ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ

Έρευνα - Κατάλογος Αποφάσεων - Εμφάνιση Αναφορών (Noteup on) - Αφαίρεση Υπογραμμίσεων


ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 892/97.

ΕΝΩΠΙΟΝ: Π. ΚΑΛΛΗ, Δ.

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.

Μεταξύ:

Μαρίκας Ζήνωνος,

Αιτήτριας

και

Κυπριακής Δημοκρατίας διά της

Αναθεωρητικής Αρχής Αδειών,

Καθ΄ ων η αίτηση.

__________________

29 Σεπτεμβρίου, 1998.

Για την αιτήτρια: Σ. Καραπατάκης.

Για τους καθ΄ ων η αίτηση: Α. Μαππουρίδης, Δικηγόρος της Δημοκρατίας

εκ μέρους του Γεν. Εισ.

Για το ενδιαφερόμενο μέρος: Ε. Ελευθερίου για Τ. Παπαδόπουλο.

___________________

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Ο Στυλιανός Μιχαήλ από το Μένοικο ("το Ε.Μ.") ήταν κάτοχος άδειας οδικής χρήσης Λεωφορείου Αγροτικής Τροχαίας Περιοχής στη διαδρομή Ακάκι-Λευκωσία, σε σχέση με το Λεωφορείο LY249, 41 θέσεων ("το λεωφορείο").

Στις 31.10.96 το Ε.Μ. υπέβαλε αίτηση στην Αρχή Αδειών για άδεια οδικής χρήσης Λεωφορείου Αγροτικής Τροχαίας Περιοχής στην πιο πάνω διαδρομή "για επαναγγραφή του λεωφορείου". Ο λόγος για τον οποίο είχε ζητηθεί επαναγγραφή του λεωφορείου οφειλόταν στη διαγραφή του, η οποία έλαβε χώραν το 1993. Με γραπτή δήλωση του, η οποία υποβλήθηκε στην Αρχή Αδειών, το Ε.Μ. "συναινούσε στη μεταβίβαση της προαναφερθείσας άδειας οδικής χρήσης στην Περιφερειακή Εταιρεία Αγροτικών Λεωφορείων ("Π.Ε.Α.Λ.") Σολέας - Κυπερούντας 'ο Κλάριος' Λτδ ("η Π.Ε.Α.Λ."). Με επιστολή της προς την Αρχή Αδειών ημερ. 2.10.96 η Π.Ε.Α.Λ. την πληροφόρησε ότι μετά από σχετική συμφωνία με το Ε.Μ. και την Ελπίδα Χριστοδούλου, κάτοχο του πιο πάνω λεωφορείου και 2 άλλων λεωφορείων, έχει αγοράσει τα 3 λεωφορεία με όλα τα δικαιώματα τους που απορρέουν από τις ΄Αδειες Οδικής Χρήσης τους που κατέχουν.

Με επιστολή της ημερ. 22.10.96 προς την Αρχή Αδειών η αιτήτρια την πληροφόρησε ότι "φέρει ένσταση" στην χορήγηση άδειας οδικής χρήσης με την επαναγγραφή του "διεγγραμμένου και χωρίς επιθεώρηση" - όπως το περιέγραψε - Λεωφορείου LY249.

Η αίτηση του Ε.Μ. εξετάστηκε από την Αρχή Αδειών κατά τη συνεδρία της ημερ. 20.11.96. Ενώπιον της Αρχής Αδειών τέθηκε έκθεση του Επαρχιακου Ελεγκτή Μεταφορών. Παραθέτω το σχετικό απόσπασμα της έκθεσης γιατί αποτελεί μέρος του βάθρου επί του οποίου στηρίχθηκε η σχετική απόφαση της Αρχής Αδειών:

