|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1996) 1 ΑΑΔ 496
10 Μαΐου, 1996
[ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ/στής]
ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΑΦΟΡΩΣΙ ΤΟ ΑΡΘΡΟΝ 155(4) ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
ΚΑΙ
ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΑΦΟΡΩΣΙ ΤΟ ΑΡΘΡΟΝ 3 ΤΟΥ "ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ" ΑΡ. 33/1964,
ΚΑΙ
ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΑΦΟΡΩΣΙ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΙΝ ΗΛΙΑ ΗΛΙΑ (ΑΡ. 2) ΔΙ' ΑΔΕΙΑΝ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΔΙ' ΕΚΔΟΣΙΝ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ CERTIORARI,
ΚΑΙ
ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΑΦΟΡΩΣΙ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ ΝΟΜΟΝ ΑΡ. 14/60 ΑΡΘΡΑ 2,21 ΚΑΙ 30 ΚΑΙ ΤΟ ΑΡΘΡΟΝ 11 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ,
ΚΑΙ
ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΑΦΟΡΩΣΙ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΙΝ ΑΡ. 1/95 ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΑΦΟΡΩΣΙ ΤΑ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 132.95 ΚΑΙ 25.1.96 ΔΥΝΑΜΕΙ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΔΙΑΤΤΑΣΕΤΑΙ Ο ΑΙΤΗΤΗΣ ΟΠΩΣ ΠΛΗΡΩΣΕΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΜΑΡΩ ΑΛΩΝΕΥΤΉ ΔΙΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΝ ΤΗΣ ΑΝΗΛΙΚΟΥ ΘΥΓΑΤΕΡΑΣ ΤΟΥ ΜΑΡΙΝΑΣ ΤΟ ΠΟΣΟΝ ΤΩΝ £120.- ΜΗΝΙΑΙΩΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΝΤΑΛΜΑ ΦΥΛΑΚΙΣΕΩΣ ΣΙΕΡΙΦ ΑΡ. 8534/96 Ε.Δ. ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ.
(Αίτηση Αρ. 47/96)
Ανήλικοι —Διατροφή—Διάταγμα Επαρχιακού Δικαστηρίου για σύλληψη πατέρα εξωγάμου προς εξασφάλιση πληρωμής καθυστερημένων δόσεων διατροφής ως χρηματικής ποινής δυνάμει του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου Κεφ. 155, ακυρώθηκε με ένταλμα certiorari, δεν υπήρχε νομοθετική πρόβλεψη παρέχουσα σχετική εξουσία.
Εναντίον του αιτητή, το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας κατόπιν αιτήσεως της μητέρας ανηλίκου εξωγάμου, εξέδωσε ένταλμα φυλάκισης του πατέρα, ώστε με αυτό τον τρόπο να εισπραχθεί το οφειλόμενο ποσό καθυστερημένων δόσεων διατροφής ως χρηματική ποινή δυνάμει του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου Κεφ. 155.
Ο αιτητής ζήτησε και πήρε άδεια από το Ανώτατο Δικαστήριο και στη συνέχεια καταχώρισε αίτηση για να του δοθεί άδεια να καταχωρίσει αίτηση για έκδοση προνομιακού εντάλματος που να ακυρώνει το ένταλμα φυλακίσεως.
Αποφασίστηκε ότι:
(1) Το Δικαστήριο, εκδίδοντας το ένταλμα φυλακίσεως ενήργησε χωρίς εξουσιοδότηση δικαίου και συνεπώς εκτός δικαιοδοσίας, αφού δεν υπάρχει ρητή προς τούτο νομοθετική πρόβλεψη.
Η αίτηση έγινε δεκτή. Εκδόθηκε ένταλμα certiorari χωρίς διαταγή για έξοδα.
Αίτηση.
Αίτηση για άδεια καταχώρισης αίτησης για έκδοση του προνομιακού διατάγματος certiorari αναφορικά με τις αποφάσεις του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας (Κραμβής, ILEA, Αρεστής, Π.Ε.Δ.) ημερ. 132.95 και 25.1.96 στην Αίτηση υπ. αρ. 1/95.
Π. Πετράκης, για τον Αιτητή.
Θ. Ιωαννίδης, για τη Μάρω Αλωνεύτη.
ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ.: Ανάγνωσε την ακόλουθη απόφαση. Κατά το 1980, ο αιτητής που ανήκει στη θρησκευτική ομάδα Μαρωνιτών και η Μάρω Αλωνεύτη που ανήκει στην Ελληνική Ορθόδοξο Εκκλησία, απέκτησαν εξώγαμο τέκνο. Σε κάποιο στάδιο δημιουργήθηκε μεταξύ των γονέων πρόβλημα αναφορικά με τη διατροφή του τέκνου και η μητέρα προσέφυγε στο δικαστήριο για την έκδοση εναντίον του πατέρα σχετικού διατάγματος. Η διένεξη διάρκεσε επί μακρόν. Την παρέτεινε και η έγερση θεμάτων δικαιοδοσίας. Στα οποία όμως έθεσε τέρμα η απόφαση του Εφετείου στην Πολ. Εφ. 9445, ημερ. 14 Νοεμβρίου 1995, με την οποία επιβεβαιώθηκε ότι το Επαρχιακό Δικαστήριο κέκτηται δικαιοδοσίας δυνάμει του περί Δικαστηρίων Νόμου του 1960 σε ζήτημα διατροφής εξώγαμου τέκνου σε σχέση με το οποίο διαλαμβάνεται στο Άρθρο 6(1) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης επί της Νομικής Καταστάσεως Εξωγάμων Τέκνων η οποία κυρώθηκε με τον Νόμο 50/79, ότι: "Ο πατήρ και η μήτηρ εξωγάμου τέκνου θα έχουν την αυτήν υποχρέωσιν συντηρήσεως του τέκνου ως εάν τούτο εγεννήθη εν γάμω."
