|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1997) 1 ΑΑΔ 597
26 Μαΐου, 1997
[ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, ΧΑΤΖΗΤΣΑΓΓΑΡΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ/στές]
AMERICAN EXPRESS ASSURANCE CO.,
Εφεσείοντες-Εναγόμενοι,
v.
ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ΔΡΕΚΑ ΛΤΔ,
Εφεσιβλήτων-Εναγόντων.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 8973).
Δίκαιο των συμβάσεων — Ερμηνεία όρου σύμβασης — Όρος σε σύμβαση κατασκευής αποχετευτικού έργου, για ασφαλιστική κάλυψη των εργολάβων, υπό ορισμένες προϋποθέσεις — Η ερμηνεία του όρου με βάση τη λογική του έννοια, καθόρισε και το κατά πόσο υπήρχε ή όχι κάλυψη των εργολάβων αναφορικά με ζημιές που προκλήθηκαν κατά την περίοδο συντήρησης του εν λόγω έργου.
Το συμβόλαιο με την ασφαλιστική κάλυψη, προέκυψε από την ανάληψη από τους ασφαλισμένους, κατασκευαστικών αποχετευτικών έργων. Κάλυπτε εκτός από τις περιόδους κατασκευής και καθορισμένη περίοδο συντήρησης του έργου, εφ' όσον επληρούντο οι προϋποθέσεις που έθετε πρόνοια του συμβολαίου.
Σε κάποιο στάδιο κατά την περίοδο συντήρησης, καταρρακτώδεις βροχές προκάλεσαν πλήμμυρες στην περιοχή των έργων εξ αιτίας έλλειψης αυλακιών για την απομάκρυνση ομβρύων υδάτων, με αποτέλεσμα να σημειωθεί καθίζηση του δρόμου με τη διέλευση οχήματος τρίτου προσώπου προκαλώντας του ζημιά.
Οι εργολάβοι εκάλυψαν την ζημιά αυτή καθώς και τη ζημιά του δρόμου που ανέρχονταν σε ΛΚ5.239,85.
Η αγωγή τους κατά της ασφαλιστικής εταιρείας η οποία αρνήθηκε να τους καλύψει, έγινε αποδεκτή από το πρωτόδικο Δικαστήριο. Η πρωτόδικη απόφαση καθώς και η έκβαση της έφεσης, εξαρτήθηκαν από την ερμηνεία της σχετικής πρόνοιας. Η ασφαλιστική εταιρεία εισηγήθηκε ότι οι προϋποθέσεις της πρόνοιας συνιστούσαν ενιαίο σύνολο, σε αντίθεση προς τους ασφαλισμένους, οι οποίοι εισηγήθηκαν ότι ήταν δύο ξεχωριστές οντότητες χωρίς συνάρτηση μεταξύ τους. Στην πρώτη περίπτωση, δεν υπήρχε κάλυψη ενώ στη δέυτερη οι ασφαλισμένοι εκαλύπτονταν.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Στην σχετική πρόνοια του συμβολαίου, αναφέρονται ρητώς δύο καταστάσεις έλευσης της απώλειας ή ζημιάς που καλύπτει το συμβόλαιο.
2. Η ερμηνεία που δόθηκε από το πρωτόδικο Δικαστήριο ότι οι δύο προυποθέσεις εκάλυπταν δύο ξεχωριστές καταστάσεις, επιβάλλεται από την λογική αντίκρυση του λεκτικού της πρόνοιας.
3. Στην πρώτη από τις δύο περιπτώσεις η ζημιά αναφύεται από την καθορισθείσα προκύψασα αιτία η οποία δεν σχετίζεται με εμπλοκή των εργολάβων, ενώ στη δεύτερη προκαλείται από τους ιδίους τους εργολάβους. Η χωριστή αρίθμηση αν και δεν είναι κρίσιμη, παρέχει κάποια ένδειξη που συνάδει με την δοθείσα ερμηνεία.
Η έφεση απορρίφθηκε με έξοδα.
Έφεση.
