|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1997) 1 ΑΑΔ 286
12 Mαρτίου, 1997
[ΝΙΚΗΤΑΣ, ΑΡΤΕΜΗΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ/στές]
ΣΑΒΒΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΠΑΛΑΖΗ,
Εφεσείων-Eνάγων,
v.
ΕLEFIX (WATER AND TECHNICS) LTD ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ ,
Εφεσιβλήτων-Εναγομένων.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 9264).
Δίκαιο των Συμβάσεων — Πώληση αγαθών — Παράβαση σιωπηρού ουσιώδους όρου ως προς την καταλληλότητα υλικών για τον ειδικό σκοπό για τον οποίο προορίζονταν — Αποζημιώσεις — Η ευθύνη του πωλητή συνίστατο στη μη αποκάλυψη του μειονεκτήματος των εμπορευμάτων και δεν εκάλυπτε και αγορά εμπορευμάτων σε χρόνο κατά τον οποίο η ύπαρξη του προβλήματος κατέστη πλέον γνωστή.
Ο εφεσείων, κατασκευαστής ηλιακών θερμοσιφώνων, κατά ή περί τον Σεπτέμβριο του 1986, κατασκεύασε 54 ηλιακούς θερμοσίφωνες χρησιμοποιώντας και υλικά που αγόρασε από τους εφεσίβλητους. Επρόκειτο για συλλέκτες κατάλληλους για κατασκευή θερμοσιφώνων ανοικτού κυκλώματος ενώ ο εφεσείων χρειαζόταν συλλέκτες για κατασκευή θερμοσιφώνων κλειστού κυκλώματος. Τέσσερις περίπου μήνες αργότερα, διαπιστώθηκε βλάβη στους θερμοσίφωνες και για την αποκατάστασή της διεκδικήθηκαν αποζημιώσεις από τους εφεσίβλητους. Το πρωτόδικο Δικαστήριο αφού αξιολόγησε την προσαχθείσα μαρτυρία, επεδίκασε υπέρ του εφεσείοντα το ποσό των ΛΚ1.250 ως αποζημίωση για ζημιά που υπέστη λόγω παράβασης από τους εφεσίβλητους σιωπηρού ουσιώδους όρου σύμβασης ως προς την καταλληλότητα των υλικών για τον ειδικό σκοπό για τον οποίο προορίζονταν.
Η εύλογη λύση ήταν να γίνουν οι κατάλληλες μετατροπές στους θερμοσίφωνες και η δαπάνη ήταν ΛΚ250 για τον κάθε ένα. Κρίθηκε ότι μόνο για πέντε θερμοσίφωνες εδικαιούτο να αποζημιωθεί ο εφεσείων εν όψει της έκθεσης απαίτησής του, σε συσχετισμό και προς το χρόνο κατασκευής τους.
Ο εφεσείων υποστήριξε πως, πάνω στη βάση των υπαρκτών δεδομένων όπως τα δέκτηκε το πρωτόδικο Δικαστήριο, θα έπρεπε να τους είχε επιδικαστεί αποζημίωση σε σχέση με 54 θερμοσίφωνες.
Αποφασίστηκε ότι:
Ήταν πράγματι καθοριστικής σημασίας πως μόνο 5 θερμοσίφωνες κατασκευάστηκαν ως αποτέλεσμα των διαμειφθέντων τον Σεπτέμβριο 1986. Η βλάβη σ' αυτούς εκδηλώθηκε από τον Ιανουάριο 1987, δηλαδή πριν από την αγορά άλλων υλικών και την κατασκευή άλλων θερμοσιφώνων. Οι εφεσίβλητοι θεωρήθηκαν υπόλογοι γιατί δεν αποκάλυψαν το μειονέκτημα που αναφέρεται πιο πάνω και όχι για άλλο λόγο.
Ορθά έκρινε το Δικαστήριο ότι οι μεταγενέστερες αγορές δεν καλύπτονταν από την έκθεση απαίτησης, όχι ως θέμα απλής χρονολογικής τοποθέτησής τους αλλά ως θέμα ουσίας αφού εκείνο που προβαλλόταν ως το έρεισμα του αγώγιμου δικαιώματος ήταν η στάση των διαδίκων, όπως αυτή εκδηλώθηκε το Σεπτέμβριο 1986.
