ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(1997) 4 ΑΑΔ 53
13 Ιανουαρίου, 1997
[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΜΑΡΙΑ ΚΑΪΣΙΔΟΥ ΠΕΤΡΟΥ,
Αιτήτρια,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 122/96)
Δημόσιοι Υπάλληλοι —Προαγωγές — Σύσταση τον Προϊσταμένου — Κριτήρια διαμόρφωσης και αιτιολόγησης της — Εξωγενή κριτήρια που εκθεμελίωναν τη σύσταση στην κριθείσα περίπτωση — Ουσιαστική απουσία αιτιολογίας της σύστασης — Συνέπειες.
Δημόσιοι Υπάλληλοι — Προαγωγές — Υπηρεσιακές εκθέσεις — Το ζήτημα της λήψης υπόψη κατά την προαγωγή της επίδοσης των υποψηφίων κατά το έτος που διενεργείται η προαγωγή και δεν έχουν ακόμη συνταχθεί επισήμως οι υπηρεσιακές εκθέσεις — Η Δημοκρατία ν. Πετρίδη και η διαφοροποιούμενη κριθείσα υπόθεση — Περιστάσεις.
Διοικητικό Δίκαιο — Δικαίωμα ακροάσεως — Δημόσιοι υπάλληλοι — Υπηρεσιακές εκθέσεις — Το δικαίωμα ακρόασης του υπαλλήλου επί δυσμενούς σε βάρος του έκθεσης — Άρθρο 50(5) του περί Δημοσίας Υπηρεσίας Νόμου 1/90 σε συνδυασμό με το κανονιστικό καθεστώς — Η ερμηνευτική προέκταση του δικαιώματος και στην κριθείσα περίπτωση μη ύπαρξης συντεταγμένης υπηρεσιακής έκθεσης για λόγους ουσιαστικής ομοιότητας συμφερόντων.
[Πέραν των ανωτέρω τίτλων η απόφαση του Δικαστηρίου διαβάζεται ως σύνολο].
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Δημοκρατία ν. Χατζηγεωργίου (1994) 3 Α.Α.Δ. 574,
Δημοκρατία κ.ά. ν. Αναστασιάδου Vantieghem και Άλλων (1995) 3 Α.Α.Δ. 119,
Δημοκρατία ν. Πετρίδη (1991) 3 Α.Α.Δ. 731.
Προσφυγή.
Προσφυγή με την οποία προσβάλλεται η απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας με την οποία προήχθηκαν στην μόνιμη θέση Λειτουργού Μηχανογράφησης Α' Τάξης τα ενδιαφερόμενα μέρη αντί της αιτήτριας.
Α. Σ. Αγγελίδης, για την Αιτήτρια.
Τ. Πολυχρονίδου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α', για τους Καθ' ων η αίτηση.
Γ. Τριανταφυλλίδης, για τα Ενδιαφερόμενα πρόσωπα.
Cur. adv. vult.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Η προσφυγή αφορά στην απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας ημερομηνίας 6 Νοεμβρίου 1995 με την οποία τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα Ανδριάνα Αχιλλέως και Μόνικα Κασάπη Καλακουτή προάχθηκαν στη μόνιμη θέση Λειτουργού Μηχανογράφησης Α' Τάξης, Τμήμα Μηχανογραφικών Υπηρεσιών.
Η αιτήτρια ισχυρίζεται την ύπαρξη λόγων ακυρότητας κυρίως αναφερόμενων στη σύσταση του Διευθυντή του Τμήματος Μηχανογραφικών Υπηρεσιών.
Η αιτήτρια και τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα είχαν προαχθεί στη θέση Λειτουργού Μηχανογράφησης 2ης τάξης την ίδια ημερομηνία, στις 17 Αυγούστου 1992. Η αιτήτρια όμως ήταν αρχαιότερη τους στη προηγούμενη θέση. Από την Α. Αχιλλέως κατά ένα χρόνο και από την Μ. Κασάπη Καλακουτή κατά τρία και πλέον χρόνια. Η ΕΔΥ έκρινε ότι η αιτήτρια "έχει εξίσου καλά ακαδημαϊκά προσόντα με τους άλλους υποψηφίους" και θεώρησε ότι "δεν υστερεί σε αξία έναντι τους κατά τα προηγούμενα χρόνια, με εξαίρεση το έτος 1994". Επιπρόσθετα προς τη γενική αναφορά στους φακέλους εξειδίκευσε, ως στοιχείο που επενέργησε στη λήψη της απόφασης της, τη σύσταση του Διευθυντή. Επίσης, "σημείωσε" την αναφορά του Διευθυντή σχετικά με την απόδοση της αιτήτριας για το τρέχον έτος.
