|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1997) 1 ΑΑΔ 953
8 Αυγούστου, 1997
[ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ/στής]
LAPERTAS FISHERIES LTD,
Ενάγουσα,
v.
ΤΟΥ ΠΛΟΙΟΥ "SEA WAY L" ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ (AΡ. 2),
Εναγομένων.
(Αγωγή Nαυτοδικείου Αρ. 76/97).
Ναυτοδικείο — Δικαιοδοσία — Καλύπτει απαιτήσεις για "damage done by a ship" και απαιτήσεις για απώλεια ζωής ή προσωπικές βλάβες που προκύπτουν από αμέλεια στην πλοήγηση ή διαχείριση πλοίου — Κατά πόσο η ζημιά που προκλήθηκε στην περιουσία του ενάγοντα λόγω διαρροής πετρελαίου από πλοίο, θεωρείται ως "damage done by a ship", ώστε να καλύπτεται από τη δικαιοδοσία του Ναυτοδικείου.
Λέξεις και Φράσεις — "Damage done by a ship" στον περί Δικαστηρίων Νόμο 14/60, Άρθρα 19 και 20 και στη σχετική νομολογία.
Δικαιοδοσία Δικαστηρίων — Αμφισβήτηση — Εφαρμοστέες αρχές αναφορικά με την έγερση θέματος αμφισβήτησης της καθ' ύλην δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου.
Οι ενάγοντες - καθ' ων η αίτηση, καταχώρησαν αγωγή στο Ναυτοδικείο, απαιτώντας αποζημιώσεις για ζημιά που υπέστη το ιχθυοτροφείο τους από τη διαρροή πετρελαίου στη θαλάσσια περιοχή του Ηλεκτροπαραγωγικού Σταθμού της Μονής κατά την εκφόρτωση πετρελαίου από το εναγόμενο πλοίο, η οποία επήλθε λόγω της αμελούς πλοήγησης και/ή διακυβέρνησης του εναγόμενου πλοίου.
Οι εναγόμενοι καταχώρησαν την παρούσα αίτηση για παραμερισμό του κλητηρίου εντάλματος της αγωγής λόγω έλλειψης δικαιοδοσίας και υπέβαλαν ότι η απαίτηση δεν εμπίπτει στη δικαιοδοσία του Ναυτοδικείου.
Οι ενάγοντες - καθ' ων η αίτηση, ισχυρίστηκαν ότι οι αιτητές εμποδίζονται να εγείρουν θέμα δικαιοδοσίας, αφού ήδη έλαβαν μέρος στη διαδικασία.
Αποφασίστηκε ότι:
Είναι σαφώς νομολογημένο ότι θέμα αμφισβήτησης της καθ' ύλην δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου, μπορεί να εγερθεί σ' οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας και ακόμα χωρίς την ύπαρξη αίτησης, με πρωτοβουλία του Δικαστηρίου.
Η κατ' ισχυρισμό ζημιά στην παρούσα περίπτωση, δεν εμπίπτει στην έννοια του όρου "damage done by a ship" ούτως ώστε να καλύπτεται από τη δικαιοδοσία Ναυτοδικείου.
Η δικαιοδοσία Ναυτοδικείου του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Κύπρου, καθορίζεται στα Άρθρα 19 και 29 του περί Δικαστηρίων Νόμου, Ν. 14/60, και είναι η ίδια με εκείνη που είχε το Ανώτατο Δικαστήριο της Αγγλίας τον Αύγουστο του 1960 με βάση το Administration of Justice Act 1956 και συγκεκριμένα το Άρθρο 1 (i) (d) (f). H δικαιοδοσία αυτή, αφορά απαιτήσεις για "damage done by a ship" και απαιτήσεις για απώλεια ζωής ή προσωπικές βλάβες που προκύπτουν από αμέλεια στην πλοήγηση πλοίου.
Η αίτηση έγινε δεκτή με έξοδα υπέρ των αιτητών-εναγομένων 2.
Υποθέσεις που αναφέρθηκαν:
The "Eschersheim" [1976] 1 W.L.R. 430.
Aίτηση.
Aίτηση από τους εναγόμενους 2, με την οποία ζητούν τον παραμερισμό του κλητηρίου εντάλματος της αγωγής, λόγω έλλειψης δικαιοδοσίας.
Ν. Ιωάννου (κα), για τους Αιτητές-εναγομένους 2.
Λ. Καμμίτση (κα), για τους Καθ' ων η αίτηση-ενάγοντες.
T. Κατσικίδης, για το Ενδιαφερόμενο μέρος.
Cur. adv. vult.
