|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ANΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 998/02)
15 Ιουνίου, 2005
[Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ
Υπουργείου Οικονομικών,
--------------------
Κ. Καποδίστριας για Κ. Βελάρη, για τους καθ΄ ων η αίτηση.
--------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Συσκευή κλιματισμού, επιπρόσθετη προς το κεντρικό σύστημα κλιματισμού, που ήταν από χρόνια εγκατεστημένη στο γραφείο της αιτήτριας στο δεύτερο όροφο της Νομικής Υπηρεσίας, αφαιρέθηκε και τοποθετήθηκε σε άλλο γραφείο, τρεις εβδομάδες πριν από την επιστροφή της από μακρόχρονη απουσία.
Η αιτήτρια καταχώρησε στις 22.7.02 την προσφυγή 665/02, για παράλειψη της οφειλόμενης, όπως τη θεωρούσε, ενέργειας της τοποθέτησης συσκευής κλιματισμού στο γραφείο της αλλά μεσολάβησε και επιστολή, ημερομηνίας 28.6.02, προς το Υπουργείο Οικονομικών, με την οποία ο Γενικός Εισαγγελέας υπέβαλε αίτημα για έγκριση για εγκατάσταση τέτοιας συσκευής στο γραφείο αφού «το κεντρικό σύστημα κλιματισμού δεν αποδίδει παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες για επιδιόρθωση του». Το Υπουργείο Οικονομικών απάντησε αρνητικά «εφόσον εξυπηρετείτο από το υφιστάμενο σύστημα κλιματισμού το συγκεκριμένο γραφείο» και ασκήθηκε η παρούσα προσφυγή, για την ακύρωση αυτής της άρνησης.
Οι αγορεύσεις της αιτήτριας ήταν ιδιαιτέρως εκτεταμένες, φορτισμένες μάλιστα από το αίσθημα αδικίας που τη διακατέχει για την άδικη αλλά και άνιση μεταχείριση της οποίας, σύμφωνα με την εισήγησή της, έτυχε. Ανατρέχει με λεπτομέρεια στο ιστορικό και θέτει ζητήματα ακόμα και συνέπειας του Γενικού Εισαγγελέα ο οποίος, ενώ συντάχθηκε με την άποψη πως χρειάζεται η εγκατάσταση της συσκευής, εν τέλει, αντιμάχεται την επιτυχία της προσφυγής της. Με παράλληλες αναφορές και στον ίδιο το θεσμό, όπως τον καθορίζει το ΄Αρθρο 113 του Συντάγματος. Θεωρώντας δε πως, εκ της μη εγκατάστασης της πρόσθετης συσκευής, βλάπτεται η υγεία της και πως ήταν απαράδεκτος ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίστηκε το θέμα, επικαλείται και το ΄Αρθρο 8 του Συντάγματος σύμφωνα με το οποίο «ουδείς υποβάλλεται εις βασανιστήρια ή εις απάνθρωπον ή ταπεινωτικήν τιμωρίαν ή μεταχείρισιν», το ΄Αρθρο 15 του Συντάγματος σύμφωνα με το οποίο «έκαστος έχει το δικαίωμα όπως η ιδιωτική και οικογενειακή του αυτού ζωή τυγχάνει σεβασμού», το ΄Αρθρο 28 του Συντάγματος που κατοχυρώνει την ισότητα και τα ΄Αρθρα 34 και 35 του Συντάγματος γενικά ως προς την ευθύνη για μη κατάργηση ή περιορισμό αλλά προς αποτελεσματική εφαρμογή αυτών των δικαιωμάτων.
Οι καθ΄ων η αίτηση επικεντρώθηκαν στο, κατά την εισήγησή τους, απαράδεκτο της προσφυγής. Θεωρούν, κατ΄ αρχάς, πως αυτή είναι καταχρηστική αφού προηγήθηκε η 665/02 χωρίς όμως να επανέρχονται με οτιδήποτε που θα παρείχε έρεισμα για περαιτέρω συζήτηση όταν, με την απαντητική της αγόρευση, η αιτήτρια επεξήγησε πως ήταν άλλος ο καθ΄ ου η αίτηση στην προσφυγή 665/02 και, πάντως, στο μεταξύ εκδόθηκε συγκεκριμένη αρνητική απάντηση. Περαιτέρω πως θα ήταν εκπρόθεσμη αφού η αρνητική απάντηση περιέχεται σε επιστολή ημερομηνίας 26.7.02 ενώ η προσφυγή ασκήθηκε στις 22.10.02, και πάλιν όμως χωρίς οποιαδήποτε απάντηση στην επισήμανση της αιτήτριας πως εκείνη η επιστολή λήφθηκε από τον Γενικό Εισαγγελέα στον οποίο απευθυνόταν και γνωστοποιήθηκε στην ίδια στις 9.8.02.