Η έφεση απορρίφθηκε. Δεν εκδόθηκε διαταγή για έξοδα.
Έφεση.
Έφεση από τον ενάγοντα κατά της απόφασης του Eπαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού (Kαλλής, Π.E.Δ., Eρωτοκρίτου, A.E.Δ.), που δόθηκε στις 17 Iουνίου, 1994 (Aρ. Aγωγής 1941/90), με την οποία επιδικάσθηκαν υπέρ του ενάγοντα αποζημιώσεις για το ποσό των £1.250, για ζημιά που υπέστη, λόγω παράβασης από τους εναγόμενους σιωπηρού ουσιώδους όρου σύμβασης, για την πώληση αγαθών και απέρριψε την αξίωσή του για ποσό £2.160 ως επιπρόσθετες αποζημιώσεις.
Χρ. Παύλου και Ε. Πουργουρίδης, για τον Εφεσείοντα.
Καμιά εμφάνιση, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ.: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Γ. Κωνσταντινίδης.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Το πλήρες Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού,
(α) επεδίκασε υπέρ του εφεσείοντα το ποσό των £1.250 ως αποζημίωση για ζημιά που υπέστη λόγω παράβασης από τους εφεσίβλητους σιωπηρού ουσιώδους όρου σύμβασης για πώληση αγαθών,
(β) απέρριψε την αξίωση του εφεσείοντα για £2.160 ως επιπρόσθετες αποζημιώσεις,
(γ) απέρριψε την αγωγή κατά του εναγομένου 2 γιατί δέχθηκε ότι αυτός ενεργούσε εκ μέρους των εφεσιβλήτων και δεν υπείχε προσωπική ευθύνη και
(δ) επεδίκασε υπέρ των εφεσιβλήτων το ποσό των £352 που ανταπαιτούσαν, ως υπόλοιπο του συμφωνηθέντος τιμήματος των αγαθών που πώλησαν στον εφεσείοντα.
Η έφεση αφορά μόνο στο ύψος της υπό (α) αποζημίωσης. Κατά τους εφεσείοντες θα έπρεπε να τους επιδικαστεί πολύ μεγαλύτερο ποσό, συγκεκριμένα £13.500.
Οι εφεσίβλητοι, στους οποίους επιδόθηκε η ειδοποίηση έφεσης και γνωστοποιήθηκε η ημερομηνία που ορίστηκε για την ακρόαση, δεν εκπροσωπήθηκαν. Ακούσαμε τον εφεσείοντα αφού θα εδικαιολογείτο παρέμβασή μας μόνο εφόσον θα καταφαινόταν λόγος γι' αυτό.
Διατυπώθηκε με εκτενή τρόπο σειρά λόγων έφεσης αλλά την ουσία την προσδιόρισε ο κ. Πουργουρίδης με τη σύντομη αγόρευσή του. Στο πλαίσιο της οποίας και εξειδίκευσε ό,τι θεωρούσε ως το συγκεκριμένο σφάλμα στην πρωτόδικη απόφαση. Χρειάζεται σύντομη εισαγωγή για να είναι κατανοητό το ζήτημα που εγείρεται.
Ο εφεσείων είναι κατασκευαστής ηλιακών θερμοσιφώνων. Σύμφωνα με την έκθεση απαίτησής του, κατά ή περί τον Σεπτέμβριο 1986, κατασκεύασε 54 ηλιακούς θερμοσίφωνες χρησιμοποιώντας και υλικά που αγόρασε από τους εφεσίβλητους, που περιγράφηκαν, τελικά, ως πλαστικοί συλλέκτες ορισμένου τύπου. Πάντα κατά την έκθεση απαίτησης, κατά ή περί τον Ιανουάριο 1987, διαπιστώθηκε βλάβη στους θερμοσίφωνες. Και για την αποκατάστασή της διεκδικήθηκαν οι επίδικες αποζημιώσεις. Ήταν η βάση της αξίωσης ο ισχυρισμός πως κατά ή περί το Σεπτέμβριο 1986 οι εφεσίβλητοι διαβεβαίωσαν τον εφεσείοντα πως τα υλικά που θα του πωλούσαν ήταν απολύτως κατάλληλα για την κατασκευή θερμοσιφώνων που θα λειτουργούσαν σε περιοχές "όπου επικρατεί πάγος και χαμηλή θερμοκρασία". Ενώ απεδείχθη το αντίθετο. Οι εφεσίβλητοι αρνήθηκαν όλους τους ισχυρισμούς των εφεσειόντων. Όχι μόνο με αναφορά στις επί μέρους παραγράφους της έκθεσης απαίτησης αλλά και διά μέσου της δικής τους εκδοχής όπως την πρόβαλαν με την υπεράσπισή τους.