APTEMHΣ, Δ.: Aνάγνωσε την ακόλουθη απόφαση. Η αξίωση της ενάγουσας εταιρείας στην αγωγή αυτή είναι η πιο κάτω:
"Η Ενάγουσα ως ιδιοκτήτρια εγκαταστάσεων εκτροφής και παραγωγής ψαριών στην περιοχή Βασιλικό στο Ζύγι, αξιοί αποζημιώσεις εναντίον του Εναγομένου 1, και/ή εναντίον της Εναγομένης 2 ιδιοκτήτριας εταιρείας του Εναγομένου 1, για ζημιές και/ή απώλειες και/ή έξοδα που υπέστη στις εγκαταστάσεις και/ή στα ψάρια της ως αποτέλεσμα διαρροής πετρελαίου στην θαλάσσια περιοχή του Ηλεκτροπαραγωγικού Σταθμού Μονής κατά ή περί την 18/3/1997 κατά την εκφόρτωση πετρελαίου από το Εναγόμενο πλοίο στον ρηθέντα ηλεκτροπαραγωγικό σταθμό και η οποία επήλθε λόγω της αμελούς πλοήγησης ("navigation") και/ή πλεύσης και/ή διαχείρισης ("management") και/ή διακυβέρνησης του Εναγομένου πλοίου."
Με την παρούσα τους αίτηση οι αιτητές/εναγόμενοι 2 ζητούν τον παραμερισμό του κλητηρίου εντάλματος της αγωγής λόγω έλλειψης δικαιοδοσίας υποβάλλοντες ότι η απαίτηση δεν εμπίπτει στη δικαιοδοσία του Ναυτοδικείου.
Προκαταρκτικά οι καθ' ων η αίτηση/ενάγοντες προβάλλουν το επιχείρημα ότι οι αιτητές εμποδίζονται από του να εγείρουν θέμα δικαιοδοσίας γιατί έχουν ήδη εμφανιστεί και προβεί σε διαβήματα στη διαδικασία.
Είναι σαφώς νομολογημένο ότι όπου αμφισβητείται η καθ' ύλην δικαιοδοσία του Δικαστηρίου τούτο μπορεί να γίνει σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας και ακόμη χωρίς την ύπαρξη αίτησης με πρωτοβουλία του Δικαστηρίου. Κατά συνέπεια η ένσταση των καθ' ων η αίτηση απορρίπτεται.
Η δικαιοδοσία Ναυτοδικείου του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Κύπρου καθορίζεται στα άρθρα 19 και 29 του περί Δικαστηρίων Νόμου, Ν.14/60 και αυτή είναι εκείνη που είχε το Ανώτατο Δικαστήριο της Αγγλίας τον Αύγουστο του 1960 με βάση το Administration of Justice Act 1956 και συγκεκριμένα το άρθρο 1(1)(d), (f). Η δικαιοδοσία αυτή αφορά απαιτήσεις για "damage done by a ship" και απαιτήσεις για απώλεια ζωής ή προσωπικές βλάβες που προκύπτουν από αμέλεια στην πλοήγηση ή διαχείριση πλοίου.
Είναι η εισήγηση της ευπαίδευτης συνηγόρου των αιτητών ότι ζημιά όπως η παρούσα που προκλήθηκε από πετρέλαιο που διέφυγε από πλοίο δεν καλύπτεται από την έννοια του όρου "damage done by a ship". Θέμα πρόκλησης θανάτου ή προσωπικής βλάβης δεν εγείρεται.
Αναφορά στη σχετική νομολογία γίνεται στο σύγγραμμα Admiralty Jurisdiction and Practice (1993 ed.) του Nigel Meeson. Σχετικό απόσπασμα από τις σελίδες 28 και 29 παραθέτω:
"In The "Eschersheim" [1976] 1 W.L.R. 430 Lord Diplock said (Ibid at page 438:
"The figurative phrase damage done by a ship is a term of art in maritime law whose meaning is well settled by authority. (He refers at this point to The "Vera Cruz" (No. 2) [1884] 9 P.D. 96 and Currie v. M' Knight [1897] A.C. 97 (H.L.)) To fall within the phrase not only must the damage be the direct result or natural consequence of something done (οr omitted to be done) by those engaged in the navigation of the ship, but the ship itself must be the actual instrument by which the damage was done. Τhe commonest case is that of collision, . . . but physical contact between the ship and whatever object sustains the damage is not essential - a ship may negligently cause a wash by which some other vessel or some property on shore is damaged." (So too, if a ship is forced aground by another vessel underway: The "Industrie" L.R. 3 A. & E. 303.)
The following are the judicial comments upon the phrase that Lord Diplock probably based his dictum on:
"a case in which a ship was the active cause, the damage being physically caused by the ship" ( Per Brett M.R. in The "Vera Cruz" (No. 2) [1884] 9 P.D. 96 at page 99);
"'done by a ship' means done by those in charge of a ship, with the ship as the noxious instrument" (Per Bowen L.J. in The "Vera Cruz" (No. 2) (1884) 9 P.D. 96 at page 101.)
