ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(2003) 1 ΑΑΔ 778
10 Ιουνίου, 2003
[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ/στές]
1. ΟΙ ΑΤΒΕΝΤΙΣΤΑΙ ΕΒΔΟΜΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
ΕΝ ΚΥΠΡΩ ΛΤΔ,
2. MOSES ELMADJIAN,
3. ALICE ELMADJIAN,
4. HERVANT-ALEX ELMADJIAN,
5. MANONG NAO JURIAN,
6. ΣΤΕΛΛΑ ΔΡΑΚΟΥΔΗ,
Εφεσείοντες,
v.
ΦΟΙΒΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΩΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ
ΤΟΥ ΑΠΟΒΙΩΣΑΝΤΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ,
Εφεσιβλήτου.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 11229)
Εταιρείες ― Κατά πόσο ο διαχειριστής περιουσίας αποβιώσαντος είχε δικαίωμα να αποκτήσει την εγγραφή μετοχής του αποβιώσαντος σε εταιρεία με σκοπούς την εξυπηρέτηση συγκεκριμένου δόγματος και όχι την προσκόμιση κέρδους στους μετόχους και με καταστατική πρόνοια ότι ουδείς ηδύνατο να είναι μέτοχος εκτός εάν ανήκε στο εν λόγω δόγμα.
Στην υπόθεση αυτή, το Εφετείο, ανατρέποντας την πρωτόδικη απόφαση, αποφάσισε ότι η πρόνοια του Καταστατικού της εταιρείας «Οι Ατβεντισταί Εβδόμης Ημέρας εν Κύπρω Λτδ» μπορούσε να υπερισχύσει του περί Διαθηκών και Διαδοχής Νόμου Κεφάλαιο 195 αναφορικά με μία μετοχή που κατείχε αποβιώσας κάτοχος της στην εν λόγω εταιρεία, η οποία διεκδικείτο από τον γιο του αποβιώσαντος, τον εφεσίβλητο, ο οποίος είχε διορισθεί διαχειριστής της περιουσίας του. Σύμφωνα με το Καταστατικό της εταιρείας ουδείς ηδύνατο να είναι μέτοχος στην εν λόγω εταιρεία εκτός εάν ανήκε στο δόγμα των Ατβεντιστών. Εν πάση δε περιπτώσει ο αποβιώσας κατείχε την εν λόγω μία μετοχή ως καταπιστευματοδόχος και όχι ως απόλυτος κύριος. Η μετοχή του αποβιώσαντος δεν είχε καμία οικονομική αξία και μόνο στα πλαίσια των σκοπών της εταιρείας είχε νόημα.
Η πρωτόδικη απόφαση με την οποία είχε διαταχθεί η εγγραφή της επίδικης μετοχής στο όνομα του εφεσίβλητου ακυρώθηκε.
Η έφεση επιτράπηκε με έξοδα υπέρ των εφεσειόντων τόσο πρωτοδίκως, όσο και κατ' έφεση.
Έφεση.
Έφεση από τους εναγόμενους κατά της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας που δόθηκε στις 13/9/01 (Αρ. Αγωγής 3439/95) με την οποία δόθηκε στον ενάγοντα η αιτηθείσα θεραπεία, να εγγραφεί ως ιδιοκτήτης της μίας μετοχής η οποία ήταν εγγεγραμμένη στο όνομα του αποβιώσαντα πατέρα του ως μετόχου συσταθείσας με τους εναγόμενους εταιρείας.
Λ. Δημητριάδης, για τους Εφεσείοντες.
Χρ. Κληρίδης, για τον Εφεσίβλητο.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Δ. Χατζηχαμπής.
ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ.: Το 1966 ενεγράφη η Εφεσείουσα 1 εταιρεία "Οι Ατβεντισταί Εβδόμης Ημέρας εν Κύπρω Λτδ" με ονομαστικό κεφάλαιο 100 μετοχές της £1 εκάστη και σκοπό την εξυπηρέτηση του δόγματος των Ατβεντιστών. Εξεδόθησαν τότε 5 μετοχές, μία προς το Νικόλα Ιωάννου, ο οποίος ανήκε στο δόγμα των Ατβεντιστών και ήταν εκ των ιδρυτών της εταιρείας. Οι άλλες εκδοθείσες μετοχές κατέχονται σήμερα δύο από τον Εφεσείοντα 2 και δύο από την Εφεσείουσα 6 που επίσης ανήκουν στο δόγμα των Ατβεντιστών. Οι Εφεσείοντες 2, 3, 4 και 6 είναι Διευθυντές της Εφεσείουσας 1 (όπως ήταν και ο Manoug Nao Jirian ο οποίος έπαυσε να είναι διάδικος όταν απεβίωσε), η δε Εφεσείουσα 6 είναι και η Γραμματέας της. Ο Νικόλας Ιωάννου απεβίωσε το 1985. Στη συνέχεια ο υιός του, Εφεσίβλητος, ο οποίος δεν ανήκει στο δόγμα των Ατβεντιστών, ζήτησε από την εταιρεία όπως, ως διαχειριστής της περιουσίας του πατέρα του, εγγραφεί ως μέτοχος της μίας μετοχής που ήταν εγγεγραμμένη επ΄ονόματι του πατέρα του. Αυτό δεν έγινε δεκτό, οπότε ο Εφεσίβλητος καταχώρησε αγωγή εναντίον όλων των Εφεσειόντων αξιώνοντας, μεταξύ άλλων, αναγνώριση του δικαιώματος του να εγγραφεί, υπό την ιδιότητα του ως διαχειριστής, ως κάτοχος της μιας εν λόγω μετοχής και να προβεί στη διανομή της προς τους νομίμους κληρονόμους του πατέρα του. Η υπεράσπιση των Εφεσειόντων ήταν ότι, σύμφωνα με το Καταστατικό της εταιρείας, ουδείς δύναται να είναι μέτοχος εκτός αν ανήκει στο δόγμα των Ατβεντιστών, και ότι εν πάση περιπτώσει ο Νικόλας Ιωάννου ήταν μόνο κατ' όνομα εγγεγραμμένος ιδιοκτήτης της εν λόγω μίας μετοχής και όχι ως ουσιαστικός ιδιοκτήτης. Ως προς τούτα, η θέση του Εφεσίβλητου ήταν ότι η πρόνοια του Κατασταστικού δεν μπορούσε να υπερισχύσει του νόμου που ρυθμίζει τα της διαδοχής περιουσίας και ότι ο Νικόλας Ιωάννου ήταν απόλυτος ιδιοκτήτης της εν λόγω μίας μετοχής η οποία έτσι αποτελούσε μέρος της περιουσίας του και περιήρχετο στο διαχειριστή του ώστε να κατανεμηθεί στους κληρονόμους.