"Η ΠΕΑΛ Σολέας-Κυπερούντας ο Κλάριος είναι Περιφερειακή Εταιρεία και εξυπηρετεί το επιβατικό κοινό της περιοχής Σολέας. Μίλησα με τον κ. Νεόφυτο Καμένο Δ/ντή της αιτήτριας εταιρείας ο οποίος μου δήλωσε ότι η εταιρεία στοχεύει στην επέκταση του κύκλου εργασιών της και γι΄ αυτό αγόρασαν τα λεωφορεία του χωριού Ακάκι. Σε περίπτωση που η Α.Α. εγκρίνει τις αιτήσεις, θα δρομολογήσουν 3 από τα λεωφορεία που διαθέτουν για να προσφέρουν άμεση εξυπηρέτηση στους κατοίκους Ακακίου μέχρι να επιδιορθώσουν και επιθεωρήσουν τα λεωφορεία που αγόρασαν.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που πήρα από τις στατιστικές του Τμήματος μας υπάρχουν τα ακόλουθα 6 αδειούχα αγροτικά λεωφορεία στη διαδρομή Ακάκι-Λευκωσία:

CD380 - Eλπίδας Χριστοδούλου

FW777 - Ελπίδας Χριστοδούλου A.O.X. λήγει στις 26.1.2000

LY249 - Στέλιος Μιχαήλ Α.Ο.Χ. λήγει στις 26.1.2000

LY262 - Στέλιος Μιχαήλ

CV643 - Μαρίκα Ζήνωνος

KV366 - Μαρίκα Ζήνωνος

Στις 14/11/96 επισκέφθηκα τον Αστυνομικό Σταθμό Περιστερώνας και μίλησα με τον Σταθμάρχη του κ. Χαρίλαο Χαρίτου και τον Αστ. Γεώργιο Λαζάρου σχετικά με την κυκλοφορία των Λεωφορείων Ακακίου. Με πληροφόρησαν ότι από τα 4 λεωφορεία που ανήκουν στην κ. Ελπίδα Χριστοδούλου και Στέλιο Μιχαήλ κυκλοφορούν εκ περιτροπής 1 ή 2 την ημέρα και όταν γίνεται έλεγχος και βρεθούν να παρανομούν καταγγέλλονται.

Στη συνέχεια πήγα στο Μένοικο όπου σταθμεύουν τα λεωφορεία με αρ. FW777, LY249 και LY262. Είμαι της γνώμης ότι τα λεωφορεία με αρ. FW777 και LY262 δεν μπορούν να κυκλοφορήσουν γιατί φαίνονται εξωτερικά ακατάλληλα."

Κατά την πιο πάνω συνεδρία τέθηκε υπόψη της Αρχής δήλωση του εκπροσώπου της Π.Ε.Α.Λ. σύμφωνα με την οποία "ζητούν να αγοράσουν τις πιο πάνω άδειες γιατί η εταιρεία τους στοχεύει στην επέκταση του κύκλου εργασιών της". Ο ίδιος εκπρόσωπος δήλωσε επίσης ότι "σε περίπτωση που η Αρχή Αδειών εγκρίνει τις αιτήσεις αυτές θα δρομολογήσουν 3 από τα λεωφορεία που διαθέτουν με σκοπό να προσφέρουν άμεση εξυπηρέτηση στους κατοίκους του χωριού Ακάκι".

Παρών κατά την πιο πάνω συνεδρία ήταν και εκπρόσωπος του Τμήματος Οδικών Μεταφορών, ο οποίος εισηγήθηκε όπως το αίτημα της Π.Ε.Α.Λ. γίνει αποδεκτό.

Η Αρχή Αδειών αφού - όπως αναφέρεται στο σχετικό πρακτικό - "έλαβε υπόψη όλα τα ενώπιον της στοιχεία, αποφάσισε να υιοθετήσει την εισήγηση του Τμήματος με την προϋπόθεση ότι η αιτήτρια εταιρεία θα καθορίσει ποιά λεωφορεία θα δρομολογήσει στη διαδρομή Ακάκι-Λευκωσία. Πριν την μεταβίβαση των λεωφορείων στο όνομα της Π.Ε.Α.Λ. θα επανεγγραφούν και θα εφοδιαστούν με άδεια οδικής χρήσης στο όνομα των ιδιοκτητών τους".

