|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
(2005) 1 ΑΑΔ 1335
2 Nοεμβρίου, 2005
[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Π., ΑΡΤΕΜΗΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΗΛΙΑΔΗΣ, ΚΡΑΜΒΗΣ, ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, ΦΩΤΙΟΥ, ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στές]
Σ' Ο,ΤΙ ΑΦΟΡΑ ΕΚΛΟΓΙΚΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΛΟΓΗ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΜΕΛΩΝ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
1. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ (ΚΩΣΤΑΣ) ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ ,
2. ΜΑΡΙΟΣ ΗΛΙΑΔΗΣ ,
3. ΞΕΝΙΟΣ Λ. ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΣ,
4. ΦΕΙΔΙΑΣ ΣΑΡΙΚΑ,
5. ΣΟΦΟΚΛΗΣ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ ,
6. ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΕΛΙΣΣΗΝΟΥ ΦΛΟΥΡΕΝΤΖΟΥ ,
Αιτητές,
v.
1. ΓΙΑΝΝΑΚΗ ΜΑΤΣΗ,
2. ΡΙΚΚΟΥ ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ,
3. ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΦΟΡΟΥ ΕΚΛΟΓΗΣ ΜΕΛΩΝ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ,
4. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
5. ΣΟΥΛΛΑΣ ΖΑΒΟΥ,
6. ΝΙΚΟΥ ΚΛΗΡΙΔΗ,
7. ΜΑΡΙΑΝΝΑΣ ΠΕΛΕΚΑΝΟΥ Χ"ΣΤΕΦΑΝΟΥ,
8. ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ (ΑΡ. 2),
Καθ' ων η αίτηση.
(Εκλογική Αίτηση Αρ. 2/2004)
Εκλογική Αίτηση ? Ευρωεκλογές ? Κατά πόσο ο τροποποιητικός του περί Εκλογής των Μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νόμος, Ν. 207(?)/2004, δημιούργησε μια νέα κατάσταση αναφορικά με τη δεύτερη κατανομή των εδρών στις εκλογές, η οποία οδήγησε σε άνιση μεταχείριση των αιτητών έναντι των άλλων υποψηφίων, σε βαθμό που να παραβιάζεται το Άρθρο 28 του Συντάγματος ? Ποια θεραπεία μπορούσε να δώσει το Δικαστήριο αν επιτύγχανε η εκλογική αίτηση επί της ουσίας.
Οι αιτητές διεκδίκησαν ανεπιτυχώς βουλευτική έδρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με το Κίνημα Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ. Οι εκλογές για την ανάδειξη έξι Κυπρίων πολιτών ως βουλευτών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διεξήχθηκαν στις 13.6.2004 στην Κύπρο. Οι εκλογές έγιναν σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Εκλογής των Μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νόμου του 2004, Ν. 10(I)/2004.
Στις 26/1/2005 οι αιτητές καταχώρησαν εκλογική αίτηση με την οποία διεκδικούν την έδρα που δόθηκε στη δεύτερη κατανομή στο Κίνημα για την Ευρώπη, από το οποίο εξελέγη ως ευρωβουλευτής ο καθ' ου η αίτηση, Γιαννάκης Μάτσης.
Στις 7/2/2005, οι αιτητές καταχώρησαν αίτηση ζητώντας διάταγμα για επιθεώρηση των ψηφοδελτίων η οποία απορρίφθηκε στις 7/7/2005 με ενδιάμεση απόφαση. Μετά την απόρριψη της αίτησης αυτής, ο δικηγόρος των αιτητών περιόρισε την εκλογική αίτηση στη θεραπεία 3, από τις αρχικά 3 θεραπείες, και μια τέταρτη διαζευκτικά, που αξιώνονταν στην υπό συζήτηση αίτηση, η οποία καταχωρίστηκε στις 16.10.2004.