Προσωρινό διάταγμα διατροφής εκδόθηκε από το Επαρχιακό Δικαστήριο στις 13 Φεβρουαρίου 1995, αλλά ο πατέρας παρέλειψε να καταβάλει τις δόσεις, ύψους £120.- μηνιαίως. Στις 27 Φεβρουαρίου 1996, επειδή εκκρεμούσε η πληρωμή καθυστερημένων δόσεων ενός έτους, το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας, κατόπιν αιτήματος της μητέρας, εξέδωσε ένταλμα φυλάκισης του πατέρα ώστε να επιτευχθεί με αυτή την κύρωση η είσπραξη του οφειλόμενου ποσού, ως χρηματική ποινή δυνάμει του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 155. Επρόκειτο για το ένταλμα με αριθμό 8534/96. Εκείνος το πληροφορήθηκε πριν από την εκτέλεση και αποτάθηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο - βλ. την Αίτηση αρ. 38/96 - για άδεια να καταχωρήσει αίτηση προς έκδοση εντάλματος certiorari, προβάλλοντας ότι κανένα νομοθέτημα δεν παρείχε εξουσιοδότηση για την είσπραξη του εν λόγω ποσού με τον επιλεγέντα τρόπο. Την 8 Μαρτίου 1996 του χορηγήθηκε άδεια η οποία είχε ως αποτέλεσμα την καταχώρηση της παρούσας αίτησης.
Είναι νομίζω αυτονόητο ότι η εκτέλεση διαταγμάτων διατροφής δυνάμει του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, καθίσταται δυνατή μόνο όπου γίνεται προς τούτο ρητή νομοθετική πρόβλεψη. Για διατάγματα διατροφής εκδοθέντα από Επαρχιακά Δικαστήρια γινόταν τέτοια πρόβλεψη σε καταργηθείσες τώρα διατάξεις: στο Άρθρο 40 του περί Δικαστηρίων Νόμου του 1960 και στο Άρθρο 12 του περί Εξωγάμων Τέκνων Νόμου, Κεφ. 278. Παρόμοια πρόνοια εισήχθη και υφίσταται τώρα σε σχέση με διατάγματα εκδοθέντα από Οικογενειακά Δικαστήρια: βλ. το Άρθρο 40 του περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμου του 1990 (Ν.216/90). Ελλείπει όμως πλέον οποιαδήποτε τέτοια πρόνοια σε σχέση με διατάγματα διατροφής εκδοθέντα από Επαρχιακά Δικαστήρια προς όφελος εξώγαμων τέκνων.
Ο συνήγορος της μητέρας έθεσε προς εξέταση το κατά πόσο δεν θα έπρεπε να εξυπονοηθεί στην περίπτωση εξώγαμων τέκνων ό,τι ρητώς ισχύει για την εκτέλεση στην περίπτωση τέκνων γεννηθέντων εντός γάμου, εφόσον σκοπός της Σύμβασης η οποία έχει αυξημένη ισχύ έναντι ημεδαπών νόμων είναι, όπως αναφέρεται στο προοίμιο της, η βελτίωση της νομικής κατάστασης εξώγαμων τέκνων. Σε τούτο προσφέρεται σύντομη απάντηση. Κατ' αρχήν η Σύμβαση καθορίζει ουσιαστικά δικαιώματα χωρίς να εκτείνεται και σε δικονομικά θέματα όπως εν προκειμένω η εκτέλεση διαταγμάτων. Το ότι η Σύμβαση υπερισχύει έναντι ημεδαπού νόμου αποκτά νόημα μόνο σε περίπτωση σύγκρουσης των αντίστοιχων διατάξεων τους. Δεν σημαίνει ότι η Σύμβαση μπορεί να εξυπονοήσει διατάξεις κατ' αναλογίαν υφισταμένων, η εμβέλεια των οποίων ρητά προδιαγράφεται. Όταν μάλιστα αυτές αφορούν σε κυρώσεις δραστικές, συνεπαγόμενες τη στέρηση προσωπικής ελευθερίας. Το κενό εκ του οποίου προκαλείται η διάκριση, η οποία βέβαια απάδει προς τον σκοπό που τάχθηκε να εξυπηρετήσει η Σύμβαση, μπορεί να πληρωθεί μόνο με νομοθετική ρύθμιση. Με αυτή τη θεώρηση προκύπτει λοιπόν ότι το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας, εκδίδοντας το εν λόγω ένταλμα φυλάκισης, ενήργησε χωρίς εξουσιοδότηση δικαίου και ως εκ τούτου εκτός δικαιοδοσίας.
Η αίτηση επιτυγχάνει. Εκδίδεται ένταλμα Certiorari. Και το φυλακιστήριο ακυρώνεται.
Αναφορικά με τα έξοδα, παρόλον που ο βασικός κανόνας είναι ότι αυτά ακολουθούν το αποτέλεσμα, εν τούτοις, έχοντας εδώ υπόψη τη φύση του θέματος και την πορεία της αντιδικίας, κρίνω, στην άσκηση της διακριτικής μου εξουσίας, ότι δεν ενδείκνυται η έκδοση οποιασδήποτε διαταγής.
Η αίτηση επιτυγχάνει. Εκδίδεται ένταλμα certiorari, χωρίς διαταγή για έξοδα.