Ο Διευθυντής δήλωσε ενώπιον της ΕΔΥ πως "όπως και σε άλλα Τμήματα της Δημόσιας Υπηρεσίας έτσι και στο Τμήμα Μηχανογραφικών Υπηρεσιών υπάρχει η τάση ισοπέδωσης των λειτουργών στις ετήσιες αξιολογήσεις για ευνόητους λόγους". Πράγμα που, όπως αναφέρει, "δημιουργεί πρόβλημα στο Διευθυντή στο στάδιο της σύστασης των καταλληλότερων λειτουργών." Αυτή η εκ των έσω αμφισβήτηση του συστήματος αξιολόγησης, προερχόμενη μάλιστα, κρίνοντας από το όνομα, από αξιολογούντα, σε ορισμένες υπηρεσιακές εκθέσεις, λειτουργό, πρέπει να εμβάλει κάθε αρμόδιο σε μεγάλη ανησυχία. Ιδιαίτερα η αναφορά σε "ευνόητους λόγους".
Ο Διευθυντής κατέληξε στη σύσταση του αφού έλαβε υπόψη, όπως σημειώνει, τα κριτήρια της αξίας, των προσόντων και της αρχαιότητας που καθορίζονται στο Νόμο, όπως και "άλλα θέματα", όπως τα χαρακτήρισε. Είναι αρκετό για τις ανάγκες της υπόθεσης να σημειωθούν δυο μόνο από αυτά. Ο Διευθυντής έλαβε υπόψη του τις "απόψεις χρηστών μηχανογραφημένων συστημάτων ή/και συνεργατών του Τμήματος", και επίσης, την "αναμενόμενη, λογικά, μεγαλύτερη αξία και προσφορά των λειτουργών που έχουν αρχαιότητα στο Τμήμα".
Όπως έχουμε δεί, η αρχαιότητα της αιτήτριας στην προηγούμενη θέση δεν μέτρησε τελικά ως λόγος για τον οποίο θα έπρεπε να συστηθεί ή και να επιλεγεί, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα εν προκειμένω. Η ΕΔΥ θεώρησε ότι "τα όσα αναφέρει ο Διευθυντής στις παρ. (ε) και (στ) είναι επικίνδυνο να θεωρηθούν ως ξεχωριστά στοιχεία που επηρεάζουν την κρίση και σύσταση του". Πρόσθεσε πως "είναι φανερό πως ο συσχετισμός των υποψηφίων με τα στοιχεία αυτά θα πρέπει να αντικατοπτρίζεται στις Υπηρεσιακές Εκθέσεις". Αυτές οι παρατηρήσεις είναι, βέβαια, ορθές αλλά το ζήτημα είναι το αποτέλεσμα στο οποίο θα έπρεπε να οδηγήσουν. Ο Διευθυντής δεν προσδιόρισε τα "άλλα θέματα" ως παράγοντες που εισηγείτο να λάβει υπόψη η ΕΔΥ, ώστε να τελειώνει η επενέργεια τους με την παραγνώριση τους. Αυτά λήφθηκαν υπόψη από το Διευθυντή κατά τη διαμόρφωση της σύστασης του και η διαπίστωση της ΕΔΥ ως προς το "εξωγενές" τους, επηρέαζε κατ' ευθείαν τη σύσταση. Η απόφαση της ΕΔΥ να λάβει υπόψη τη σύσταση παρά τα πιο πάνω, ήταν σοβαρό σφάλμα και επάγεται την ακυρότητα της απόφασης.
Ανεξάρτητα από αυτά, γεννάται και ευρύτερο ζήτημα ως προς την αιτιολόγηση της σύστασης. Ο Διευθυντής παρέθεσε τα νομοθετημένα κριτήρια και τα "άλλα θέματα", και αυτά εν είδει κριτηρίων, πάνω στη βάση των οποίων έκρινε τη συγκριτική καταλληλότητα των υποψηφίων αλλά δεν αναφέρει ποια ήταν η συγκεκριμένη σκέψη που τον οδήγησε στην προτίμηση των ενδιαφερομένων προσώπων ώστε να είναι δυνατός και ο δικαστικός έλεγχος. Όπως εξηγήθηκε από την Ολομέλεια στην Κυπριακή Δημοκρατία ν. Γεώργιου Χ'' Γεωργίου (1994) 3 Α.Α.Δ. 574, "η απλή απαρίθμηση των κριτηρίων που λήφθηκαν υπόψη δεν παρέχει καμιά πληροφορία για τα δεδομένα που οδήγησαν στη διαμόρφωση της απόφασης και δεν επιτρέπει το δικαστικό έλεγχο." (βλ. επίσης Κυπριακή Δημοκρατία κ.ά. ν. Ιωάννας Αναστασιάδου Vantieghem και Άλλων (1995) 3 Α.Α.Δ. 119).