"the phrase that it must be the fault of the ship itself is not a mere figurative expression, but it imports . . . that the ship against which a maritime lien for damages is claimed is the instrument of mischief, and that in order to establish the liability of the ship itself . . . some act of navigation of the ship itself should either mediately or immediately be the cause of the damage" (Per Lord Halsbury L.C. in Currie v. M'Knight [1897] A.C. 97 at page 101);
"the damage . . . must be either the direct result or the natural consequence of a wrongful act or manoeuvre of the ship . . . Such an act or manoeuvre is necessarily due to the want of skill or negligence of the persons by whom the vessel is navigated; but it is in the language of maritime law attributed to the ship because the ship in their negligence or unskilful hands is the instrument which causes the damage." (Per Lord Watson in Currie v. M' Knight [1897] A.C. 97 at pages 106-107).
Thus if damage is done by the wrongful act of the master and crew other than in the navigation of the ship the damage is not done by the ship. (Currie v. M' Knight [1897] A.C. 97 in which the facts were that the master of the Dunlossit cut the mooring ropes of the "Easdale" setting her adrift, the master of the Easdale having refused to remove the moorings so as to allow the Dunlossit to proceed to sea to avoid being damaged in the gale occuring at the port.) Furthermore, the action must be for damage done, and not merely for damage resulting from or arising out of damage done. (See Fry L.J. in The "Vera Cruz" (No. 2) [1884] 9 P.D. 96 at page 102). However, the expenses incurred by the owners of a dock in and about the lighting, buoying removal and destruction of a barge sunk in the dock by reason of a collision with a ship is "damage done by the ship" within this head. (The "Chr. Knudsen" [1932] P. 153.)
The damage done need not be physical, so that a claim arising from the deliberate action of a vessel to prevent another vessel from fishing which results in financial loss will be within this head of jurisdiction on the assumption that the plaintiffs have a cause of action in tort for such financial damage. (The "Dagmara" and "Ama Antixine" [1988] 1 Lloyd' s Rep. 431 (Sheen J.))."
Οι αρχές που προκύπτουν είναι ότι το ίδιο το σκάφος ή κάποιο μέρος αυτού ως αποτέλεσμα αμελούς πλοήγησης πρέπει να έχει προκαλέσει τη ζημιά παρόλο ότι δεν είναι αναγκαίο το σκάφος να έρθει σε άμεση φυσική επαφή με το αντικείμενο το οποίο υφίσταται τη ζημιά. Στην παρούσα περίπτωση η κατ' ισχυρισμό ζημιά που προκλήθηκε στις εγκαταστάσεις του ιχθυοτροφείου των καθ' ων η αίτηση δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι προκλήθηκε από το ίδιο το πλοίο ή μέρος του· η συνεπακόλουθη ζημιά από τη διαρροή πετρελαίου δεν μπορεί να θεωρηθεί ως "damage done by a ship". Όπως αναφέρεται και στην ένορκο δήλωση που συνοδεύει την αίτηση το ιχθυοτροφείο των καθ' ων η αίτηση βρίσκεται σε απόσταση μερικών μιλίων από το πλοίο των αιτητών. Ως εκ τούτου καταλήγω ότι η κατ' ισχυρισμό ζημιά στην παρούσα περίπτωση για την οποία απαιτούνται αποζημιώσεις δεν εμπίπτει στην έννοια του όρου "damage done by a ship" ούτως ώστε να καλύπτεται από την δικαιοδοσία Ναυτοδικείου. Το συμπέρασμά μου αυτό ενισχύεται και από το γεγονός ότι στην Αγγλία με το Supreme Court Act 1981 που αντικατέστησε το Administration of Justice Act του 1956 η δικαιοδοσία του Αγγλικού Ναυτοδικείου επεκτάθηκε ούτως ώστε να καλύπτει και οποιαδήποτε απαίτηση που οφείλεται σε ρύπανση από πετρέλαιο, (s.20(2)(e) και s.20(5)), γεγονός που υποστηρίζει ότι πριν το νομοθέτημα αυτή η ζημιά δεν εκαλύπτετο.
Με βάση όλα τα πιο πάνω καταλήγω στο συμπέρασμα ότι το Ανώτατο Δικαστήριο ως Ναυτοδικείο δεν έχει δικαιοδοσία να εκδικάσει την παρούσα περίπτωση και ως εκ τούτου το αίτημα των αιτητών γίνεται αποδεκτό και το κλητήριο ένταλμα παραμερίζεται. Επιδικάζονται έξοδα υπέρ των αιτητών/εναγομένων 2 τα οποία να υπολογισθούν από τον Πρωτοκολλητή. Όσον αφορά το ενδιαφερόμενο μέρος δεν εκδίδεται διαταγή για έξοδα.
Η αίτηση γίνεται αποδεκτή με έξοδα υπέρ των αιτητών-εναγομένων 2, τα οποία θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.