Η αιτήτρια άσκησε ιεραρχική προσφυγή ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Αδειών εναντίον της πιο πάνω απόφασης της Αρχής Αδειών. Η προσφυγή εξετάστηκε στις 24.9.97 και απορρίφθηκε γιατί από το σύνολο των ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Αδειών στοιχείων και των όσων έχουν λεχθεί κατά την ακρόαση των προσφυγών δεν προέκυψε οτιδήποτε το οποίο να δικαιολογεί ακύρωση, τροποποίηση ή επανεξέταση της απόφασης της Αρχής Αδειών.

Με την παρούσα προσφυγή επιδιώκεται η ακύρωση του μέρους της πιο πάνω απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής Αδειών το οποίο σχετίζεται με τη χορήγηση άδειας οδικής χρήσεως εις το Ε.Μ. για "ένα όχημα 41 θέσεων στη διαδρομή Ακάκι-Λευκωσία". Είναι πρόδηλο από το ενώπιον μου υλικό ότι πρόκειται για το όχημα LY249.

Ο ευπαίδευτος συνήγορος της αιτήτριας υποστήριξε ότι η προσβαλλόμενη απόφαση ήταν αναιτιολόγητη και παράνομη "ως βασισθείσα εις πλάνην περί τα πράγματα και ως ληφθείσα κατά παράβασιν του περί Ρυθμίσεως της Τροχαίας Μεταφοράς Νόμου του 1982 (Ν 9/82) ("ο Νόμος"). Σύμφωνα με τον ευπαίδευτο συνήγορο οι διατάξεις του Νόμου καθορίζουν επακριβώς το πλαίσιο άσκησης της εξουσίας των καθ΄ ων η αίτηση. Βασική προϋπόθεση για τη χορήγηση μιας άδειας αγροτικών λεωφορείων είναι η ύπαρξη επιβατικής κίνησης στην προτεινόμενη διαδρομή. Στην παρούσα υπόθεση "ουδεμία προϋπόθεση συνέτρεχε για την χορήγηση της άδειας ούτε καν εξετάστηκε εάν συντρέχει". Σε σχέση με την πλάνη περί τα πράγματα ο ευπαίδευτος συνήγορος υποστήριξε ότι ενόψει της διαγραφής και ακινητοποίησης του οχήματος έπρεπε να τηρηθούν ορισμένες προϋποθέσεις για χορήγηση νέας άδειας οι οποίες δεν τηρήθηκαν. Μια προϋπόθεση ήταν η διεξαγωγή επιβατικής καταμέτρησης για να διαπιστωθεί εάν υπήρχαν ανάγκες.

Ο ευπαίδευτος συνήγορος των καθ΄ ων η αίτηση πρόβαλε τη θέση ότι σύμφωνα με το άρθρο 6(1) του Νόμου η άδεια οδικής χρήσης ενός οχήματος "δύναται να μεταβιβασθή μετά του οχήματος υπό του ιδιοκτήτου αυτού είτε εν ζωή είτε αιτία θανάτου". Στην προκείμενη περίπτωση "το υπό αναφορά όχημα είχε άδεια μέχρι τις 26.1.2000 και ήταν επομένως αδειούχο. Η άδεια του ή τα δικαιώματα του μπορούσαν να μεταβιβασθούν σε οποιοδήποτε σύμφωνα με το νόμο κατάλληλο πρόσωπο όπως την εταιρεία Π.Ε.Α.Λ.". Αναφορικά με την πλάνη περί τα πράγματα υποστήριξε πως εφόσο το "υπό αναφορά όχημα ήταν αδειούχο μέχρι τις 26.1.2000 η αντικατάσταση του με ένα νέο όχημα ή η μεταφορά των δικαιωμάτων του σε άλλο όχημα ίσης ή μικρότερης χωρητικότητας δεν χρειάζεται τη διεξαγωγή οποιασδήποτε έρευνας/επιβατικής καταμέτρησης για διαπίστωση των αναγκών της διαδρομής καθότι δεν θα επηρεάζονταν οποιουδήποτε τα δικαιώματα του". Με τις πιο πάνω θέσεις συμφώνησε και ο ευπαίδευτος συνήγορος του Ε.Μ.