Η ευπαίδευτη Δικαστής εδέχθη τη θέση του Εφεσίβλητου. Δεν απεδείχθη, όπως θεώρησε, ότι ο Νικόλας Ιωάννου κατείχε τη μετοχή ως εντολοδόχος και όχι ως απόλυτος κύριος. Κατέληξε έτσι ότι η μετοχή αποτελούσε μέρος της περιουσίας του αποβιώσαντα Νικόλα Ιωάννου ώστε η διαχείριση της να διέπετο από το Κεφάλαιο 195. Και ότι η πρόνοια του Καταστατικού δεν μπορούσε, έτσι, να υπερισχύει του Κεφαλαίου 195. Έδωσε, λοιπόν, στον Εφεσίβλητο την αιτηθείσα θεραπεία.
Μας βρίσκουν σύμφωνους οι λόγοι έφεσης που προσβάλλουν τις πιο πάνω καταλήξεις του Δικαστηρίου. Όλα τα ενώπιον του Δικαστηρίου στοιχεία καταδεύκνυαν ότι είναι ορθή η θέση των Εφεσειόντων ως προς την ιδιότητα υπό την οποία ο Νικόλας Ιωάννου κατείχε την εν λόγω μία μετοχή. Η ίδια η φύση και οι σκοποί της εταιρείας, που προορίζοντο για την εξυπηρέτηση του δόγματος των Ατβεντιστών και όχι την προσκόμιση κέρδους στους μετόχους, επιμαρτυρούμενοι και στους λογαριασμούς της Εταιρείας αλλά ακόμη και στην καταστατική πρόνοια για την τύχη της περιουσίας της σε περίπτωση διάλυσης της, αλλά και οι συνθήκες κατοχής των μετοχών από όλους τους μετόχους όπως εξηγήθησαν στη μαρτυρία, συνιστούσαν συντριπτική συνηγορία για τη θέση των Εφεσειόντων. Η μετοχή του Νικόλα Ιωάννου δεν είχε την παραμικρή οικονομική αξία και μόνο στα πλαίσια των σκοπών της εταιρείας είχε νόημα. Εξ ου και η πρόνοια στο Καταστατικό που απαγόρευε την κατοχή μετοχής από πρόσωπο που δεν ανήκε στο δόγμα των Ατβεντιστών. Ουδεμία βάση υφίσταται για να θεωρηθεί ότι ο Νικόλας Ιωάννου, ο οποίος δεν είχε καν ποτέ πιστοποιητικό της μετοχής το οποίο εκρατείτο πάντοτε στην εταιρεία, κατείχε τη μετοχή ως απόλυτος κύριος παρά μόνο ως καταπιστευματοδόχος, όπως και οι άλλοι μέτοχοι, προς όφελος του συνόλου των Ατβεντιστών στην Κύπρο. Η καταβολή "δεκατίας" από το Νικόλα Ιωάννου όχι μόνο δεν ενισχύει τη θέση του Εφεσίβλητου ότι εδόθη οικονομικό αντάλλαγμα για τη μετοχή αλλά επισφραγίζει την άποψη του πράγματος που τοποθετεί τις εισφορές αυτές όπως και την κατοχή των μετοχών στα πλαίσια των σκοπών της εταιρείας.
Η έφεση επιτυγχάνει και η προσβαλλόμενη απόφαση και διαταγή για έξοδα παραμερίζονται Η αγωγή απορρίπτεται με έξοδα υπέρ των Εφεσειόντων και εναντίον του Εφεσίβλητου πρωτοδίκως και κατ' έφεση.
H�έφεση επιτρέπεται με έξοδα υπέρ των εφεσειόντων τόσο πρωτοδίκως, όσο και κατ' έφεση.