Ο άξονας της εισήγησης του δικηγόρου των αιτητών είναι πως ο τροποποιητικός του περί Εκλογής των Μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νόμος, Ν. 207(Ι)/2004, που θεσπίστηκε στις 28.5.2004, δημιούργησε μια νέα κατάσταση αναφορικά με τη δεύτερη κατανομή των εδρών στις εκλογές, η οποία οδήγησε σε άνιση μεταχείριση των αιτητών έναντι των άλλων υποψηφίων, σε βαθμό που να παραβιάζεται το Άρθρο 28 του Συντάγματος, το οποίο διασφαλίζει την ισότητα. Αν οι αιτητές γνώριζαν, όταν υπέβαλλαν τις υποψηφιότητές τους στις 20.5.2004, τη νέα κατάσταση πραγμάτων που δημιούργησε η θέσπιση του Ν. 207(Ι)/2004, θα επέλεγαν διαφορετικό τρόπο μεθόδευσης και αντιμετώπισης της εκλογικής αναμέτρησης.
Οι δικηγόροι των καθ' ων η αίτηση διαφώνησαν με τις πιο πάνω εισηγήσεις.
Αποφασίστηκε ότι:
1. H θέση του δικηγόρου των αιτητών είναι αβάσιμη. Δεν υπήρξε καμμιά παραβίαση της ισονομίας των υποψηφίων στις επίμαχες ευρωεκλογές. Ο Νόμος εφαρμόστηκε καθολικά κατά ισότιμο τρόπο. Στις εκλογές μετείχαν και οι αιτητές και η τροποποίηση του βασικού Νόμου Ν. 10(Ι)/2004 με τον N. 207(Ι)/2004 έγινε για να συνάδουν οι πρόνοιες με την Απόφαση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπως αυτή είναι δημοσιευμένη στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων της 25ης Ιουνίου, 2002 και 23ης Σεπτεμβρίου, 2002.
2. Η αίτηση όμως είναι απορριπτέα και για ένα άλλο βασικό λόγο. Ακόμη και αν επιτύγχανε η αίτηση επί της ουσίας δεν θα μπορούσε να δοθεί η θεραπεία που αξιώνουν οι αιτητές, δηλαδή να ακυρωθεί η έδρα που δόθηκε στον καθ' ου η αίτηση 1 στη δεύτερη κατανομή και να δοθεί στον αιτητή 4 ο οποίος συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο αριθμό σταυρών προτίμησης, στο συνδυασμό του κόμματος ΕΔΕΚ. Η θεραπεία που θα μπορούσε να δώσει το Δικαστήριο αν υποθετικά επιτύγχανε η αίτηση θα ήταν διαταγή επανάληψης των εκλογών. Τέτοια θεραπεία όμως δεν περιλαμβάνεται στην αίτηση.
Η αίτηση απορρίφθηκε με έξοδα.
Εκλογική Αίτηση.
Αίτηση από τους αιτητές υποψήφιους ως βουλευτές στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις εκλογές της 13/6/04 με το Κίνημα Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ οι οποίες έγιναν σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Εκλογής των Μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νόμου του 2004, Ν. 10(Ι)/2004 για δήλωση του Εκλογοδικείου ότι ο περί Εκλογής των Μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμος του 2004 είναι αντισυνταγματικός και/ή αντίθετος με ρητές πρόνοιες του Συντάγματος και ειδικά του Άρθρου 28 ένεκα δε αυτού οι αιτητές δεν έλαβαν καμία έδρα καθώς και για ακύρωση της έδρας που δόθηκε στον καθ' ου η αίτηση 1 στη δεύτερη κατανομή και απόδοσή της στον αιτητή 4 με το μεγαλύτερο αριθμό σταυρών προτίμησης στο συνδυασμό του κόμματος ΕΔΕΚ.
Π. Παύλου, για τους Αιτητές.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τον Καθ' ου η αίτηση Αρ.1.
Λ. Βραχίμης, για τους Καθ' ων η αίτηση Αρ. 2, 5, 6, 7 και 8.