Προβλήθηκαν και άλλοι ισχυρισμοί για επί μέρους θέματα αλλά θα τελειώσω με όσα λέχθηκαν αναφορικά με την απόδοση της αιτήτριας κατά το 1995. Δεν υπήρχαν ακόμα οι υπηρεσιακές εκθέσεις για το 1995, άλλωστε η απόφαση λήφθηκε στις 6 Νοεμβρίου 1995, αλλά ο Διευθυντής ανέφερε πως "κατά τη διάρκεια του φετεινού χρόνου (1995), η Μαρία Καϊσίδου Πέτρου δημιούργησε διάφορα προβλήματα στην προϊσταμένη της, μεταξύ των οποίων αδιαφορία, προχειρότητα και άσκοπες συζητήσεις". Πρόσθεσε πως "για τα θέματα αυτά της έγινε παρατήρηση τόσο από την προϊσταμένη της όσο και από το Διοικητικά Προϊστάμενο της" και κατέληξε πως, σύμφωνα με όσα πληροφορήθηκε, "έχει βελτιωθεί μετά την παρατήρηση".
Διαμαρτύρεται η αιτήτρια γιατί της απεδόθη υπαίτια συμπεριφορά χωρίς να της είχε παρασχεθεί η δυνατότητα να ακουστεί. Οι καθ' ων η αίτηση απαντούν πως δεν ετέθη θέμα πειθαρχικού παραπτώματος, πως "ο Διευθυντής είχε δικαίωμα να αναφερθεί στην επίδοση της για το 1995, όσα δε ανέφερε σχετίζονται με την αξιολόγηση της για το 1995" και παρέπεμψε συναφώς στην απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Πετρίδη (1991) 3 Α.Α.Δ. 731, όπου πράγματι, κάτω από παρόμοιες συνθήκες, ερευνήθηκε το θέμα της επίδοσης των υποψηφίων κατά το τρέχον έτος. Διαδικασία που η Ολομέλεια θεώρησε νόμιμη. Εκεί όμως είχε ετοιμαστεί κατάλογος ως προς όλους τους υποψηφίους και φαινόταν σ' αυτόν η αξιολόγηση όλων των υποψηφίων από τον οικείο αξιολογούντα λειτουργό όπως και οι παρατηρήσεις του προσυπογράφοντα λειτουργού και του Διευθυντή. Εδώ έγινε αναφορά μόνο στην αιτήτρια. Δεν γνωρίζουμε οτιδήποτε σε σχέση με την επίδοση των άλλων υποψηφίων κατά το 1995, θέμα που δεν φαίνεται να ερευνήθηκε.
Εν πάση περιπτώσει, ενώ δέχομαι πως οι παρατηρήσεις που έγιναν δεν παραπέμπουν υποχρεωτικά σε διάπραξη πειθαρχικών παραπτωμάτων, συμφωνώ με την εισήγηση της αιτήτριας πως, κάτω από τις περιστάσεις, θα έπρεπε να τις είχε παρασχεθεί η ευκαιρία να ακουστεί. Κατά το άρθρο 50(5) του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου του 1990 (Ν. 1/90 όπως τροποποιήθηκε), "δε συντάσσεται δυσμενής Υπηρεσιακή Έκθεση για έναν υπάλληλο, πριν δοθεί σ' αυτόν η ευκαιρία να ακουστεί και να υποβάλει τις παραστάσεις του". (Βλ. συναφώς και τους Κανονισμούς 9, 10 και 11 των περί Δημόσιας Υπηρεσίας (Αξιολόγηση Υπαλλήλων) Κανονισμών του 1990, Κ.Δ.Π. 386/90 όπως τροποποιήθηκαν από την Κ.Δ.Π. 110/93 και τον Καν. 28 των περί Δημόσιας Υπηρεσίας (Γενικών) του 1991, Κ.Δ.Π. 98/91)! Δεν είχε συνταχθεί, βέβαια, υπηρεσιακή έκθεση και το θέμα δεν έχει συζητηθεί με αναφορά στο γεγονός της μή ύπαρξης στο φάκελο της αιτήτριας γραπτής έκθεσης ή σημειώματος σε σχέση με όσα ανέφερε ο Διευθυντής. Οι παρατηρήσεις όμως που έγιναν σαφώς άγγιζαν τουλάχιστον 4 από τα 8 στοιχεία αξιολόγησης των υπηρεσιακών εκθέσεων. Την απόδοση, το υπηρεσιακό ενδιαφέρον, την υπευθυνότητα και τη συνεργασία/σχέσεις, στην έκταση που το τελευταίο αναλύεται με αναφορά στους προϊσταμένους. Όχι ως θέμα τύπου αλλά ως θέμα ουσίας, κατά το πνεύμα του Νόμου ως οδηγού προς χρηστή διοίκηση όφειλε να είχε δοθεί στην αιτήτρια η ευκαιρία να ακουστεί και να υποβάλει τις παραστάσεις της σε σχέση με τα όσα ιδιαιτέρως δυσμενή της καταλογίστηκαν.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα υπέρ της αιτήτριας Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται. Τα έξοδα να υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή για να εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.