Από τους μάρτυρες που κατέθεσαν, αναφέρθηκαν στις συνθήκες σύναψης της σύμβασης για την πώληση των συλλεκτών, ο εφεσείων και ο διευθυντής των εφεσιβλήτων. Το Πρωτόδικο Δικαστήριο απέρριψε τη μαρτυρία του εφεσείοντα ως εντελώς αναξιόπιστη και αποδέχθηκε πλήρως τη μαρτυρία του διευθυντή των εφεσιβλήτων. Εξήγησε σε έκταση τους λόγους και δεν αμφισβητείται η ορθότητα αυτής της εκτίμησης.
Δεν απορρίφθηκε, εν τούτοις, η αγωγή στο σύνολό της. Το πρωτόδικο Δικαστήριο διέκρινε έρεισμα ανεξάρτητο από την απαράδεκτη μαρτυρία του εφεσείοντα. Ήταν η ίδια η μαρτυρία του διευθυντή των εφεσιβλήτων από την οποία κρίθηκε οτι προέκυπτε συνδρομή όλων των προϋποθέσεων που έθετε το άρθρο 16(α) του Κεφ. 267, όπως αυτό ίσχυε πριν το Ν. 10(1)(94), για την ύπαρξη σιωπηρού ουσιώδους όρου ως προς την καταλληλότητα των συλλεκτών για τον ειδικό σκοπό για τον οποίο προορίζονταν. Οι συλλέκτες ήταν κατάλληλοι γα την ειδική χρήση νοουμένου ότι οι θερμοσίφωνες που θα κατασκευάζονταν θα ήταν κλειστού και όχι ανοικτού κυκλώματος. Η παράλειψη των εφεσιβλήτων να αποκαλύψουν αυτό τον περιορισμό - μειονέκτημα, όπως χαρακτηρίστηκε, συνιστούσε παράβαση του σιωπηρού ουσιώδους όρου που εξειδικεύθηκε. Και αφού κατασκευάστηκαν θερμοσίφωνες ανοικτού κυκλώματος και γι΄αυτό υπέστησαν βλάβη, οι εφεσίβλητοι ήταν υπόλογοι γι΄αυτήν.
Η εύλογη λύση ήταν να μετατραπούν οι θερμοσίφωνες σε κλειστού κυκλώματος. Η δαπάνη, σύμφωνα με τη μαρτυρία ειδικού που κάλεσε ο εφεσείων, ήταν £250 για τον κάθε ένα, και επιδικάστηκε το συνολικό ποσό των £1,250 που αναφέραμε στην αρχή. Επειδή κρίθηκε ότι μόνο για πέντε θερμοσίφωνες εδικαιούτο να αποζημιωθεί ο εφεσείων πάνω στην πιο πάνω βάση, ενόψει της έκθεσης απαίτησής του σε συσχετισμό και προς το χρόνο κατασκευής τους. Κατεφάνη πως, ως αποτέλεσμα των παραστάσεων που έγιναν κατά ή περί το Σεπτέμβριο 1986, που ήταν η κρίσιμη σύμφωνα με την έκθεση απαίτησης ημερομηνία, αγοράστηκαν από τους εφεσείοντες συλλέκτες για κατασκευή μόνο πέντε θερμοσιφώνων.