Είναι όμως βάσιμη η προδικαστική ένσταση πως η προσβαλλόμενη απόφαση δεν είναι εκτελεστή, υποκείμενη σε αναθεώρηση δυνάμει του ΄Αρθρου 146 του Συντάγματος. ΄Οπως ορθά εισηγείται η αιτήτρια, η νομολογία που επικαλέσθηκαν οι καθ΄ ων η αίτηση αφορά σε περιστατικά διαφορετικά (Vrahimis v. Republic (1984) 3 CLR 1428, Πολυχρόνης ν. Δημοκρατίας (1997) 3 ΑΑΔ 48, Δημοκρατία ν. Χανιάν (1998) 3 ΑΑΔ 690, Παγιάτας ν. Αρχής Λιμένων Κύπρου κ.ά. (1998) 3 ΑΑΔ 700, Τριμιθιώτης ν. Αρχής Βιομηχανικής Κατάρτισης (2003) 3 ΑΑΔ 422). Προηγούμενο διεκδίκησης όπως η παρούσα δεν υπάρχει. Εν τούτοις, είναι σαφής η αναγνώριση πως εσωτερικές ρυθμίσεις, που δεν επηρεάζουν το καθεστώς των δημοσίων υπαλλήλων και γενικά δεν επάγονται αφ΄ εαυτών έννομες συνέπειες, δεν συνιστούν εκτελεστές διοικητικές πράξεις. Τα πιο κάτω από την απόφαση της Ολομέλειας στην Vrahimis v. Republic (ανωτέρω) είναι σχετικά:
"Αdministrative Law draws a distinction between declarations of the administration, definitive of the rights of the subjects and, acts of internal administration or management, having no noticeable effects in law. Only acts of the former category are subject to review".
Ορθώς δεν τίθεται υπό αμφισβήτηση πως, όπως είναι και η εισήγηση των καθ΄ ων η αίτηση, η προσβαλλόμενη απόφαση δεν μπορεί να συνδεθεί προς οτιδήποτε που θα αφορούσε στο καθεστώς της αιτήτριας ως Ανώτερης Δικηγόρου της Δημοκρατίας. Κατά την άποψη όμως της αιτήτριας, αφού η έλλειψη ανεξάρτητης συσκευής κλιματισμού στο γραφείο της, κατά τα στοιχεία που παραθέτει, επηρεάζει την υγεία της, τίθεται ζήτημα παραβίασης του δημόσιου δικαιώματός της για «συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας» στο χώρο της εργασίας της σύμφωνα με το άρθρο 64 του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου του 1990 (Ν. 1/90) ή γενικότερα για προστασία της υγείας της στον τόπο εργασίας της σύμφωνα με την οδηγία 89/391/ΕΟΚ και του εναρμονιστικού περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία Νόμου του 1996 (Ν.(Ι)/96 όπως τροποποιήθηκε).
Οι αποφάσεις ή οι ενέργειες της διοίκησης αναφορικά με την οργάνωση και τον εξοπλισμό των κτηρίων είναι πράγματι πράξεις εσωτερικές, δεν άπτονται αφ΄ εαυτών οποιουδήποτε θέματος που θα ήταν δυνατό να συνδεθεί προς το καθεστώς του δημοσίου υπαλλήλου και δεν επιφέρουν οι ίδιες οποιοδήποτε έννομο αποτέλεσμα. Δεν θεωρώ, συνεπώς, πως είναι δυνατό να αναχθούν σε εκτελεστές διοικητικές πράξεις ώστε, με ακυρωτική απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου δυνάμει του ΄Αρθρου 146 του Συντάγματος, ουσιαστικά να επιβάλλεται στη διοίκηση τρόπος ενέργειας σε τέτοιους τομείς. Το πιο κάτω απόσπασμα από το Γενικό Διοικητικό Δίκαιο του Π. Δ. Δαγτόγλου, τρίτη έκδοση 1992 σελίδα 237 - 238, παρα. 532 - 533 είναι σχετικό:
"Διαταγές που καθορίζουν τον χώρο και τα έπιπλα του γραφείου του ή το είδος της εκάστοτε εργασίας του έχουν κανονικά εσωτερικό απλώς χαρακτήρα και δεν είναι διοικητικές πράξεις. Αφορούν απλώς την "λειτουργία" της ειδικής νομικής σχέσεως."
Ούτε, βεβαίως, θα ήταν επιτρεπτό να μετατοπιστεί το θέμα ώστε, δια του ελέγχου τέτοιας ενέργειας να συζητηθεί, ως εντασσόμενο στη δικαιοδοσία του ΄Αρθρου 146 του Συντάγματος, το κατά πόσο η Δημοκρατία ανταποκρίνεται ή όχι στις υποχρεώσεις της αναφορικά με τη διαφύλαξη της υγείας των υπαλλήλων στο χώρο της εργασίας τους. Αυτό είναι άλλο θέμα, με τη δική του αυτοτέλεια και, χωρίς να θέλω να επεκταθώ πέραν του αναγκαίου πως δεν εντάσσεται στη δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου κατά το ΄Αρθρο 146 του Συντάγματος, σημειώνω πως και η ίδια η αιτήτρια επισήμανε τις πρόνοιες του Ν. 89(Ι)/96 σύμφωνα με τις οποίες η μη συμμόρφωση προς τις υποχρεώσεις που αυτός επιβάλλει, συνιστά ποινικό αδίκημα.
Η προσφυγή απορρίπτεται ως απαράδεκτη, με έξοδα.
Γ. Κωνσταντινίδης, Δ.
C:\My Documents\2005\PART 4\998/02.docCreated by Irene Neophytou