.9.06 ΠΟΥ ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟ ΚΑΚΟΥΡΓΙΟΔΙΚΕΙΟ ΠΑΦΟΥ ΣΤΗΝ ΠΟΙΝΙΚΗ ΥΠΟΘΕΣΗ 10866/01,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΣAΒΒΑ ΑΝΔΡΕΑ ΣAΒΒΑ.
(Αίτηση Αρ. 88/2006)
Προνομιακά εντάλματα ? Certiorari ? Απορρίφθηκε αίτηση για ακύρωση με Certiorari διατάγματος δήμευσης στηριζόμενο στις πρόνοιες του περί Συγκάλυψης, Έρευνας και Δήμευσης Εσόδων από Ορισμένες Εγκληματικές Πράξεις Νόμου του 1996, (Ν.61(?)/96), για ισχυριζόμενη παραβίαση των κανόνων φυσικής δικαιοσύνης και των συνταγματικών δικαιωμάτων του αιτητή, υπέρβαση δικαιοδοσίας και ύπαρξη νομικού σφάλματος στην όψη της εκκαλούμενης απόφασης.
Αποφάσεις και διατάγματα ? Διάταγμα δήμευσης ? Εκδοθέν στη βάση των προνοιών του περί Συγκάλυψης, Έρευνας και Δήμευσης Εσόδων από Ορισμένες Εγκληματικές Πράξεις Νόμου του 1996, (Ν.61(?)/96) ? Ο νόμος αυτός είναι βασισμένος, στο μέτρο που εδώ ενδιαφέρει, στις αντίστοιχες πρόνοιες του Αγγλικού Criminal Justice Act, 1988, Μέρος VI (όπως έχει τροποποιηθεί) ? Το διάταγμα δήμευσης είναι διάταγμα πληρωμής ποσού χρημάτων.
Το Επαρχιακό Δικαστήριο Πάφου εξέδωσε διάταγμα δήμευσης στο πλαίσιο ποινικής υπόθεσης στην οποία κατηγορούμενος ήταν, μεταξύ άλλων προσώπων, και ο πατέρας του αιτητή στην παρούσα διαδικασία. Το ποσό σε σχέση με το οποίο εκδόθηκε το επίδικο διάταγμα δήμευσης ανερχόταν στις £30.000 και αποτελούσε μέρος του ποσού που βρισκόταν κατατεθειμένο στη Σ.Π.Ε. Κάτω Πύργου σε λογαριασμό του αιτητή.
Προηγουμένως το ποσό αυτό είχε παγοποιηθεί στον πιο πάνω λογαριασμό χωρίς ένσταση από τον αιτητή, ως ρευστοποιήσιμη περιουσία δυνάμει του ?????? 13(1). Το διάταγμα παγοποίησης δεν αποτελεί αντικείμενο της παρούσας αίτησης.
Το βασικό παράπονο του αιτητή είναι ότι το διάταγμα εκδόθηκε κατά παράβαση των κανόνων φυσικής δικαιοσύνης, δηλαδή χωρίς αυτός να ακουστεί.
Από την ένορκη δήλωση που συνοδεύει την αίτηση αφήνεται να νοηθεί ότι το Κακουργιοδικείο κακώς εξέδωσε το διάταγμα δήμευσης αφού είχε αποφανθεί πως το πιο πάνω ποσό στο λογαριασμό του αιτητή «......δεν φαίνεται να συνδέεται με το προϊόν της πώλησης των επίδικων κτημάτων».
Οι καθ' ων η αίτηση αντέτειναν ότι στο στάδιο της έκδοσης του διατάγματος δήμευσης δεν απαιτείται όπως ακούεται ο αιτητής, αφού εάν δεν πληρωθεί το ποσό της δήμευσης θα πρέπει να εκτελεστεί τότε το διάταγμα επί της παγοποιηθείσας περιουσίας και τότε είναι που θα οφείλει το Δικαστήριο να ακούσει τον αιτητή.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Η ρευστοποιήσιμη περιουσία δεν απαιτείται να είναι το ακριβές και συγκεκριμένο προϊόν οποιουδήποτε ποινικού αδικήματος.
2. Ο περί Συγκάλυψης, Έρευνας και Δήμευσης Εσόδων από Ορισμένες Εγκληματικές Πράξεις Νόμος του 1996, (Ν.61(Ι)/96), επί του οποίου βασίζεται το διάταγμα δήμευσης, στο Άρθρο 13(1)(β) ορίζει την ρευστοποιήσιμη περιουσία ως περιουσία την οποία έχει άλλο πρόσωπο προς το οποίο ο κατηγορούμενος άμεσα ή έμμεσα προέβη σε απαγορευμένη από τον παρόντα Νόμο δωρεά.
3. Δεν είναι το αντικείμενο της δωρεάς που είναι ρευστοποιήσιμη περιουσία αλλά οποιαδήποτε περιουσία που κατέχεται από το δωρεοδόχο της δωρεάς.
4. Οι συνέπειες του διατάγματος είναι οι ίδιες με τις συνέπειες της επιβολής χρηματικής ποινής.
5. Το διάταγμα δήμευσης είναι διάταγμα πληρωμής ποσού χρημάτων. Ως εκ τούτου δεν είναι διάταγμα δήμευσης συγκεκριμένου περιουσιακού στοιχείου.
6. Η υπόθεση προφανώς δεν έχει φτάσει στο στάδιο της εκτέλεσης του διατάγματος δήμευσης επί του παγοποιημένου λογαριασμού και ως εκ τούτου δεν υπήρχε υποχρέωση να ακουστεί και ο αιτητής. Σχετική πρόνοια γίνεται στο Άρθρο 17 που αφορά εκτέλεση και στο Άρθρο 69 που αφορά ακύρωση δωρεάς.
7. Οι λόγοι τους οποίους επικαλέσθηκε ο αιτητής για την ακύρωση με Certiorari του επίδικου διατάγματος δεν ευσταθούν.
Η αίτηση απορρίφθηκε με έξοδα εναντίον του αιτητή.
Αίτηση.
Ε. Πουργουρίδης, για τον Αιτητή.
Ε. Παπακυριακού, για Γενικό Εισαγγελέα.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.: Μετά από άδεια καταχωρήθηκε η παρούσα αίτηση, με την οποία ο αιτητής Σάββας Ανδρέα Σάββα ζητά την έκδοση διατάγματος της φύσεως Certiorari για την ακύρωση του διατάγματος δήμευσης, που εξέδωσε το Κακουργιοδικείο Πάφου στις 25.9.06, στο πλαίσιο της Ποινικής Υπόθεσης 10866/01, στην οποία κατηγορούμενος, μεταξύ άλλων προσώπων, ήταν και ο πατέρας του αιτητή, Ανδρέας Σάββα.
Το διάταγμα δήμευσης βασίζεται στις πρόνοιες του περί Συγκάλυψης, Έρευνας και Δήμευσης Εσόδων από Ορισμένες Εγκληματικές Πράξεις Νόμου του 1996, (Ν.61(Ι)/96).
Παραθέτω πιο κάτω το υπό κρίση διάταγμα:
«Εναντίον του κατηγορουμένου 2 διάταγμα δήμευσης για το ποσό των £30.000. Θα δημευθεί το ποσό των £30.000 από το ποσό που βρίσκεται κατατιθεμένο (sic) στο λογαριασμό 3200023-08 στο όνομα Σάββας Ανδρέα Σάββα της Σ.Π.Ε. Κάτω Πύργου».
Προηγουμένως το ποσό αυτό είχε παγοποιηθεί στον πιο πάνω λογαριασμό χωρίς ένσταση από τον αιτητή, ως ρευστοποιήσιμη περιουσία δυνάμει του άρθρου 13(1). Το διάταγμα παγοποίησης δεν αποτελεί αντικείμενο της παρούσας αίτησης.
Είναι η θέση του αιτητή, όπως προκύπτει από την Έκθεση που συνόδευε την αίτηση για άδεια, ότι το Κακουργιοδικείο ενήργησε χωρίς και/ή καθ΄υπέρβαση δικαιοδοσίας, ότι υπάρχει νομικό σφάλμα στην όψη της εκκαλούμενης απόφασης και ότι το Κακουργιοδικείο παραβίασε τα συνταγματικά δικαιώματα του αιτητή. Βασικά, παραπονείται ότι το εν λόγω διάταγμα εκδόθηκε κατά παράβαση των κανόνων φυσικής δικαιοσύνης, δηλαδή χωρίς να ακουστεί ο αιτητής.
Η θέση των καθ΄ων η αίτηση είναι ότι στο στάδιο της έκδοσης του διατάγματος δήμευσης δεν απαιτείται όπως ακούεται ο αιτητής, αφού εάν δεν πληρωθεί το ποσό της δήμευσης θα πρέπει να εκτελεστεί τότε το διάταγμα επί της παγοποιηθείσας περιουσίας και τότε είναι που θα οφείλει το Δικαστήριο να ακούσει και τον αιτητή.
Ο σχετικός Νόμος στο μέτρο που μας ενδιαφέρει είναι βασισμένος σε αντίστοιχες πρόνοιες του Αγγλικού Criminal Justice Act, 1988, Μέρος VI (όπως έχει τροποποιηθεί). Ως εκ τούτου, η ερμηνεία που δίδεται σε αντίστοιχες πρόνοιες της Αγγλικής νομοθεσίας είναι βοηθητική και για τους σκοπούς ερμηνείας της δικής μας νομοθεσίας. Αφήνεται επίσης να νοηθεί από την ένορκη δήλωση που συνοδεύει την αίτηση, ότι το Κακουργιοδικείο κακώς εξέδωσε το διάταγμα δήμευσης, αφού είχε αποφανθεί πως το ποσό των £30.000 στο λογαριασμό του αιτητή «. . . . δεν φαίνεται να συνδέεται με το προϊόν της πώλησης των επίδικων κτημάτων».
Εξετάζοντας πρώτα το επιχείρημα αυτό, επισημαίνω πως η ρευστοποιήσιμη περιουσία δεν απαιτείται να είναι το ακριβές και συγκεκριμένο προϊόν του οποιουδήποτε ποινικού αδικήματος.
Ο ορισμός της ρευστοποιήσιμης περιουσίας δίδεται στο άρθρο 13(1) και είναι ο ακόλουθος, στην έκταση που μας αφορά:
«. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(β) περιουσία την οποία έχει άλλο πρόσωπο προς το οποίο ο κατηγορούμενος άμεσα ή έμμεσα προέβη σε απαγορευμένη από τον παρόντα Νόμο δωρεά».
Ερμηνεύοντας παρόμοιες πρόνοιες του Αγγλικού Νόμου με αναφορά σε σχετικές αυθεντίες, αναφέρονται τα ακόλουθα στο σύγγραμμα Mitchell, Taylor & Talbot on Confiscation and the Proceeds of Crime, 2η Έκδοση, παράγραφος 3-055 στη σελ. 34:
«The first and fundamental point to make is that whether or not the property represents the proceeds of any criminal offence is clearly irrelevant to the question of whether it is realisable property and thus capable of falling within a restraint order."
Σε μετάφραση:
«Το πρώτο και θεμελιακό σημείο είναι ότι, το αν η περιουσία αντιπροσωπεύει τα έσοδα από την διάπραξη οποιουδήποτε ποινικού αδικήματος ή όχι, είναι προφανώς άσχετο με το ερώτημα κατά πόσο η περιουσία είναι ρευστοποιήσιμη και ως εκ τούτου δυνάμενη να αποτελέσει αντικείμενο διατάγματος παγοποίησης.»
Ακολούθως, στην παράγραφο 3-058, αναφέρονται τα ακόλουθα:
«It is notable that it is not the subject matter of the gift that it is realisable property but any property held by the donee of the gift. So if, for example, a defendant makes a gift to his wife of £20,000 in cash which she spends, but she owns a house, the whole house will be realisable property. The fact that none of the £20,000 has been used for the purchase would be irrelevant.»
Σε μετάφραση:
«Είναι αξιοσημείωτο ότι δεν είναι το αντικείμενο της δωρεάς που είναι ρευστοποιήσιμη περιουσία, αλλά οποιαδήποτε περιουσία που κατέχεται από το δωρεοδόχο της δωρεάς. Έτσι, εάν, για παράδειγμα, ένας κατηγορούμενος προβαίνει σε δωρεά £20.000 τοις μετρητοίς στη σύζυγό του, τις οποίες αυτή ξοδεύει, αλλά αυτή είναι ιδιοκτήτρια οικίας, ολόκληρη η οικία αποτελεί ρευστοποιήσιμη περιουσία. Το γεγονός ότι κανένα μέρος των £20.000 έχει χρησιμοποιηθεί για την αγορά της είναι άσχετο.»
Aρκεί δηλαδή να έχει γίνει απαγορευμένη δωρεά, όπως καθορίζεται στο άρθρο 13(7) του Νόμου και τότε ολόκληρη η περιουσία του δωρεοδόχου μπορεί να είναι αντικείμενο του διατάγματος.
Kατά συνέπεια, η θέση αυτή του αιτητή πρέπει ν΄απορριφθεί.
Το δικαίωμα έκδοσης διατάγματος περιγράφεται στο άρθρο 8 του Νόμου που δίδει την εξουσία στο Δικαστήριο να εκδώσει «διάταγμα δήμευσης για την είσπραξη του ποσού των εσόδων σύμφωνα με το άρθρο 9 όπως αυτά υπολογίζονται και εξακριβώνονται δυνάμει του άρθρου 7». Στο άρθρο 9 προνοείται ότι οι συνέπειες του διατάγματος δήμευσης είναι οι ίδιες με τις συνέπειες της επιβολής χρηματικής ποινής. Παρατίθεται δε πίνακας που προνοεί περιόδους φυλάκισης για μη πληρωμή συγκεκριμένων ποσών με βάση το διάταγμα δήμευσης.
Όπως αναφέρεται στο σύγγραμμα, στο οποίο παρέπεμψα πιο πάνω, «. . . α confiscation order is just an order against the defendant to pay a sum of money." Σε μετάφραση: «. . . το διάταγμα δήμευσης είναι απλώς ένα διάταγμα εναντίον του κατηγορούμενου να πληρώσει συγκεκριμένο ποσό χρημάτων» (Παράγραφος 5-030).
Περαιτέρω, στην παράγραφο 5-101 του ίδιου συγγράμματος αναφέρονται τα ακόλουθα:
« A confiscation order is an order to pay a sum of money. It is therefore not an order confiscating a particular asset.»
Σε μετάφραση:
«Το διάταγμα δήμευσης είναι διάταγμα πληρωμής ποσού χρημάτων. Ως εκ τούτου δεν είναι διάταγμα δήμευσης συγκεκριμένου περιουσιακού στοιχείου».
Όσον αφορά το δικαίωμα του αιτητή να ακουστεί, παραπέμπω σε ερμηνεία παρόμοιων προνοιών της σχετικής Αγγλικής νομοθεσίας, όπως φαίνεται στο σύγγραμμα που προανέφερα, στην παράγραφο 5-030:
«It is notable that third parties do not have a right of audience in the Crown Court . . . . In Robson the Court of Appeal stated that there was nothing in the Act giving a third party the right to make representations to the Crown Court . . . This is not unjust as a confiscation order is just an order against the defendant to pay a sum of money. It is only if the defendant does not pay the confiscation order voluntarily that the civil courts may make an order forcing the sale of particular property. At that stage the third party has a right of audience, indeed any order of the High Court to enforce a charge or empower a receiver to sell any property or ordering a third party to pay any sum to a receiver cannot be made until the interested party has been heard.»
Σε μετάφραση:
«Είναι αξιοσημείωτο ότι τρίτα πρόσωπα δεν έχουν δικαίωμα ακρόασης στο Crown Court . . . Στην υπόθεση Robson το Εφετείο δήλωσε ότι δεν υπήρχε τίποτε στο Νόμο, που έδιδε σε τρίτο πρόσωπο το δικαίωμα να προβάλει ισχυρισμούς στο Crown Court . . . . Αυτό δεν είναι άδικο, αφού το διάταγμα δήμευσης είναι απλώς ένα διάταγμα εναντίον του κατηγορούμενου για να πληρώσει ένα ποσό χρημάτων. Είναι μόνο αν ο κατηγορούμενος δεν πληρώσει το ποσό θεληματικά, που τα πολιτικά δικαστήρια μπορούν να εκδώσουν διάταγμα για εκποίηση συγκεκριμένης περιουσίας. Σε αυτό το στάδιο είναι που το τρίτο μέρος έχει το δικαίωμα ακρόασης, και πράγματι οποιοδήποτε διάταγμα του Ανώτατου Δικαστηρίου για να εφαρμόσει επιβάρυνση ή να εξουσιοδοτήσει τον παραλήπτη να πωλήσει οποιαδήποτε περιουσία ή να διατάξει τρίτο πρόσωπο να πληρώσει οποιοδήποτε ποσό στον παραλήπτη δεν μπορεί να εκδοθεί, μέχρις ότου το ενδιαφερόμενο μέρος θα έχει ακουστεί.»
Θεωρώ, ως εκ τούτου, ορθή τη θέση των καθ΄ων η αίτηση, ότι σε αυτό το στάδιο δεν υπήρχε υποχρέωση να ακουστεί και ο αιτητής. Εάν ο καταδικασθείς παραλείψει να πληρώσει το ποσό του διατάγματος δήμευσης, τότε είναι που ενδεχομένως θα προχωρήσει ο Γενικός Εισαγγελέας σε εκτέλεση του διατάγματος επί της περιουσίας του αιτητή και τότε είναι που θα υπάρχει η υποχρέωση να ακουστεί. Τέτοια πρόνοια γίνεται στο άρθρο 17 που αφορά εκτέλεση και στο άρθρο 69 που αφορά ακύρωση δωρεάς.
Όσον αφορά την εισήγηση ότι το Δικαστήριο έχει ουσιαστικά ακυρώσει απαγορευμένη δωρεά χωρίς να τον ακούσει, αυτή δεν ευσταθεί. Η πρόνοια για ακύρωση δωρεών περιέχεται στο άρθρο 69 που προνοεί ότι διάταγμα ακύρωσης απαγορευμένης δωρεάς γίνεται με σκοπό την εκτέλεση διατάγματος δήμευσης ή την είσπραξη οποιασδήποτε χρηματικής ποινής, αφού ακούσει το επηρεαζόμενο πρόσωπο να εκφράζει τις απόψεις του και να εξηγεί για πιο λόγο δεν πρέπει να γίνει η ακύρωση. Το Δικαστήριο δεν έχει ακυρώσει τη δωρεά, όπως φαίνεται από το διάταγμα του. Η υπόθεση προφανώς δεν έχει φτάσει στο στάδιο της εκτέλεσης.
Καταλήγω ότι κανένα σφάλμα υπάρχει στην όψη της εκκαλούμενης απόφασης αλλά ούτε και υπέρβαση δικαιοδοσίας. Επίσης κρίνω ότι, ενόψει των ήδη λεχθέντων, δεν παραβιάστηκαν τα συνταγματικά δικαιώματα του αιτητή που θα έχει το δικαίωμα και την ευκαιρία να ακουστεί εάν και όταν η κατηγορούσα αρχή προχωρήσει σε εκτέλεση του διατάγματος δήμευσης επί του παγοποιημένου του λογαριασμού.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους η αίτηση απορρίπτεται με έξοδα εναντίον του αιτητή.
Η αίτηση απορρίπτεται με έξοδα εναντίον του αιτητή.