Έφεση από τους εναγόμενους κατά της απόφασης του Eπαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας (Aρέστης, Aν. E.Δ.), που δόθηκε στις 12 Mαΐου, 1993 (Aρ. Aγωγής 1882/90), με την οποία επιδικάσθηκε στους ενάγοντες το ποσό των £4.599,65 ως δαπάνη καταβληθείσα για την επιδιόρθωση δρόμου και το ποσό των £640,20 ως αποζημίωση για ζημιά που προκλήθηκε σε τρίτο πρόσωπο.
Κ. Δημητριάδης, για τους Εφεσείοντες.
Χρ. Κινάνης, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, Δ.: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Νικολάου, Δ.
ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ.: Η παρούσα έφεση έχει ως αντικείμενο την ερμηνεία πρόνοιας σε συμβόλαιο ασφαλιστικής κάλυψης. Πρόκειται για πρόνοια που απαντάται σε δύο μέρη του συμβολαίου: στο πρώτο, όπου οι επιπτώσεις αφορούσαν άμεσα στους ασφαλισμένους και στο δεύτερο, όπου οι επιπτώσεις απέρρεαν εκ της ευθύνης των ασφαλισμένων έναντι τρίτων προσώπων.
Το συμβόλαιο προέκυψε ως εκ της ανάληψης, από τους ασφαλισμένους, της κατασκευής αποχετευτικού έργου. Κάλυπτε όχι μόνο τις περιόδους κατασκευής και δοκιμής αλλά και καθορισμένη περίοδο συντήρησης του έργου εφόσον, σε σχέση με την τελευταία, πληρούνταν οι προϋποθέσεις που έθετε η επίδικη πρόνοια.
Οι αδιαμφισβήτητες περιστάσεις έγερσης του ζητήματος συνοψίζονται ως εξής. Σε κάποιο στάδιο κατά την περίοδο συντήρησης, καταρρακτώδεις βροχές προκάλεσαν πλήμμυρες στην περιοχή του έργου εξ αιτίας της έλλειψης αυλακιών για την απομάκρυνση ομβρύων υδάτων. Ακολούθως, η διείσδυση νερού υπογείως διάβρωσε τον χώρο πέριξ των αγωγών του αποχετευτικού συστήματος, εξασθενίζοντας έτσι το υπέδαφος. Επήλθε ως εκ τούτου καθίζηση του δρόμου στα σημεία πλήρους εξασθένισης ενώ σε άλλο σημείο σημειώθηκε καθίζηση με τη διέλευση οχήματος τρίτου προσώπου προκαλώντας του ζημιά. Οι εργολάβοι, χωρίς αναγνώριση δικής τους υπαιτιότητας για τα συμβάντα, επιδιόρθωσαν τον δρόμο με δαπάνη ύψους £4.599,65 και κατέβαλαν στο τρίτο πρόσωπο τη ζημιά του, ανερχόμενη σε £640,20. Το σύνολο ήταν £5.239,85.
Η απαίτηση των εργολάβων - ως ασφαλισμένων - προς την ασφαλιστική εταιρεία για την πληρωμή αυτού του ποσού απορρίφθηκε. Κίνησαν τότε αγωγή. Κοινός άξονας αναφορικά τόσο με την απαίτηση όσο και με την απόρριψη ήταν η επίδικη πρόνοια.
Παραθέτω ό,τι ενδιαφέρει από την πρόνοια, όπως αυτή διατυπώνεται στο πρώτο μέρος του συμβολαίου. Επί του επίμαχου ζητήματος είναι πανομοιότυπη και στο δεύτερο:
"The Company will indemnify the Insured ..................... ................. during the
(a) .............................................................................
(b) .............................................................................
(c) Maintenance Period .................. solely for direct physical loss or damage to the Insured Property
1. arising from a cause occurring on the Contract Site prior to the commencement of the Maintenance Period
2. occasioned by the Contractors in the course of work carried out by them for the purpose of complying with their obligations during the Maintenance Period."
(Σε μετάφραση:
"Η εταιρεία θα αποζημιώνει τον ασφαλισμένο ...................... κατά τη διάρκεια της
(α) .............................................................................
(β) .............................................................................