Δ. Καλλίγερος - Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση Αρ. 3 και 4.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Π.: Θα δανειστούμε τα γεγονότα της υπό συζήτηση Εκλογικής Αίτησης, όπως τα καταγράψαμε στην ενδιάμεση απόφαση μας ημερ. 7.7.2005, στην οποία απορρίψαμε αίτημα για διάταγμα, με το οποίο θα εντελλόταν ο Γενικός Έφορος Εκλογής να παρουσιάσει στους ίδιους τους αιτητές για επιθεώρηση όλα τα ψηφοδέλτια που καταμετρήθηκαν στην εκλογή, περιλαμβανομένων και αυτών που θεωρήθηκαν ως άκυρα ή λευκά, καθώς και αυτών που καταμετρήθηκαν υπέρ των αιτητών και των καθ' ων η αίτηση 1, 2, 5, 6, 7 και 8.
Τα γεγονότα
«Στις 13.6.2004 διεξήχθηκαν στην Κύπρο εκλογές για την ανάδειξη έξι κυπρίων πολιτών ως βουλευτών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι εκλογές έγιναν σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Εκλογής των Μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νόμου του 2004, Ν.10(Ι)/2004. Ολόκληρη η Eπικράτεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, εκτός από τις κατεχόμενες από τα τούρκικα στρατεύματα περιοχές, αποτέλεσε μια ενιαία εκλογική περιφέρεια. Η Κύπρος εκλέγει έξι βουλευτές στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι έξι αιτητές διεκδίκησαν βουλευτική έδρα με το Κίνημα Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ. Μετά την καταμέτρηση των ψήφων και σύμφωνα με το αποτέλεσμα όπως δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Κυπριακής Δημοκρατίας στις 14.6.2004, το ΑΚΕΛ Αριστερά Νέες Δυνάμεις πήρε μια έδρα από την πρώτη κατανομή και μια στη δεύτερη, το Δημοκρατικό Κόμμα μια έδρα στην πρώτη κατανομή, ο Δημοκρατικός Συναγερμός μία έδρα στην πρώτη κατανομή και μια στη δεύτερη και το Κίνημα για την Ευρώπη μια έδρα στη δεύτερη κατανομή. Το Κίνημα Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ δεν πήρε έδρα και οι έξι υποψήφιοι του καταχώρισαν στις 26.1.2005 εκλογική αίτηση με την οποία ζητούν διάφορες θεραπείες, που δεν χρειάζεται να αναφερθούν εδώ. Ουσιαστικά απολήγουν στη διεκδίκηση της έδρας που δόθηκε στο Κίνημα για την Ευρώπη, από το οποίο εξελέγη ως ευρωβουλευτής ο καθ' ου η αίτηση, Γιαννάκης Μάτσης»
Μετά την απόρριψη του πιο πάνω αιτήματος ο δικηγόρος των αιτητών περιόρισε την εκλογική αίτηση, και κατά συνέπεια την επιχειρηματολογία του, στη θεραπεία 3, από τις αρχικά 3 θεραπείες, και μια τέταρτη διαζευκτικά, που αξιώνονταν στην υπό συζήτηση αίτηση, η οποία καταχωρίστηκε στις 16.10.2004. Η διατύπωση της θεραπείας 3 έχει ως ακολούθως:
«3. (α) Δήλωση του Εκλογοδικείου ότι ο περί Εκλογής των Μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (Τροποποιητικός) (Αρ.2) Νόμος του 2004 είναι αντισυνταγματικός και/ή αντίθετος ή ασυμβίβαστος με ρητές πρόνοιες του Συντάγματος και ειδικά του άρθρου 28 και γι' αυτό άκυρος και χωρίς νομικό αποτέλεσμα.
(β) Δήλωση του Εκλογοδικείου ότι η διενεργηθείσα από τον καθ' ου η Αίτηση Αρ.3 δεύτερη κατανομή εδρών και η συμπερίληψη σ' αυτή την κατανομή του συνδυασμού των Καθ' ων η Αίτηση Αρ.1, 2, 5, 6, 7 και 8 και/ή η πραχώρηση της αμφισβητούμενης έδρας στον Καθ' ου η Αίτηση 1 και/ή στο Συνδυασμό Για την Ευρώπη είναι άκυρες επειδή έγιναν στη βάση αντισυνταγματικού και άκυρου νόμου και/ή με υπέρβαση ή κατάχρηση της εξουσίας του Καθ' ου η Αίτηση Αρ.3.
(γ) Διάταγμα το οποίο να διατάσσει τον Καθ' ου η Αίτηση Αρ.3 να προβεί σε νέα κατανομή εδρών, αποκλείοντας το συνδυασμό των Καθ' ων η Αίτηση Αρ.1, 2, 5, 6, 7 και 8 από τη δεύτερη κατανομή και/ή να κατακυρώσει την αμφισβητούμενη έδρα στον Αιτητή Αρ.4, ως τον υποψήφιο του συνδυασμού των Αιτητών ο οποίος συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο αριθμό σταυρών προτίμησης».
Ο άξονας της εισήγησης του δικηγόρου των αιτητών είναι πως ο τροποποιητικός του περί Εκλογής των Μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νόμος, Ν.207(Ι)/2004, που θεσπίστηκε στις 28.5.2004, δημιούργησε μια νέα κατάσταση αναφορικά με τη δεύτερη κατανομή των εδρών στις εκλογές, η οποία οδήγησε σε άνιση μεταχείριση των αιτητών έναντι των άλλων υποψηφίων, σε βαθμό που να παραβιάζεται το άρθρο 28 του Συντάγματος, το οποίο διασφαλίζει την ισότητα. Η εισήγηση έχει ως υπόβαθρο τον εξής συλλογισμό: Οι εκλογές διεξήχθηκαν, όπως είπαμε πιο πριν, στις 13.6.2004. Η διενέργεια των εκλογών προκηρύχθηκε με διάταγμα του αρμόδιου Υπουργού Εσωτερικών ημερ. 7.5.2004. Οι υποψηφιότητες υποβλήθηκαν στις 20.5.2004. Οι αιτητές υπέβαλαν τις υποψηφιότητες τους ως συνδυασμός του Κινήματος Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ. Στις 28.5.2004, μετά δηλαδή την υποβολή των υποψηφιοτήτων, που έγινε όπως είπαμε στις 20.5.2004, δημοσιεύθηκε ο περί της Εκλογής των Μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (Τροποποιητικός) (Αρ.2) Νόμος του 2004, Ν.207(Ι)/2004. Οι εκλογές διενεργήθηκαν σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Εκλογής των Μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νόμου του 2004, Ν.10(Ι)/2004. Ο Ν.207(Ι)/2004 αντικατέστησε το άρθρο 23 του πιο πάνω βασικού Νόμου, ώστε να προνοεί τα εξής:
«Άρθρο 23.-
(1) Για τη διεξαγωγή των εκλογών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η κατανομή των εδρών διενεργείται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 32 του περί Εκλογής Μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων Νόμου και αν παραμένουν αδιάθετες έδρες, αντί των διατάξεων του άρθρου 33 του ίδιου νόμου, η κατανομή τους διενεργείται από το Γενικό Έφορο Εκλογών όπως προβλέπεται στο εδάφιο (2) και (3) του παρόντος άρθρου.
(2) Η κατανομή των αδιάθετων εδρών γίνεται μεταξύ των υποψηφίων των αυτοτελών κομμάτων, συνασπισμών κομμάτων, συνδυασμών ανεξάρτητων υποψηφίων που συγκέντρωσαν ποσοστό 1.8 τοις εκατόν (1.8%) του συνόλου των έγκυρων ψήφων, ανεξάρτητα αν έχουν δικαιωθεί ή όχι με οποιαδήποτε έδρα κατά την πρώτη κατανομή, σύμφωνα με τη σειρά του ύψους των αχρησιμοποίητων υπολοίπων.
(3) Έδρα που παραχωρείται σύμφωνα με το εδάφιο (2) σε αυτοτελές κόμμα, συνασπισμό κομμάτων ή συνδυασμό ανεξαρτήτων καταλαμβάνεται από τον υποψήφιο τους ο οποίος έχει κατά σειρά τους περισσότερους σταυρούς προτίμησης.»
Το άρθρο 23 του βασικού Νόμου πρόβλεπε πως για τη διεξαγωγή των εκλογών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εφαρμόζονται κατ' αναλογία οι αντίστοιχες διατάξεις του περί Εκλογής Μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων Νόμου του 1979, όπως τροποποιήθηκε. Το άρθρο 33 του Νόμου αυτού, που ισχύει προκειμένου για εκλογές μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων, προνοεί πως σε περίπτωση ύπαρξης αδιάθετων εδρών από την πρώτη κατανομή διενεργείται δεύτερη κατανομή στην οποία συμμετέχουν μόνο συνδυασμοί κομμάτων και συνασπισμοί συνδυασμών κομμάτων που έχουν εξασφαλίσει τα καθορισμένα ποσοστά ψήφων. Όμως το άρθρο 23 που ενθέτουμε πιο πάνω του Ν.10(Ι)/2004 όπως έχει τροποποιηθεί με το Ν.207(Ι)/2004, προβλέπει πως και στη δεύτερη κατανομή έχουν δικαίωμα συμμετοχής και οι συνδυασμοί ανεξαρτήτων. Και οι καθ' ων η αίτηση 1, 2, 5, 6, 7 και 8 ήταν συνδυασμός ανεξαρτήτων.
Εισήχθη δηλαδή με την τροποποίηση αυτή και ο συνδυασμός ανεξαρτήτων υποψηφίων, που δεν υπάρχει στον περί Εκλογής Μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων Νόμο. Προχωρεί λοιπόν επί τούτου η επιχειρηματολογία του δικηγόρου των αιτητών για να ισχυριστεί πως παραβιάστηκε η ισονομία, γιατί οι ίδιοι οι αιτητές σχεδίασαν την εκλογική αναμέτρηση στη βάση του Νόμου 10(Ι)/2004, όπως ίσχυε κατά την ημερομηνία κήρυξης των εκλογών και υποβολής των υποψηφιοτήτων. Το νομικό όμως καθεστώς άλλαξε με τον τροποποιητικό Νόμο 207(Ι)/2004, που όπως είπαμε θεσπίστηκε στις 28.5.2004. Αν γνώριζαν οι αιτητές, συνεχίζει η εισήγηση του δικηγόρου, τη νέα κατάσταση πραγμάτων που δημιούργησε η θέσπιση του Ν.207(Ι)/2004, θα επέλεγαν διαφορετικό τρόπο μεθόδευσης και αντιμετώπισης της εκλογικής αναμέτρησης.
Οι δικηγόροι των καθ' ων η αίτηση διαφώνησαν με τις πιο πάνω εισηγήσεις. Αυτά που είπαν για στήριξη της δικής τους τοποθέτησης μας βρίσκουν σύμφωνους και επομένως προχωρούμε να διατυπώσουμε τη δική μας κρίση.
Είναι αβάσιμη η θέση του δικηγόρου των αιτητών. Δεν υπήρξε καμία παραβίαση της ισονομίας των υποψηφίων στις επίμαχες ευρωεκλογές. Ο Νόμος εφαρμόστηκε καθολικά κατά ισότιμο τρόπο. Στις εκλογές μετείχαν και οι αιτητές και η τροποποίηση του βασικού Νόμου Ν.10(Ι)/2004 με τον 207(Ι)/2004 έγινε για να συνάδουν οι πρόνοιες με την Απόφαση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπως αυτή είναι δημοσιευμένη στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων της 25ης Ιουνίου, 2002 και 23ης Σεπτεμβρίου, 2002.
Η αίτηση όμως είναι απορριπτέα και για ένα άλλο βασικό λόγο. Ακόμη και αν επιτύγχανε η αίτηση επί της ουσίας δεν θα μπορούσε να δοθεί η θεραπεία που αξιώνουν οι αιτητές, δηλαδή να ακυρωθεί η έδρα που δόθηκε στον καθ' ου η αίτηση 1 στη δεύτερη κατανομή και να δοθεί στον αιτητή 4 ο οποίος συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο αριθμό σταυρών προτίμησης, στο συνδυασμό του κόμματος ΕΔΕΚ. Η θεραπεία που θα μπορούσε να δώσει το Δικαστήριο αν υποθετικά επιτύγχανε η αίτηση θα ήταν διαταγή επανάληψης των εκλογών. Τέτοια θεραπεία όμως δεν περιλαμβάνεται στην αίτηση.
Η αίτηση απορρίπτεται με έξοδα.
Η αίτηση απορρίπτεται με έξοδα.