Είναι, τώρα, η εισήγηση του εφεσείοντα, πως, πάνω στη βάση των υπαρκτών δεδομένων όπως τα δέκτηκε το πρωτόδικο Δικαστήριο, θα έπρεπε να τους είχε επιδικαστεί αποζημίωση σε σχέση με 54 θερμοσίφωνες. Η αξίωσή τους στην έκθεση απαίτησης ρητά κάλυπτε το κόστος μετατροπής 54 θερμοσιφώνων, δεν ετίθετο θέμα παραστάσεων από την πλευρά τους ενόψει της διαπίστωσης του πρωτόδικου Δικαστηρίου αναφορικά με την εφαρμογή του άρθρου 16(α) και ήταν παραδεκτό πως, τελικά, κατασκευάστηκαν 54 θερμοσίφωνες, έστω σταδιακά. Κάτω από τις περιστάσεις, όπως πρότεινε ο εφεσείων, η ημερομηνία που αναφέρθηκε στην έκθεση απαίτησης ήταν επουσιώδης λεπτομέρεια.
Δεν προκύπτει ότι οι εφεσίβλητοι προέβησαν σε παραδοχή ως προς τον αριθμό των θερμοσιφώνων που κατασκευάστηκαν αλλά δεν θα χρειαστεί να επεκταθούμε σ' αυτά και στις επιπτώσεις από το γεγονός ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο, ενόψει των συμπερασμάτων του, δεν προέβη σε σχετικό εύρημα. Θεωρούμε πως η εισήγηση του εφεσείοντα πάσχει στη ρίζα της. Ήταν πράγματι καθοριστικής σημασίας το αναντίλεκτο πως μόνο 5 θερμοσίφωνες κατασκευάστηκαν ως αποτέλεσμα των διαμειφθέντων το Σεπτέμβριο 1986. Η βλάβη σ' αυτούς εκδηλώθηκε από τον Ιανουάριο 1987, πριν δηλαδή από την αγορά άλλων συλλεκτών και την κατασκευή άλλων θερμοσιφώνων. Οι εφεσίβλητοι θεωρήθηκαν υπόλογοι γιατί δεν αποκάλυψαν το μειονέκτημα που περιγράψαμε και όχι για άλλο λόγο. Η αντίληψη πως οι διαπιστώσεις του πρωτόδικου Δικαστηρίου κατ΄ανάγκην καλύπτουν όσους θερμοσίφωνες κατασκευάστηκαν, παραγνωρίζει αυτή την πραγματικότητα. Την εκδήλωση της βλάβης στους πρώτους πέντε θερμοσίφωνες κατ' ισχυρισμόν ακολούθησαν νέες συζητήσεις και ακόμα διαβεβαιώσεις για αλλαγές που επενέχθηκαν. Με αποτέλεσμα την αγορά και των υπόλοιπων συλλεκτών. Ορθά έκρινε το πρωτόδικο Δικαστήριο πως αυτά τα μεταγενέστερα δεν καλύπτονταν από την έκθεση απαίτησης. Όχι ως θέμα απλής χρονολογικής τοποθέτησής τους αλλά ως θέμα ουσίας αφού εκείνο που προβαλλόταν ως το έρεισμα του αγώγιμου δικαιώματος ήταν η στάση των διαδίκων, όπως αυτή εκδηλώθηκε το Σεπτέμβριο 1986. Δεν εγειρόταν ζήτημα και ορθά το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν ασχολήθηκε με την επενέργεια του άρθρου 16(α) πάνω στη βάση όχι της μή αποκάλυψης που θεμελιώθηκε το Σεπτέμβριο 1986 αλλά οποιασδήποτε άλλης μεταγενέστερης ενέργειας ή παράλειψής τους. Η διαπίστωση του πρωτόδικου Δικαστηρίου για μή αποκάλυψη του μειονεκτήματος δεν δικαιολογείται να θεωρηθεί ότι εκτείνεται ώστε να καλύπτει και αγορά συλλεκτών σε χρόνο κατά τον οποίο η ύπαρξη προβλήματος κατέστη, πλέον, γνωστή.
Η έφεση απορρίπτεται. Δεν εκδίδεται διαταγή για έξοδα.
Η έφεση απορρίπτεται. Δεν εκδίδεται διαταγή για έξοδα.