ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

ΕΝΩΠΙΟΝ: ΑΡΤΕΜΙΔΗ, ΝΙΚΟΛΑΙΔΗ, ΚΑΛΛΗ, Δ/στων

Κυριάκος Βίκτωρος

- ν -

Χριστόδουλου Χριστοδούλου, ανήλικου, δια του

πατρός του Γεώργιου Χριστοδούλου, ως κηδεμόνος

και πληρεξούσιου φίλου του.

11 Οκτωβρίου, 1996

Για τον εφεσείοντα: κ.Α.Μυριάνθης

Για τον εφεσίβλητο: κ.Γλ.Ταλιάνος

ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.: H πορεία αυτής της υπόθεσης, και άλλων που επιλαμβανόμαστε, μας εμβάλλει σε ανησυχία κατά πόσο η προσπάθεια μας για επιτάχυνση των δικαστικών διαδικασιών καρποφορεί, ιδιαίτερα σήμερα που η εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 30.2 του Συντάγματος καθίσταται επιτακτική, όχι μόνο εκ της δικής μας υποχρέωσης συμμόρφωσης προς αυτές, αλλά και αυτής που απορρέει από την Ευρωπαϊκή Συνθήκη για την Προάσπιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που κυρώθηκε από τη Βουλή μας με τον ομώνυμο Νόμο του 1962.

Η έφεση που μας απασχόλησε είναι μια από χιλιάδες που χειρίστηκαν τα Δικαστήρια. Αφορά οδικό δυστύχημα χωρίς ιδιάζοντα γεγονότα ή συνέπειες που να την καθιστούν μοναδική, ή σοβαρή.

Στις 13.8.80, ο ενάγων-εφεσίβλητος, που ήταν τότε 13½ χρόνων, ποδηλατούσε στην οδό Αλκυόνης με σκοπό να εισέλθει στην Αγίας Φυλάξεως, που είναι η κύρια οδός με προτεραιότητα της οδικής κυκλοφορίας σ΄αυτή, έναντι της οδού Αλκυόνης και άλλων παρόδων που καταλήγουν σε αυτή. Ο εφεσείων-εναγόμενος οδηγούσε το αυτοκίνητο του GP838 στην Αγίας Φυλάξεως. Η εκδοχή του εφεσίβλητου, όπως παρουσιάστηκε στη μαρτυρία του από τον ίδιο, ήταν πως ακολουθούσε ένα αυτοκίνητο, που επίσης οδηγείτο προς τη συμβολή των πιο πάνω οδών. Οταν το αυτοκίνητο τούτο πλησίασε στη συμβολή προχώρησε και έστριψε αριστερά στην Αγίας Φυλάξεως χωρίς να σταματήσει. Το αυτοκίνητο του εφεσείοντα, πάντοτε σύμφωνα με την μαρτυρία του εφεσίβλητου, είχε σταματήσει, περίπου στο μέσο του ανοίγματος της οδού Αλκυόνης με την Αγίας Φυλάξεως, για να αφήσει αυτό το άγνωστο αυτοκίνητο να μπει στην Αγίας Φυλάξεως. Αφού ο εφεσίβλητος το ακολουθούσε, προχώρησε και ο ίδιος χωρίς να σταματήσει και μπήκε στην Αγίας Φυλάξεως, στρίβοντας αριστερά, με πορεία προς το σχολείο του. Ο εφεσείων όμως ξαναξεκίνησε, και έγινε η σύγκρουση με το αριστερό μέρος του αυτοκινήτου του.

Ο εφεσείων, και ήταν δικαίωμα του, δεν κατέθεσε στο Δικαστήριο γιατί απουσίαζε στο εξωτερικό. Εδωσε όμως μαρτυρία ένας επιβάτης του αυτοκινήτου του, ο Ι.Θεοδούλου, ο οποίος ανέφερε πως πράγματι, όταν ο εφεσείων είδε το άσπρο αυτοκίνητο να προχωρεί χωρίς να σταματά στη συμβολή των δρόμων χρησιμοποίησε το σύστημα πεδήσεως του αυτοκινήτου του και "σχεδόν σταμάτησε". Μετά, συνεχίζει η μαρτυρία του Θεοδούλου, αφού πέρασε το άσπρο αυτοκίνητο ο εφεσείων προχώρησε. Ο εφεσίβλητος όμως βγήκε από την πάροδο, μπήκε στον κύριο δρόμο και κτύπησε πάνω στο αυτοκίνητο του εφεσείοντα.

