ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(2003) 1 ΑΑΔ 1516
29 Οκτωβρίου, 2003
[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, ΑΡΤΕΜΗΣ, ΑΡΕΣΤΗΣ, Δ/στές]
CYFIELD DEVELOPMENT CO LTD,
Εφεσείουσα-Eναγόμενη,
ν.
ΛΑΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ,
Εφεσιβλήτου-Ενάγοντα.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 11129)
Ευρήματα Δικαστηρίου — Αξιοπιστία μαρτύρων — Διαπιστώσεις αναφορικά με το θέμα της αξιοπιστίας των μαρτύρων - Συνιστά κατ' εξοχήν θέμα του πρωτόδικου Δικαστηρίου — Το Εφετείο επεμβαίνει μόνον όπου αυτές οι διαπιστώσεις είναι εξόφθαλμα λανθασμένες ή παράλογες ενόψει της μαρτυρίας που το ίδιο το πρωτόδικο Δικαστήριο έχει αποδεχθεί.
Εφετείο — Παρατήρηση Εφετείου αναφορικά με την αποδοχή από το πρωτόδικο Δικαστήριο, ως μαρτυρίας, φωτοτυπίας εγγράφου.
Ο εφεσίβλητος-ενάγων (ο εφεσίβλητος), ελαιοχρωματιστής το επάγγελμα, αξίωνε με την αγωγή του εναντίον της εφεσείουσας-εναγομένης (η εφεσείουσα), ποσό £9.366 υπόλοιπο αξίας εργασίας που εκτέλεσε για την εφεσείουσα, ήτοι μπογιάτισμα της πολυκατοικίας Cyfield Tower.
Ο εφεσίβλητος υποστήριξε στη μαρτυρία του πως είχε εκτελέσει εργασία αξίας £16.265 συν ΦΠΑ. Η εφεσείουσα υπολόγισε την αξία της εκτελεσθείσας εργασίας σε £11.998.
Το Δικαστήριο κατέληξε πως η συνολική αξία της εργασίας που εκτέλεσε ο εφεσίβλητος ήταν £15.689. Αφαίρεσε από το ποσό αυτό £8.200, που του είχε ήδη πληρώσει η εφεσείουσα, και εξέδωσε απόφαση για το υπόλοιπο, δηλαδή £7.489. Το Δικαστήριο απέρριψε την ανταπαίτηση της εφεσείουσας που αφορούσε σε αξίωση για αποζημιώσεις για ισχυριζόμενη μη ικανοποιητική ποιότητα της εκτελεσθείσας εργασίας.
Η εφεσείουσα εφεσίβαλε την απόφαση προβάλλοντας λόγους που στρέφονται εναντίον της αξιολόγησης της μαρτυρίας και των συμπερασμάτων που το πρωτόδικο Δικαστήριο εξήγαγε.
Αποφασίστηκε ότι:
Δεν δικαιολογείται η επέμβαση του Εφετείου στις διαπιστώσεις του πρωτόδικου Δικαστηρίου αναφορικά με την αξιοπιστία των μαρτύρων. Το πρωτόδικο Δικαστήριο λειτούργησε μέσα στα πλαίσια της δικαιοδοσίας του με άμεμπτο τρόπο.
Η έφεση απορρίφθηκε με έξοδα.
Παρατήρηση Εφετείου: Το πρωτόδικο Δικαστήριο πολύ ορθά αποδέχτηκε το τεκμήριο 2 - φωτοτυπία εγγράφου που είχε ετοιμάσει ο ίδιος ο εφεσίβλητος και στο οποίο κατέγραψε και κοστολόγησε την εργασία που είχε κάνει - έχοντας υπόψη τις περιστάσεις κάτω από τις οποίες το έγγραφο καταρτίστηκε και παρουσιάστηκε.
Έφεση.
Έφεση από την εναγόμενη εταιρεία κατά της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας που δόθηκε στις 27/4/01 (Αρ. Αγωγής 8076/96) με την οποία κατέληξε ότι η συνολική αξία της εργασίας την οποία εκτέλεσε ο ενάγων ως ελαιοχρωματιστής σε πολυκατοικία της εναγόμενης ήταν £15.689 και, αφού αφαίρεσε το ποσό το οποίο του είχε καταβληθεί, εξέδωσε απόφαση υπέρ αυτού για £7.489, απέρριψε δε ανταπαίτηση της εναγόμενης για αποζημιώσεις λόγω μη ικανοποιητικής ποιότητας της εκτελεσθείσας εργασίας.
Στ. Χριστοφόρου για Χρ. Βασιλειάδη, για την Εφεσείουσα-Εναγόμενη.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τον Εφεσίβλητο-Ενάγοντα.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.: Τα αδιαμφισβήτητα γεγονότα, όπως αυτά ξεκαθάρισαν στην πρωτόδικη διαδικασία είναι: Ο εφεσίβλητος επαγγέλλεται τον ελαιοχρωματιστή. Το Γενάρη του 1995 συμφώνησε με την εφεσείουσα εταιρεία να μπογιατίσει την πολυκατοικία Cyfield Tower, που αποτελείτο από υπόγειο, ισόγειο με μεσοπάτωμα και 5 ορόφους. Η συμφωνία πρόβλεπε πως η ποιότητα της εργασίας θα ήταν άριστη, θα επιβλεπόταν δε από τον κ.Κ.Χρυσοχό, εγγεγραμμένο μηχανικό. Η αμοιβή του εφεσίβλητου καθορίστηκε σε ποσό ανά τετραγωνικό μέτρο. Ο εφεσίβλητος ασχολήθηκε με την συμφωνηθείσα εργασία μέχρι το Νοέμβριο του 1995, οπόταν και την εγκατέλειψε ημιτελή. Η αιτία που δεν συμπληρώθηκε η εργασία, πόσο μέρος της εκτελέστηκε και η ποιότητα της αποτέλεσαν την επίδικη διαφορά των διαδίκων, με την οποία το πρωτόδικο Δικαστήριο ασχολήθηκε σε μια μακρόχρονη και επίπονη ακροαματική διαδικασία, στην οποία κατέθεσαν τρεις μάρτυρες για τον εφεσίβλητο και πέντε για την εφεσείουσα.
Ο εφεσίβλητος υποστήριξε στη μαρτυρία του πως είχε εκτελέσει εργασία αξίας £16.265, στο ποσό δε αυτό θα πρέπει να προστεθούν και £1.301 για ΦΠΑ. Από την άποψη δε ποιότητας ισχυρίστηκε πως ήταν μέσα στα συμφωνηθέντα πλαίσια, και ότι είχε μάλιστα εγκριθεί από τον επιβλέποντα μηχανικό. Η εργασία, που δεν τέλειωσε, αφορούσε σε όλο το μπογιάντισμα του τρίτου ορόφου και το τελευταίο χέρι μπογιαντίσματος σε διαμέρισμα του δεύτερου ορόφου, και αυτό μετά από σχετικές οδηγίες της εφεσείουσας, για να μπογιαντιστούν όταν αυτά θα πωλούντο. Η εφεσείουσα του είχε καταβάλει για την εργασία που εκτελέστηκε μόνο £7.200 και αργότερα, στις 5.4.96 £1.000, και επομένως παρέμεινε υπόλοιπο, επαναλαμβάνουμε για την εργασία μόνο που εκτελέστηκε, £9.366, ποσό το οποίο ο εφεσίβλητος αξίωνε ως ενάγων στην αγωγή του.
Η εφεσείουσα διαφώνησε με την αξία της εκτελεσθείσας εργασίας, την οποία υπολόγιζε σε £11.998. Δεν πλήρωσε όμως,και αρνείτο να καταβάλει οτιδήποτε στον εφεσίβλητο, γιατί ήταν η θέση της πως η εργασία παρουσίαζε ατέλειες και κακοτεχνίες, οι οποίες μάλιστα του υποδείχθηκαν τον Νοέμβριο του 1995, αντί δε αυτός να προβεί σε διορθωτικά μέτρα εγκατέλειψε το εργοτάξιο.
Το πρωτόδικο δικαστήριο καθόρισε επ΄ακριβώς στην απόφαση του τα επίδικα ζητήματα, και προχώρησε να εξετάσει και αξιολογήσει τη μαρτυρία που είχε προσκομιστεί ενώπιον του, προτού καταλήξει στις διαπιστώσεις και συμπεράσματα του. Η βάσανος αυτή καταλαμβάνει 25 περίπου από τις 33 σελίδες της απόφασης, όπου συζητείται και αναλύεται με κάθε λεπτομέρεια το αποδεικτικό υλικό, και ιδιαίτερα η διχαστική μαρτυρία των διαδίκων. Η κρίση του πρωτόδικου Δικαστηρίου, εκ των πραγμάτων, θα έπρεπε να βασιστεί στην αξιολόγηση αυτής της μαρτυρίας, δηλαδή της προφορικής, και αυτό έγινε. Το Δικαστήριο αποδέκτηκε γενικά ως ορθή και αληθή τη μαρτυρία του εφεσίβλητου, στην οποία εντόπισε μόνο λάθος αναφορικά με την κοστολόγηση που παρουσίασε, και η οποία δεν συνήδε με τους όρους της συμφωνίας που επικαλείτο στο δικόγραφο του. Συγκεκριμένα, το Δικαστήριο στην απόφαση του έλαβε υπόψη τις τιμές που καταγράφονταν από τον εφεσίβλητο στο δικόγραφο, αντί αυτών που ανέφερε στη μαρτυρία του. Η κοστολόγηση αφορούσε στην τιμή κατά τετραγωνικό μέτρο για τα μπογιαντίσματα, που στη μαρτυρία του είπε πως ήταν £1.10 ενώ στο δικόγραφο £1.00.
Το Δικαστήριο κατέληξε πως η συνολική αξία της εργασίας που εκτέλεσε ο ενάγων ήταν £15.689. Αφαίρεσε από το ποσό αυτό £8.200, που του είχε ήδη πληρωθεί, και εξέδωσε απόφαση για το υπόλοιπο, δηλαδή £7.489. Το Δικαστήριο απέρριψε την ανταπαίτηση της εφεσείουσας, που αφορούσε σε αξίωση για αποζημιώσεις για ισχυριζόμενη μη ικανοποιητική ποιότητα της εκτελεσθείσας εργασίας.
Η έφεση που μας απασχόλησε, στηρίζεται σε έξι λόγους. Διαβάζοντας τους καθώς επίσης και το περίγραμμα αγόρευσης των δικηγόρων της εφεσείουσας, διαπιστώνουμε πως όλοι στρέφονται εναντίον της αξιολόγησης της μαρτυρίας και των συμπερασμάτων που το πρωτόδικο Δικαστήριο εξήγαγε. Με πολλές, λεπτομερείς και συγκεκριμένες αναφορές καλούμαστε να εξετάσουμε, ουσιαστικά εξ υπαρχής και ως πρωτόδικο Δικαστήριο, από το πρακτικό της διαδικασίας την προσαχθείσα μαρτυρία, για να καταλήξουμε, σε αντίθεση με το πρωτόδικο Δικαστήριο, πως οι μάρτυρες της εφεσείουσας είπαν την αλήθεια και όχι ο εφεσίβλητος και οι μάρτυρες του. Θα ήταν αχρείαστη επανάληψη, και όμως πάντοτε την κάνουμε, να πούμε πως η αξιολόγηση της αξιοπιστίας των μαρτύρων ανήκει κατά κύριο λόγο στο πρωτόδικο δικαστήριο, ενώπιον του οποίο διεξάγεται παραστατικά η διαδικασία. Το ίδιο Δικαστήριο έχει και την αρμοδιότητα να προβαίνει στις διαπιστώσεις του, βάσει της μαρτυρίας που αξιολόγησε και να τις αιτιολογεί. Το Εφετείο επεμβαίνει μόνον όπου αυτές οι διαπιστώσεις είναι εξόφθαλμα λανθασμένες ή παράλογες, ενόψει της μαρτυρίας που το ίδιο το πρωτόδικο Δικαστήριο έχει αποδεχθεί. Δεν έχει γίνει κάτι τέτοιο στην υπόθεση που εξετάζουμε. Αντίθετα, όπως εξηγήσαμε πιο πάνω, το πρωτόδικο Δικαστήριο λειτούργησε μέσα στα πλαίσια της δικαιοδοσίας του με άμεμπτο τρόπο.
Προτού τελειώσουμε να συζητήσουμε και ένα νομικό ζήτημα που ηγέρθη στην υπόθεση, μολονότι δεν έχει οποιαδήποτε σημασία στην έκβαση της έφεσης. Το πρωτόδικο Δικαστήριο αποδέχτηκε ένα έγγραφο, τεκμήριο 2, που είχε ετοιμάσει ο ίδιος ο εφεσίβλητος, και στο οποίο κατέγραψε και κοστολόγησε την εργασία που είχε κάνει. Ο δικηγόρος της εφεσείουσας ισχυρίζεται πως το έγγραφο αυτό δεν έπρεπε να γίνει αποδεκτό ως μαρτυρία γιατί ήταν φωτοτυπία. Δεν συμφωνούμε με την εισήγηση. Το Δικαστήριο ορθά αποφάσισε, έχοντας υπόψη τις περιστάσεις κάτω από τις οποίες το έγγραφο καταρτίστηκε και παρουσιάστηκε. Ο εφεσίβλητος ανέφερε στη μαρτυρία του πως μετά τη διακοπή των εργασιών είχε μεταβεί στην πολυκατοικία και επιτόπου άρχισε να προβαίνει ο ίδιος σε μετρήσεις και να κοστολογεί την εργασία που έκανε. Ανέφερε δε πως προχώρησε ο ίδιος σ΄αυτό το έργο γιατί η εφεσείουσα δεν έδιδε οδηγίες στο μηχανικό που επέβλεπε την εργασία να το κάνει. Κατά τη διάρκεια των μετρήσεων, τον είδε συμπτωματικά ο επιβλέπων μηχανικός κ.Χρυσοχός στον οποίο και ανέφερε το σκοπό της επίσκεψης του. Το πρωτότυπο των μετρήσεων που έκανε το έδωσε στην εφεσείουσα ενώ ο ίδιος κράτησε αντίγραφο. Δόθηκε στην εφεσείουσα η προβλεπόμενη ειδοποίηση στη Δ.24 θ.8 για την προσαγωγή του πρωτοτύπου. Η εφεσείουσα όμως αρνείτο πως είχε παραλάβει το έγγραφο. Είναι κάτω απ΄αυτές τις συνθήκες, και πολύ ορθά, που το Δικαστήριο δέχθηκε το τεκμήριο 2, το οποίο παρουσιάστηκε όχι ως μοναδικό και αυταπόδεικτο στοιχείο της υπόθεσης του, αλλά για να ενισχύσει τη δική του εκδοχή.
Ενόψει των ανωτέρω η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
H�έφεση απορρίπτεται με έξοδα.