(γ) Περιόδου Συντήρησης ................. μόνο για άμεση φυσική απώλεια ή ζημία στην Ασφαλισμένη Περιουσία
1. αναφυομένη από αιτία προκύψασα στον υπό του Συμβολαίου αναφερόμενο χώρο πριν από την έναρξη της Περιόδου Συντήρησης
2. προκληθείσα από τους Εργολάβους στη διάρκεια της υπ' αυτών εκτέλεσης εργασιών προς τον σκοπό συμμόρφωσης με τις υποχρεώσεις τους κατά την Περίοδο Συντήρησης.")
Το τεθέν ζήτημα ερμηνείας είναι το κατά πόσο τα διατυπωθέντα στις δύο αριθμήσεις συναποτελούν μία ενότητα σύνθετης προϋπόθεσης, όπως πρότεινε η ασφαλιστική εταιρεία, ή αποτελούν με διάζευξη ξεχωριστές οντότητες χωρίς συνάρτηση της μιας προς την άλλη, όπως πρότεινε ο ασφαλισμένος. Η επικράτηση της δεύτερης ερμηνείας σήμαινε, ενόψει του συμβολαίου, ότι οι ασφαλισμένοι καλύπτονταν. Διότι η ζημιά ανεφύη από αιτία, ήτοι την αδυναμία του χώρου που ενδιαφέρει, όπως αυτός διαμορφώθηκε με το έργο και ως εκ τούτου η αιτία προϋπήρχε της περιόδου συντήρησης. Ενώ με την πρώτη ερμηνεία, καθώς είναι πρόδηλο, δεν θα υπήρχε εδώ κάλυψη.
Το πρωτόδικο δικαστήριο κατέληξε χωρίς δυσκολία στην ερμηνεία διάζευξης και τούτο ενόψει του λεκτικού καθαυτού το οποίο χαρακτήρισε αρκετά σαφές όπως και της ταξινόμησής του. Εξέφρασε την άποψη ότι "μόνο αν οι δύο προτάσεις θεωρηθούν ότι καλύπτουν δύο διαφορετικές καταστάσεις αποκτούν νόημα". Εξέδωσε λοιπόν απόφαση υπέρ του ασφαλισμένου. Η εφεσείουσα ασφαλιστική εταιρεία προσβάλλει την απόφαση σε ό,τι αφορά αυτή την ερμηνεία.
Συμφωνούμε με την πρωτόδικη κατάληξη. Τη δοθείσα ερμηνεία την επιβάλλει, κατά την άποψή μας, η λογική αντίκρυση του λεκτικού της πρόνοιας. Αναφέρονται ρητώς δύο διαφορετικές περιπτώσεις έλευσης της απώλειας ή ζημιάς που καλύπτει το συμβόλαιο. Στην πρώτη αναφύεται από την καθορισθείσα προκύψασα αιτία η οποία δεν σχετίζεται με εμπλοκή του εργολάβου. Στη δεύτερη προκαλείται από τους ιδίους τους εργολάβους. Η εισήγηση του συνηγόρου της εφεσείουσας ότι στην πρώτη περίπτωση εκτίθεται μόνο η απαιτούμενη κατάσταση πραγμάτων ως προϋπόθεση για κάλυψη όπου εν συνεχεία εκδηλώνεται υπαιτιότητα εκ μέρους των εργολάβων, παραγνωρίζει, θα λέγαμε με σεβασμό, την αμεσότητα σύνδεσης της απώλειας και ζημιάς με την προϋπάρχουσα αιτία δεδομένου του προσδιορισμού της ως αναφυομένης από εκείνη την αιτία. Η αναφυομένη απώλεια και ζημιά είναι τετελεσμένη. Πώς λοιπόν θα μπορούσε να διαλαμβάνεται το ενδεχόμενο μελλοντικής πρόκλησής της από τους εργολάβους ως συμπλήρωση της ίδιας περίπτωσης; Η χωριστή αρίθμηση των δύο περιπτώσεων δεν αποβαίνει αφ' εαυτής κρίσιμη. Παρέχει όμως εν προκειμένω κάποια ένδειξη που συνάδει με τη δοθείσα ερμηνεία.
Η έφεση αποτυγχάνει και απορρίπτεται με έξοδα. Τα έξοδα να υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.
H έφεση απορρίπτεται με έξοδα.