Ο ευπαίδευτος συνήγορος της αιτήτριας αντέταξε ότι το πιο πάνω άρθρο 6(1) του Νόμου δεν τυγχάνει εφαρμογής στην κρινόμενη περίπτωση. Με αναφορά στον ορισμό του όρου "λεωφορείο δημόσιας χρήσης" στο άρθρο 2 του Νόμου, υποστήριξε ότι κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης το Ε.Μ. δια αντικατάσταση του λεωφορείου και μεταβίβαση της άδειας οδικής χρήσης βάσει του άρθρου 6 του Νόμου το λεωφορείο δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις και τον ορισμό του όρου "λεωφορείο δημόσιας χρήσεως" διότι δεν ήτο εγγεγραμμένο ως "όχημα δημόσιας χρήσεως". Για το λόγο αυτό - συνεχίζει η εισήγηση - η διαγραφή του οχήματος έχει επιφέρει την αυτόματη ακύρωση της ιδιότητας του οχήματος ως οχήματος δημόσιας χρήσης και την κατάργηση ουσιαστικά του δικαιώματος "επί της άδειας οδικής χρήσης". Εισηγήθηκε ότι η διαγραφή του οχήματος από το Μητρώο Εγγραφής Μηχανοκινήτων Οχημάτων "έχει επιφέρει και την κατάργηση οιουδήποτε δικαιώματος επί του οχήματος και ειδικά της άδειας οδικής χρήσης". Για το λόγο αυτό η Αρχή Αδειών όφειλε να εξετάσει "οιανδήποτε αίτηση ως νέα άδεια και να ακολουθήσει και εφαρμόσει τις διατάξεις του άρθρου 8(3) του Νόμου". ΄Οπως το έθεσε "η Αρχή Αδειών δεν είχε το νομικό έρεισμα να εφαρμόσει το άρθρο 6 του Νόμου διότι δεν υπήρχε όχημα δημόσιας χρήσης εγγεγραμμένο εις τρόπον ώστε να εφαρμοσθεί το άρθρο αυτό".

Προκύπτει για εξέταση το πιο κάτω ζήτημα:

Κατά πόσο, ενόψει της διαγραφής του πιο πάνω οχήματος από το 1993, ισχύουν οι πρόνοιες του άρθρου 6(1) του Νόμου ή εκείνες του άρθρου 8(1) και 3) του Νόμου.

Στην κρινόμενη περίπτωση επρόκειτο για "λεωφορείο δημόσιας χρήσεως". Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Νόμου:

"'Λεωφορείον δημόσιας χρήσεως' σημαίνει παν λεωφορείον χρησιμοποιούμενον δια την μεταφοράν επιβατών είτε επί κομίστρω κατ΄ επιβάτην είτε επί συμβάσει, ή δια την περιοδείαν τουριστικών ομάδων, ή δια την μεταφοράν επιβατών εις εκδρομάς καθωρισμένου προορισμού και εγγεγραμμένον ως όχημα δημοσίας χρήσεως".

Στο ίδιο άρθρο δίνεται και ορισμός του όρου "όχημα δημόσιας χρήσεως" τον οποίο συναντούμε στον πιο πάνω ορισμό του όρου "λεωφορείον δημόσιας χρήσεως". Τον παραθέτω:

"'΄Οχημα δημοσίας χρήσεως' σημαίνει μηχανοκίνητον όχημα εγγεγραμμένον ως μηχανοκίνητον όχημα δημόσιας χρήσεως δυνάμει των περί Μηχανοκινήτων Οχημάτων και Τροχαίας Κινήσεως Νόμων του 1972 έως 1978, ή οιουδήποτε εκάστοτε εν ισχύι Νόμου τροποποιούντος ή αντικαθιστώντος αυτούς, και των δυνάμει τούτων εκδιδομένων Κανονισμών."

Για να μπορεί να μεταφέρει νόμιμα επιβάτες ένα λεωφορείο δημόσιας χρήσης πρέπει σύμφωνα με το άρθρο 5 του Νόμου να είναι εφοδιασμένο με άδεια οδικής χρήσης. Η χορήγηση της άδειας οδικής χρήσης διέπεται από το άρθρο 8(1) του Νόμου και εμπίπτει εντός της διακριτικής εξουσίας της Αρχής Αδειών. Οι παράγοντες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την άσκηση της

σχετικής διακριτικής εξουσίας προδιαγράφονται από το άρθρο 8(3) του Νόμου.