Συμφωνούμε με τη διαπίστωση του Δικαστηρίου πως ο εφεσείων και ο εφεσίβλητος ήσαν υπαίτιοι αμέλειας, και μάλιστα στο ποσοστό που επιμέρισε σε ένα έκαστο, για διαφορετικούς όμως λόγους. Η δική μας άποψη, με βάση τα αδιαμφισβήτητα γεγονότα και τις διαπιστώσεις του Δικαστηρίου, είναι πως ο εφεσείων επέδειξε αμέλεια για τους εξής λόγους: Η Αλκυόνης, μολονότι θεωρείται πάροδος έναντι της Αγίας Φυλάξεως, έχει πολύ μεγαλύτερο πλάτος, με τεράστιο άνοιγμα γύρω στα 75π., στην Αγίας Φυλάξεως. Είχε επομένως ορατότητα στην Αλκυόνης. Τούτο αποδεικνύεται και από το γεγονός πως ελάττωσε ταχύτητα, σχεδόν σταμάτησε σύμφωνα με τον μάρτυρα που κατέθεσε εκ μέρους του, για να αφήσει το άσπρο αυτοκίνητο, που δεν σταμάτησε στη συμβολή, να μπει στην Αγίας Φυλάξεως στρίβοντας αριστερά. Ο εφεσίβλητος ακολουθούσε από μικρή απόσταση το άγνωστο αυτοκίνητο, γύρω στα 10 μέτρα, κατά συνέπεια ήταν και ο ίδιος ορατός στον εφεσείοντα, που είχε ελαττώσει τόσο ταχύτητα, που σχεδόν σταμάτησε, για να αφήσει το άσπρο αυτοκίνητο να μπει στην Αγίας Φυλάξεως. Από την ενέργεια αυτή του εφεσείοντα, ο εφεσίβλητος, όπως υποστήριξε στη μαρτυρία του, υπέθεσε πως θα άφηνε και τον ίδιο να εισέλθει στην Αγίας Φυλάξεως, πράγμα που έκαμε.

Το πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε πως το αυτοκίνητο του εφεσείοντα δεν σταμάτησε εντελώς, είχε όμως σχεδόν σταματήσει. Σ΄αυτό το σημείο πρέπει να αναφερθεί πως το αυτοκίνητο του εφεσείοντα άφησε ίχνη τροχοπέδησης 9π., κάτι που υποδηλώνει πως το σύστημα πεδήσεως χρησιμοποιήθηκε επαρκώς. Εχουμε την άποψη πως δεν έχει πολλή σημασία αν το αυτοκίνητο του εφεσείοντα σταμάτησε εντελώς, ή σχεδόν τελείως, όπως είπε ο μάρτυρας του εφεσείοντα. Το κρίσιμο στοιχείο είναι πως ο εφεσίβλητος, όταν είδε το αυτοκίνητο του εφεσείοντα να σταματά, όπως ο ίδιος είπε, ή έστω σχεδόν να σταματά, σύμφωνα με την μαρτυρία του εφεσείοντα, ο εφεσίβλητος σχημάτισε την εύλογη εντύπωση πως θα μπορούσε να περάσει όπως και το προπορευόμενο του αυτοκίνητο, στο οποίο ο εφεσείων έδωσε προτεραιότητα να μπει στον κύριο δρόμο.

Ο δικηγόρος του εφεσείοντα υποστήριξε επίσης πως η επιδίκαση τόκου από την ημερομηνία που καταχωρίστηκε η έκθεση απαιτήσεως είναι άδικη γιατί η διαδικασία καθυστέρησε από υπαιτιότητα του εφεσίβλητου, που προέβη, σε αργό στάδιο, σε τροποποίηση της εκθέσεως απαιτήσεως, με την οποία και αυξήθηκε η αξίωση του. Δεν προτιθέμεθα να επέμβουμε ούτε σ΄αυτό το μέρος της πρωτόδικης απόφασης. Η αίτηση τροποποίησης, που υποβλήθηκε από τον εφεσίβλητο, έγινε αποδεκτή. Μάλιστα, το επιδικασθέν ποσό στην απόφαση δηλώνει και την ορθότητα της, εφόσον αγγίζει το όριο δικαιοδοσίας του επαρχιακού δικαστή, που δίκασε την υπόθεση. Το Δικαστήριο λειτούργησε μεσα στα πλαίσια και τους σκοπούς του Νόμου, καθώς επίσης και της διακριτικής του ευχέρειας.

Ο δικηγόρος του εφεσίβλητου υποστήριξε επίσης πως το ύψος των αποζημιώσεων, £4.970, που υπολόγισε το πρωτόδικο Δικαστήριο στη βάση πλήρους ευθύνης, που μειώθηκε κατά 2/3, το ποσοστό συντρέχουσας αμέλειας του, είναι έκδηλα ανεπαρκές. Ο συνήγορος διατείνεται πως το πρωτόδικο Δικαστήριο έσφαλε γιατί στον υπολογισμό των αποζημιώσεων έλαβε υπόψη του και τον περιορισμό της καθ΄ύλην δικαιοδοσίας του, μέχρι £5,000, ενώ όφειλε να υπολογίσει το ύψος των αποζημιώσεων, στο οποίο δικαιούται ο εφεσίβλητος στη βάση πλήρους ευθύνης, και αυτό κατά την εισήγηση του συνηγόρου είναι £7,000, και μετά να εκδώσει απόφαση μέσα στα πλαίσια της δικαιοδοσίας του, λαμβάνοντας υπόψη το ποσοστό ευθύνης του εφεσίβλητου. Με δυο λόγια η θέση που προτείνει ο συνήγορος είναι πως ο δικαστής μπορεί μεν να κρίνει υπόθεση της οποίας το επίδικο θέμα υπερβαίνει τη δικαιοδοσία του, αλλά τελικά εκδίδει απόφαση μέσα στα όρια της.

Εχουμε την άποψη πως η εισήγηση αυτή είναι νομικά εσφαλμένη. Τα άρθρα 21.1 και 22(3)(β) του περί Δικατηρίων Νόμου του 1960, 14/60, προβλέπουν τα εξής:

Ενόψει των ανωτέρω η έφεση και η αντέφεση απορρίπτονται χωρίς οποιαδήποτε διαταγή για έξοδα.

Δ.

Δ.

Δ.

/ΜΑΑ