Το άρθρο 6(1) του Νόμου αναφέρεται στην μεταβίβαση "της άδειας οδικής χρήσεως".

Για την επίλυση του επίδικου ζητήματος έχω λάβει υπόψη τις πρόνοιες των άρθρων 5(1) και 6(1) του Νόμου και των ορισμό των όρων "Λεωφορείον δημοσίας χρήσεως" και "όχημα δημοσίας χρήσεως". ΄Εχω την άποψη πως οι πρόνοιες του άρθρου 6(1) του Νόμου τυγχάνουν εφαρμογής μόνο σε σχέση με "άδεια οδικής χρήσεως" η οποία συνδέεται ή σχετίζεται με συγκεκριμένο "λεωφορείο δημόσιας χρήσεως" όπως αυτό ορίζεται στο άρθρο 2 του Νόμου. Σύμφωνα με τον σχετικό ορισμό ένα τέτοιο λεωφορείο πρέπει να είναι "εγγεγραμμένο ως όχημα δημόσιας χρήσεως δυνάμει των περί Μηχανοκινήτων Οχημάτων και Τροχαίας Κινήσεως Νόμων και των δυνάμει ταύτων εκδιδομένων Κανονισμών". Λόγω της διαγραφής του από το 1993 το επίδικο λεωφορείο έπαυσε να είναι όχημα δημόσιας χρήσεως εντός της έννοιας του όρου "όχημα δημόσιας χρήσεως". Ακολουθεί πως η άδεια δημόσιας χρήσης δεν συνδέεται και δεν σχετίζεται με "λεωφορείον δημόσιας χρήσεως" και κατά συνέπεια δεν τυγχάνει εφαρμογής το άρθρο 6(1) του Νόμου. Η περί του αντιθέτου θέση του ευπαίδευτου συνήγορου των καθ΄ ων η αίτηση δεν ευσταθεί.

Στην κρινόμενη περίπτωση έπρεπε να τύχει εφαρμογής το άρθρο 8 του Νόμου. Η Αρχή Αδειών κατά την άσκηση της διακριτικής της εξουσίας έπρεπε να είχε λάβει υπόψη τους παράγοντες που απαρριθμούνται στο εδάφιο (3) του άρθρου 8. Ειδικώτερα έπρεπε, σύμφωνα με το άρθρο 8(3) (α) του Νόμου, να λάβει υπόψη την έκταση των μεταφορικών αναγκών τις οποίες "σκοπεί να εξυπηρετήσει η αιτούμενη οδική γραμμή" και την έκταση κατά την οποία η προτεινόμενη οδική γραμμή είναι αναγκαία ή ευκταία "εν τω δημοσίω συμφέροντι" (Βλ. άρθρο 8(3) (ε) του Νόμου).

Η αρχή κατά τη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης έχει αγνοήσει πλήρως τις πρόνοιες του άρθρου 8(3) του Νόμου και ειδικώτερα εκείνες του άρθρου 8(3) (α) και (ε). Ακολουθεί πως η απόφαση της, αντικείμενο της ιεραρχικής προσφυγής, έχει ληφθεί με τρόπο αντίθετο προς το Νόμο εντός της έννοιας του άρθρου 146.1 του Συντάγματος και είναι, για το λόγο αυτό, άκυρη. Εφόσο, καθώς φαίνεται από το περιεχόμενο της, η προσβαλλόμενη απόφαση - της Αναθεωρητικής Αρχής Αδειών - στηρίχθηκε αποκλειστικά πάνω στην απόφαση της Αρχής Αδειών η ακυρότητα της απόφασης της τελευταίας οδηγεί και στην ακυρότητα της προσβαλλόμενης απόφασης.

Η προσφυγή επιτυγχάνει. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται στην ολότητά της με έξοδα £300 υπέρ της αιτήτριας και εναντίον των καθ΄ ων η αίτηση. Καμιά διαταγή για τα έξοδα του ενδιαφερόμενου μέρους.

 

 

 

 

Π. ΚΑΛΛΗΣ,

Δ.

 

/ΕΑΠ.


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο